Toraciro Sato
Toraciro Sato (佐藤虎次郎, Sato Toraciro?, 15 iyun 1864, Musaşi əyaləti, Tokaydo – 6 sentyabr 1928, Seul) – Yaponiya iş adamı, siyasətçisi və publisisti.[1] 1893-cü ildə Avstraliyaya miqrasiya etmiş və Tersdi adasında mirvari biznesi ilə məşğul olmuşdur.
| Toraciro Sato | |
|---|---|
| yap. 佐藤 虎次郎 | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | (64 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | iş adamı, siyasətçi |
Həyatı
redaktəİlk illəri
redaktəToraciro Sato 15 iyun 1864-cü ildə Yaponiyanın Musaşi əyalətinin Motoizumi yaşayış məntəqəsində doğulmuşdur.[1] O, yerli torpaq sahibi Tahey Moqi və onun həyat yoldaşı Kiçinin üçüncü uşağı idi.[1]
Sato yerli ibtidai məktəbdə təhsil aldıqdan sonra Yokohamada beynəlxalq ipək ticarəti ilə məşğul olan Kamezen şirkətinin şagirdliyinə qəbul edilmişdir.[1] 1885-ci ildə təhsil almaq məqsədilə ABŞ-a getmiş və 1890-cı ildə Miçiqan Universitetinin hüquq fakültəsindən məzun olmuşdur.[1] 1891-ci ildə Yaponiyaya qayıtmışdır.[1]
Avstraliyada fəaliyyəti
redaktəSato 21 dekabr 1893-cü ildə özü ilə kapital və iş gücü götürərək Avstraliyanın Tersdi adasına gəlmişdir.[1] 1895-ci ildə aktivlərinin dəyəri 20.000 yen olmuş, Avstraliyada 37 mirvari lugerinə və ümumi mağazaya sahib olmuşdur.[1] Lakin miqrasiyanı təbliğ etdiyi üçün onu təhdid hesab edən bir qruplaşma tərəfindən 1895-ci ildə Yapon Sakinlər Assosiasiyasının prezidentliyindən çıxarılmışdır.[1]
Avstraliya hökumətinin qeyri-britaniyalılara mirvari lugerlərinin satılması qadağa edən qanunvericiliyi təklif etdikdən sonra Sato 1897-ci ildə vətəndaşlıq üçün müraciət etmiş, lakin uğursuz olmuşdur.[1] 1899-cu ildə Mahina siklonunda ölən 100 dənizçini 50 yapon dənizçi ilə əvəz etməyi təklif etsə də, Asiyadan miqrasiyasının qarşısını almaq istəyən Kvinslend hökuməti bunu qəbul etməmişdir.[1] Diskriminasiya ilə mübarizə aparmaq üçün Yapon Sakinlər Assosiasiyası yenidən təşkil olunmuş və Sato ikinci dəfə prezident seçilmişdir.[1] Onun başçılığı altında Yaponiya parlamentinə və baş nazirlərinə bir neçə petisiya ünvanlanmışdır.[1]
Mirvari sənayesinin gün keçdikcə böyüməsi Satonun biznesinə zərbə vurmuşdur.[1] 1900-cu ilin martında öhdəliklərini qarşılaya bilməyəcək vəziyyətə çatmış, kreditorlarına və yapon dənizçilərinə sadəcə 10 şillinq ödəyə bilmişdir.[1] 1901-ci ilin yanvarında Yaponiyaya qayıtmış və Avstraliya ilə əlaqələrini kəsmişdir.[1]
Yaponiyaya qayıdışı
redaktəSato Yaponiyada aktiv publisist olmuşdur.[1] O, yazdığı traktatlarda Yaponiyanın silahlanmasını dəstəkləmiş, qeyri-ağ millətlərin liderliyi məsələsini ön plana çəkmiş, Qərb dövlətlərinin Çin və Sakit okeandan çıxmalı olduğunu bildirmişdir.[1] Bu traktatlardan birincisi onun Tersdi adasındakı son aylarda yazılmışdır.[1] Sato Rusiyanın Mancuriya və Koreya təsirinə qarşı olan Kokumin Domeikay təşkilatına maddi yardım göstərmişdir.[1] 1901-ci ilin noyabrında "Yokoham Shimpo" qəzetinin direktoru olmuşdur.[1]
Sato 1903-cü ildə Rikken Seyyukay partiyasının namizədi kimi Yaponiya parlamentinə seçilmişdir.[1] 1904 və 1908-ci illərdə isə yenidən seçilmişdir.[1] 1909-cu ildə parlamentdə baş verən skandal zamanı Dai-Nippon şəkər şirkətinin rüşvətini qəbul edən 20 siyasətçidən biri kimi göstərilmiş və 4 aylıq həbs cəzasına layiq görülmüşdür.[1] Lakin bu qərarı şikayət etdikdən sonra həbs cəzasından qurtula bilmişdir.[1]
1910-cu ildə Koreyanın Yaponiya tərəfindən ilhaq edilməsindən sonra Sato bütün diqqətini buraya yönəltmiş və böyük torpaq sahibi olmuşdur.[1] 28 aprel 1926-cı ildə Seulda maşınla gedərkən onu Koreyanın general-qubernatoru ilə səhv salan iki koreyalı sui-qəsdçinin hücumuna məruz qalmışdır.[1] Bir neçə bıçaq yarası alsa da, sağ qala bilmişdir.[1] Buna baxmayaraq, tam sağala bilməmiş və 6 sentyabr 1928-ci ildə Seulda ölmüşdür.[1]
Şəxsi həyatı
redaktəSato 1891-ci ildə Vakayama prefekturasının Takaike kəndindən olan Çomey Satonun qızı olan Oku ilə evlənmiş və Sato ailəsinə qəbul edilmişdir.[1] Oku 1900-cü ilin iyulunda Avstraliyada ölmüşdür.[1] Sato Yaponiyaya qayıtdıqdan sonra 1903-cü ildə Çiba prefekturasının Tencin kəndindən olan İemon Dayqonun qızı olan Aka ilə evlənmişdir.[1]