Qoruq ərazisi (Birləşmiş Krallıq)

Birləşmiş Krallıqda "qoruq ərazisi" termini demək olar ki, hər zaman qorunmaq və ya yaxşılaşdırmağa layiq hesab olunan müəyyən bir memarlıq və ya tarixi maraq dairəsinə aiddir. Bu, binaların və ya ağacların itirilməsinə, dəyişdirilməsinə ehtiyatla yanaşmanı yaradır. Beləliklə, siyahıya alınmış binalar və ağacların qorunması haqqında bəzi qanunverici və siyasi xüsusiyyətlərə malikdir. 1990-cı ildə İngiltərə və Uelsdə tətbiq olunan planlaşdırma qanunu qorunan ərazinin keyfiyyətini aşağıdakı kimi müəyyənləşdirdi: "Qorumaq və ya yaxşılaşdırmaq üçün arzu olunan bir görünüş"^[1].

Mövcud Şotlandiya qanunvericiliyi mühafizə sahələrinin planlaşdırmasına 1997-ci ildə başlamışdır. Şimali İrlandiyada bu planlaşdırma aktı 2011-ci ilə aiddir. Stamford, Linkolnşire təyin olunan ilk mühafizə sahəsi idi.

Qoruq ərazilərinin növləri

Mühafizə bölgələri İngiltərənin əksər şəhər və kənd yerlərində tapıla bilər^[2]. Mühafizə bölgələrində bu, xüsusi binalara deyil, bütövlükdə rayonun və ya mahalın keyfiyyətinin qorunmasıdır. Mühafizə olunan ərazilər üçün hazırkı dövlət planlaşdırma siyasəti əsasən "Milli Planlaşdırma Siyasətinin" əsaslarını təşkil edir və "Tarixi mühitin qorunması və yaxşılaşdırılması" bölməsində öz əksini tapır^[3].

Qoruq ərazisində görülən müəyyən işlər üzərində əlavə planlaşdırma nəzarəti mövcuddur. Məsələn, qoruq ərazilərində sökülmə razılıq tələb edir. Təyinat inkişafa mane olmur, lakin inkişafın ərazinin tarixi xüsusiyyətini qoruyub saxlamağı və ya yaxşılaşdırılmasını, yeni tikilmiş binaların keyfiyyətli dizaynda olmasını tələb edir. Qoruq ərazisinin statusu, təyin edilməmiş ərazilərə tətbiq olunan bəzi inkişaf hüquqlarını da ləğv edir^[4].

İngiltərədə qorunan ərazilərə razılıq "ERR qanunu" ilə ləğv edildi və bu qoruq ərazisində bir binanın sökülməsini planlaşdırmaq üçün icazə tələbi ilə əvəz edildi. Uelsdə qorunma sahəsinə razılıq tələbi qalmaqdadır. Uelsdə qorunma sahəsinə razılıq tələbi qalmaqdadır^[5].

Qoruq ərazilərinin təyinatı

Yerli hakimiyyət orqanları əsasən qorunma sahələrinin təyin edilməsinə cavabdehdir. Ərazilərin görünüşü qorumaq və ya yaxşılaşdırmağa dəyər olan "xüsusi memarlıq və tarixi maraq" sahələrini ifadə edə bilər. Burada hər hansı bir standartdan daha çox yerli və regional meyarlar istifadə olunur. Müstəsna hallarda, İngiltərə Londonda mühafizə sahələrini təyin edə bilər, ancaq müvafiq şəhər şurası ilə məsləhətləşməli və media və idman üzrə dövlət katibinin razılığını almalıdır. Dövlət katibi də müstəsna hallarda - ümumiyyətlə ərazinin yerli maraqdan çox olduğu yerləri təyin edə bilər. Planlaşdırma qanunvericiliyinə uyğun olaraq, yerli hakimiyyət orqanları mühafizə yerlərindəki binalarda dəyişikliklərə nəzarət etmək üçün əlavə səlahiyyətlərə malikdirlər ki, bunlara ümumiyyətlə digər yerlərdə planlaşdırma olmadan da icazə verilə bilər. Məsələn, pəncərələrin görünüşünü dəyişdirmək, xarici örtük əlavə etmək və s.

Mühafizəsi

Təcrübədə, qorunma sahələrinin icrası yerli hakimiyyətin mənbələrindən və prioritetlərindən asılı olaraq dəyişir və çoxları gözləntilərə cavab vermir. İngiltərə qoruq ərazisini özündə cəmləşdirən "təhlükə altında" qeyd aparır^[6].

Ağaclar

Qurumuş ağacların çıxarılması (qanuni), çətinliklərin qarşısının alınması və ya aradan qaldırılması, planlaşdırma icazələrinin icrası da daxil olmaqla bildiriş ehtiyacına dair bir neçə istisnalar mövcuddur. İş yalnız planlaşdırma orqanı tərəfindən razılıq verildikdə və ya altı həftə bitdikdən sonra aparıla bilər. 2012-ci ildən etibarən İngiltərə və Uelsdə bir ağacın kəsilməsi və ya məhv edilməsi ilə əlaqədar cəzalar məhdudiyyətsiz bir cərimə səviyyəsinə qaldırılmışdır. Daha az ağır cinayətə görə 2500 funt sterlinqədək cərimə tətbiq edilir^[7].

İstinadlar

↑ ""Northampton Borough Council: Planning Policy Context of Collingtree Conservation area appraisal" (PDF) (İngilis). www.northampton.gov.uk. 14 Jun 2011 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
↑ "List of conservation areas in Haringey" (İngilis). www.haringey.gov.uk. 23 Sep 2009 tarixində arxivləşdirilib.
↑ "Conservation areas list" (İngilis). www.eden.gov.uk. 13 Jun 2011 tarixində arxivləşdirilib.
↑ ""Conservation Areas of the North York Moors"" (İngilis). www.northyorkmoors.org.uk. 23 Jan 2011 tarixində arxivləşdirilib.
↑ "Works in a Conservation Area" (İngilis). historicengland.org.uk. 31 December 2019 tarixində arxivləşdirilib.
↑ "Search the Heritage at Risk Register" (İngilis). historicengland.org.uk. 14 February 2019 tarixində arxivləşdirilib.
↑ ""Protected Trees: a guide to tree preservation procedures" (PDF) (İngilis). assets.publishing.service.gov.uk. 9 February 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF).

Xarici keçidlər

[1] ""Northampton Borough Council: Planning Policy Context of Collingtree Conservation area appraisal" (PDF) (İngilis). www.northampton.gov.uk. 14 Jun 2011 tarixində arxivləşdirilib (PDF).

[2] "List of conservation areas in Haringey" (İngilis). www.haringey.gov.uk. 23 Sep 2009 tarixində arxivləşdirilib.

[3] "Conservation areas list" (İngilis). www.eden.gov.uk. 13 Jun 2011 tarixində arxivləşdirilib.

[4] ""Conservation Areas of the North York Moors"" (İngilis). www.northyorkmoors.org.uk. 23 Jan 2011 tarixində arxivləşdirilib.

[5] "Works in a Conservation Area" (İngilis). historicengland.org.uk. 31 December 2019 tarixində arxivləşdirilib.

[6] "Search the Heritage at Risk Register" (İngilis). historicengland.org.uk. 14 February 2019 tarixində arxivləşdirilib.

[7] ""Protected Trees: a guide to tree preservation procedures" (PDF) (İngilis). assets.publishing.service.gov.uk. 9 February 2020 tarixində arxivləşdirilib (PDF).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]