Sinizm
Sinizm və ya kinizm (lat. Cynismus; q.yun. Kυνισμός) — əxlaq normalarına, mədəni dəyərlərə və ədəb ideyalarına açıq olan, onları qətiyyətlə rədd edən və nifrət edən münasibət[1][2][3], ümumi qəbul edilmiş əxlaq normalarına mənfi, nihilist münasibət[4], hakim ideologiyanın rəsmi doqmaları[5].
Sinizm müəyyən mənəvi dəyərlərə şüurlu və nümayişkaranə etinasızlığı ifadə edən davranışdır.
Etik ritualları praktiki problemlərin həllinə müdaxilə edən və ya lazımsız hesab edən, mərhəmət, yazığı gəlmə, utanma, empatiya və s. kimi davranış motivlərini şəxsi maraqlara uyğun olmayan kimi qəbul edən dünyagörüşü .
İnanclarda və davranışlarda sinizm şəxsi məqsədlərinə çatmaq üçün hər cür vasitəyə əl atmağa hazır olan insanlara (kiniklərə) xasdır.[6]
Başqaları tərəfindən kinik kimi qəbul edilən davranış bəzən cəmiyyətin qınağına səbəb olur və münaqişəyə səbəb olan amildir[7].
Sinizm əxlaqi relyativizmdən fərqli olaraq (əxlaqi prinsiplərin nisbiliyinə, onların subyekt və şəraitdən asılılığına münasibət verir) qəsdən aşağılamaya, həm öz motivlərinin, həm də davranış normalarının təfsirində qəsdən sadələşdirməyə münasibət müəyyən edir və digər insanların motivləri, prinsiplərin devalvasiyasına münasibət, “yüksək”, “transpersonal” kimi qəbul edilən bütün sahədir.
Vulqar sinizm sosial və mədəni proseslərdən kənar şəxslərə, sosial və mədəni cəhətdən zəif qruplara ən çox xas olan “yüksək”, “prinsipial” kimi çıxış edənlərə istehzalı və ironik münasibətdir[8][9] .
Həmçinin bax redaktə
İstinadlar redaktə
- ↑ Цинизм Arxivləşdirilib 2016-12-30 at the Wayback Machine — Толковый словарь русского языка Ушакова
- ↑ Цинизм Arxivləşdirilib 2013-11-09 at the Wayback Machine — Малый академический словарь
- ↑ Цинизм — Современный толковый словарь русского языка Ефремовой
- ↑ Цинизм[ölü keçid] — Романова Н. Н., Филиппов А. В. Словарь. Культура речевого общения: этика, прагматика, психология, 2010 г.
- ↑ Цинизм — Энциклопедия социологии, 2009
- ↑ Цинизм — статья из «Политическая наука: Словарь-справочник», 2010 г.
- ↑ Цинизм[ölü keçid]Şablon:Недоступная ссылка — Анцупов А. Я., Шипилов А. И. Словарь конфликтолога, 2009 г.
- ↑ Цинизм «непереходного» общества Л. Д. Гудков Вестник общественного мнения: Данные. Анализ. Дискуссии. 2005. № 2 (76). С. 43-62
- ↑ Перерождения «советского человека». Л. Д. Гудков // Одиссей: человек в истории. 2007.