Təlhə ibn Ubeydullah
Təlhə ibn Ubeydullah (ərəb. طلحة بن عبيدالله) (595, Məkkə – 656[1], Bəsrə) — səhabə.
| Təlhə ibn Ubeydullah | |
|---|---|
| ərəb. طلحة بن عبيد الله | |
 | |
| Doğum tarixi | 595 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 656[1] |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | döyüşdə ölüm[1] |
| Vətəndaşlığı | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, hərbi lider[d] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İslamın ilk səhabələrdəndir. Ömərin xilafət üçün təyin etdiyi altı namizəddən biridir. ” Peyğəmbər (s.a.s)-in haqqında Cənnət müjdəsi verdiyi on nəfərdən biridir.
İslam'ı ilk qəbul edənlərdəndir.Rəvayət edildiyinə görə ticarət üçün getdiyi Şamın Busra qəsəbəsində qarşılaşdığı bir rahibdən Məkkədən bir peygəmbər çıxacağını eşitmişdir. Rahibin tərifindən o peygəmbərin Muhammed olduğunu anlayar. Dərhal Məkkəyə geri qayıdan Talha Hz.Muhammedin peygəmbərlik elan etdiyini eşitdiyində Əbu Bəkir vasitəsıylə Hz.Muhammed'ə biad edərək Müsəlman olur.
Talhâ bin Ubeydullah Müsəlman olduqdan sonra Məkkəli paganlar tərəfindan işgəncələrə məruz qalır.Hətta bir dəfəsində Növfəl ibn Huveylid ibn Adeviyye adamlarıyla birliktə Əbu Bəkr və Talhâ'yı birbirinə bağlayıb işgəncə etmişdir. Bu hadisədən ötrü onlara karineyn (bitişiklər) deyilirdi.
Talhâ bin Ubeydullah, 622 ci ildə hicrətə qoşularaq Məkkədən Mədinəyə gəlmiş, və Uhud Savaşı'nda iştirak etmişdir. Savaşın son məqamlarında, iki atəş arasında qalan İslam Ordusu dağılınca, Hz.Muhammed'i qorumaq üçün qalan çok az insanlardan biriydi. Bu savaşda səksənin üzərində yara aldığı ve bunlardan birinin qolunu əlil etdiyi rəvayet edilir.
Talhâ, cənnətlə müjdələnən on səhabədən biridir.
Hz.Muhammed onun üçün belə demiştir: "Səhabe-i Kiram'dan ayaqları üzərində gəzən bir şəhid görmek istəyirsinizsə, o Talha bin Ubeydullah'tır. (Buxarî, 2/107; 4/211-212)
"Əbu Bəkr cənnətliktir, Ömər cənnətliktir, Osman cənnətliktir, Əli cənnətliktir, Talha cənnətliktir, Zubeyr cənnətliktir, Sa'd Ibnu Malik cənnətliktir, Abdurrahman İbnu Avf cənnətliktir, Ebu Ubeyde Ibnu'l-Cerrah cənnətliktir." (Ebu Davud, Sunnet 9)
Osman ibn Affan'ın xəlifə seçilməsindən əvvəl öz haqqını ona vermiş, özünün seçilmə haqqından imtina etmişdir.
Ömər ibn Xəttab, xəlifə olabiləcəklər arasında Talhâ'yı da saymış ancaq o, Osman ibn Affan lehinə fəragat etmiştir.
Osman ibn Affan'ın xəlifəliyi sırasında ona muxalif olanlara qarşı mübarizə aparmışdır.
İslam'da, ilk bölünmə olaraq sayılan Cemel Savaşı'nda Əli'yə qarşı Ayşə'nin yanında savaşmıştır. Bu savaşda Mərvan ibn Hakem tərəfındən öldürülmüştür. Cənazə namazının şəxsən H.Əli tərəfindən qildırıldığı rəvayət edilir.
İstinadlarRedaktə
- ↑ 1 2 3 Али-заде А. Тальха ибн Убайдулла (rus.). // Исламский энциклопедический словарь Москва: Ансар, 2007. ISBN 978-5-98443-025-8
(Buxarî, 2/107; 4/211-212)
(Ebu Davud, Sunnet 9)
İbni Sa'd, Tabakât: 3/214-216;
İbn Hacer, İsâbe: 2/220-221
İbn Hişam, "es-Sîretü'n-Nebeviyye", I, 251, Mısır 1955;
el-Askalânî, "el-İsâbe fî Temyîzi's-Sahâbe", III, 290;
İbnü'l-Esîr, "Üsdü'l-Ğâbe fî Ma'rifeti's-Sahâbe", III, 85 vd. 1970