Umm Leysun yazıları
Umm Leysun yazıları (gürc. უმ ლეისუნის წარწერა) ― əhəng daşından hazırlanmış qəbir lövhəsi üzərində qədim gürcü dilinin Asomtavruli əlifbası ilə yazılmış yazı. O, 1996-cı ildə qazıntılar bərpa edildikdən[1] sonra 2002-ci ildə Bizans dövrünün gürcü monastırında tapılmışdır. Həmin məkan Qüdsün Qədim şəhər adlanan ərazisindən 4, 5 km cənub-şərqdə olan Umm Leysun yaxınlığında yerləşir.[2] Yazılar polixrom[3] mozaika döşəmənin altındakı dəfn sərdabəsində tapılmışdır.[4]
Umm Leysun yazıları | |
---|---|
Material | əhəng daşı |
Yazı | Qədim gürcü dilinin əlifbası ilə yazılmış yazı |
Yaranıb | 5-ci və ya 6-cı əsr |
Tarixi | 2002 |
Saxlanılır | Knessetin arxeoloji bağı, Qüds |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Ümumilikdə sərdabədə təxminən 24 qəbir aşkar edilmişdir.[5] İnsan skeletləri üçün cinsi qiymətləndirmədən sonra qalıqların yetkin kişilərə məxsus olduğu aşkar edildi ki, bu da monastır üçün təbii haldır.[6] Üstündə gürcü yazısı olan aşkarlanmış ən vacib məqbərə "gürcü rahibi Yohan"a (qədim gürcü dilində Con) məxsus idi, hansı ki həm də ən qədim olan idi.[7] Həmin şəxsin yaşı da tapıntıya xüsusi status verir, belə ki onun vəfatı zamanı yaşı 66 yada 67 idi və o, osteoparozdan əziyyət çəkirdi.[8] Yazı həm müqəddəs torpaqlarda, həm də Gürcüstanda hər hansı arxeoloji artefkat üzərində ႵႠႰႧႥႤႪႨ (kartveli, yəni gürcü) etnoniminin qeyd olunduğu ən erkən nümunədir.[9][10]
Yazı məzar daşına həkk olunmuş 81×49 sm sahəni əhatə edir. Yazılar 5-ci əsrin sonu və ya 6-cı əsrin birinci yarısına aid edilir.[11] Yazılar Knessetin arxeoloji bağında saxlanılır.[12]
Yazılar
redaktəႤႱႤႱႠႫႠႰႾႭჂ ႨႭჀႠႬႤႴႭჃႰ |
- Tərcümə: "Bu Yohanın qəbridir, Purtavi rahibi, gürcü."
Həmçinin bax
redaktəİstinadlar
redaktəBiblioqrafiya
redaktə- Seligman, J. "A Georgian Monastery from the Byzantine Period at Khirbat Umm Leisun, Jerusalem". ‘Atiqot. 83. 2015: 145–180.
- Tchekhanovets, Y. (2014) Iohane, Bishop of Purtavi and Caucasian Albanians in the Holy Land
- Khurtsilava, B. (2014) A Georgian Monastery of Purta, Istoriani