Polonium
| ||||||
| Ümumi | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ad, İşarə, Nömrə | polonium, Po, 84 | |||||
| Qrup, Dövr, Blok | 16, 6, p | |||||
| Xarici görünüşü | ||||||
| Atom kütləsi | (209) q/mol | |||||
| Elektron formulu | 6s2 4f14 5d10 6p4 | |||||
| Fiziki xassələr | ||||||
| Halı | ||||||
| Sıxlığı | (0 °C, 101.325 kPa) 9.196 q/sm³ q/L | |||||
| Ərimə temperaturu | 254 °C (527 K, 489 °F) | |||||
| Qaynama temperaturu | 962 °C (1235 K, 1764 °F) | |||||
| Elektromənfiliyi | ||||||
| Oksidləşmə dərəcəsi | ||||||
| Spektr = | ||||||
| İonlaşma enerjisi | kCmol-1 | |||||
Polonium (Po) – D. İ. Mendeleyevin elementlərin dövri sistemində 84-cü element.
Tarixi
redaktəXIX əsrin son illərində Mariya Küri və Pyer Küri cütlüyü tərəfindən uran və radium elementlərinin parçalanmasından alınmışdır. Mariya Küri bu elementi öz vətəni olan Polşanın şərəfinə adlandırmışdır. Xalkogenlər qrupuna aiddir. Polonium nadir elementdir, yer qabığında onun miqdarı 2.10–15 % -dır.2006-cı ilə qədər kütlə miqdarının 188–220 diapazonundain əvvələrinə diapazonunda poloniumun 33 izotopu məlum idi.
Fiziki xassələri
redaktəPolonium – gümüşü-ağ rəngli yumşaq metaldır.
Kimyəvi xassələri
redaktəKimyəvi xassələrinə görə polonium tellura yaxındır. Birləşmələrdə tellur kimi oksidləşmə dərəcəsi −2. +2, +4, +6 – dır. Havada polonium oksidləşir: PoO, РоО2, PoO3 oksidləri məlumdur. Polonium turşularla reaksiyaya daxil olur: məhlullarda ionları mövcuddur PoО42-, PoO32-, Po2+, Po4+. Polonium hidroksid məlumdur PoO(OH)2. Poloniumun xlorid turşusu məhluluna sinklə təsir etdikdə uçucu poloniumun hidridi əmələ gəlir PoH2. Turşularla təsir etdikdə məhlula çəhrayi rənqdə poloniy kationları formasında keçir:
Po + 2 HCl → PoCl2 + H2 Poloniumun xlorid turşusunda maqniumun iştiraki ilə həll olunduqda poloniumhidrogen əmələ gəlir:
Po + Mg + 2 HCl → MgCl2 + H2Po
Toksikliyi
redaktəPolonium çox təhlükəlidir. Onunla iş prosesi xüsusi bokslarda aparılır.
Tətbiqi
redaktə210Po izotopu neytron mənbələrində işlədilir. 210Po – dan düzəldilmiş elektrik atom batareyalarından Yerin "Kosmos – 84" "Kosmos — 89" süni peyklərində istifadə edilmişdir. Təbii radioaktiv çöküntülərdə və dəniz suyunda az miqdarda (10–4 pküri/q) 210Po var.
Mənbə
redaktə- Г. Реми. Курс неорганической химии. Изд. Мир, 1972. C.723–724.