Vaqif Aslan

şair, nasir, publisist, müəllim və tərcüməçi

Aslanov Vaqif Cumay oğlu (5 iyul 1950-ci ildə Şəki rayonunun Kiş kəndində anadan olmuşdur) — şair, nasir, publisist, müəllim və tərcüməçi, Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Şəki bölməsinin sədri.

Vaqif Aslan
Vaqif Aslanov Cumay oğlu
Doğum tarixi (74 yaş)
Doğum yeri Kiş, Şəki rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Azərbaycan Azərbaycan
Milliyyəti azərbaycanlı
Təhsili Azərbaycan Pedaqoji Xarici Dillər İnstitutu
Fəaliyyəti Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Şəki bölməsinin sədri
Fəaliyyət illəri 1967-ci illərdən hazırkı dövrə qədər
Əsərlərinin dili Azərbaycan dili
İstiqamət nəzm, nəsr
Mükafatları

Həyatı

redaktə

Aslanov Vaqif Cumay oğlu 1950-ci il iyul ayının 5-də Şəki rayonunun Kiş kəndində anadan olmuşdur. İbtidai təhsilini Kiş kənd ibtidai, 8 illik təhsilini Kiş kənd səkkizillik, 10 illik təhsilini isə qonşu Oxud kənd orta məktəbində almışdır. 1968-1973-cü illərdə Azərbaycan Pedaqoji Xarici Dillər İnstitutunun “Fransız və Azərbaycan dilləri” fakültəsini bitirmişdir.

1973-1993-cü illərdə Şəkinin Kiş kəndindəki orta məktəbdə öz ixtisası üzrə müəllimlik etmişdir. 1994-1997-ci illərdə Şəki Regional Elmi Mərkəzində “Folklor və el sənətləri” laboratoriyasının rəhbəri olmuşdur. 1997-ci ilin sonlarından AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutu nəzdində yaradılan Folklor Elmi-Mədəni Mərkəzinin, 2003-2013-cü illərdə isə Folklor İnstitutunun Şəki sektoruna rəhbərlik etmişdir. 1995-ci ildən etibarən saathesabı olaraq ADU-nun, sonra Azərbaycan Müəllimlər İnstitutunun Şəki filialında “Azərbaycan ədəbiyyatı tarixi”ndən, o cümlədən, “Türk xalqları ədəbiyyatı”ndan, “Azərbaycan ədəbi tənqidinin tarixi”ndən, “Müstəqillik dövrü Azərbaycan ədəbiyyatı”ndan dərs demişdir. Hal-hazırda ADPU-nun Şəki filialında tam ştatda pedaqoji fəaliyyətini davam etdirməkdədir.

1994-cü ildə akademik Bəkir Nəbiyevin, AMEA-nın müxbir üzvü Yaşar Qarayevin və AMEA-nın müxbir üzvü Tofiq Hacıyevin zəmanətləri ilə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvülüyünə namizədliyi irəli sürülmüş, 1995-ci ildən AYB üzvü olmuşdür.

1998-ci ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyi Şəki bölməsinin sədridir.Poeziyamızın daha bir vaqifi - Vaqif Aslan Bölmə ictimai əsaslarla fəaliyyət göstərir və Respublikamızın şimal-qərb bölgəsini əhatə edir.

Ailəlidir. Bir oğlu və bir qızı vardır.

Yaradıcılığı

redaktə

Ədəbi fəaliyyətə “Vaqif Aslanov”, “Vaqif Cumayoğlu” imzaları ilə gəlmişdir. 1970-ci illərin ortalarından “Vaqif Aslan” təxəllüsü ilə tanınmağa başlanmışdır. Elmi-ədəbi məqalələr müəllifidir. Fransız və rus dillərindən tərcümələr edir.[1]

İlk mətbu şeiri 1967-ci ilin may ayında Şəkidə çıxan “İpəkçi” qəzetində dərc edilmişdir. 1973–1981-ci illər arasında Azərbaycanda keçirilən Rusiya, Belarus, Ukrayna, Özbəkistan ədəbiyyatı və incəsənəti günlərinin (1976-1979-cu illər) Şəki ilə bağlı tədbirlərində həm iştirak, həm də çıxışlar etmişdir.

İlk kitabı “Aydın” poemasıdır. Türkoloq, dilçi alım və tədqiqatçı Aydın Məmmədova həsr edilmiş bu kitab 1993-cü ildə nəşr edilmişdir. Vaqif Aslanın “Vaqif” (Faciə) Səməd Vurğunun “Vaqif” pyesinin motivləri əsasında, yeni traktovkada və nəzmlə yazdığı dramı Şəki Dövlət Dram Teatrında (mart, 2016) və Azərbaycan Dövlət Akademik Musiqili Teatrında (7-8 iyun, 2016) tamaşaya qoyulmuşdur.[2]

Vaqif Aslan tərçümələri ilə də məşhurdur. O, fransız dilindən Pol Verlenin şeirlərini, Öjen Dabinin "Tətil" hekayəsini, Erve Bazənin "Rədd olsun şapkalar!" hekayəsini, Jan Batist Şardənin "Səyahətnamə" və Jermen Giyomun "XVII əsrdən XIX əsrin əvvəllərinədək Fransaİran arasındakı bədii mübadilədə səfirliklərin rolu" əsərlərini dilimizə tərcümə etmişdir. O, həmçinin rus dilindən Mustay Kərimin "Ay tutulan gecə" faciəsini, Slavomir Mrojekin "Xoşbəxt hadisə" tragikomediyasının tərcüməsini etmişdir. Hər iki əsər Şəki Dövlət Dram Teatrında tamaşaya qoyulmuşdur.[3]

Vaqif Aslan həm də kinossenarilər müəllifidir. “Odla qol-boyun” qısametrajlı bədii filmi və “Şəki: tarixin naxışları” qısametrajlı sənədli filmi onun senariləri əsasında çəkilmişdir.[4]

Mükafatları

redaktə

Azərbaycan KİV İşçiləri Həmkarlar İttifaqı Rəyasət Heyətinin qərarı ilə “Qızıl Qələm” media mükafatı laureatıdır. 2009-cu il üzrə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü kimi Prezident təqaüdçüsü olmuşdur.

27 may 2019-cu ildə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 1205 nömrəli sərəncamı ilə “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyi (1918-2018)” yubiley medalı ilə təltif edilmişdir.

Əsərləri

redaktə
  1. Vaqif Aslan. “Aydın” (poema). Bakı, Elm, 1993. 52 səh, tiraj 5000.
  2. Vaqif Aslan. Səyahətnamə (XVII əsr fransız səyyahı Fan Batist Şardənin “Səyahətnamə”sinin 1711-ci il Amsterdam nəşrinin tərcüməsi). Bakı, Elm, 1994, 124 səh. tiraj 4000.
  3. Vaqif Aslan. Ruhlarla söhbət (şeirlər və eyni adlı tarixi – fəlsəfi poema). Bakı, Ozan, 1997-ci il. 256 səh. tiraj 500.
  4. Vaqif Aslan. Oğuz elinə salam. Bakı, Mütərcim, 2000. 148, tiraj 1000.
  5. Vaqif Aslan. Qanımdan rəng alan gül (lirik şeirlər və dram əsərləri). Bakı, Səda, 2003. 260 səh. tiraj 500.
  6. Vaqif Aslan. (həmmüəllif Gülçöhrə Məmmədova) Kiş kəndi və onun məbədi. Bakı, “Çaşıoğlu”, 2003. səh 32, tiraj 500.
  7. Vaqif Aslan. Seçilmiş əsərləri. 4 cilddə. I cild (lirik şeirlər). Bakı, “Uni Print” 2009, səh. 718, tiraj 500.; təkrar nəşri: Bakı, “Təhsil” NPM, 2011. səh 764, tiraj 200.
  8. Vaqif Aslan. Seçilmiş əsərləri, 4 cilddə. II cild (poema və dram əsərləri). Bakı, “Təhsil” NPM, 2009. səh. 350, tiraj 500.
  9. Vaqif Aslan. Seçilmiş əsərləri, 4 cilddə. III cild (fransız və rus dillərindən tərcumələr). Bakı, “Təhsil” NPM, 2010. səh 552, tiraj 500.
  10. Vaqif Aslan. Seçilmiş əsərləri, 4 cilddə. IV cild (məqalələr). Bakı, “Təhsil” NPM, 2010. səh 540, tiraj 500.
  11. Vaqif Aslan. Bizim dünya adlı bir evimiz var. Təbriz, “Nidai şəms”, 2014. səh 120, tiraj 1000.
  12. Vaqif Aslan. Ədəbi tənqid tarixi (fənn proqramı, həmmüəllif Gülarə Abdullayeva). Bakı, “Müəllim”, 2014.
  13. Vaqif Aslan. Bizim dünya adlı bir evimiz var. Təbriz, Nidayi şəms, 2015. 120 s. tiraj 1000.
  14. Vaqif Aslan. Bizim dünya adlı bir evimiz var. Bakı, Renessans, 2015. tiraj 500.
  15. Vaqif Aslan. Hüseyn xan Müştaq. Bakı, Orxan NPM, 2015. 320 səh. tiraj 200.
  16. Vaqif Aslan. Hər şey zaman içində. Bakı, Renessans-A, 2016. 160 s. tiraj 200.
  17. Vaqif Aslan. “Vaqif” (Faciə) Səməd Vurğunun “Vaqif” pyesinin motivləri əsasında, yeni traktovkada və nəzmlə.
  18. Vaqif Aslan.Türk xalqları ədəbiyyatı üzrə mühazirələr (dərs vəsaiti). Bakı, Renessans-A, 2019. 488 s. 500 tirajla.

Tərtibçilik

  1. “Azərbaycan folkloru antologiyası” seriyasından IV kitabı (Şəki folkloru cildi). Bakı, Səda, 2000. 498 səh.
  2. “Söz, söz,.. söz” almanaxı (Şəkili müəllifləri əhatə edən ilk almanax). Bakı, “Master”, 2006. 288 səh.

Həmçinin bax

redaktə


İstinadlar

redaktə
  1. "Şaman andı - Vaqif Aslan-70". 2020-03-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-19.
  2. "Vaqif Aslan: "Dedim, dedi"". 2022-01-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-08-19.
  3. Vaqif Aslan yaradıcılığında ictimai və tarixi motivlər
  4. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 320; 379.