Vikipediya

Serbiyadakı ümumdünya irsi obyektlərinin siyahısı

Serbiyada UNESCO ümumdünya irsi obyektlərinin siyahısı Serbiya Respublikasında YUNESKO-nun ümumdünya irsi siyahısına 5 ad daxildir (2016-cı il üçün), bu ümumi rəqəmin 0,3%-ni təşkil edir (2021-ci il üçün 1154). Bütün obyektlər mədəniyyət meyarlarına (şərtlərinə) uyğun olaraq siyahıya daxil edilib, onlardan 2-si insan dühasının şah əsəri kimi tanınır (meyar i). Bundan əlavə, 2014-cü ildən Serbiyadakı 11 obyekt ümumdünya irsi siyahısına daxil olmaq üçün namizədlər sırasındadır[1]. Yuqoslaviya Federativ Respublikası 2001-ci il sentyabrın 11-də ümumdünya mədəni və təbii irsin mühafizəsi haqqında Konvensiyanı ratifikasiya etmişdir[2]. Bununla belə, Serbiya ərazisində yerləşən ilk obyekt hələ 1979-cu ildə YUNESKO-nun ümumdünya irsi komitəsinin 3-cü sessiyasında, ölkə YSFR-nin bir hissəsi olduğu zaman siyahıya daxil edilmişdir. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, Kosovoda Pravoslav Monastırları mədəni obyekti 2010-cu ildən etibarən Kosovalı albanların mümkün hücumlarına görə təhlükədə olan ümumdünya irsi siyahısına daxil edilib. Bu irs obyekt ərazisindəki bütün 4 pravoslav kilsəsi KFOR tərəfindən qorunur.

Siyahı redaktə

Bu cədvəldə obyektlər YUNESKO-nun ümumdünya irsi siyahısına əlavə olunmaları xronoloji ardıcıllığı ilə yerləşdirilib.

# Şəkil Adı Yeri Yaranma vaxtı Siyahıya salınma ili № Şərtlər
1   Stari Ras qədim şəhəri və Sopocan monastırı
(serb. Стари Рас и манастир Сопоћани) 		Ən yaxın şəhər: (serb. Нови Пазар)
Rayon: Raşka dairəsi 		XIII əsr 1979 96 i, iii
2   Studenitsa monastırı
(serb. Манастир Студеница) 		Ən yaxın şəhər: (serb. Краљево, Kraljevo)
Rayon: Raşka dairəsi 		1190 1986 389 i, ii, iv, vi
3   Kosovoda orta əsr abidələri
(serb. Средњовековни споменици на Косову)
* (serb. Високи Дечани) monastırı
* Qraçanitsa monastırı
* (serb. Пећка патријаршија)
* (serb. Црква Богородица Љевишка / serb. Црква Bogorodica Ljeviška) 		Ən yaxın şəhər: Peç
Kosovo və Metohiya muxtar vilayəti 		XII - XIV əsrlər 2004, 2006 724 ii, iii, iv
4   Qalerinin sarayı "Qamziqrad Romuliana"
(serb. Гамзиград - Ромулијана, палата Галерија) 		Ən yaxın şəhər: (serb. Зајечар/Zaječar)
Rayon: (serb. Зајечарски управни округ) 		III — IV əsrlər 2007 1253 iii, iv
5   Steçki - orta əsr məzar daşları
(serb. Стећци — средњовековни надгробни споменици) 		Ən yaxın şəhər: (serb. Ужице, Užice)
Rayon: Zlatibor dairəsi 		XII-XVI əsrlər 2016 1504 iii, vi

Obyektlərin coğrafi yeri redaktə

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Serbiyada UNESCO ümumdünya irsi obyektləri

İlkin siyahı redaktə

Cədvəldə obyektlər ilkin siyahıya əlavə olunduqları ardıcıllıqla düzülmüşdür. Bu siyahıda Serbiya hökumətinin ümumdünya irsi siyahısına əlavə edilmək üçün namizəd kimi təklif etdiyi obyektlər göstərilir.

# Şəkil Adı Yeri Yaranma vaxtı Siyahıya alınma ili № Şərtlər
1   Cerdap Milli Parkı
(serb. Национални парк Ђердап)		 Ən yaxın şəhər: (serb. Доњи Милановац)
Rayon: (serb. Борски управни округ)		 — 2002 1963 vii, x
2   Deliblatsk qumluğu
(serb. Делиблатска пешчара)		 Ən yaxın qəsəbə: Deliblato
Rayon: (serb. Јужнобанатски управни округ),
(serb. Средњобанатски управни округ) kiçik bir hissəsi		 — 2002 1965 vii, ix, x
3   Şar-Planina Milli Parkı
(serb. Национални парк Шар-планина)		 Ən yaxın şəhər: Prizren
Rayon: (serb. Призренски округ), Kosovo və Metohiya muxtar vilayəti		 — 2002 1967 vii, x
4   Tara Milli Parkı
(serb. Национални парк Тара)		 Ən yaxın şəhər: (serb. Бајина Башта)
Rayon: Zlatibor dairəsi		 — 2002 1968 x
5   Davola baroş dağ formalaşması, «Şeytan şəhəri»
(serb. Ђавоља варош)		 Ən yaxın şəhər: (serb. Куршумлија)
Rayon: (serb. Топлички управни округ)		 — 2002 1700 vii
6   Manasiya (monastır)
(serb. Манастир Манасија)		 Ən yaxın şəhər: (serb. Деспотовац)
Rayon: Pomorav dairəsi		 XV əsr 2010 5536 i, ii, iv, vi
7   Neqotin pivəxanaları
(serb. Неготинске пивнице)		 Şəhər: (serb. Неготин)
Rayon: (serb. Борски управни округ)		 XIX əsr 2010 5537 iii, iv, v, vii
8   Səməndirə qalası
(serb. Смедеревска тврђава)		 Şəhər: (serb. Смедерево/Smederevo )
Rayon: (serb. Подунавски управни округ)		 XV əsr 2010 5538 iv, v
9   Çariçin-Qrad
(serb. Царичин град)		 Ən yaxın şəhər: (serb. Лесковац)
Rayon: (serb. Јабланички управни округ)		 530 2010 5539 ii, iii
10   (serb. Бач) şəhəri və ətraf ərazilərdəki tarixi abidələr
(serb. Историјско место Бача и околини)		 Rayon: (serb. Јужнобачки округ) XII əsrdən 2010 5540 iv, v, vi, ix
11   Roma İmperiyasının sərhədləri
(serb. Границе Римског царства)		 Rayon: (serb. Јужнобачки округ),
(serb. Сремски управни округ),
Belqrad dairəsi,
(serb. Подунавски управни округ),
(serb. Браничевски управни округ),
(serb. Јужнобанатски управни округ),
(serb. Борски управни округ)		 I əsrdən 2015 6060 ii, iii, iv

Obyektlərin coğrafi yeri redaktə

 
 
(serb. Национални парк Шар-планина)
 
(serb. Национални парк Тара)
 
(serb. Неготин)
 
(serb. Смедеревска тврђава)
 
(serb. Бач)
İlkin siyahıda olan namizədlər

Həmçinin bax redaktə

İstinadlar redaktə

  1. ↑ "Tentative" (ingilis). UNESCO World Heritage Centre. 2012-03-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 декабря 2010.
  2. ↑ "The States Parties - Serbia". unesco.org. 2012-03-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 декабря 2010.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Serbiyadakı_ümumdünya_irsi_obyektlərinin_siyahısı&oldid=6642103"