Olimp (Mars)

Marsda vulkan, Günəş sistemində ən hündür dağ

Olimp dağı (lat. Mount Olympus) — Mars planetində yerləşən Günəş sisteminin ən hündür dağıdır. Dağın hündürlüyü 21 kilometrə yaxındır. Bu göstərici ilə Olimp Yer kürəsinin ən böyük dağı olan Everesti üç dəfə üstələyir.

Olimp
Ümumi məlumatlar
Dağ sistemi Mars planeti
Kraterin diametri 85000 m
Kraterin dərinliyi 3000 m
Mütləq hündürlüyü 21200 m
Yerləşməsi
18°39′ şm. e. 226°12′ ş. u. / 18,65° şm. e. 226,2° ş. u. / 18.65; 226.2G
Olimp xəritədə
Olimp
Olimp
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Təsviri

redaktə

Olimpin hündürlüyü, əsasən 21.2 km. Yer üzündə ən yüksək vulkan olan Mauna Kea (10.2 km) vulkanından iki dəfədən çoxudur. Dağın diametri təxminən 540 kilometrdir. O, 7 km yüksəkliyə qədər kənarları boyunca dik yamaclara malikdir. Bu nəhəng uçurumların meydana gəlməsinin səbəbləri hələ inandırıcı bir izahat tapmamışdır. Baxmayaraq ki, çoxları okean tərəfindən Marsda bir dəfə mövcud olan vulkan yamaclarının aşınma versiyasına meylli olmasını söyləmişlər. Olimpin vulkanik kalderasının uzunluğu-85 km, eni isə-60 km-dir. Kalderanın dərinliyi 3-km olub, 6 kraterdən ibarətdir. Yer səthində Havay adalarında Mauna Loa kraterinin diametri-6.5 km-dir. Olimpin zirvəsində atmosfer təzyiqi, Mars səthinin orta səviyyəsinə tipik təzyiqin yalnız 2% -ni təşkil edir. Marsın səthində atmosfer təzyiqi 0,01%-dən azdır. Olimpis geniş ərazini tutmasına baxmayaraq, planetin səthindən tamamilə görülə bilmir. Buna görə, dağın tam profilini yalnız hava və orbitdən görmək olar. Buna görə, vulkanın ən yüksək nöqtəsində dursanız, onda yamac üfüqdən kənara çıxacaq.

Şəkilləri

redaktə

Marsın interaktiv xəritəsi

redaktə
 Acheron FossaeAcidalia PlanitiaAlba MonsAmazonis PlanitiaAonia PlanitiaArabia TerraArcadia PlanitiaArgentea PlanumArgyre PlanitiaChryse PlanitiaClaritas FossaeKidoniyaDaedalia PlanumElysium MonsElysium PlanitiaGale craterHadriaca PateraHellas MontesHellas PlanitiaHesperia PlanumHolden craterIcaria PlanumIsidis PlanitiaJezero craterLomonosov craterLucus PlanumLycus SulciLyot craterLunae PlanumMalea PlanumMaraldi craterMareotis FossaeMareotis TempeMargaritifer TerraMie craterMilankovič craterNepenthes MensaeNereidum MontesNilosyrtis MensaeNoachis TerraOlympica FossaeOlimp dağıPlanum AustralePromethei TerraProtonilus MensaeSirenumSisyphi PlanumSolis PlanumSyria PlanumTantalus FossaeTempe TerraTerra CimmeriaTerra SabaeaTerra SirenumTharsis MontesTractus CatenaTyrrhen TerraUlysses PateraUranius PateraUtopia PlanitiaValles MarinerisVastitas BorealisXanthe Terra
 Marsın qlobal topoqrafiyasının interaktiv təsvir xəritəsi. Şəklin üzərinə siçanı sürüşdürsəniz, şəkildə göstərilən 60-dan çox mühüm coğrafi xüsusiyyətin adı görünəcək. İstəsəniz, bu xüsusiyyətlərə keçid etmək üçün onların üzərinə keçid edə bilərsiniz. Bu xəritə NASA-nın Mars Global Surveyor orbiterində ki Mars Orbiter Laser Altimeter tərəfindən verilən məlumatlara əsaslanaraq müxtəlif rənglərdə yüksəklikləri göstərir. Başqa sözlə, xəritədə fərqli rənglər fərqli yüksəklikləri göstərir. Ağ və qəhvəyi rənglər ən yüksək yerləri göstərir (+12 to +8 km); çəhrayı və qırmızı rənglər bir qədər aşağı yerləri göstərir (+8 to +3 km); sarı rəng isə dəniz səviyyəsində, 0 km;-də olan yerləri göstərir; yaşıl və mavi rənglər də daha aşağı yerləri göstərir (−8 km-dək). Xəritə enlikuzunluq xətləri istifadə olunmaqla çəkilib. Xəritədə qütb bölgələri də göstərilib.


Həmçinin bax

redaktə

Mars planeti