Syan Stzinyuy

Syan Stzinyuy (çin. 向警予; 4 sentyabr 1895, Xupu^[d], Xunan – 1 may 1928, Uhan) — Çin Kommunist Partiyasının (ÇKP) ən erkən qadın üzvlərindən biri, Çin qadın hərəkatının lideri.

Syan Stzinyuy
Doğum tarixi	4 sentyabr 1895(1895-09-04)
Doğum yeri	Xupu[d], Xunan, Çin
Vəfat tarixi	1 may 1928(1928-05-01) (33 yaşında)
Vəfat yeri	Uhan, Çin
Təhsili	Şərq Zəhmətkeşlərinin Kommunist Universiteti[d]
Fəaliyyəti	siyasətçi, jurnalist
Partiyası	Çin Kommunist Partiyası (1922–)
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Syan Stzinyuy 4 sentyabr 1895-ci ildə Xunan əyalətinin Xupu şəhərində anadan olub. Etnik olaraq Tucya olduğu ehtimal edilən atası uğurlu iş adamı idi, anası isə Stzinyuy gənc olanda vəfat etmişdi. Stzinyuy ailənin 10 uşağından biri idi və onlardan ən böyüyü olan, Yaponiyada təhsil almış qardaşı Syan Syanyue Qərbi Xunandakı "Tunmenxoy" adlı inqilabi hərəkatın lideri idi. Syan Syanyue 1903-cü ildə Vençanqedə ibtidai məktəb təşkil etmiş və Syan Stzinyuy qardaşının təsiri ilə bu məktəbə gedərək Çinin imperiya dövründə məktəbdə oxuyan ilk qız olmuşdur.

Syan Stzinyuy 1911-ci ildə Sinxay inqilabı nəticəsində Tzin sülaləsinin süqutundan sonra Çanşaya gedir. O, özünü Syan Stzinyuy adlandırır və təhslinin burada davam etdirməklə birlikdə dövlət işləri ilə məşğul olur. Stzinyuy təhsilin Çini xilas edə biləcəyini düşünürdü və buna görə də doğma şəhərinə qayıtdıqdan sonra bəzi yerli mütərəqqi insanların dəstəyi ilə Xupuda ibtidai məktəb qurdu. O, bu məktəbin direktoru kimi bəzi mütərəqqi gəncləri müəllim kimi işə götürdü. Onun məktəbinin əksər məktəblərdən fərqi buarada yeni bilik və ideyaların öyrədilməsi idi. Başlanğıcda məktəbdə cəmi bir sinif və onlarla şagird olsa da, daha sonra şagirdlərin sayı sürətlə artaraq 300-ə çatdı.

1918-ci ilin aprelində Mao Tszedun və Çay Xesen tərəfindən Xunanda Yeni Vətəndaşın Akademik Assosiasiyası qurulanda, Syan Stzinyuy xaricdə karyera qurmaq istəyir və Pekinə gedir. Pekində Syan Stzinyuy Çay Xesen ilə görüşür və onunla yaxşı münasibət qurmuş və 1920-ci ildə onunla evlənmişdir.