Tattıbübü Tursunbayeva
Tattıbübü Tursunbayeva (qırğ. Таттыбүбү Турсунбаева; 12 iyul 1944[1], Çayek[d], Narin vilayəti – 21 dekabr 1981, Bişkek) — qırğız əsilli sovet teatr və kino aktrisası, Qırğızıstan SSR əməkdar artisti, SSRİ Kinematoqrafçılar İttifaqının və Qırğızıstan SSR Teatr Xadimləri İttifaqının üzvü.
| Tattıbübü Tursunbayeva | |
|---|---|
| qırğ. Таттыбүбү Турсунбаева | |
 | |
| Doğum tarixi | 12 iyul 1944[1] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 21 dekabr 1981 (37 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | vərəm |
| Vətəndaşlığı | |
| Fəaliyyəti | kino aktrisası, teatr aktrisası |
| Fəaliyyət illəri | 1960–1981 |
| Təhsili |
|
| IMDb | ID0878121 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
redaktəTattıbübü Tursunbayeva 1944-cü ildə kəndli ailəsində anadan olmuşdur. 1966-cı ildə Daşkənd Teatr İnstitutunun aktyorluq fakültəsini bitirdikdən sonra Qırğızıstan Dövlət Dram Teatrının səhnəsində çıxışlar etmişdir. Bununla yanaşı, kino sahəsində də səmərəli fəaliyyət göstərmişdir. Ekranda və səhnədə bir çox müxtəlif xarakterli obrazlar yaratmışdır. T. Tursunbayeva səhnədə "Romeo və Cülyetta"da Cülyetta Kapuletti, "İnadkarın ram edilməsi"ndə Byanka, "Bernarda Albanın evi"ndə Omeliya, "Rəqs müəllimi"ndə Felisyevna, "Qırmızı yaylıqlı qovağım mənim"də Asel, "Fudziyamaya qalxmaq"da Ənvər də daxil olmaqla, ümumilikdə 100-ə yaxın obraz ifa etmişdir.
"Qırğızfilm" kinostudiyasında bir çox filmlərə çəkilib. 1960-cı ildə hələ məktəbli olarkən "Səlimənin nəğməsi" filminə çəkilməklə kinoda ilk rolunu ifa etmişdir.
21 dekabr 1981-ci ildə vərəm xəstəliyindən vəfat etmişdir[2].
Filmoqrafiya
redaktə
- 1960 — "Səlimənin nəğməsi" (qırğ. Салиманын ыры) — Səlimə
- 1965 — "Ən sözəbaxan" (qırğ. Эң тил алчаак) — Ayzadə
- 1967 — "Ana tarla" (qırğ. Саманчынын жолу) — Tolqonayın gəncliyi
- 1969 — "Ak Möör" (qırğ. Ак-Мөөр) — Ak Möör
- 1971 — "Oda təzim" (digər adı — "Urkuya"; qırğ. Отко таазим) — Urkuya Saliyeva
- 1972 — "Balaca əsgər" (qısametrajlı)
- 1973 — "Sirli muğam" (türkm. Syrly Mukam) — Bulan
- 1974 — "Sevginin əks-sədası" (qırğ. Сүйүү жаңырыгы) — Asiya Bejanova
- 1975 — "Qızıl alma" (qırğ. Кызыл алма) — naməlum qız
- 1977 — "Qızmar günəş altında" (rus. Под жарким солнцем) — epizod
- 1978 — "İyulda üç gün" (qırğ. Июлдагы үч күн)
- 1979 — "Məhkəmə" (rus. Процесс) — Züleyxa
- 1980 — "XX əsrin dəniz quldurları" (rus. Пираты XX века) — epizod
Xatirəsi
redaktə- Jumqal rayonunun Çayek kəndində T. Tursunbayevanın şərəfinə kinoteatr adlandırılmışdır[3][4].
- 2014-cü ildə T. Abdumomunov adına Qırğızıstan Milli Akademik Dram Teatrının yaxınlığında T. Tursunbayevanın büstü qoyulmuşdur[5].
- 2014-cü ildə Tattıbübü Tursunbayevanın 70 illik yubileyi çərçivəsində Batken vilayətində yerləşən "Sansaray" tarix-etnoqrafiya muzeyinə aktrisanın adı verilmişdir[6].
- Aktrisanın doğma kəndi olan Çayekdəki orta ümumtəhsil məktəb onun adını daşıyır. Məktəbdə Tattıbübü Tursunbayevanın muzeyi açılmışdır[7].
- Çayek kəndinin küçələrindən biri T. Tursunbayevanın adını daşıyır[7].
- Talas rayonunda Tattıbübü Tursunbayeva adına muzey və rəsm qalereyası fəaliyyət göstərir[7].
- Jumqal rayonunun texniki peşə məktəblərindən birinə onun adı verilmişdir[7].
- Qırğızıstanın bir neçə şəhər və kəndlərindəki küçələr Tattıbübü Tursunbayevanın adını daşıyır[7].
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 IMDb (ing.). 1990.
- ↑ "Сегодня в Бишкеке. Информационная карта". Информационное агентство "24.kg" (rus). 2018-12-21. 2019-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-02.
- ↑ "Именем знаменитой уроженки Джумгальского района Таттыбубу Турсунбаевой назван кинотеатр в селе Чаек". Кыргызское телеграфное агентство. kyrtag.kg. 2014-07-14. 2016-09-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-02.
- ↑ Каныкей Манасова. "Кинотеатру «Сон-Кол» в райцентре Джумгальского района присвоено имя Таттыбубу Турсунбаевой". Информационное агентство "24.kg" (rus). 2014-01-25. 2021-02-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-02.
- ↑ Манасова, Каныкей. "В Бишкеке установлен памятник заслуженной артистке КиргССР Таттыбубу Турсунбаевой". 24.kg (rus). 2014-04-30. 2021-06-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-02.
- ↑ "В Баткенской области историко-этнографическому музею присвоено имя заслуженной артистки Киргизской ССР Т.Турсунбаевой (фото)". Информационный портал "Turmush". 2014-09-28. 2018-01-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-09-02.
- ↑ 1 2 3 4 5 Бектурганова Кульбюбю Арыковна. Дочери земли кыргызской, 2007
Xarici keçidlər
redaktə- Бектурганова Кульбюбю Арыковна. Дочери земли кыргызской (PDF). Бишкек: Бийиктик. 2007. səh. 336. ISBN 978-9967-13-319-8.