Pyer Mendes-Frans

Pyer Mendes-Frans (fr. Pierre Mendès France; 11 yanvar 1907, Paris — 18 oktyabr 1982) — Fransanın sol görüşlü ictimai-siyasi xadimi.

Pyer Mendes-Frans
fr. Pierre Mendès France
Fransanın xarici işlər naziri[d]
18 iyun 1954 – 20 yanvar 1955
Şəxsi məlumatlar
Doğum adı Pierre Isaac Isidore Mendès France[3]
Doğum tarixi 11 yanvar 1907(1907-01-11)[1][2][…]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 18 oktyabr 1982(1982-10-18)[1][2][…] (75 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
  • Per-Laşez krematoriya-kolumbariumu[d][5]
Təhsili
Fəaliyyəti siyasətçi, diplomat, Fransa Müqavimət Hərəkatı üzvü
Dini İudaizm
Hərbi xidmət
Döyüşlər
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

redaktə

Fəaliyyəti

redaktə

1951–1956-cı illərdə Fransanı idarə edən Pyer Mendes-Fransın başçılıq etdiyi "sağ mərkəz hökuməti"nin dövründə sağa dönüş surətləndi. 1952-ci ildə FKP əleyhinə ittihamlar səsləndi ki, guya o, dövlətə qarşı qəsd hazırlayır. 1954-cü ildə konstitusiyaya bir sıra antidemokratik dəyişikliklər edilməsinə nail olundu. Hökumətin, prezidentin səlahiyyətləri artırıldı. Milli Məclisin hüquqları məhdudlaşdırıldı. Ölkədə siyasi partiyalar və qüvvələrin qruplaşması baş verdi. Sənayenin milliləşdirilməsi nəinki dayandırıldı, hətta bir sıra hallarda müəssisələr öz əvvəlki sahiblərinə qaytarıldı. Fövqəladə vergilər qoyuldu, tariflər yüksəldi. Amnistiya verilməsi nəticəsində bir çox kollaborasionist azadlığa buraxıldı. Seçki sistemində edilmiş dəyişikliklər nəticəsində parlamentdəki proporsional nümayəndəlik majoritar (bu və ya digər mahalda səslərin 50%-dən çoxunu toplamış partiyanın, yaxud blokun həmin mahaldan bütün deputat yerini tutması hüququ) nümayəndəlik ilə əvəz olundu.

50-ci illərin ortalarında Fransada kəskin siyasi böhran yarandı. Siyasi böhran burjua partiyalarını da bürüdü. 1953-cü ilin mayında de Qoll öz partiyasını buraxdığını, özünün isə siyasətdən getdiyini bildirdi. Keçmiş vişist Pujadın başçılıq etdiyi bir çox xırda burjua dairələri tələb etdi ki, parlament buraxılsın, demokratiya məhdudlaşdırılsın.

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. 1 2 Pierre, Isaac, Isidore Mendès France // Sycomore (fr.). / Assemblée nationale
  3. 1 2 3 Fichier des personnes décédées mirror.
  4. Мендес-Франс Пьер // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохорова 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  5. Beauvis C., Langlade V. d. Le columbarium du Père-Lachaise. 1992. S. 48. ISBN 978-2-86514-022-0

Həmçinin bax

redaktə

Xarici keçidlər

redaktə