Nevenka Petriç
Nevenka Petriç (serb. Nevenka Petrić, d. 11 mart 1927, Maslovare, Yuqoslaviya Krallığı — ö. 27 dekabr 2015, Belqrad, Serbiya) — Serbiya yazıçısı, şairi və pedaqoqu. Partizanlara 14 yaşındaykən qatılmışdır. Yuqoslaviya yerli rəhbərliyində gənclər rəhbəri və daha sonra Sağlamlıq və Sosial Siyasət başçısı olmuşdur. Yuqoslaviya Qadın Məclisinin üzvü, Yuqoslaviya Qadınların Sosial Karyera Konfransı katibi (1961-1969) və Yuqoslaviya Ailə Planlaması Şurası (1968-1976) başçısı olmuşdur. Beynəlxalq Planlaşdırılmış Valideynlik Federasiyası Mərkəzi Şurasında Avropanı təmsil etmiş və o orqana aid olan Avropa Təhsil Komissiyası-nın prezidenti olmuşdur. Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Əhali Fondu-nun araşdırma layihələrinə kömək etmişdir.
| Nevenka Petriç | |
|---|---|
| serb. Nevenka Petrić | |
 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Maslovare, Yuqoslaviya Krallığı (İndiki Bosniya və Herseqovina, Serb Respublikası) |
| Vəfat tarixi | (88 yaşında) |
| Vəfat yeri | Belqrad, Serbiya |
| Vətəndaşlığı |
.svg){kind=small} YSFR→  Serbiya |
| Milliyyəti | Serb |
| Atası | Vaso Petriç |
| Anası | Nataliya Petriç |
| Təhsili | Belqrad Universiteti |
| İxtisası | Yazıçı, şair, pedaqoq |
| Fəaliyyəti | şair, yazıçı, pedaqoq, siyasətçi |
| Fəaliyyət illəri | 1945 — 2015 |
| Əsərlərinin dili | Serbcə, Makedonca, İngiliscə |
| Mükafatları |
 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
redaktəNevenka Petriç, 1927-ci ildin Mart ayının 11-də Maslovaredə (İndiki Bosniya və Herseqovina, Serb Respublikası) anadan olmuşdur. İbtidai məktəbdən məzun olduqdan sonra Nevenka Petriç, Banya Lukadakı Qızlar üçün Mülki Məktəb-ə getmişdir, ancaq 1941-ci ilin Aprel ayının 6-da Yuqoslaviyanın Berlin-Roma-Tokio oxu tərəfindən işğalı zamanı Yuqoslaviyanın bütün məktəblərinin fəaliyyətləri 1945-ci ilə qədər dayandırılmışdır. Bu səbəblə Nevenka Petriçin təhsili də yarıda qalmışdır. Nevenka Petriçin ailəsi, 14 yaşındakı Nevenka da daxil olmaq üzrə 1941-ci ildə partizanlara qatılmışdır.
Yuqoslaviya Azadlıq Müharibəsi 1941-1945
redaktəYuqoslaviya Azadlıq Müharibəsi (1941-1945) əsnasında Nevenka Petriç Alman işğalçılara qarşı vuruşan bir döyüşçü idi. Nevenka Petriç qısa bir müddət sonra eskandron, batalyon, vahid, Banya Luka bölgəsi və daha sonra Mərkəzi Bosniyanın gənclik lideri oldu. Həm vətəndaşlar həm də ordu arasında azad olunmuş və işğal altındakı torpaqlarda anti-faşist gənclər təşkilatları qurmaq üçün təsirli bir şəkildə çalışdı. Başlanğıcda Banya Luka və Prinyavorda iki gənclik eskadronu mövcud idi, daha sonra mərkəzi Bosniya—Vlaşiç, Travnik, Uzlomas, Doboy, Derventa, Teşaniy və digər yerlərdə yeni eskandronlar quruldu. Müharibə xidməti üçün 1941 Spomenisa mükafatına və başqa mükafatlara layiq görülmüşdür.
Banya Luka bölgəsi üçün Yuqoslaviya Gənc Kommunist Liqası Birinci Regional Konfransı-da Nevenka Petriç, Banya Luka bölgəsi üçün gənclik ittifaqı YKGİ-nın (Yuqoslaviya Komunist Gənclər İttifaqı, serb-xorv. Savez komunističke omladine Jugoslavije SKOJ, ing. Alliance of the Communist Youth of Yugoslavia) ilk prezidenti seçildi. Bir müddət sonra, 1944-cü ilin Sentyabr ayında Tesliçdə keçirilən Mərkəzi Bosniya Gənclik Konfransı-da, mərkəzi Bosniyanın hamısında gənclik prezidenti seçildi.
Azadlıqdan Sonra
redaktə1945-ci ilin baharında azadlıqdan dərhal sonra Nevenka Petriç, azad edilmiş Banya Luka şəhərində işləməyə başladı.1945-ci ilin Aprel ayının 22-də Mitropolit Banya Luka gəncliyinin ilk prezidenti seçildi və qısa müddət sonra, Banya Luka bölgəsi üçün YKGİ Region Bələdiyyə Məclisi Prezidenti vəzifəsinə seçildi. 1949-cu ildə təşkilat katibi seçildi və 1950-ci ildən sonra Bosniyalı Krayina Xalq Gənclik Bölgə Komissiyası Prezidenti olaraq təyin edildi. Bu mövqedə ikən, Belqraddakı Yüksək Siyasət Məktəbi-ə (1951-1954) göndərildi və burada qənirsizlik ilə məzun oldu. 1954-cü ildə Banya Lukaya geri qayıtdı və Banya Luka Şəhər Şurasında Sağlamlıq və Sosial Siyasət Baş Zabiti olaraq təyin edildi. 1956-cı ildə Belqradın mərkəzi Bələdiyyələrinə Stari Qradda Sağlamlıq və Sosial Siyasət Baş Zabiti olaraq təyin edildi.
Milli Səviyyədə İşi
redaktəNevenka Petriç, 1961-ci ilin 2-4 May tarixlərində Zaqreb şəhərində keçirilən Yuqoslaviya Qadınların Sosial Karyera Konfransı üçün katiblik etmək üzrə Yuqoslaviyanın Bütün Respublikaları və Muxtar vilayətlərində Məsul Məclisə seçildi. Bu mövqedə iki dörd illik müddətdə vəzifə etmişdir. Nevenka Petriç, bu dövrdə həm elm, həm də təhsil sahəsində həm regional, həm də dövlət səviyyəsində fəal idi.
1967-ci ildə Yuqoslaviya Ailə Planlaması Şurası prezident müavini seçildi və sonrakı il dörd illik müddətə prezident seçilmişdir. Bundan sonra yenə dörd illik müddətə prezident seçilmişdir.
Beynəlxalq Səviyyədə İşi
redaktəYuqoslaviya Planlaşdırılmış Valideynlik Şurası-ın prezidenti olaraq Nevenka Petriç, həm təhsildə, həm də Planlaşdırılmış Valideynlik-də Avropa və beynəlxalq səviyyədə fakultativ funksiyalar həyata keçirmişdir. Londondakı bu beynəlxalq təşkilatın Yuqoslaviya nümayəndəsi olmuşdur. Bu tutumda, Beynəlxalq Planlaşdırılmış Valideynlik Federasiyası Avropa Komissiyası-ın sədri və Avropa səviyyəsində əlaqədar bir komitənin üzvü olaraq seçilmişdir. Həmçinin, Avropanın nümayəndəsi olaraq Beynəlxalq Planlaşdırılmış Valideynlik Federasiyası Mərkəzi Şurası-ın üzvü idi.
1982-ci ildən 1992-ci ilə qədər Sarayevo Universiteti Rektorluğuna bağlı BMT-nin beynəlxalq səviyyədəki Cinslər və Məsuliyyət verən Valideynləri Arasındakı Əlaqələrin Humanitar İnkişafı-ın direktoru idi.
Nevenka Petriç, 1982-ci ildən 1992-ci ilə qədər Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Əhali Fondu-nun mütəxəssislərindən biri idi. Bu tutumda, bəzən Hindistan, İndoneziya, Yunanıstan, Rumıniya və digər ölkələrdə müəyyən elmi və araşdırma layihələrinin həyata keçirilməsinə qatılmışdır.
Digər Fəaliyyətləri
redaktəNevenka Petriç, Serbiya Yazıçılar İttifaqı-nın üzvü və Yuqoslaviya Yazıçılar İttifaqı-nın Prezident Müavini olmuşdur.
Təhsili
redaktəNevenka Petriç, 1963-ci ildə Belqrad Universitetinin Fəlsəfə Fakültəsi-dən yarımştat bir şagird olaraq məzun olmuşdur. 1987-ci ildə Sarayevo Universitetinin Fəlsəfə Fakültəsində aspirantura almış və doğum və özünü idarə üzərinə bir tezis hazırlamışdır.
Biblioqrafiya
redaktəAkademik Və Ümumi
redaktəNevenka Petriç bir trilogiyanın yanında, "Ulduzlara çatdıq" (I, II və III) (1996)[1] olmaqla on üç kitab nəşr etmişdir. Həmçinin, Nevenka Petriçin 50 il ərzində nəşr olunan biblioqrafiyası, "Nevenka Petriç: Biblioqrafiya 1945-1995" (893 əsər ehtiva edir) başlıqlı kitabın yanında, "Ailəmin Yüz və Əlli İli 1855-2005" (2006)[2]. Yuqoslaviyada planlaşdırılmış valideynlik hüququnun konstitusiya insan hüququnu vurğulayan həkimlik tezisi olan "İnsan Azadlıqları, Doğum, Özünü İdarə" də nəşr olunmuşdur.[3]
Nevenka Petriç həmçinin ingilis dilində əsərlərdə yaratmışdır.[4]
Şairlik
redaktəNevenka Petriç həmçinin dörd şeir kolleksiyasının müəllifidir:
- "Gözlərimlə İşıq Şüası Axtardım" (serb-xorv. Tražih Tračak Sunca Pogledom) (1993), 57 səhifə[5]
- "Küləkdə Kitabə" (serb-xorv. Zapis Na Vetru) (1994), 65 səhifə[6]
- "Bahar Razılaşmaları" (serb-xorv. Prolećni Akordi) (1994), 79 səhifə [7]
- "Çiçəyin Üzərindəki Şeh Damcısı" (serb-xorv. Kap Rose Na Cvetku) (1996)[8]
Xarici Keçidlər
redaktəİstinadlar
redaktə- ↑ Nevenka Petriç, I zvijezde smo dosezali II i III Arxivləşdirilib 2016-03-04 at the Wayback Machine – (Xorvat dilində) video
- ↑ Petrić, Nevenka (2006). Ailəmin Yüz və Əlli İli 1855-2005. Belqrad: NIP İşçi Mətbuat-ı.
- ↑ Faits et Tendances. 1982. (Fransız dilində) səhifə 125.
- ↑ Nevenka Petrić, ""Yuqoslaviya Sosial Federal Respublikasındakı Doğumda Müstəqil Seçmə Haqqındakı İnsan Hüquqları" Arxivləşdirilib 2021-06-15 at the Wayback Machine (İngilis dilində)
- ↑ Nevenka Petrić (1993). Gözlərimlə İşıq Şüası Axtardım Arxivləşdirilib 2022-05-30 at the Wayback Machine (PDF). Belqrad. ISBN 86-7943-047-1. (Serb-Xorvat dilində)
- ↑ Nevenka Petrić (1994). Küləkdə Kitabə Arxivləşdirilib 2022-05-30 at the Wayback Machine (PDF). Belqrad. ISBN 86-901421-2-6. (Serb-Xorvat dilində)
- ↑ Nevenka Petrić (1994). Bahar Razılaşmaları pring Arxivləşdirilib 2022-05-30 at the Wayback Machine (PDF). Belqrad. (Serb-Xorvat dilində)
- ↑ Nevenka Petrić (1996). Çiçəyin Üzərindəki Şeh Damcısı Arxivləşdirilib 2022-05-30 at the Wayback Machine (PDF). DIK Ədəbi Qəzeti — Ensiklopediya, Belqrad, Kneza Miloša 82. ISBN 86-7943-047-1. (Serb dilində)