Belarus portalına
xoş gəlmişsiniz!

Belarus haqqında

Belarus Respublikası (belar. Рэспубліка Беларусь) — Avropanın şərqində dövlət, dənizə çıxışı yoxdur. Ölkə şimal-şərqdən Rusiya Federasiyası, cənubdan Ukrayna, qərbdən Polşa, şimal-qərbdən isə Litva və Latviya ilə həmsərhəddir. Paytaxtı və ən çox əhalisi olan şəhəri Minskdir. 207,600 kvadrat kilometr sahəsinin təqribən 40%-i meşə ilə örtülüdür. İqtisadiyyatın əsas sahələri xidmət sənayesi və istehsalatdır. XX əsrə qədər müasir Belarus dövlətinin yerləşdiyi ərazidə Polotsk knyazlığı, Böyük Litva knyazlığı, Reç Pospolita və Rusiya İmperiyası kimi dövlətlər hökmranlıq etmişdir.

1917-ci ildə Rusiyada baş vermiş inqilabdan sonra Belarus Xalq Respublikası müstəqilliyini elan etsə də, çox keçmədən ölkə Sovet Rusiyasının işğalına məruz qalır. 1922-ci ildə Sovet İttifaqının əsası qoyularkən Belorusiya Sovet Sosialist Respublikası da həmin ittifaqın qurucu üzvlərindən biri oldu. 1919-1921-ci illərdə baş vermiş Polşa-Sovet müharibəsi nəticəsində Belarus ərazisinin təqribən yarısı Polşa tərəfindən işğala məruz qaldı. Belarusun müasir sərhədləri isə 1939-cu ildə tam olaraq formalaşdı. İkinci dünya müharibəsi ərzində baş tutmuş hərbi əməliyyatlar Belarusa çox böyük ziyan vurdu. Belə ki, bu müharibə nəticəsində Belarus əhalisinin təqribən üçdə bir hissəsini və iqtisadi resurslarının yarısından çoxunu itirdi. Respublika müharibədən sonrakı dövr ərzində tədricən inkişaf etməyə başladı. Belorusiya SSR Sovet İttifaqının tərkibində olan Ukrayna SSR ilə birlikdə 1945-ci ildə əsası qoyulan Birləşmiş Millətlər Təşkilatının qurucu üzvlərindən biri olmuşdur.

Davamı...

Seçilmiş məqalə

Belarusiya bayrağı və ya tam adı ilə Belarusiya Dövlət Bayrağı, Belarusiya tərəfindən rəsmi olaraq istifadə edilən dövlət bayrağıdır. Poçtun yan tərəfindəki ağ fonda qırmızı ornamentli naxışlı qırmızı və yaşıl bayraq Belarusiya dövlət rəmzləridir. 1951-ci ildə qəbul edilmiş Belarus Sovet Sosialist Respublikasının bayrağı onun dizaynının əsasını təşkil edir. Sovet İttifaqı dövründə istifadə olunan köhnə bayraqdan oraq və çəkic və qırmızı ulduz, kommunizmin rəmzlərini çıxarmaq və ornament naxışındakı ağ-qırmızı rəngləri geri çevirməklə hazırlanmışdır. Bu gün istifadə edilən dizayn, Belarusiya Dövlət Standartlaşdırma Komitəsi tərəfindən 1995-ci ildə 2012-ci ildə keçirilən referendumda qəbul edilmiş bayrağın uyğunlaşdırılmasından irəli gəlmişdir. Referendumdan bəri, bu bayraqdan gələn istifadə müxtəlif yerlərdə istifadə üçün Belarus hökumət nümayəndələri tərəfindən modelləşdirilmişdir. 1918-ci ildə Sovet respublikası olmamışdan əvvəl Belarusun ön sözçüsü, Belarus Xalq Cümhuriyyəti və Sovet İttifaqının dağılmasından sonra müstəqil olmuş Belarusun istifadə etdiyi ağ-qırmızı-ağ bayraq yerini aldı. Bu gün ağ-qırmızı-ağ bayraqdan istifadə II. Nasist Almaniyasının Belarusiyaya hücumunun və II Dünya Müharibəsi dövründə nasistlərlə işbirliyinin rəmzi hesab olunduğu səbəbi ilə hökumət tərəfindən məhdudlaşdırıldı. Hökümət əleyhinə olan müxalif qruplar bu bayraqdan etirazlarda və ölkədən kənarda olan Belarus diasporunu dəstəkləmək üçün istifadə edirlər.

Davamı...

Seçilmiş tərcümeyi-hal

Maksim Adamoviç Boqdanoviç 9 dekabr 1891 tarixində Minsk şəhərində, əhəmiyyətli Belarus etnoqrafı olan Adam Boqdanoviçin ailəsində anadan olmuşdur. 1892-ci ildə ailəsi ilə birlikdə Qrodno şəhərinə köçdü. Çox vaxt keçmədən şairin anası Mariya vərəm xəstəliyindən vəfat etmişdir.[3] 1896-cı ildə Adam Baqdanoviç uşaqları ilə birlikdə Nijni Novqorod şəhərinə köçdü. Bu vaxt ərzində Maksim, Belarus dilində olan ilk şeirlərini yazmışdır.[4] 1902-ci ildə Boqdanoviç bir gimnaziya məktəbinə qəbul edilmişdir.[5] 1905-ci il inqilabı zamanı onun komilitodları tərəfindən təşkil edilən tətillərin fəal iştirakçısı idi.[4] 1907-ci ildə Boqdanoviçin ilk romanı olan Muzıka-nı (rus. Mузыка, azərb. Musiqi‎) ehtiva edən Naşa Niva nəşr olunmuşdur. 1908-ci ilin iyun ayında şairin ailəsi Yaroslavl şəhərinə köçdü. 1911-ci ildə məktəbi bitirdikdən sonra Boqdanoviç Belorusiyanın İntibah dövrünün əhəmiyyətli şəxsləri ilə görüşmək üçün Belarusa getdi.[6] Bu şəxslər arasında Vaslau Lastouski, İvan Lukiyeviç və Anton Luçiyeviç var idi. Həmən il Boqdanoviç Yaroslavl şəhərində yerləşən bir liseydə hüquq öyrənməyə başladı. Araşdırmalar zamanı Boqdanoviç bir qəzetdə çalışmış, ədəbiyyatın çoxsaylı əsərlərini yazmışdır. Bu əsərlər həm Belorusiyada, həm də Rusiyada aktiv olaraq nəşr olunmuşdur. 1914-cü ilin əvvəllərində Vilnada yeganə şeirlər kitabı olan Vianok (azərb. Çələng‎) nəşr olunmuşdur.[7] 1916-cı ilin yazında, Maksim Boqdanoviç Minsk şəhərinə köçmüş və orada yerli quberniya idarəsində işləmişdir. 1917-ci ilin fevral ayında Boqdanoviç vərəm xəstəliyinə bir müalicə üçün Krıma getdi. Müalicə uğursuz olmuşdu. Bunun nəticəsində, Maksim Adamoviç Boqdanoviç 25 may 1917 tarixində, 25 yaşında, Yalta şəhərində vəfat etmişdir.[8]

Davamı...


Portallar üçün Vikimediya

Belarus Vikixəbərdə  Belarus Vikisitatda  Belarus Vikikitabda  Belarus Vikimənbədə  Belarus Vikilüğətdə  Belarus Vikiversitetdə  Belarus Vikianbarda
Xəbərlər Sitatlar Dərsliklər və təlimat kitabçaları Mətnlər Sözlər Dərs resursları Mediafayllar

Digər portallar

Azərbaycan

Belarus

Gürcüstan

Polşa

Ukrayna

Qazaxıstan


Portal:Европа
Portal:Европа
Portal:Asiya
Portal:Asiya
Avropa Asiya