Nukleoplazma — Bir hüceyrənin sitoplazması kimi, nüvədə də karioplazma və ya kariolimfa və ya nüvə şirəsi olaraq da bilinən nukleoplazma var. Nukleoplazma bir növ protoplazmadır və ətrafı nüvə qabığıdır (nüvə membranı olaraq da bilinir). Nukleoplazmaya xromosomlarnukleotidlər daxildir. Nukleotidlər (DNT replikasiyası kimi məqsədlər üçün lazımdır) və fermentlər (nüvədə baş verən hərəkətləri yönləndirən) kimi bir çox maddə nukleoplazmada həll olur. Nukleoplazmanın həll olunan maye hissəsinə nukleosol deyilir[1] karioplazma nüvə şirəsi di. Karioplazmada xromatin ve nüvecikler , müxtəlif zülallar, fermentlər, amin turşuları, sərbəst nukleotidler olur.

Nüvənin protoplazmatik materialı, nukleoplazma olaraq etiketlənmiş nüvəni əhatə edir.

nüvəcik — dəyirmi və bərk cisimcik olub, membran quruluşuna malik deyil . Tərkibi ribosom RNT-si , DNT və zülallardan ibarətdir .

xromatin — DNT ve zülallardan təşkil olunmuşdur . Hüceyrənin bölünməsi zamani xromosomlara çevrilir .

Etimologiya redaktə

"Nukleoplazma" termini Edvard Van Beneden (1875) və "karioplazma" — Valter Fleminq tərəfindən təqdim edilmişdir[2][3].

İstinadlar redaktə

  1. Usage example: Schweiger, A; Mazur, G. "Mammalian proteins with affinity to polynucleotides: Isolation by affinity chromatography from rat liver cytosol and nucleosol". FEBS Letters (ingilis). 46 (1–2). 1974-09-15 [1974]. p255, right column, line 11. doi:10.1016/0014-5793(74)80381-9. PMID 4417675. A soluble fraction of rat liver nuclei (nucleosol) was...
  2. Flemming, Walter. "Beiträge zur Kenntniss der Zelle und ihrer Lebenserscheinungen". Archiv für mikroskopische Anatomie (alman). Verlag von Max Cohen & Sohn. 16. 1879 [1878]: 360. 2018-08-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-09-13 – Biodiversity Heritage Library vasitəsilə. (whole article:pp302–436)
  3. Battaglia, Emilio. "Caryoneme alternative to chromosome and a new caryological nomenclature" (PDF). Caryologia (ingilis). University of Florence. 62 (4, Suppl. 1). 2010-01-20. p70 Table 10, p64 Table 1. ISSN 0008-7114. 2021-04-14 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2021-06-22. (whole article: pp1–83)