Qırğız dili

Türk dilləri ailəsinin Qıpçaq budağına aid danışıq dili və Qırğızıstanın rəsmi dövlət dili

Qırğızca ya da Qırğız Türkcəsi– Altay dilləri ailəsinin Türk dilləri qrupunun Qıpçaq boyuna aid olan danışıq dilidir. Həmçinin Qırğızıstanın rəsmi dövlət dilidir. Qırğızıstanın 5,264,000 nəfərlik əhalisinin 3,700,000 nəfərinin ana dilidir.

Qırğız dili
Orijinal adı Кыргыз тили
кыргызча‎
кыргызча[1]
Ölkələr
Danışanların ümumi sayı
  • 4.568.480 nəf. (2009)[5]
Təsnifatı
türk dilləri
Ortaq türk dili
Qıpçaq dilləri
Qırğız-qıpçaq dilləri
Qırğız dili
Yazı kiril əlifbası, ərəb əlifbası
Dil kodları
ISO 639-1 ky
ISO 639-2 kir
ISO 639-3 kir
Dilin strukturlarının dünya atlası kgz
Ethnologue kir
IETF ky
Glottolog kirg1245
Bu dildə olan Vikipediya
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
j
Orijinal adı h
Ölkə j
Danışanların ümumi sayı jjnəfər.
Təsnifatı
Kateqoriya j
türk dilləri
Ortaq türk dili
Qıpçaq dilləri
Qırğız-qıpçaq dilləri
Qırğız dili
Yazı kiril əlifbası, ərəb əlifbası
Dil kodları
ISO 639-1 ky
ISO 639-2 kir
ISO 639-3 kir
Dilin strukturlarının dünya atlası kgz
Ethnologue kir
IETF ky
Glottolog kirg1245
Bu dildə olan Vikipediya
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qırğız əlifbası

redaktə
Kiril əlifbası Qırğız adı Ərəb əlifbası Transliterasiya Latın əlifbası
(1928–1940)
IPA
А а а ا A a A a /ɑ/
Б б бе ب B b B в /b/, /w/, /v/
В в ве ۋ V v V v /v/
Г г ге گ
ع*
G g G g, Ƣ ƣ /ɡ~ɣ/, /ɢ~ʁ/
Д д де د D d D d /d/
Е е e ه E e E e /je/, /e/
Ё ё ё يو Yo yo Yo yo /jo/
Ж ж же ج J j Ç ç (Ƶ ƶ 1938–1940) /dʒ/, /ʒ/
З з зе ز Z z Z z /z/
И и и ى İ i I i /i/
Й й ий ي Y y J j /j/
К к кa ك
ق*
K k K k, Q q /k/, /q/, /χ/
Л л эл ل L l L l /l/, /ɫ/
М м эм م M m M m /m/
Н н эн ن N n N n /n/
Ң ң ың ڭ Ñ ñ Ŋ ŋ /ŋ/, /ɴ/
О о о و O o O o /o/
Ө ө ө ۅ Ö ö Ɵ ɵ /ø/
П п пe پ P p P p /p/
Р р эр ر R r R r /r/
С с эс س S s S s /s/
Т т те ت T t T t /t/
У у у ۇ U u U u /u/
Ү ү ү ۉ Ü ü Y y /y/
Ф ф эф ف F f F f /ɸ/
Х х ха ح H h X x (H h 1928–1938) /χ/ (=/k/)
Ц ц це تس C c Ts ts /ts/
Ч ч че چ Ç ç C c /tʃ/
Ш ш ша ش Ş ş Ş ş /ʃ/
Щ щ ща - Şç şç Şc şc /ʃtʃ/, /ʃː/
Ъ ъ ажыратуу белгиси - - - -
Ы ы ы ى İ i Ь ь /ɯ/
Ь ь ичкертүү белгиси - - - -
Э э э ه É é E e /e/
Ю ю ю يۋ Yu yu Yu yu /ju/, /jy/
Я я я يا Ya ya Ya ya /ja/, /jɑ/
  • К + а, о, у, ы ك => ق
  • Г + а, о, у, ы گ => ع

Xarici keçidlər

redaktə

Həmçinin bax

redaktə
  1. https://github.com/unicode-org/cldr/blob/main/common/main/ky.xml.
  2. 1 2 ScriptSource - China.
  3. 1 2 ScriptSource - Kyrgyzstan.
  4. 1 2 ScriptSource - Tajikistan.
  5. Ethnologue (ing.). 25, 19 Dallas, Texas: SIL International, 1951. ISSN 1946-9675