Qvatemala
Qvatemala — Mərkəzi Amerikada dövlət. Sahəsi 108.9 min km², əhalisi 10,9 milyon nəfərdir. İnzibati ərazisi 22 departamentə bölünür. Dövlət və hökumət başçısı prezidentdir. Qanunvericı orqanı birpalatalı Milli Konqresdir. Paytaxtı Qvatemala şəhəridir. 2020-ci ildə keçirilən prezident seçkilərində Alejandro Giammattei yeni prezident seçilmişdir.
| Qvatemala | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| República de Guatemala | |||||
| |||||
|
El País de la Eterna Primavera |
|||||
|
Himn: Guatemala Feliz |
|||||
.svg) |
|||||
| Rəsmi dilləri | |||||
| Paytaxt | Qvatemala şəhəri | ||||
| İdarəetmə forması | Prezident respublikası | ||||
| Prezident | Alexandro Cammattei | ||||
| Vitse-prezident | Xafet Kabrera | ||||
| Sahəsi | Dünyada 107-ci | ||||
| • Ümumi | 108890 km² | ||||
| • Su sahəsi (%) | 1,6 | ||||
| Əhalisi | |||||
| • Əhali | 15,1 milyon nəfər (67-ci) | ||||
| • Siyahıyaalma (24.XI.2002) | 11 237 196 nəf. | ||||
| • Sıxlıq | 138 nəf./km² | ||||
| • Ümumi | 86.053.079.767 $[2], 95.003.333.381 $[2] | ||||
| ÜDM (AQP) | |||||
| • Ümumi | 119 milyard dollar (79-cu) | ||||
| • Adambaşına | 7 500 dollar (151-ci) | ||||
| İnternet domeni | .gt | ||||
| ISO kodu | GT | ||||
| BOK kodu | GUA | ||||
| Telefon kodu | +502 | ||||
| Saat qurşaqları | |||||
| Nəqliyyatın yönü | sağ[d][3] | ||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
![Gerb[d]](/wiki/Fayl:Coat_of_arms_of_Guatemala.svg)
Adın etimologiyası
redaktəAtstek dilindəki "quauhtemallan" sözündən - meşə ilə örtülü yer mənasını verir.
Tarix
redaktə1523-1524-cü illərdə ərazisi ispanlar tərəfindən işğal edilmişdir. Bu işğal 1821-ci ilədək davam etmişdir. Elə həmin ildə ölkə müstəqillik əldə edir.
1823-1839-cu illərdə Mərkəzi Amerika Birləşmiş Əyalətləri Federasiyasının tərkibində varlığını sürdürür.
Bir sıra hərbi çevrilişlərdən sonra 1952-1985-ci illərdə ölkədə hərbi diktatura rejimi bərqərar olur.
Nəhayət 1996-cı ildə hökumətlə Qvatemala Milli İnqilabi Hərəkatı arasında sülh haqqında müqavilə imzalanır.
Fiziki-coğrafi xarakteristika
redaktəÖlkə Şimali Amerika qitəsində yerləşir və qərbdə Meksika, cənubda Salvador, şərqdə Beliz və cənub şərqdə Honduras ilə qonşudur.
İnzibati ərazi bölgüsü
redaktəÖlkənin ərazisi 108,889 km²-dir. Şəhər və kəndlərdən ibarətdir.
İqtisadiyyat
redaktəMərkəzi Amerikanın ən kasıb ölkələrindən biri hesab olunur. Hazırda 400.000 insanın işsiz olduğu göstərilir. Başqa sözlə əhalinin 56,2 % yoxsul şəraitdə yaşayır.
Əhali
redaktə15,806,675. Əhalinin 59,4%-ni metislər, qlanın isə başqa yerli etnoslar təşkil edir.
Dil
redaktəRəsmi dil ispan dili olsa da bəzi qismlərdə yerli qvatemal dilində danışırlar.
Din
redaktəƏhalisinin 50-60 %-i xristianlığın katolik məzhəbinə, 30-40 %-i protestanlıq, qalanları isə provaslavlıq məzhəbinə qulluq edirlər.
Mədəniyyət
redaktəÖlkənin paytaxtında müxtəlif muzey və qallereyalar fəaliyyət göstərir.
İdman
redaktəFutbol ölkənin ən populyar idman növüdür.
Təhsil
redaktəÖlkədə adətən ikinci dərəcəli məktəblər fəaliyyət göstərir və bunların hamısı pulsuzdur.
Mətbəx
redaktəƏsaəsən mayya mətbəxinin nümunələrindən qida kimi istifadə olunur.
İstinadlar
redaktə- ↑ 143 // Constitution of Guatemala.
- ↑ 1 2 https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD. Dünya Bankı.
- ↑ http://chartsbin.com/view/edr.