Ulduzlararası

2014-cü ildə Kristofer Nolan tərəfindən rejissorluq edilmiş elmi fantastika janrında olan film.

Ulduzlararası (ing. Interstellar) — rejissorluğunu Kristofer Nolanın etdiyi 2014-cü ildə istehsal olunmuş ABŞ elmi fantastika filmi. Rollarda Metyu Makkonaxi, Enn Heteuey, Cessika Çesteyn, Bill İrvin, Elen Burstin, Maykl Keyn iştirak etmişdir. Bəşəriyyətin həyatda qalmaq üçün mübarizə apardığı antiutopik gələcəyi təsvir edən film, bəşəriyyət üçün yeni ev axtarışında Saturn yaxınlığındakı soxulcan dəliyindən keçən bir qrup astronavtdan bəhs edir.

Ulduzlararası
ing. Interstellar[1]
Filmin posteri
Filmin posteri
Janr elmi-fantastika filmi[2][3][…], macəra filmi[2][3][…], antiutopiya filmi[d], dram filmi, triller filmi
Rejissor
Prodüserlər
Ssenari müəllifləri
Baş rollarda
Operator
Bəstəkar
İstehsalçılar Syncopy Films[d][1], Paramount Pictures, Warner Bros., Legendary Pictures[d]
Distribütor InterCom[d][11][12], Netflix
İlk baxış tarixi 26 oktyabr 2014, 7 noyabr 2014[1][13][…], 6 noyabr 2014[11][12], 5 noyabr 2014[14]
Müddət 169 dəq.
Büdcə 165.000.000 $[15]
Gəlir 701.729.206 $[16], 188.020.017 $[16]
Ölkələr
Dil ingilis dili[1]
Rəng rəngli
Çəkiliş yeri İslandiya[1], Los-Anceles[1], Alberta[1]
IMDb ID0816692
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Ssenari Conatan Nolanın 2007-ci ildə təkmilləşdirdiyi ssenari əsasında yazılmışdır. Kristofer həyat yoldaşı Emma Tomas ilə istehsal şirkəti Syncope və Lynda Obst Productions vasitəsilə Lynda Obst ilə filmdə rejissorluq etdi. Kaliforniya Texnologiya İnstitutunun nəzəri fizikaçısı Kip Torn, icraçı-rejissor idi. O elmi-məsləhətçi kimi fəaliyyət göstərdi və "Ulduzlararası elm" kitabını yazdı. Paramount Pictures, Warner BrosLegendary Pictures filmi birgə maliyyələşdirdi.

Kinematoqraf Hoyte van Hoytema 35 mm-lik anamorfik formatda və IMAX 70 mm-də çəkilişlər etmişdir. Əsas çəkilişlər 2013-cü ilin sonlarında başlamışdır və Alberta, İslandiyaLos-Ancelesdə olmuşdur. Filmdə geniş praktik və miniatür effektlərdən istifadə edilmişdir və Double Negative şirkəti ilə əlavə rəqəmsal effektlər yaradılmışdır.

"Ulduzlararası" filminin 26 oktyabr 2014-cü ildə Los-Ancelesdəki Kaliforniya şəhərində premyerası keçirildi. ABŞ-də ilk dəfə film çəkilişlərinin rəqəmsal proyektorlardan istifadə edən yerlərdə olmasına icazə verildi. Film dünya miqyasında 677 milyon dollar gəliri aşaraq, 2014-cü ilin ən yaxşı filmi seçildi. "Ulduzlararasıı" vizual effektləri, musiqisi və oyunçuları üçün təriflər aldı. 87-ci Oskar mükafatlarında film, Ən Yaxşı Vizual Effektlər üçün Oskar mükafatını qazandı və Ən Yaxşı Original Xal, Ən Yaxşı Səs Qarışdırma, Ən Yaxşı Səs və Ən Yaxşı İstehsal Dizaynı üçün namizəd oldu.

Məzmun

redaktə

XXI əsrin ortalarında bitki məhsullarının azlığı və toz fırtınaları bəşəriyyətin sağ qalmasını təhdid edir. Qarğıdalı qalmış son canlı məhsuldur. Dünya isə gənc nəsillərə Apollonun aydakı missiyaları kimi fikirlərin tədris edildiyi post-həqiqət cəmiyyətinə çevrilib.

Dul mühəndis və keçmiş NASA pilotu Cozef Kuper indi fermerdir. O qaynatası Donald, 15 yaşlı oğlu Tom və 10 yaşındakı qızı Mörfi ilə birgə yaşayır. Mörfi öz yataq otağında qəribə toz fiqurları gördükdə, o, bunları ruhun etdiyini düşünür. Kuper nəhayət qəliblərin cazibə qüvvəsinin dəyişməsindən təsirləndiyini və bunun hansısa bir coğrafi koordinatın ikili bir kodu olduğunu aşkar edir. Kuper həmin koordinatlara getdikdə köhnə rəisi professor Con Brendin rəhbərliyində olan gizli NASA araşdırma mərkəzi tapır. Professor Brend qravitasiya anomaliyalarının başqa yerlərdə də baş verdiyini deyir.

48 il əvvəl naməlum varlıqlar, "Gargantua" adlı qara dəliyin yaxınlığında yerləşən və potensial olaraq yaşamaq mümkün olan 12 planet ilə uzaq bir qalaktikanın yolunu açan bir soxulcan dəliyini Saturn planetinin yaxınlığında yerləşdirdilər. On iki könüllü, fərdi şəkildə planetlərin araşdırılması üçün soxulcan dəliyindən keçdi. Astronavtlar Miller, Edmunds və Mann müsbət nəticələr vermişdir. Məlumatlara əsasən, Professor Brend bəşəriyyətin sağ qalmasını təmin etmək üçün iki plan hazırladı: A planı kütləvi bir çıxartma hərəkətini təşviq etmək üçün qravitasiya qüvvəsi nəzəriyyəsinin inkişaf etdirilməsini nəzərdə tutur. B planı isə, 5.000 dondurulmuş insan embriosunu yaşayan bir planetə köçürmək üçün "Endurance" kosmik gəmisinin istifadəsini nəzərdə tutur.

Kuper "Endurance" kosmik gəmisinin pilotu seçilir. Komandaya alimlər Dr. Amelia Brend (professor Brendin qızı), Dr. Romili, Dr. Doyl və robot TARS və CASE daxildir. Kuper getməmişdən qabaq, narahat olan Mörfiyə qayıtdığı zaman, zamanları müqayisə etmək üçün qol saatını verir. Soxulcan dəliyindən keçdikdən sonra Romili təklikləri araşdırmağa başlayır. Kuper, Doyl və Amelia isə okean dünyası olan Millerin planetinə enmək üçün eniş gəmisinə minirlər. Millerin gəmisinin dağıntılarını tapdıqdan sonra, böyük bir su dalğası Doylu öldürür və eniş gəmisinin mühərriklərini ısladır. Buna görədə eniş gəmisinin qalxışı gecikir. Qara dəliyin yaxın olması səbəbiylə, zaman ciddi formada genişlənir. Nəticədə Romili "Endurance" gəmisində olduğu üçün zaman genişlənməsi ona təsir etmir və onun üçün 23 il keçir. Amma Kuper və Doyl üçün bu bir neçə saat olur.

"Edmunds" planetinin bir qədər yaxşı telemetriyası olduğu üçün Men müsbət məlumat verir. Kuper Menin planetinə getmək üçün son qalan yanacaqlarını istifadə etməyə qərar verir. Menin planetində, "Endurance" komandası onu kristal yuxudan oyadır. Artıq alim olan Mörfi professor Brendin öldüyünü deyir. Qara dəlikdə əlçatmaz olan məlumat tələb edən A planının heç bir zaman tətbiqinin mümkün olmadığı aşkara çıxır. B planı həmişə professor Brendin tək seçimi olub. Mörfi, Amelia və Kuperi dünyada qalan insanları öz talelərinə tərk etməklə günahlandırır.

Menin donmuş planeti yaşamaq üçün əlverişsizdir. O xilas olmaq üçün saxta məlumatlar göndərib. Men Kuperi öldürməyə cəhd edir və bir gəmi ilə "Endurance" kosmik gəmisinə qaçır. Romili Menin quraşdırdığı bomba tələsinə düşərək ölür. Amelia və Kuper başqa bir gəmi ilə "Endurance" gəmisinə gedən Menə çatmağa çalışırlar. Men manual yerləşdirməni səhv etdiyi üçün partlayış baş verir və ölür. "Endurance" gəmisinə isə böyük ziyan dəyir. Çətin bir yerləşmə manevrindən sonra, Kuper "Endurance" gəmisinə nəzarəti bərpa edir.

 
"Gargantua" qara dəliyi

"Edmunds" planetinə getmək üçün kifayət qədər yanacaq olmadığından, onlar qara dəliyə yaxınlaşaraq onun cazibə qüvvəsini istifadə edirlər. Amma bu yaxınlaşmada zaman genişlənməsi 51 il artır. Bu prosesdə Kuper və TARS çəki atmaq üçün və "Endurance" gəmisinin "Edmunds" planetinə çatması üçün özlərini gəmidən atırlar. "Gargantua" qara dəliyinin üfüqündə sürüşürlər, öz gəmilərindən kənara çölə çıxırlar. Tesseraktın içinə enirlər, hansı ki, gələcək insanlar tərəfindən inşa edildiyi ehtimal olunur. Kuper fərqli zaman dilimlərində dünyada Mörfinin köhnə otağının kitablarını görür və cazibə qüvvəsi ilə azca qarşılıqlı təsir edir. Kuper özünün Mörfinin xəyal etdiyi ruh olduğunu anlayır və TARS-ın qara dəlikdən topladığı kvant məlumatlarını göndərmək üçün Morze əlifbasını istifadə edərək verdiyi qol saatının əqrəbini idarə edir. Kuper və TARS tesseraktdan çıxarılır. Cooper, Saturn ətrafındakı bir kosmik həyatda oyanır. İndi isə yaşlı Mörfi ilə qovuşur. Kuperin göndərdiyi kvant məlumatlarını istifadə edən gənc Mörfi, A planı üçün cazibə-itələmə nəzəriyyəsini həll edir və bəşəriyyəti xilas edir. Artıq qoca Mörfinin ölümü yaxınlaşır. O ailəsi ilə birlikdədir. Mörfi Kuperi Ameliaya qayıtmağa çağırır. Kuper və TARS "Edmunds" planetində Amelia və CASE-ə qatılmaq üçün kosmik gəmidən istifadə edirlər. Amelia illər əvvəl ölsə də, "Edmunds" planetinə olan səyahətdə həyatda qalır.

Rollarda

redaktə
  • Metyu Makkonaxi — Cozef Kuper
  • Enn Hetuey — Ameliya Brend
  • Cessika Çesteyn — Mörfi (böyümüş vəziyyətdə)
    • Makkenzi Foy — Mörfi (kiçik vəziyyətində)
    • Ellen Byorstin — Mörfi (qoca vəziyyətində)
  • Maykl Keyn — professor Brend
  • Keysi Afflek — Tom
    • Timoti Şalame — Tom (gənc vəziyyətində)
    • Uilyam Diveyn — Tom (böyümüş vəziyyətdə)
  • Met Deymon — Men
  • Bil İrvin — TARS (səsi səsləndirən)
  • Coş Stuard — CEYS (səsi səsləndirən)
  • Con Litqou — Donald
  • Ues Bentli — Doyl
  • Tofer Qreys — Getti
  • Eliyes Qabel — administrator
  • Devid Oyelouo — direktor

İstehsalı

redaktə
  • Kristofer Nolan — müəllif, prodüser, yazıçı
  • Conatan Nolan — yazıçı
  • Emma Tomas — prodüser
  • Linda Obst — prodüser
  • Xoytema van Xoyte — kinematoqraf
  • Natan Krouli — istehsalçı-dizayner
  • Meri Zopres — kostyum dizayneri
  • Li Smit — redaktor
  • Hans Zimmer — bəstəkar
  • Pol Franklin — vizual effekt nəzarətçisi
  • Kip Torn — məsləhətçi, icraçı prodüser

İnkişaf və maliyyələşdirmə

redaktə

"Ulduzlararası" üçün təqdimat Kontakt filmində işbirliyi etmiş Linda ObstKip Torn tərəfindən hazırlanmışdır.[17][18] İkili Tornun işinə əsaslanaraq "kainatın ən ekzotik hadisələri birdən insanlara çatmağa başlayır" mövzusunda ssenari yazır. Stiven Spilberqin filmə marağı artır.[19] 2006-cı ilin iyun ayında, SpilberqParamount Pictures Obst və Torn tərəfindən yazılmış səkkiz səhifədən ibarət bir ssenariyə əsaslanan elmi fantastika filmi planlarını açıqladığı zaman, filmin inkişafına başlanılır. Obst istehsal üçün heyətə qatılır.[20][21] 2007-ci ilin mart ayında Conatan Nolan ssenarini yazmaq üçün işə götürüldü.[22]

Spilberq, 2009-cu ildə DreamWorks istehsal studiyasını Paramountdan Walt Disney Studiosa köçürdükdən sonra, Paramount "Ulduzlararası" üçün yeni bir rejissora ehtiyac duyur. Conatan Nolan 2012-ci ildə layihəyə qatılan qardaşı Kristoferi rejissorluğa məsləhət gördü.[23] Kristofer Nolan Torn ilə tanış oldu, daha sonra kosmos zamanı barədə müzakirə aparmaq üçün heyətə əlavə etdi.[24] 2013-cü ilin yanvar ayında Paramount və Warner Bros. Kristofer Nolanın "Ulduzlarası" filmində rejissorluq aparmaq istəyənlərlə danışıqlar apardığını bildirdi.[25] Nolan, insanın kosmik uçuşunun məqsədini təşviq etmək istədiyini söylədi və qardaşının ssenarisi ilə özününkünü birləşdirməyə çalışdı.[26][27] Növbəti mart ayına qədər Nolan, SyncopyLynda Obst Productions markası altında istehsal ediləcək olan "Ulduzlararası" filmində rejissorluq edəcək.[28] The Hollywood Reporter, Nolanın 20 milyon dollar, yəni ümumi gəlirin 20 faizini qazandığını deyib.[29] Nolan filmi araşdırmaq üçün NASA-ya və SpaceX-dəki xüsusi kosmik proqramı ziyarət etdi.[24]

Warner Bros. ənənəvi rəqabətlərə baxmayaraq, Nolanın Paramountdakı "Ulduzlararası" filminin istehsalından pay istədi. Paramount Növbəti film olan Cümə, ayın 13-ü filmini birgə maliyyələşdirmək üçün razılaşdı. Warner Bros şirkətidə bunla razılaşdı.[30] 2013-cü ilin avqust ayında Legendary Pictures, filmin istehsalının təxminən 25%-ni maliyyələşdirmək üçün Warner Bros ilə müqavilə bağladı. Warner Bros. ilə 8 illik istehsal şərikliyini yeniləməmiş olsa da, "Legendary" Betmen Supermenə qarşı: Ədalətin şəfəqi filminə qarşılıq olaraq "Ulduzlararası" filminin maliyyələşdirilməsini qəbul etdi.[31]

Yazılması və aktyor seçimi

redaktə
 
1930-cu illərdəki tozlu tufan

Ssenarist Conatan Nolan ssenari üzərində dörd il işləmişdir.[17] Elmi tərəfləri öyrənmək üçün Kaliforniya Texnologiya İnstitutunda nisbilik öyrənmişdir.[32] Conatan, "Space Shuttle" programının sona çatmadığını və NASA-nın Marsla bağlı bir missiya üçün maliyyə quruluşu olmadığını düşünərək, VALL-İAvatar kimi apokaliptik mövzularda olan elmi fantastika filmlərindən ilham almışdı. "Entertainment Weekly" jurnalına Cef Censen müsahibə vermişdir:

  Hekayə, yorğunluqdan əziyyət çəkən, lakin ümidsizliyə bənzəyən bir xalqdan bəhs edir.[23]  

Qardaşı Kristofer digər elmi fantastika yazıları üzərində işləmişdi, lakin "Ulduzlararası" ssenarisini qəbul etmək qərarına gəldi:

  Artıq kifayət qədər tamaşaçıya çatmışıq, ümid edirəm onları itirmərik.[24][33]  

Mövzu 1930-cu illərdə böyük böhran dövründə Birləşmiş Ştatlarda baş verən toz tufanından ilhamlandı.[17] O, ssenaridə komandanın kosmosa səyahət etdiyi hissəni yenidən nəzərdən keçirdi.[17] 2012-ci ildəki "The Dust Bowl" adlı filmdən ilhamlandıqdan sonra, Kristofer direktor Ken Burns və prodüser Dayton Duncan ilə əlaqə saxladı və onlardan bəzi səhnələrin "Ulduzlararası"-da istifadəsinə icazə istədi.[34]

Kristopher Nolan "tamaşaçının hekayəni başa düşməsi" üçün baş rolu yaxşı canlandıra biləcək bir aktyor axtardı.[35] Metyu Makkonaxini dostu Aron Rayderin Palçıq filmində seyr etdi və onun rol alması ilə bağlı maraqlanmağa başladı.[17][35] Nolan "Doğru Dedektif" filmi çəkilərkən Makkonaxi ilə görüşdü.[36] Enn Heteuey Nolanın evinə dəvət olundu, burada "Ulduzlararası" üçün ssenari yazdı.[37] 2013-cü ilin əvvəlində hər iki aktyor baş rollarda çəkildi.[38] Şimali İrlandiyada Xanım Culi filmi üzərində işləyərkən Cesika Çesteyn ilə əlaqəyə keçdi və ona bir ssenari verdi.[37] Met Damon 2013-cü ilin avqustunda dəstəkləyici rol oynayaraq İslandiyadakı səhnələri tamamladı.[39]

Əsas çəkilişlər

redaktə

Nolan "Ulduzlararası" üçün anamorfik formatda 35 mm çapında və IMAX 70 mm-lik çəkilişlər etdi.[40] Kinematoqraf Xoyte van Xoytema "Ulduzlararası" üçün işə alındı. Nolanın əvvəlki filmlərində kinematoqraf olan Uolli Pfister isə Təkamül filmi üzərində işləyirdi.[41] Nolanın əvvəlki filmlərinə görə "Ulduzlararası" üçün daha çox IMAX kamerası istifadə edilmişdir. Kompüter tərəfindən yaradılan təsvirin (CGI) istifadəsini minimuma endirmək üçün rejissor kosmik gəmiyə oxşar tikililərdən istifadə etdi.[35] Van Xoytema, IMAX kamerasını daxili görünüşləri çəkmək üçün yenilədi.[17] Filmdəki səhnələrin çox hissəsi bir Learjetin burnuna quraşdırılmış IMAX kamera ilə çəkilmişdir.[42]

Layihələrinin detallarını gizlətməyi ilə tanınan Nolan, "Ulduzlararası" üçün tam gizlilik təmin etməyə çalışdı. Wall Street jurnalının jurnalisti Ben Fritz:

  Məşhur rejissor, “Ulduzlararası”-nın ssenarisinin qorunmasını, satış rekordları qıran “Qara Cəngavər” trilogiyasında olduğu kimi, həddindən artıq uzatmışdır.[43]  

Bir təhlükəsizlik tədbiri olaraq, "Ulduzlararası" "Floranın məktubu" adı altında çəkilmişdir.[44] Flora Nolanın prodüser Emma Tomas ilə birlikdə dörd uşağından biridir.[24]

 
İslandiyadakı Svinafelsjokul buzlaqı, Mennin planetinə görə iki dəfə "Ulduzlararası" üçün çəkiliş yeri kimi istifadə edildi.

Filmin əsas çəkilişlərinin dörd ay davam etməsi planlaşdırıldı.[39] Çəkiliş, 6 avqust 2013-cü il tarixində Kanadanın Alberta əyalətində başlamışdır.[31] Əyalətin Nanton, Lanqvyu, Letbric, Fort Makleod, Okotoks şəhərlərində çəkilişlər edilmişdir. Okotoks şəhərində Seamen stadionunda və Old Taun plazada çəkilişlər olmuşdur.[44] Bir qarğıdalı tarlası səhnəsi üçün prodüser Natan Krouli 1930-cu illərdə Toz Tufanı dövründə baş verən fırtınada bənzər olması üçün[23] və həmin fırtınanın məhv etməsi üçün 200 hektar əraziyə qarğıdalı əkdirdi.[24] Toz fırtınası və Makkonaxinin xarakterini əhatə edən əlavə səhnələr, Fort Macleodda hava vasitəsilə sellüloziya əsaslı sintetik tozu üfürmək üçün böyük fanlar istifadə edilərək nəhəng toz buludları yaradılaraq çəkildi.[45] Vilayətdə çəkiliş 9 sentyabr 2013-cü ilə qədər davam etdi və 130 ekipaj üzvünün çoxu yerli idi.[44] Çəkilişlər İslandiyadada olmuşdur. Hansı ki, Nolan əvvəl burada Betmen: Başlanğıc filmlərinin çəkilişini etmişdir.[46] Çəkiliş yeri, iki planeti təmsil etmək üçün seçilib: biri buzda, digəri isə suda.[17] Ekipaj, ölkəyə təxminən 4500 kq çəkili kosmik gəmiləri daşıyıb.[24] Onlar iki həftə çəkiliş apardılar.[39] Filmdə təxminən 350 adam, o cümlədən 130 nəfər yerli heyət işləmişdir. Çəkiliş yerlərinə Svinafelsjokul buzlaqı və Klaustur qəsəbəsi daxildir.[47][48] İslandiyada su səhnəsi çəkilərkən, Heteuey hipotermiyə məruz qalırdı, çünki onun quru kostyumları düzgün şəkildə təmin edilməmişdi.[24]

İslandiya proqramı başa çatdıqdan sonra ekipaj 54 gün çəkiliş üçün Los-Ancelesə köçdü. Filmin çəkilişləri Westin Bonaventure Hotel və Suites, Los Angeles Convention Center, Culver City-dəki Sony Pictures səsyazma kompleksi və Kaliforniyanın Altadena şəhərində xüsusi bir yaşayış yerini əhatə etmişdir.[49] Əsas çəkilişlər 2013-cü ilin dekabr ayında başa çatmışdır.[50] İstehsalat Paramount Pictures, Warner Bros. və Legendary Pictures tərəfindən bölüşdürüləndən təxminən 10 milyon dollar az, 165 milyon dollar idi.[24]

İstehsalat dizaynı

redaktə
Endurance kosmik gəmisi
Beynəlxalq Kosmos Stansiyası

Ulduzlararası üçün üç kosmik gəmi – Ranger, Endurance və Lander hazırlanmışdır. Rangerin funksiyası Space Shuttle-a oxşardır və planetar atmosferdən çıxış edə bilir. Ekipajın ana gəmisi olan "Endurance", 12 kapsuldan ibarət dördüncü bir quruluşa malikdir: dördüncüsü, planetar kolonizasiya aparatı, dörd mühərrik və dörd kokpit, tibbi laboratoriya və yaşayış yerinin daimi funksiyaları. İstehsalat dizayneri Nathan Crowley Endurance gəmisinin Beynəlxalq Kosmos Stansiyasına əsaslandığını söylədi:

  Bu, müxtəlif texnologiya növlərinin real qarışığıdır. Analoji şeylərə və rəqəmsal əşyalara ehtiyacınız var, sizə ehtiyat sistemləri və əlverişli açarlar lazımdır. Həqiqətən yerdəki bir dənizaltı kimi. Hər bir kvadrat istifadə edilir, hər şeyin bir məqsədi var  

Son olaraq, Lander, kapsulaları planetar səthlərə kolonizasiya qurğuları ilə nəql edir. Krouli onu "ağır bir rus vertolyotu" ilə müqayisə etdi.[17]

Filmdə iki robot, CASE və TARS, həmçinin sökülmüş üçüncü robot, KIPP var. Nolan, robotları antropomorfik etməkdən çəkinmək istədi və 1,5 m-lik dördbucaqlı dizaynı seçdi. Rejissor dedi:

  Çox mürəkkəb dizayn fəlsəfəsi var. Riyaziyyata əsaslanır. Dörd əsas blokunuz var və onlar üç şəkildə birləşdirilə bilər. Beləliklə, təqib etdiyiniz üç kombinasiya var. Amma bundan sonra içərisində daha bir üç hissəyə bölünür. Və bütün yerlərdə xəttləri görürük – bunlar daha da bölüşdürə bilər. Beləliklə, bir barmağı əsasən aça bilərsiniz, amma hamısı mütənasibdir.  

Aktyor Bill İrvin robotları səsləndirirdi və fiziki olaraq idarə etirdi, ancaq onun təsviri rəqəmsal olaraq filmdən silindi və aktyor Coş Stüardın səsləri CASE üçün səsləndirildi.[17] İnsan kosmik yaşayış sahələri 1976-cı ildə fizik Gerard O'Neillin təklif etdiyi silindrlərə bənzəyir.[51]

Səs dizaynı və musiqi

redaktə

Qreq Landeyker və Qeri Rizzo audio səsləndirici ilə vəzifəsində olan səsli mühəndislərdir, səs redaktoru Riçard Kinq bu prosesə nəzarət edir.[52] Kristofer Nolan səsi qarışdırmaq üçün teatr avadanlıqlarından maksimal dərəcədə istifadə etdi[53] və astronavt kostyum əlcəkləri ilə basılan düymələrin səsi üzərində fokuslanma kimi səs kəmərinin layihələndirilməsinə diqqətlə yanaşdı.[23] Studiyanın veb saytında deyilir ki, film "əsas kanallarda, həmçinin sabvufer kanalında aşağı tezlikli tezliklərin gücünü artırmaq üçün qarışdırılır".[54] Nolan qəsdən, bəzi dialoqların ətrafdakı səs-küy və ya musiqi tərəfindən boğulması kimi görünməsini məqsəd qoydu. Bu bəzi teatrların bu təsirin qəsdən edildiyini və onların avadanlıqlarında bir səhv olmadığını vurğulayan bildirişlərə səbəb oldu.[55]

Nolanın Betmen film trilogiyası və Başlanğıc adlı filmlərində iştirak edən bəstəkar Hans Zimmer, Ulduzlararası filmindədə iştirak etdi. Nolan filmin musiqisini yazmaq üçün Zimmerə bir ssenari ya da hər hansı bir detal məlumat verməməyi seçdi, lakin əvəzinə bəstəkara bir uşağını işə buraxan atanın hekayəsini izah edən bir səhifə verdi. Bunun sayəsində Zimmer "Ulduzlararası" filminin musiqisinin ilk mərhələlərini yaratdı. Zimmer və Nolan daha sonra Harrison & Harrison şirkətinin hesab üçün əsas vasitə ola biləcəyinə qərar verdi.[56][57] Zimmer Ulduzlararası üçün 45 seans keçirdi. Bu Başlanğıcdan 3 dəfə çoxdur. Saundtrek 18 noyabr 2014-cü ildə nümayiş olundu.[23]

Vizual effektlər

redaktə

Başlanğıcda işləyən vizual effekt şirkəti Double Negative, "Ulduzlararası" üçün geri gətirildi.[58] Vizual efektli supervayzer Paul Franklinə görə, filmdə təsirlərin sayı Nolanın "The Dark Knight Rises (2012) və ya Inception"-dən daha çox olmamışdır. Lakin, Ulduzlararası üçün, ilk növbədə effektləri yaratdılar ki, rəqəmsal proyektorları, aktyorları yaşıl ekranlar qarşısında göstərməkdən başqa, onları arxada göstərməsini təmin etsin.[17] Nəhayət, filmdə 5600 × 4000 hündürlükdə 850 vizual effekt çəkisi var idi: rəqəmsal proyektorlardan istifadə edərəkyaradılan 150 kamera, post-istehsalda isə 700 ədəd yaradılmışdır. Onlardan 620-i IMAX-da təqdim olundu, qalanları anamorfik idi.[59]

The Ranger, Endurance, and Lander kosmik gəmiləri Nathan Krouli tərəfindən "New Deal Studios" şirkəti ilə miniatür effektlər istifadə edilərək yaradılmışdır. 3D çap və əl heykəlləri, müxtəlif ölçülü modellər böyük ölçüləri səbəbiylə ekipaja "maxatures" ləqəbi qazandırdı; Endurance modulunun 1/15 ölçülü miniatürü 7.6 m-dən çoxdur, zəngin bir hissəsinin pirotexnik modeli isə 1/5-ci miqyasda inşa edilmişdir. Ranger və Lander miniatürləri müvafiq olaraq 14 m və 15 m-dən çox idi və Van Hoytema üçün IMAX kameralarını birbaşa kosmos vasitəsinə yerləşdirmək üçün kifayət qədər böyük idi və NASA IMAX sənədli filmlərinin görünüşünü təqlid etdi. Daha sonra modellər bir hərəkət idarəetmə sistemi üzərində altı bucaqlı bir gimbala əlavə olundu ki, bu da bir operatorun daha kiçik bir hərəkət idarəetmə qurğusunda VistaVision kameraları istifadə edərək, arxa plan plitələrinə çəkilmiş hərəkətləri idarə etməyə imkan verdi.[60] New Deal Studios miniatürləri 150 xüsusi effektli çəkilişdə istifadə edilmişdir.[59]

Təsirlər

redaktə

Rejissor "Metropolis", "2001-ci il: Kosmik odissey", "Ülgücün üzəri ilə qaçan",[61] "Ulduz müharibələri" və "Yadplanetli" adlı elmi-fantastika filmlərinin əsas fikirlərindən təsirləndi.[62] Andrey Tarkovskinin "Güzgü" filmi, "rəmz, toz və su ilə əlaqəsi olan elementar şeylərdən" təsirlənmişdir. Nolana görə isə,[63] "Ulduzlararası" "Sierra Madrenin xəzinəsi" filmindən insan təbiətindən bəhs etməsinə görə fərqlənirdi.[64] O, Steven Spilberqin "Çənələr" və "Üçüncü növdən qarşılaşmalar" kimi ailə dostu olmağı bacaran filmlər kimi, həm də "məhdudlaşdırıcı və həyəcanlandıran" filmlər çəkməyə çalışdı. İstehsaldan qabaq "Doğru şeylər" filmini araşdırdı,[17] burdan "Ulduzlararası" astronavtlarının lövhələrinin əks olunmalarını nümunə götürdü. Daha çox ilham üçün rejissor köhnə astronavt Marşa İvinsi film setinə dəvət etdi.[24] Nolan və komandası kosmik missiyaların vizual istinadları üçün IMAX NASA sənədli filmlərini araşdırdı və kosmosda qapalı yerlərdə IMAX kameralarının istifadəsini təqlid etdi.[65] Klark Kentin Polad adam filmindəki yetişdiriciliyi Miduestdə təsərrüfat quruluşunun ilhamı idi.[33] Filmlərdən başqa, Nolan Lüdviq Mies van der Rohenin memarlığından ilham almışdır.[24]

Elmi dəqiqlik

redaktə
 
Kip Torn nəzəri fizik, elmi məsləhətçi və icraçı prodüser vəzifəsində çalışmışdır

Soxulcan dəliyiqara dəlik konsepsiyalarına gəldikdə, Kip Torn işıq şüalarının izlərini bir soxulcan dəliyindən və ya qara dəlikdən keçərkən izləyə biləcək tənliklər üzərində işlədiyini ifadə etdi: "Bu gördüyünüz Eynşteynin ümumi nisbilik nəzəriyyəsinə əsaslanır. "[66] Bu prosesin əvvəlində Torn iki qayda qoydu: "Birincisi, heç bir şey müəyyən fiziki qanunları pozmayacaqdır. İkincisi, bütün yabanı spekulasiyalar ssenaristin məhsuldar ağılından deyil, elmdən yayılacaq". Nolan, filmi çəkmək üçün yol tapa bilmədiyi müddətcə bu şərtləri qəbul etdi.[21] Bir nöqtədə, Torn Nolanla imtinadan əvvəl işıqdan daha sürətli səyahət edən bir xarakter haqqında müzakirə üçün iki həftə keçirdi.[67] Torna görə, ən yüksək bədii azadlıq dərəcəsi olan elementlər, onlar ziyarət etdiyi planetlərdən biri olan buz buludlarıdır.[21]

Astrobioloq David Qrinspun, erkən səhnələrdə təsvir edilən yer üzündə baş verən dəhşətli "böhran" vəziyyətini tənqid edərək, atmosferin oksigen məzmununu azaltmağın milyonlar illər çəkəcəyini bildirmişdi. Həmçinin cazibə qüvvəsinin buz buludlarını aşağı çəkəcəyini demişdi.[68] Astrofizik Neil de Qras Tson, "Ulduzlararası" filminin sona çatmasının arxasında elmi tədqiq edərək, keçmişlə qarşılıqlı münasibət qurmağın mümkün olduğunu demişdir: "Biz qara dəlikdə olanları həqiqətən bilmirik, onu götürün və onunla birlikdə çalışın."[69] Teorik fizik Miçio Kaku, filmi elmi dəqiqliyi üçün təriflədi və Ulduzlararasının "elm fantastika filmlərinin gələcək illər üçün qızıl standartını təyin edə biləcəyini" söylədi. Eynilə, əvvəlki NASA proqram mühəndisi Timoti Reyes: "Torn və Nolanın qara və soxulcan dəliklərinin və çəkisinin istifadəsi ilə əlaqədar hesabatı çox yaxşıdır"[70]

Soxulcan dəlikləri və qara dəliklər

redaktə

Soxulcan dəlikləri və dönən supermassiv qara dəlik yaratmaq üçün, Torn və Franklin 30 nəfərlik Double Negative adlı bir qrupla əməkdaşlıq edərək, mühəndislərə dərindən qaynaqlanan nəzəri tənliklər verərək, bu tənliklərə əsaslanan CGI proqramı yaratdı. Bəzi fərdi çərçivələr 800 terabaytlıq məlumatın həcmini göstərmək üçün 100 saat davam etdi.[18] Görülən vizual effektlər Torna qara dəlikləri əhatə edən qravitasiya və genişləndirici disklərdən ibarət yeni bir fikir verir və nəticədə üç elmi məqalənin dərc olunmasına səbəb olur.[71][72][73]

Kristofer Nolan başlanğıcda, qara dəliklərin elmi cəhətdən düzgün təsvir edilməsini auditoriyaya görmə qabiliyyətinə çatmayacağını və təsiri qrupun görünüşünü qeyri-real şəkildə dəyişdirməsini tələb etdi. Nəticədə bitmiş məhsul buraxıldı.[74] Nolan, ardıcıl kamera perspektivlərini qoruduğu müddətcə bitmiş təsirin başa düşüləcəyini tapa bildi.[75]

Space.com saytına görə, soxulcan dəliyinin görünüşünün elmi cəhətdən doğru olduğu düşünülür. Yerdəki iki ölçülü bir çuxurdan daha çox, hədəf qalaktikanın təhrif edilmiş bir görünüşünü göstərən bir sahə kimi təsvir edilir.[76] Torn, qara dəliklərin böyümə diskini "anemiya və aşağı temperaturda – günəş səthinin temperaturu haqqında" olaraq təsvir etdi və bu nəzərəçarpan işığı yaymağa imkan verdi, lakin yaxın astronavtlar və planetləri təhdid etmək üçün kifayət qədər qamma radiasiya və X-şüaları yox idi.[77] Futura-Scienses Penrouz prosesinin düzgün təsvirini yüksək qiymətləndirdi.[78]

Marketinq

redaktə

"Ulduzlararası" üçün treyler 2011-ci il dekabrın 13-də başlamışdır.[79] Teatr treyleri 5 may 2014-cü ildə, Vaşinqtonda, Lockheed Martin IMAX Teatrında başlamışdır və bu ayın sonuna kimi onlayn olaraq təqdim edilmişdir. 19 mayda bitən həftə üçün, YouTube-da 19.5 milyondan çox izlənərək ən çox izlənilmiş film treyleri olmuşdur.[80]

Kristofer Nolan və Makkonaxi, 2014-cü ilin iyul ayında San Diego Comic-Conda ilk dəfə çıxış edərək, "Ulduzlararası" filmini təşviq etdi. Eyni ay Paramount Pictures istifadəçilərin Apollo 11-in aya enişi ilə əlaqəli ulduz xəritəsi olan bir veb-sayt hazırladı.[81]

2014-cü ilin oktyabrında Paramount Pictures Google ilə çoxsaylı platformalar arasında "Ulduzlararası"-nı təşviq etmək üçün əməkdaşlıq etdi.[82] Filmin veb-saytı filmdəki rəyləri toplayan və mobil tətbiqetmə ilə əlaqəli olan bir Google domenində yerləşdirilən rəqəmsal mərkəz kimi yenidən açıldı.[83] Oyunçuların günəş sistemi modelləri qura biləcəyi və kosmik səyahət üçün uçuş simulyatoru istifadə edə biləcəyi bir oyun nümayiş etdirildi.[84] Paramount-Google tərəfdaşlığı, 2015-ci ildə istifadəyə verilən, bir istifadəçi tərəfindən hazırlanmış məzmun ilə tərtib edilmiş virtual vaxt kapsulunu da əhatə etmişdir.[85] Google Təhsil, filmləri məktəblərdə riyaziyyatelm dərs planlarını təşviq etmək üçün əsas kimi istifadə etmişdir.[82][86]

Paramount, Oculus Rift texnologiyasından istifadə edərək "Endurance" kosmik gəmisinin virtual görünüşünü təmin etdi. Nyu-York, Hyuston, Los-AncelesVaşinqtonda oktyabrın 6-dan noyabrın 19-dək yığıncaqlar keçirildi.[87][88] 11 noyabrda yayımçı Running Press, Mark Kotta Vaz tərəfindən filmin hazırlanması barədə yazılmış "Ulduzlararası: Vaxt və Yerdən kənarda" adlı kitabı nəşr etdi.[89] W. W. Norton & Company, Torn tərəfindən hazırlanan "Ulduzlararası elmi" adlı kitabı buraxdı;[90] Titan Books Qreqori Kizin yazdığı rəsmi novelizasiyanı yayımladı.[91] Wired jurnalı, Kristofer Nolan tərəfindən yazılmış və Sin Qordon Mörfi tərəfindən tərtib edilmiş, onlayn komiks olan Absolute Zero-nu nəşr etdi.[92]

Çıxarılması

redaktə

Kinoteatrlarda

redaktə

"Ulduzlararası"-nın açıqlamasından əvvəl, Paramount Pictures CEO-su Bred Qrey, Manhettenin Linkoln Meydanında yerləşən IMAX teatrında 19 oktyabr 2014-cü ildə xüsusi bir nümayiş keçirdi.[93] Paramount, 22 oktyabr tarixində Kaliforniyanın Elm Mərkəzində ilk baxışdan sənayenin bəzi sənətçilərinə və oyunçularına "Ulduzlararası"-nı göstərdi.[94] Ertəsi gün film, "Screen Actors Guild"-in 900-dən çox üzvü üçün Los-Ancelesdəki TCL Çin teatrında nümayiş etdirildi.[95] Film oktyabrın 26-da Los-Ancelesdəki TCL Çin Teatrında,[96] Avropada, oktyabrın 29-da Londonun Odeon Leysester Meydanında premyerası baş tutdu.[97][98]

"Ulduzlararası" 4 noyabr tarixində müxtəlif 70 mm IMAX film, 70 mm film və 35 mm kinoteatrlarda buraxıldı və noyabrın 5-də Şimali Amerikada (ABŞ və Kanadada) yayımlandı.[99] Film, noyabrın 5-də, Birləşmiş Krallıqda, 7 noyabrda Belçikada, Fransadaİsveçrədə, növbəti günlərdə isə əlavə ərazilərdə nümayiş olundu.[100] Şimali Amerikadakı məhdudiyyətə görə "Ulduzlararası" ən azı 41 70 mm IMAX teatrı da daxil olmaqla, bu formatları dəstəkləyən 249 teatrda göstərilməsi planlaşdırıldı. Formatı göstərmək üçün Los-Ancelesdəki TCL Çin Teatrında 70 mm IMAX proyektoru quraşdırıldı. Filmin geniş yayımı rəqəmsal olaraq göstərilən teatrlara yayıldı.[101] Paramount Pictures filmi Şimali Amerikada yayımladı, Warner Bros isə qalan bölgələrdə yayımladı.[40] Film IMAX kinoteatrlarında ən böyük qlobal versiya olan 770-dən çox IMAX ekranlarında nümayiş edildi.[102][103][104]

"Ulduzlararası", film çəkilişlərini dayandırmaq və onları rəqəmsal formatda yaymaq Paramount Pictures-in hədəfinə istisna idi.[105] The Hollywood Reporter jurnalının jurnalisti Pamela McClintock sözlərinə görə, "Ulduzlararası" layihəsi ardıcıllığı üçün təşəbbüs Kristofer Nolan, Cey Cey Abrams, Kventin Tarantino, Cad Apatou, Pol Tomas Anderson və digər kino istehsalçıları tərəfindən dəstəklənən təhlükə altına düşmüş formatı qoruyacaq.[101][106] McClintock, teatr səhmdarlarının bunu "geri" olaraq gördüyünü bildirdi, çünki ABŞ-də təxminən bütün teatrlar rəqəmsal proyeksiyaya çevrilmişdi.[107]

Ev üçün buraxılış

redaktə

"Ulduzlararası" 2015-ci il martın 31-də həm Birləşmiş Krallıqda, həm də ABŞda evdə nümayiş olundu.[108][109] Bu satış iki həftə ərzində ev video-satış qrafikini üstələyirdi.[110][111] "Ulduzlararası" Torrentdə təxminən 46,7 milyon yükləmə ilə 2015-ci ilin ən pirat filmi oldu.[112] 19 dekabr 2017-də Ultra HD Blu-ray üçün buraxıldı.[113]

Qəbulu

redaktə

Bilet satışı

redaktə

"Ulduzlararası" 165 milyon dollarlıq istehsal büdcəsinə qarşı ABŞKanadada 188 milyon dollar və digər ölkələrdə 487,1 milyon dollar, ümumi olaraq isə 677,5 milyon dollar qazandı.[114] Bütün xərcləri hesablayandan sonra, "Deadline Hollywood" filmin 47,2 milyon dollar qazandığını təxmin etdi.[115] Ölkə daxilində təxminən 22 milyon bilet satıldı.[116]

Film, "Aclıq Oyunları: Alovu tutmaq" filminin 17.1 milyon dollarlıq rekordunu aşaraq 574 IMAX teatrında 20.5 milyon dollarla IMAX açılış rekordunu qeyd etdi.[117] 2014-cü ilin 132,6 milyon dollarlıq dünya çapında açılışa imza atdı və 2014-cü ilin ən gəlirli filmi oldu.[118][119] "Ulduzlararası" IMAX bilet satışından dünya üzrə 100 milyon dollardan artıq gəlir əldə edən dördüncü filmdir.[120][121][122] "Ulduzlararası", İngiltərədə, İrlandiyadaMaltada 6 noyabr 2014 tarixində yayımlandı və həftəsonu açılışında Qara cəngavərin yüksəlişi (14.36 milyon funt), Qravitasiya (£ 6,24 milyon) və Başlanğıc (£ 5.91 milyon) filmlərindən sonra 4-cü olaraq 5.37 milyon funt (8.6 milyon dollar) qazandı.[123] Film, eyni gündə 35 bazarda, o cümlədən Almaniya, Rusiya, AvstraliyaBraziliya kimi əsas bazarlarda cəmi 8,7 milyon dollar qazandı.[124] Bazar günü, 62 bazarda 14.800-dən çox ekranda 11.1 milyon müraciətdən 82.9 milyon dollar qazanmışdır.[125] 206 IMAX ekranından təxminən 7.3 milyon dollar qazanıb, ortalama hesabla hər kinoteatra 35.400 tamaşaçı düşür.[126] Cənubi Koreyada (14,4 milyon dollar), Rusiyada (8,9 milyon dollar) və Fransada (5,3 milyon dollar) birinci oldu.[127] Digər güclü açılışlar Almaniyada (4.6 milyon dollar), Hindistanda (4.3 milyon dollar), İtaliyada (3.7 milyon dollar), Avstraliyada (3.7 milyon dollar), İspaniyada (2.7 milyon dollar), Meksikada (3.1 milyon dollar) və Braziliyada (1.9 milyon dollar) keçirilmişdir.[128] "Ulduzlararası" Çində çərşənbə günü açılışında 5.4 milyon dollar qazanaraq, Nolanın Qara cəngavərin yüksəlişi filminin 4.61 milyon dollar açılış rekordunu aşaraq Çindəki ən böyük açılışını etdi.[129][130] Bazar payının 55%-ni təşkil edən açılış həftəsində 41,7 milyon dollar qazandı.[131][132] Nolanın Çindəki ən böyük açılışı və Warner Brosun ən böyük 2D açılışı və 2014-cü ildə Hobbit: Beş Ordunun Döyüşü (49.5 milyon dollar) və 2013-ün Sakit okeanı ölkələri (45.2 milyon dollar) filmlərindən sonra studiyanın ən yaxşı üçüncü açılışıdır.[133][134][135][136]

"Aclıq Oyunları: Makinqcey" üçüncü həftəsonunu keçməzdən əvvəl ardıcıl iki həftə Şimali Amerika xaricindəki bilet satışını üstələdi.[133] Filmin yayımlanmasından 31 gün sonra, film yalnız Cənubi Koreyada ən yaxşı müvəffəqiyyətli 13-cü film və 3-cü ən uğurlu xarici filmi oldu.[137] Film, 12 dekabrda Çində kinoteatrlarda bağlandı, ümumi gəliri 122,6 milyon dollar olmuşdur.[138][139] Şimali AmerikaÇin xaricindəki ən böyük bazarlar Cənubi Koreya (73,4 milyon dollar), Böyük Britaniya, İrlandiya, Malta (31,3 milyon dollar), RusiyaMüstəqil Dövlətlər Birliyi (MDB) (19 milyon dollar) idi.[140] Ulduzlararası və Qəhrəmanlar şəhəri eyni həftəsonu (7–9 noyabr, 2014) ABŞ və Kanadada açıldı. Hər ikisinində 55 milyon dollardan 60 milyon dollara qədər qazanacaqları təxmin edilir.[141] Şimali Amerikada film, açılış həftəsonu üst səviyyə 2-ci olan, 1-ci sıraya girə bilməyən yeddinci ən çox qazanan filmdir.[142] Filmin noyabrın 4-də saat 20:00-da ABŞ-dəki seçkilər səbəbi ilə ABŞ və Kandada əvvəlcədən seçilmiş teatrlarda göstərilməsi məhdudlaşdırıldı.[143] 249 teatrdan (42-sı IMAX) 1,35 milyon dollar qazanaraq, bilet satışlarında 1-ci oldu; IMAX, ümumi qazancın 62%-ni təşkil etdi.[144] Kinoteatrların 240-ı filmi 35 mm, 70 mm və IMAX 70 mm film formatlarında verdi.[145] Gecə nümayişlərindən təxminən 4,9 milyon dollara qarşı 3,6 milyon dollar qazanıb.[146][147][148] Film noyabrın 7-də yayımlandı və Qəhrəmanlar şəhəri (15,8 milyon dollar) filmindən 17 milyon dollar qazanaraq, açılış günündə satışı üstələdi.[149] Açılışda film 3,561 kinoteatrdan 47,5 milyon dollar qazandı.[a] Disneyin Qəhrəmanlar şəhəri (56,2 milyon dollar) filmi ilə apardığı rəqabətdən sonra ikinci olmuşdur.[151] IMAX, açılışın 13,2 milyon dollarını (28%), digər böyük formatlı ekranlar isə 5,3 milyon dollarını (10,5%) təşkil edib.[152][153] İkinci həftənin sonunda film, köhnə rəqib Qəhrəmanlar şəhəri və yeni gələn Lal və Axmaq (2014) filmlərindən sonra 3-cü oldu və 97,8 milyon dollara qarşı 39,1 milyon dollar qazandı.[154][155] IMAX kinoteatrlarında ikinci həftənin sonunda 368 ekrandan 7.4 milyon dollar qazandı.[156][157] Üçüncü həftədə, film 15.1 milyon dollar qazanmış və Aclıq Oyunları: Makinqcey və Qəhrəmanlar şəhəri filmlərindən sonra 3-cü olmuşdur.[158]

Tənqidçilərin mövqeyi

redaktə

Film qiymətləndirmə saytı Rotten Tomatoes-də, film 7/10 qiyməti alaraq, 340 qiymətləndirmə əsasında 71% təsdiq reytinqinə malikdir. Veb-saytın tənqidi konsensusunda deyilir ki, "Ulduzlararası, intellektual həddi bir dərəcəyə qədər aşa bilsədə, yazıçı-rejissor Kristofer Nolandan gözləməyin həyəcan verici, düşündürücü və vizual olaraq film istehsalçılarının daha çox hissəsini təmsil edir."[159] Metacriticdə, filmin 46 tənqidçisi 100-dən 74 xal aldı və "əsasən əlverişli tənqidləri" topladı.[160]

Variety saytındakı baş kino tənqidçisi Skot Fundas, Ulduzlararası "Nolanın etdiyi hər hansı bir şeyin vizual və konseptual olaraq cəsarətli" olduğunu və Nolanın əvvəlki filmlərindən daha şəxsi olduğunu düşündüyünü söylədi.[161] USA Today qəzetindən Klaudia Puiq, "darıxdırıcı" dialoqları və "kosmik gəminin içərisində yorucu yamaqları" tənqid edərkən vizual görünüş və güclü temaları təriflədi.[162] At the Movies-dən Devid Stratton, filmin effektlərini və 70 mm IMAX təqdimatını qiymətləndirərək, "dialoqun bəzi hissələri yüksək səslə səsləndirildiyi üçün eşidilməzdir" deyərək tənqid edib. Əksinə, Marqaret Pomeranz, filmin elmi konsepsiyaları arasında insan dramını itirdiyini hiss etdiyi üçün filmi 3/5 olaraq qiymətləndirdi.[163] The Guardian qəzetinin jurnalisti Henri Barnes filmi 3/5 olaraq qiymətləndirdi və onu "görkəmli bir tamaşa, ancaq kiçik bir drama, bir neçə simvol və çox nadir fəsad təlimi" adlandırdı.[164]

Bir müddətdir bəzi şeylər belə böyük bir baxış ilə ortaya çıxmağa başladı … Hətta elementlər dünyanın bu sahəsini tamamilə tutan bu toz qabında yaşayırlar. Elmi fantastika filmi, macəra filmi deyil. Tarkovskidən və ya Malikdən gözlədiyiniz bir şey deyil.[165]

Kventin Tarantino

Los Angeles Times-dan Oliver Qetel: "film tənqidçilərinin böyük əksəriyyəti razılaşır ki, "Ulduzlararası" bəzən gülməli və süni olmasına baxmayaraq, əyləncəli, emosional və düşüncəli bir elmi fəlsəfə filmidir".[166] Empire jurnalından Ceyms Dier filmə tam beş ulduz verdi. Filmi "Bütün elmlə bükülmüş bir ruh ilə yer və zamanın zərif əyilmə operası" kimi izah edən "ağıllı, yumşaq və gözəl" kimi təsvir etdi.[167] Time Out London jurnalından Deyv Kelhoun, filmin "Gerçək və yuxu kimi bir toxunuşla cəsarətli, gözəl bir kosmik macəra hekayəsi" olduğunu ifadə edərək, filmə beş ulduz verdi.[168] New York Post tənqidçisi Lu Lumenik "Ulduzlararası" filminin bu əsrin indiyədək ən cazibədar film təcrübələrindən biri olduğunu dedi.[169] Chicago Sun-Times jurnalisti Riçard Roeper filmə dörd ulduz verdi və yazdı: "Bu, mənim gördüyüm ən gözəl filmlərdən biridir – vizual effektlər baxımından və güclü qüvvələr haqqında mesajı hamı bilir, ancaq elmi cəhətdən ölçülə bilməz. Sevgilər."[170]

Nolanı "qorxu taciri" olaraq adlandıran The Daily Telegraph qəzetinin jurnalisti Tim Robey, Ulduzlararasının bir şah əsərin yanında "əzab verici" olduğunu və filmin konseptual cəsarətini və "dərin intellekt"-i vurğuladığını düşünürdü.[171] The Hollywood Reporter-dan Todd Makkarti yazırdı: "Bu möhtəşəm hazırlanmış və icra olunan qarışıq nəticələrlə, kosmosa aid insan duyğularına və fərziyyələrinə bərabər ağırlıq verməyə çalışır. Lakin heç vaxt bundan daha az və ya daha çox deyil".[172] Associated Press-in etdiyi araşdırmada, Ceyk Koyl filmi "böyük ekran şöhrəti" üçün təriflədi, dialoqların bəzilərində axsaqlıqların olduğunu dedi. O, daha sonra filmi "absurd səy" və "onilliyin ən gözəl filmlərindən biri" kimi təsvir etdi.[173] Forbes jurnalının yazıçısı Skot Mendelson, Ulduzlararasını 2014-cü ilin ən məyus edici filmlərdindən biri olaraq göstərərək "ikinci bir şans verə bilmək üçün" filmə iki dəfə baxmasına baxmayaraq: "axın çatışmazlığı, zirvədən sonra təcil itkisi, səssiz qarışdırıcı səssizlik" və "incə simvol" olduğunu dedi. O, "Ulduzlararası"nın "dünyanın qurtarmaq üçün kosmosa getmək" filmlərini "soyuq" və bir qədər səssiz dəyişiklik kimi başa düşdüyünü yazdı.[174] RogerEbert.com-dan Met Zoller Sitz filmə dörd ulduzdan üç verdi: "Nolanın həddindən artıq olan dialoqu və tərkib hissəsi olmaması ilə bağlı adi problemlərinə baxmayaraq," Ulduzlararası hələ də təsirli, bəzən məni Nolanın işinə olan adi etirazlarımın itdiyi nöqtəyə çatdıran təəccübləndirici bir filmdir … Zamanla filmin bir durdurma alış-verişi hekayəsi bir Con Ford filminin sərt təbii ruhunu ortaya qoyur.[175]

The New York Times qəzetinin köşə yazarı Devid Bruks: "Ulduzlararası" elm və iman, elm və insanlıq arasında əlaqələri araşdırır və "bu aləmlər arasında gerçək simbiozları" izah edir.[176] Los Angeles Review of Books-dan Vay Çi Dimok: "Nolanın filmləri "90, 180 və 360 dərəcə fırlanır" və "burada əhəmiyyətli bir sehrli düşünmə olmasına baxmayaraq, demək olar ki, bir anti-fantastik film halına gətirilərək, planetin sonu olmadığını düşünərək hər şeyin özü tərsinə çevrilir."[177] Müəllif Corc Martin filmə "Kubrickin 2001-ci ildən bu yana ən iddialı və çətin elm fantastika filmi" adını verdi. "[178]

Mükafatları

redaktə
Mükafat Namizədlik Namizəd Nəticə
Qızıl qlobus mükafatı Ən yaxşı orijinal film musiqisi Hans Zimmer Namizəd
Saturn mükafatı Ən yaxşı elmi-fantastika filmi Qazandı
Ən yaxşı kino aktyoru Metyu Makkonaxi Namizəd
Ən yaxşı kino aktrisası Enn Heteuey Namizəd
Ən yaxşı ikinci film aktrisası Cessika Çesteyn Namizəd
Ən gənc film aktrisası Makkenzi Foy Qazandı
Ən yaxşı rejissor Kristofer Nolan Namizəd
Ən yaxşı ssenari Kristofer Nolan, Conatan Nolan Qazandı
Ən yaxşı saundtrek Hans Zimmer Qazandı
Ən yaxşı montaj Li Smit Namizəd
Ən yaxşı sənət rejissoru Natan Krouli Qazandı
Ən yaxşı vizual effekt Pol Franklin, Endryu Lokli, Yen Xanter, Skot Fişer Qazandı
Peyk mükafatı Ən yaxşı saundtrek Hans Zimmer Namizəd
Ən yaxşı operator Hoyte van Hoytema Namizəd
Ən yaxşı vizual effekt Pol Franklin, Endryu Lokli, Yen Xanter, Skot Fişer Namizəd
BAFTA Ən yaxşı saundtrek Hans Zimmer Namizəd
Ən yaxşı operator işi Hoyte van Hoytema Namizəd
Ən yaxşı sənət rejissoru Natan Krouli Namizəd
Ən yaxşı vizual effekt Pol Franklin, Endryu Lokli, Yen Xanter, Skot Fişer Qazandı
Oskar mükafatı Ən yaxşı saundtrek Hans Zimmer Namizəd
Ən yaxşı sənət rejissoru, dekorasiya sənətçisi Natan Krouli, Qeri Fettis Namizəd
Ən yaxşı səs Qeri Riçço, Qreq Landaker və Mark Vaynqarten Namizəd
Ən yaxşı səs montajı Riçard Kinq Namizəd
Ən yaxşı vizual effekt Pol Franklin, Endryu Lokli, Yen Xanter, Skot Fişer[179] Qazandı

Qeydlər

redaktə
  1. Filmin açılışı büdcəsini 49,7 milyon dollara çatdırdı. 2 gecə nümayişindən film 2,2 milyon dollar qazanmışdır.[150]

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Svensk Filmdatabas (швед.). Svenska Filminstitutet.
  2. 1 2 http://www.filmaffinity.com/en/film704416.html.
  3. 1 2 3 4 5 6 http://www.metacritic.com/movie/interstellar.
  4. 1 2 3 http://www.sinemalar.com/film/9845/interstellar.
  5. 1 2 https://www.siamzone.com/movie/m/7405.
  6. http://www.filmaffinity.com/es/film704416.html.
  7. 1 2 3 4 5 6 7 8 http://www.imdb.com/title/tt0816692/fullcredits.
  8. 1 2 Česko-Slovenská filmová databáze (çeş.). 2001.
  9. http://www.bbfc.co.uk/releases/interstellar-film.
  10. http://www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=114782.html.
  11. 1 2 http://nmhh.hu/dokumentum/166259/premierfilmek_forgalmi_adatai_2014.xlsx.
  12. 1 2 http://nmhh.hu/dokumentum/198182/terjesztett_filmalkotasok_art_filmek_nyilvantartasa.xlsx.
  13. http://www.fandango.com/interstellar:presentedinfilm_176739/movieoverview.
  14. Box Office Mojo (ing.). 1999.
  15. http://www.hollywoodreporter.com/news/interstellars-christopher-nolan-stars-gather-742727.
  16. 1 2 Box Office Mojo (ing.). 1999.
  17. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 Jolin, Dan. "The Ultimate Trip". Empire. November 2014.
  18. 1 2 Rogers, Adam. "Wrinkles In Spacetime: The Warped Astrophysics of Interstellar". Wired. oktyabr 23, 2014. oktyabr 25, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 25, 2014.
  19. Fernandez, Jay A. "Writer with real stars in his eyes". Los Angeles Times. mart 28, 2007. may 14, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: may 14, 2014.
  20. Fleming, Michael. "Space chase pic on Par launch pad". Variety. iyun 14, 2006. oktyabr 30, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 1, 2014.
  21. 1 2 3 Clery, Daniel. "Physicist who inspired Interstellar spills the backstory—and the scene that makes him cringe". sciencemag.org. American Association for the Advancement of Science. noyabr 6, 2014. oktyabr 26, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 31, 2015.
  22. Fernandez, Jay. "Spielberg, Nolan plan sci-fi project". Los Angeles Times. mart 24, 2007. oktyabr 7, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 1, 2014.
  23. 1 2 3 4 5 Jensen, Jeff. "Inside 'Interstellar,' Christopher Nolan's emotional space odyssey". Entertainment Weekly. oktyabr 16, 2014. oktyabr 17, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 16, 2014.
  24. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Galloway, Stephen. "'Interstellar's' Christopher Nolan, Stars Gather to Reveal Secrets of the Year's Most Mysterious Film". The Hollywood Reporter. oktyabr 22, 2014. noyabr 7, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 22, 2014.
  25. Sneider, Jonathan. "Nolan in talks for 'Interstellar'". Variety. yanvar 9, 2013. oktyabr 7, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 1, 2014.
  26. Fritz, Ben. "Director Christopher Nolan Causes Stir While Promoting 'Interstellar' at Comic-Con". The Wall Street Journal. iyul 24, 2014. iyul 26, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: iyul 25, 2014.
  27. Fleming, Mike. "The Migratory Habits Of 800-Pound Gorilla Oscar Directors And The Films They Make". Deadline Hollywood. yanvar 10, 2013. sentyabr 1, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: avqust 14, 2013.
  28. Hayden, Erik. "It's Official: Christopher Nolan's 'Interstellar' to be Warner Bros., Paramount Co-Production". The Hollywood Reporter. mart 8, 2013. oktyabr 12, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 1, 2014.
  29. Staff. "Hollywood Salaries Revealed, From Movie Stars to Agents (and Even Their Assistants)". The Hollywood Reporter. oktyabr 2, 2014. oktyabr 26, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 24, 2014.
  30. Kit, Borys; Masters, Kim. "Warner Bros. Gives Up 'Friday the 13th' Rights to Board Christopher Nolan's 'Interstellar'". The Hollywood Reporter. iyun 5, 2013. oktyabr 12, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 1, 2014.
  31. 1 2 Siegel, Tatiana; Galloway, Stephen. "Legendary Scores Christopher Nolan's 'Interstellar' in Warner Bros. Divorce". The Hollywood Reporter. avqust 14, 2013. oktyabr 12, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 1, 2014.
  32. What Does A Showrunner Bring To A Deserted Island? (Television production). Larry King Now. Ora TV. aprel 15, 2014. Event occurs at 3:48. iyul 20, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: may 27, 2014.
  33. 1 2 Stern, Marlow. "Christopher Nolan Uncut: On 'Interstellar,' Ben Affleck's Batman, and the Future of Mankind". The Daily Beast. oktyabr 11, 2014. avqust 18, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 31, 2015.
  34. Rosenberg, Alyssa. "How Ken Burns' surprise role in 'Interstellar' explains the movie". The Washington Post. noyabr 6, 2014. noyabr 8, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 8, 2014.
  35. 1 2 3 McClintock, Pamela. "CinemaCon: Christopher Nolan Talks 'Interstellar,' Plugs Film Over Digital in Hollywood Reporter Q&A". The Hollywood Reporter. mart 26, 2014. mart 27, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: mart 27, 2014.
  36. Ebiri, Bilge. "Christopher Nolan on His Gradual Ascent: Young Filmmakers, Stop Rushing". Vulture.com. aprel 21, 2015. avqust 4, 2016 tarixində arxivləşdirilib.
  37. 1 2 Itzkoff, Dave. "Flight Club: Matthew McConaughey, Anne Hathaway and Jessica Chastain on 'Interstellar'". The New York Times. oktyabr 22, 2014. oktyabr 24, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 24, 2014.
  38. Fleming, Mike. "Anne Hathaway To Star With Matthew McConaughey in Christopher Nolan's 'Interstellar'". Deadline Hollywood. aprel 9, 2013. avqust 18, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: avqust 14, 2013.
  39. 1 2 3 Jagernauth, Keith. "Exclusive: Matt Damon Joins Christopher Nolan's 'Interstellar,' Lines Up Directorial Debut 'The Foreigner'". The Playlist. Indiewire. avqust 28, 2013. noyabr 14, 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 18, 2013.
  40. 1 2 Fleming, Mike. "Christopher Nolan Starts 'Interstellar'". Deadline Hollywood. avqust 13, 2013. avqust 15, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: avqust 13, 2013.
  41. Jagernauth, Keith. "'The Fighter' DoP Hoyte Van Hoytema Is Wally Pfister's Replacement On Christopher Nolan's 'Interstellar'". The Playlist. Indiewire. aprel 23, 2013. oktyabr 16, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: avqust 14, 2013.
  42. Lussier, Germain. "Christopher Nolan Installed an IMAX Camera on a Learjet for 'Interstellar'". /Film. noyabr 18, 2013. mart 21, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 10, 2014.
  43. Fritz, Ben. "Hollywood Steps Up Security to Keep Scripts Secret". The Wall Street Journal. oktyabr 13, 2013. noyabr 18, 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 31, 2015.
  44. 1 2 3 Volmers, Eric. "Matthew McConaughey, John Lithgow on Okotoks set of Christopher Nolan's Interstellar". Calgary Herald. avqust 22, 2013. oktyabr 6, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 1, 2014.
  45. McTighe, Frank. "Hollywood star Matthew McConaughey in Fort Macleod to film scene from 'Interstellar'". Macleod Gazette. avqust 28, 2013. oktyabr 6, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: sentyabr 16, 2014.
  46. Verrier, Richard; Horn, John. "Hollywood is hot for Iceland". Los Angeles Times. aprel 2, 2014. aprel 10, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 10, 2014.
  47. Staff. "Interstellar shots finished in Iceland". News of Iceland. September 21, 2013. December 4, 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 18, 2013.
  48. Staff. "Hiking Paths to be Closed for Nolan Film Shoot". IcelandReview. September 9, 2013. September 17, 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 18, 2013.
  49. Verrier, Richard. "Westin Bonaventure Hotel hosts 'Interstellar' movie filming". Los Angeles Times. noyabr 27, 2013. aprel 4, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 1, 2014.
  50. Zeitchik, Steven. "Star of Christopher Nolan's 'Interstellar' notes film's 'major scope'". Los Angeles Times. dekabr 19, 2013. dekabr 21, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 20, 2013.
  51. Quilty-Harper, Conrad. "A guide to the science behind Interstellar". GQ. oktyabr 30, 2014. iyun 26, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: iyun 10, 2015.
  52. Desowitz, Bill. "Oscar Watch: Three Movies Will Dominate the Crafts Awards". Indiewire. Thompson on Hollywood. sentyabr 12, 2014. oktyabr 12, 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 7, 2014.
  53. Hammond, Pete. "CinemaCon: Christopher Nolan Warns Theatre Owners: How 'Interstellar' Is Presented Will Be More Important Than Any Film He's Done Before". Deadline Hollywood. mart 26, 2014. oktyabr 6, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 7, 2014.
  54. "Interstellar Technical Specifications". interstellarmovie.com. Paramount Pictures. oktyabr 4, 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 7, 2014.
  55. McClintock, Pamela. "Movie Theater on 'Interstellar' Sound Complaints: Take It Up With Christopher Nolan". The Hollywood Reporter. noyabr 13, 2014. fevral 2, 2018 tarixində arxivləşdirilib.
  56. Lubin, Gus. "The Story Of How Hans Zimmer Wrote The 'Interstellar' Theme Will Give You Chills". Business Insider. noyabr 4, 2014. iyul 19, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: iyul 19, 2018.
  57. Kilkenny, Katie. "Why Interstellar's Organ Needs to Be So Loud". The Atlantic. noyabr 11, 2014. dekabr 1, 2017 tarixində arxivləşdirilib.
  58. Giardina, Carolyn. "VFX Shakeup: Prime Focus World, Double Negative to Merge". The Hollywood Reporter. iyun 25, 2014. iyul 4, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: iyun 26, 2014.
  59. 1 2 Robertson, Barbara. "Oscar-Nominated VFX Supervisor Paul J. Franklin on Interstellar". Studio Daily. fevral 11, 2015. fevral 12, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: fevral 12, 2015.
  60. EmanuelLevy. "Interstellar: Creating the Various [[[sic]]]". Emanuellevy.com. oktyabr 27, 2014. noyabr 5, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 5, 2014.
  61. Jensen, Jeff. "To 'Room 237' and Beyond: Exploring Stanley Kubrick's 'Shining' influence with Christopher Nolan, Edgar Wright, more". Entertainment Weekly. aprel 6, 2013. oktyabr 20, 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 16, 2014.
  62. Jolin, Dan. "Five Films You Should See Before Interstellar". Empire. oktyabr 9, 2014. oktyabr 17, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 16, 2014.
  63. Mueller, Matt. "'Interstellar' Q & A: Nolan Set Out To Make Modern-Day 'Close Encounters'". Indiewire. Thompson on Hollywood. oktyabr 29, 2014. oktyabr 31, 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 31, 2014.
  64. Jensen, Jeff. "This week's cover: Your exclusive all-access pass to Christopher Nolan's 'Interstellar'". Entertainment Weekly. oktyabr 15, 2014. oktyabr 19, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 19, 2014.
  65. Cofield, Calla. "'Interstellar' in IMAX: Christopher Nolan's Lessons on Space Film-making (Exclusive)". Space.com. noyabr 12, 2014. yanvar 19, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: yanvar 22, 2015.
  66. Fischer, Russ. "New 'Interstellar' Trailer Goes Deep; Plus Kip Thorne Featurette". /Film. oktyabr 1, 2014. oktyabr 5, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 5, 2014.
  67. "For Christopher Nolan, Making 'Interstellar' Was A Childhood Dream". npr.org. NPR. noyabr 7, 2014. fevral 21, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 31, 2015.
  68. Corn, David. "What's Wrong With the Science of "Interstellar"?". Mother Jones. noyabr 12, 2014. noyabr 18, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 18, 2014.
  69. Gray, Sarah. "Neil deGrasse Tyson explains the science behind the ending of "Interstellar."". Salon. noyabr 19, 2014. dekabr 15, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 13, 2014.
  70. Warren, Christina. "Why scientists are in a love-hate relationship with 'Interstellar'". Mashable. noyabr 9, 2014. dekabr 27, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 31, 2015.
  71. James, Oliver; von Tunzelmann, Eugénie; Franklin, Paul; Thorne, Kip S. "Gravitational lensing by spinning black holes in astrophysics, and in the movie Interstellar". Classical and Quantum Gravity. IOP Publishing. 32 (6). fevral 13, 2015: 47. arXiv:1502.03808. Bibcode:2015CQGra..32f5001J. doi:10.1088/0264-9381/32/6/065001. ISSN 0264-9381. may 7, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: sentyabr 15, 2016.
  72. James, Oliver; von Tunzelmann, Eugénie; Franklin, Paul; Thorne, Kip S. "Visualizing Interstellar '​s Wormhole". American Journal of Physics. AIP Publishing. 83 (6). iyun 2015: 486. arXiv:1502.03809. Bibcode:2015AmJPh..83..486J. doi:10.1119/1.4916949. sentyabr 16, 2016 tarixində arxivləşdirilib.
  73. James, Oliver; Dieckmann, Sylvan; Pabst, Simon; Roberts, Paul-George H.; Thorne, Kip S. Building Interstellar's black hole: the gravitational renderer. SIGGRAPH. Association for Computing Machinery. iyul 31, 2015. doi:10.1145/2775280.2792510. noyabr 19, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: may 26, 2016.
  74. Aron, Jacob. "Interstellar's true black hole too confusing". New Scientist. fevral 13, 2015. avqust 23, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: avqust 1, 2015.
  75. O'Callaghan, Jonathan. "Does new film Interstellar have the most realistic black hole Ever? Movie's special effects may result in important scientific discovery". Daily Mail. oktyabr 24, 2014. oktyabr 25, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 25, 2014.
  76. Wall, Mike. "The Science of 'Interstellar': Black Holes, Wormholes and Space Travel". Space.com. noyabr 10, 2014. yanvar 10, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 31, 2015.
  77. P. Stein, Ben. "Were Online Critics Too Harsh With Interstellar's Science?". Inside Science. noyabr 14, 2015. yanvar 16, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 31, 2015.
  78. Luminet, Jean-Pierre. "The Warped Science of Interstellar (4/6) : Time dilation and Penrose process". Futura-Sciences.com. yanvar 16, 2016. may 1, 2016 tarixində arxivləşdirilib.
  79. McIntyre, Gina. "'Interstellar' trailer: McConaughey ponders space travel, human spirit". Los Angeles Times. dekabr 14, 2013. may 20, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: may 27, 2014.
  80. Lewis, Andy. "Trailer Report: 'Interstellar' Soars With 19.5 Million Views in First Week". The Hollywood Reporter. may 23, 2014. may 25, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: may 27, 2014.
  81. McMillan, Graeme. "'Interstellar' Website Invites Users to Look Around and Find Answers". The Hollywood Reporter. iyul 30, 2014. avqust 2, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: iyul 30, 2014.
  82. 1 2 Sneider, Jeff. "Christopher Nolan's 'Interstellar' at Center of Unique Google Deal". TheWrap. oktyabr 3, 2014. noyabr 5, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 24, 2014.
  83. Jarvey, Natalie. "Google Promotes Christopher Nolan's 'Interstellar' With Interactive Digital Hub". The Hollywood Reporter. oktyabr 3, 2014. oktyabr 6, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 4, 2014.
  84. Watercutter, Angela. "Explore Black Holes and Destroy Planets in the Awesome New Interstellar Game". Wired. sentyabr 18, 2014. sentyabr 21, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: sentyabr 19, 2014.
  85. "Emic A Time Capsule from the People of Earth". interstellar.withgoogle.com. Archived from the original on aprel 13, 2016. İstifadə tarixi: fevral 5, 2018.
  86. "Google for Educagion Interstellar Lesson Plans are Now Available". googleforeducation.blogspot.ca. fevral 5, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: fevral 5, 2018.
  87. Lussier, Germain. "'Interstellar' Oculus Rift Experience Coming To Select Theaters". /Film. oktyabr 3, 2014. oktyabr 5, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 4, 2014.
  88. "Interstellar: Oculus Rift Immersive Experience". interstellarmovie.com. Paramount Pictures. oktyabr 23, 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 24, 2014.
  89. Kramer, Miriam. "New 'Interstellar' Book Will Go Behind the Scenes of Sci-Fi Film". Space.com. may 13, 2014. iyul 14, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: iyul 11, 2014.
  90. Staff. "Science adviser to 'Interstellar' writing book". Yahoo! News. Associated Press. sentyabr 17, 2014. sentyabr 29, 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: sentyabr 29, 2014.
  91. Keyes, Greg. Interstellar: The Official Movie Novelization. Titan Books. November 11, 2014. ISBN 978-1-78329-369-8.
  92. Nolan, Christopher; Murphy, Sean Gordon. "Revealed: The Lost Chapter of Interstellar". Wired. noyabr 18, 2014. noyabr 18, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 18, 2014.
  93. Smith, Emily. "Paramount chief holds private screening of 'Interstellar'". Page Six. oktyabr 20, 2014. oktyabr 23, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 24, 2014.
  94. Waxman, Sharon. "Christopher Nolan's 'Interstellar' Explodes at Intimate, First-Look Screening". TheWrap. oktyabr 23, 2014. oktyabr 23, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 24, 2014.
  95. Whipp, Glenn. "'Interstellar' makes some noise at Hollywood coming-out party". Los Angeles Times. oktyabr 24, 2014. oktyabr 26, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 24, 2014.
  96. Ford, Rebecca. "'Interstellar' Premiere: Christopher Nolan's 'Love Letter' Takes Flight". The Hollywood Reporter. oktyabr 26, 2014. oktyabr 29, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 27, 2014.
  97. "Interstellar European premiere – in pictures". The Guardian. mart 10, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: fevral 5, 2018.
  98. "Ikon London Magazine coverage from the London Premiere". Ikon London Magazine. oktyabr 30, 2014. mart 10, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: mart 8, 2018.
  99. Vlessing, Etan. "Christopher Nolan's 'Interstellar' Gets Advance Screenings in Film Formats". The Hollywood Reporter. oktyabr 1, 2014. oktyabr 7, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 1, 2014.
  100. "Interstellar Movie 2014 – Worldwide Release Dates". warnerbros.com. Warner Bros. Pictures. oktyabr 16, 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: sentyabr 11, 2014.
  101. 1 2 McClintock, Pamela. "How Christopher Nolan's Crusade to Save Film is Working". The Hollywood Reporter. oktyabr 1, 2014. oktyabr 4, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 1, 2014.
  102. Child, Ben. "Interstellar wins celebrity raves as widest-ever IMAX rollout anticipated". The Guardian. oktyabr 24, 2014. oktyabr 24, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 24, 2014.
  103. Vlessing, Etan. "Imax Plans Biggest-Ever Theatrical Release For Christopher Nolan's 'Interstellar'". The Hollywood Reporter. October 23, 2014. İstifadə tarixi: October 24, 2014.[ölü keçid]
  104. Sommerlath, Ann. "Universal Pictures' Furious 7 Poised To Ignite Worldwide Box Office With Widest-Ever Global IMAX® Release Beginning April 1 (Press Release)". imax.com. IMAX Corporation. March 17, 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 2, 2015.
  105. Verrier, Richard. "Paramount Pictures to make some exceptions to all-digital policy". Los Angeles Times. yanvar 28, 2014. yanvar 28, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: yanvar 28, 2014.
  106. McNary, Dave; Lang, Brent. "Christopher Nolan's 'Interstellar' Launching Early in Imax". Variety. oktyabr 1, 2014. oktyabr 3, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 2, 2014.
  107. McClintock, Pamela. "Why Theater Owners Aren't Happy About Christopher Nolan's 'Interstellar' Film Initiative". The Hollywood Reporter. oktyabr 2, 2014. oktyabr 2, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 2, 2014.
  108. "Interstellar". Amazon.com. dekabr 30, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 31, 2015.
  109. Wall, Mike. "Epic Interstellar Blu-Ray Edition Launches Into Stores March 31". Space.com. fevral 4, 2015. fevral 10, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: fevral 10, 2015.
  110. Latchem, John. "'Interstellar' Space Thriller Tops Home-Video Charts". Variety. aprel 9, 2015. aprel 12, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 10, 2015.
  111. Arnold, Thomas K. "Holdovers 'Interstellar,' 'The Hobbit' Top Slow Home Video Sales Chart". Variety. aprel 15, 2015. aprel 19, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 16, 2015.
  112. "Interstellar takes out most pirated movie of 2015, downloaded nearly 47 million times". ABC News. fevral 2, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: fevral 16, 2016.
  113. Interstellar 4K Blu-ray, may 11, 2018 tarixində arxivləşdirilib, İstifadə tarixi: may 11, 2018
  114. "Interstellar (2014)". Box Office Mojo. mart 16, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: avqust 29, 2015.
  115. Jr, Mike Fleming. "No. 20 'Interstellar' – 2014 Most Valuable Movie Blockbuster Tournament". Deadline Hollywood. mart 10, 2015. mart 21, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: mart 21, 2015.
  116. "Interstellar (2014) – Box Office Mojo". Box Office Mojo. dekabr 16, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 15, 2018.
  117. "Interstellar Scores Record Global Launch In IMAX® With $20.5 Million Opening Weekend (Press Release)". imax.com. IMAX Corporation. October 7, 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 3, 2015.
  118. "Worldwide Openings". Box Office Mojo. iyun 23, 2011 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 27, 2014.
  119. "2014 Worldwide Grosses". Box Office Mojo. noyabr 25, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 1, 2014.
  120. Ford, Rebecca. "Box Office: 'Interstellar' Rockets Past $100 Million Worldwide in Imax Theaters". The Hollywood Reporter. dekabr 15, 2014. fevral 5, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 16, 2014.
  121. McNary, Dave. "'Interstellar' Tops $100 Million in Imax Box Office". Variety. dekabr 15, 2014. dekabr 16, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 16, 2014.
  122. Mendelson, Scott. "'Gravity' Passes $100M In IMAX". Forbes. iyul 2, 2014. dekabr 16, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 16, 2014.
  123. Gant, Charles. "Interstellar goes into orbit at UK box office with Mr Turner rising fast". The Guardian. noyabr 11, 2014. sentyabr 11, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 12, 2014.
  124. Busch, Anita. "'Interstellar' Ahead Of 'Gravity' In Opening Bow – International B.O." Deadline Hollywood. noyabr 7, 2014. noyabr 8, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 8, 2014.
  125. D'Alessandro, Anthony; Tartaglione, Nancy. "'Interstellar' Lifts Off With $82.9M Overseas Open: International B.O. Final". Deadline Hollywood. noyabr 10, 2014. noyabr 11, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 11, 2014.
  126. Lang, Brent. "'Interstellar' Tops Global Box Office with $132 Million Haul". Variety. noyabr 9, 2014. noyabr 10, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 10, 2014.
  127. Shoard, Catherine. "Interstellar dominates global box office but Big Hero 6 wins in US". The Guardian. noyabr 10, 2014. noyabr 11, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 11, 2014.
  128. Subers, Ray. "Around-the-World Roundup: 'Interstellar' Opens to $82.9 Million Overseas". Box Office Mojo. noyabr 9, 2014. noyabr 11, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 11, 2014.
  129. McClintock, Pamela. "Global Box Office: Christopher Nolan's 'Interstellar' Breaks Records in China". The Hollywood Reporter. November 12, 2014. January 14, 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 14, 2014.
  130. Tartaglione, Nancy. "'Interstellar' Blasts Off Hot In China As 'Penguins' Rev Engines: Int'l Box Office". Deadline Hollywood. noyabr 13, 2014. noyabr 17, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 14, 2014.
  131. Frater, Patrick. "China Box Office: 'Interstellar' on Fast Track". Variety. noyabr 17, 2014. noyabr 21, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 19, 2014.
  132. Tartaglione, Nancy. "Katniss Hot With $154.3M, 'Interstellar' Logs $330.6M: Int'l B.O. – Update". Deadline Hollywood. noyabr 24, 2014. noyabr 26, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 27, 2014.
  133. 1 2 Tartaglione, Nancy. "'Interstellar' Blasts Past $200M With $42M China Lift-Off: International Box Office". Deadline Hollywood. noyabr 16, 2014. noyabr 18, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 17, 2014.
  134. Tartaglione, Nancy. "'Hobbit' Storms China; 'Sniper' Takes Out More Records: International Box Office". Deadline Hollywood. yanvar 25, 2015. yanvar 27, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: yanvar 26, 2015.
  135. McClintock, Pamela. "Global Box Office: 'Interstellar' Rockets Past $300M Worldwide". The Hollywood Reporter. November 16, 2014. January 14, 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 17, 2014.
  136. McClintock, Pamela. "'Pacific Rim' Scores Massive $45.2 Million China Debut". The Hollywood Reporter. August 4, 2013. January 14, 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 17, 2014.
  137. Hyo-won, Lee. "South Korean Box Office: 'Exodus' Debuts in First, 'Interstellar' Becomes Third Best Foreign Film Ever". The Hollywood Reporter. December 8, 2014. İstifadə tarixi: December 9, 2014.[ölü keçid]
  138. Lang, Brent. "'Hobbit: Battle of Five Armies' Rules Foreign Box Office With $117.6 Million". Variety. dekabr 14, 2014. dekabr 16, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 15, 2014.
  139. Tartaglione, Nancy. "Footloose 'Hobbit' Grows; 'Mockingjay' Tempers 'Fire': Intl Box Office Final". Deadline Hollywood. dekabr 14, 2014. dekabr 15, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 15, 2014.
  140. "Interstellar (2014) — International Box Office". Box Office Mojo. mart 29, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: mart 30, 2015.
  141. Mendelson, Scott. "Review: 'Interstellar' Gets Lost In Space". Forbes. oktyabr 27, 2014. oktyabr 27, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 27, 2014.
  142. "Top Grossing Movies That Never Hit #1, The Top 5 Or Top 10*(1982–Present)". Box Office Mojo. dekabr 31, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 31, 2014.
  143. "Worldwide Release Dates". warnerbros.com. Warner Bros. oktyabr 16, 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 7, 2014.
  144. Busch, Anita. "'Interstellar' Reports Grosses Before Weekend Showdown Against 'Big Hero 6'". Deadline Hollywood. noyabr 6, 2014. noyabr 6, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 7, 2014.
  145. Mendelson, Scott. "Box Office: Chris Nolan's 'Interstellar' Earns $1.35M Wednesday". Forbes. noyabr 6, 2014. noyabr 7, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 7, 2014.
  146. Busch, Anita. "'Interstellar' & 'Big Hero 6' Off To Strong Box Office Starts – Thursday B.O." Deadline Hollywood. noyabr 7, 2014. noyabr 8, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 8, 2014.
  147. Mendelson, Scott. "Box Office: 'Interstellar' Nabs $3.5M Thursday, Has $4.9M Heading Into Weekend". Forbes. noyabr 7, 2014. noyabr 7, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 8, 2014.
  148. MacNary, Dave. "Box Office: 'Interstellar,' 'Big Hero 6' Soar in Thursday Previews". Variety. noyabr 7, 2014. noyabr 10, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 8, 2014.
  149. Khatchatourian, Maane. "'Interstellar' Tops Friday Box Office, 'Big Hero 6' Skyrocketing to Weekend Win of $56 Million". Variety. noyabr 8, 2014. noyabr 10, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 9, 2014.
  150. Bowles, Scott; Busch, Anita. "'Big Hero 6' Wins B.O. As 'Interstellar' Takes Second; Monday Returns". Deadline Hollywood. noyabr 10, 2014. noyabr 11, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 13, 2014.
  151. Subers, Ray. "Weekend Report: Disney's 'Big Hero 6' Eclipses Nolan's 'Interstellar'". Box Office Mojo. noyabr 9, 2014. iyun 9, 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 11, 2014.
  152. Mendelson, Scott. "Box Office: 'Big Hero 6' Tops 'Interstellar' With $56.2M Weekend". Forbes. noyabr 9, 2014. noyabr 10, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 10, 2014.
  153. McClintock, Pamela. "Final Box Office: 'Interstellar' Falls Short of $50M Launch Hollywood Reporter". The Hollywood Reporter. November 10, 2014. İstifadə tarixi: November 11, 2014.[ölü keçid]
  154. Mendelson, Scott. "Box Office: 'Dumb And Dumber To' Scores $38.1M Weekend, 'Interstellar' Tops $320M Global". Forbes. noyabr 16, 2014. noyabr 17, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 17, 2014.
  155. McClintock, Pamela. "Box Office: 'Dumb and Dumber To' Laughs Past 'Big Hero 6' With $38.1M". The Hollywood Reporter. November 16, 2014. İstifadə tarixi: November 17, 2014.[ölü keçid]
  156. Lang, Brent. "Box Office: 'Dumb and Dumber To' On Top With $38.1 Million". Variety. noyabr 16, 2014. noyabr 16, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 17, 2014.
  157. Bowles, Scott. "'Dumb and Dumber To' Graduating Box Office Money Cum Laude". Deadline Hollywood. noyabr 16, 2014. noyabr 18, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 17, 2014.
  158. Lang, Brent. "Box Office: 'Hunger Games: Mockingjay – Part 1' Scores Year's Biggest Opening With $123 Million". Variety. noyabr 23, 2014. noyabr 25, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 24, 2014.
  159. "Interstellar (2014)". Rotten Tomatoes. Fandango Media. avqust 12, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: mart 16, 2018.
  160. "Interstellar Reviews". Metacritic. CBS Interactive. noyabr 11, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 17, 2014.
  161. Foundas, Scott. "Film Review: 'Interstellar'". Variety. oktyabr 27, 2014. oktyabr 29, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 27, 2014.
  162. Puig, Claudia. "'Interstellar': Sci-fi saga gets lost in space". USA Today. oktyabr 27, 2014. oktyabr 29, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 29, 2014.
  163. "Interstellar". At the Movies. ABC. noyabr 4, 2014. noyabr 5, 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 5, 2014.
  164. Barnes, Henry. "Interstellar review: McConaughey v the whole wide world". The Guardian. oktyabr 28, 2014. oktyabr 30, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 31, 2014.
  165. Shone, Tom. "Christopher Nolan: the man who rebooted the blockbuster". The Guardian. noyabr 4, 2014. yanvar 22, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: iyul 27, 2015.
  166. Gettell, Oliver. "'Interstellar' is an ambitious, imperfect sci-fi epic, reviews say". Los Angeles Times. noyabr 5, 2014. noyabr 8, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 6, 2014.
  167. Dyer, James. "Interstellar: Star Trek Into Greatness". Empire. oktyabr 28, 2014. fevral 11, 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 29, 2014.
  168. Calhoun, Dave. "Interstellar". Time Out London. oktyabr 27, 2014. oktyabr 29, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 29, 2014.
  169. Lumenick, Lou. "'Interstellar' is a must-see masterpiece". New York Post. noyabr 3, 2014. noyabr 4, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 4, 2014.
  170. Roeper, Richard. "'Interstellar': Epic Beauty In Its Effects and Its Ideas". Chicago Sun-Times. noyabr 4, 2014. noyabr 4, 2014 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 4, 2014.
  171. Robey, Tim. "Interstellar, first-look review: 'close to a masterpiece'". The Daily Telegraph. oktyabr 27, 2014. oktyabr 28, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 29, 2014.
  172. McCarthy, Todd. "'Interstellar': Film Review". The Hollywood Reporter. oktyabr 27, 2014. oktyabr 30, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 27, 2014.
  173. Coyle, Jake. "Review: 'Interstellar' a sublime cosmic knockout". ap.org. Associated Press. oktyabr 30, 2014. oktyabr 31, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: oktyabr 31, 2014.
  174. Mendelson, Scott. "'Interstellar,' 'The Interview,' And The Most Disappointing Films Of 2014". Forbes. dekabr 26, 2014. dekabr 29, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 29, 2014.
  175. Seitz, Matt Zoller. "Interstellar Movie Review & Film Summary (2014)". rogerebert.com. Ebert Digital LLC. noyabr 3, 2014. iyun 16, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: noyabr 23, 2017.
  176. Brooks, David. "Love and Gravity". The New York Times. dekabr 5, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: dekabr 13, 2014.
  177. Dimock, Wai Chee. "Books in Space: Christopher Nolan's "Interstellar"". The Los Angeles Review of Books. December 25, 2014. December 29, 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 20, 2015.
  178. R. R. Martin, George. "For Your Consideration: Stuff Not By Me". Not a Blog. March 8, 2015. April 22, 2015 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 23, 2015.
  179. "The 87th Academy Award Nominations for the 2015 Oscars". oscar.go.com. January 15, 2015. January 10, 2013 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 15, 2015.

Sitat səhvi: <references> daxilindəki "BBFC-Oct2014" adlı <ref> teqi əvvəlki mətndə istifadə olunmur

Sitat səhvi: <references> daxilindəki "LUMIERE" adlı <ref> teqi əvvəlki mətndə istifadə olunmur

Ədəbiyyat

redaktə

Həmçinin bax

redaktə

Xarici keçidlər

redaktə
 

   Film portalı    ABŞ kinematoqrafı portalı