Tünd qırmızı talış uzunbığı

Tünd qırmızı talış uzunbığı
Tünd qırmızı talış uzunbığı
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Ranqsız: İlkağızlılar Tipüstü: Tüləyənlər Ranqsız: Panarthropoda Ranqsız: Tactopoda Tip: Buğumayaqlılar Klad: Pancrustacea Yarımtip: Altıayaqlılar Sinif: Həşəratlar Ranqsız: Dicondylia Yarımsinif: Qanadlılar Budaq: Metapterygota İnfrasinif: Yeniqanadlılar Ranqsız: Eumetabola Ranqsız: Tam çevrilmə ilə inkişaf edən həşəratlar Dəstə: Sərtqanadlılar ???: Tünd qırmızı talış uzunbığı
Beynəlxalq elmi adı
	Purpuricenus talyshensis;
EOL	118334

Tünd qırmızı talış uzunbığı (lat. Purpuricenus Talyshensis) — sərtqanadlılar dəstəsinin uzunbığlar fəsiləsinə aid növ. Təbii şəraitdə nəslinin kəsilməsi ehtimalı vardır. Azərbaycanın endemik canlısıdır.^[1]

Təsviri redaktə

Bədənin uzunluğu 12,5–17 sm-dir. Rəngi qaradır. Qanadüstlükləri açıq-qırmızı və ya çəhrayımtıl-sarı rəngdə olub hər birinin üzərində 3 iri qara ləkə vardır. Qanadüstlüklərin əsasında nisbətən kiçik qara ləkə, orta hissəsində iri və qismən oval, zirvədə isə ən kiçik qara ləkə vardır. Ön döş açıq –qırmızı rəngdə olub əsasda qalın qara ləkə ilə əhatələnmişdir, öndə iki qara nöqtəlidir. Bığcıqları 11 buğumludur.^[2]

Yayılması redaktə

İran, Azərbaycanın cənub-şərqində. Azərbaycanın (Talış dağları)

Həyat tərzi redaktə

Dağ, dağətəyi və ovalıq sahələrin palıd meşələri. Böcəklərə may və iyun aylarında təsadüf edilir. Zəifləmiş, tələf olan və xəstə palıd ağaclarının oduncağında yaşayır. Növün biologiyası ətraflı öyrənilməmişdir.

Sayı redaktə

1936-cı ildə A.V.Boqaçev tərəfindən Lənkəranın Alekseyevka kəndində 2 fərd tutulmuşdur (AMEA zoologiya institutunun kolleksiya fondunda saxlanılır). Son illərdə qeydə alınmamışdır.^[3]

Məhdudlaşdırıcı amillər redaktə

Hirkan Milli Parkına daxil olmayan ərazilərdə palıd ağaclarının kəsilməsi. Bu ərazilərdə kolleksiyaçılar tərəfindən ticarət məqsədilə tutulması da böcəyin sayına mənfi təsir edir.

Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər redaktə

Hirkan Milli Parkında qorunur.

Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər redaktə

Böcəyin yaşadığı ərazilərdə meşə təsərrüfatı tədbirlərini nizamlamaq, qurumaqda olan və ya qurumuş palıd ağaclarının kəsilməsini qadağan etmək, onun sayi və yayılma arealı barədə yeni məlumatların əldə edilməsi üçün hər il yaşayış ərazilərinə monitorinqlər təşkil edilməlidir.

Ədəbiyyat redaktə

Azərbaycan Qırmızı Kitabı, II cild, Bakı, 2013.
Данилевский М.Л., Мирощников А.И. Жуки-дровосеки Кавказа (Coleoptera, Cerambycidae). Опеделитель. Краснодар, 1985, с. 212.

İstinadlar redaktə

↑ Azərbaycan Qırmızı Kitabı, II cild, Bakı, 2013.
↑ "Purpuricenus talyshensis Reitter, 1914". 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-10-17.
↑ Данилевский М.Л., Мирощников А.И. Жуки-дровосеки Кавказа (Coleoptera, Cerambycidae). Опеделитель. Краснодар, 1985, с. 212.

Xarici keçidlər redaktə

Purpuricenus talyshensis Reitter, 1914

Həmçinin bax redaktə

[1] Azərbaycan Qırmızı Kitabı, II cild, Bakı, 2013.

[2] "Purpuricenus talyshensis Reitter, 1914". 2016-03-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-10-17.

[3] Данилевский М.Л., Мирощников А.И. Жуки-дровосеки Кавказа (Coleoptera, Cerambycidae). Опеделитель. Краснодар, 1985, с. 212.

[1]

[2]

[3]