Nekropol

Nekropol (Nekropolis) — arxeoloji sahələrdə kütləvi qəbirlərin yerləşdiyi əraziyə verilən ad. Yunanca nekros-polis "ölü(lər) şəhəri" deməkdir. Antik dövrdəki şəhərlərdə qəbir yerlərinin günümüz şəhərlərindən fərqi, günümüzdə daha çox yaşayış yerlərindən uzaqda və şəhərin xaricində olub, o dövrlərdə şəhərlə iç içə olmasıdır.^[1]

Bu termin, tarixin müxtəlif yerlərində və dövrlərində yayılan şəhərlərdəki qəbir yerlərinin əksinə, ümumilikdə bir şəhərdən uzaqda ayrı bir qəbir ərazisini ifadə edir. Bu termin əsasən antik məkanlar üçün istifadə olunsa da, XIX əsrin əvvəllərində canlanmış və planlaşdırılmış şəhər qəbir yerlərinə (məsələn, Qlazqo Nekropolu kimi) tətbiq edilmişdir.

Antik Nekropollar

Misir

Qədim Misirdəki Giza Nekropolu dünyanın ən qədim və yəqin ki, ən məşhur nekropollarından biridir, çünki Böyük Giza Piramidası Qədim Dünyanın Yeddi Möcüzəsi siyahısına daxil edilmişdir. Fironların dəfni üçün ayrılmış piramidalarla yanaşı, Misir nekropollarında erkən sülalə dövrünə aid tipik kral məzarı olan mastabalar da var idi.

Etrusk

Taranto, İtaliyada nekropolda bir qəbir

Etrusklər "ölülər şəhəri" anlayışını hərfi mənada qəbul edirlər. Cerveteridəki Banditaccia nekropolunda tipik məzar bir və ya bir neçə qayadan oyulmuş katakombaları əhatə edən kurqandan ibarətdir. Bu məzarlar bir neçə otaqlı idi və müasir evlər kimi nəfis şəkildə bəzədilmişdir.^[2] Kurqanların küçələr kimi şəbəkə şəklində düzülməsi ona canlı şəhərlərə bənzər bir görünüş verirdi. İncəsənət tarixçisi Naycel Spivey qəbiristanlıq adını qeyri-adekvat hesab edir və iddia edir ki, yalnız nekropol termininin bu mürəkkəb məzarlıqlara uyğun termin olduğunu deyir. Etrusk nekropolu ümumiyyətlə təpələr və ya təpələrin yamaclarında yerləşirdi.

Miken sivilizasiyası

Qədim Yunanıstandan əvvəl Miken Yunan mədəniyyəti dövründə şəhər daxilində dəfnlər edilirdi. Məsələn, Mikenada kral qəbirləri şəhər divarları içərisində olan ərazidə yerləşirdi. Bu adət, qədim yunan mədəniyyəti dövründə dəyişdi və nekropollar şəhərdən kənarda salınmağa başladı.

Həmçinin bax

İstinadlar

↑ nekropol. "nədir?". 2024-05-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-25.
↑ Gardner,, Helen,. Gardner's art through the ages : the western perspective. 13th ed., student ed. Kleiner, Fred S. Boston. 1878-1946. (2010). ISBN MA: Wadsworth/Cengage Learning. ISBN 0-495-57355-8. OCLC 299098793.

Xarici keçidlər

Plovdag Necropolis II / Plovdağ II. Nekropol

[1] nekropol. "nədir?". 2024-05-25 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-25.

[2] Gardner,, Helen,. Gardner's art through the ages : the western perspective. 13th ed., student ed. Kleiner, Fred S. Boston. 1878-1946. (2010). ISBN MA: Wadsworth/Cengage Learning. ISBN 0-495-57355-8. OCLC 299098793.

[1]

[2]