Vasili Radlov (rus. Васи́лий Васи́льевич Ра́длов; 5 (17) yanvar 1837[1][2][…] və ya 17 yanvar 1837[2], Berlin[3]12 may 1918[1][3][…], Petroqrad[3]) — alman əsilli məşhur Rusiya şərqşünası, türkoloq, etnoqraf və arxeoloqu.[5]

Vasili Radlov
alm. Friedrich Wilhelm Radloff
Doğum tarixi 5 (17) yanvar 1837[1][2][…] və ya 17 yanvar 1837(1837-01-17)[2]
Doğum yeri
Vəfat tarixi 12 may 1918(1918-05-12)[1][3][…] (81 yaşında)
Vəfat yeri
Dəfn yeri
  • Smolensk lüteran qəbiristanlığı[d]
Elm sahələri türkologiya, folklorşünaslıq, arxeologiya
Elmi dərəcəsi
İş yeri
Təhsili
Tanınmış yetirmələri Nikolay Katanov, Platon Melioranski
Üzvlüyü
Mükafatları İncəsənət və elm sahəsində Pour le Mérite ordeni
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

redaktə

1837-ci ildə anadan olmuşdur. Berlin Universitetində ali təhsil almışdır.1858-ci ildə Berlin Universitetini bitirdikdən sonra Rusiyaya gəlmiş və sonrakı həyatını bu ölkə ilə bağlamışdır.[5] Radlovun Rusiyadakı fəaliyyəti üç dövrə bölünür: Altay (1859–1871), Kazan (1874–1884) və Peterburq (1884–1918) dövrləri. Altay dövründə Radlov Altay və Qərbi Sibir türkləri arasında dil etnoqrafiya və folklor materiallarını toplayır, yerli dialektləri və şivələri öyrənir və "Aus Sibirien" adlı əsərini yazır. Kazan dövründə pedaqoji və idarəetmə fəaliyyəti ilə məşğul olmuşdur. Bu zaman alim "Vergleichende Grammatik der nördlichen Türksprachen" adlı əsərinin "Phonetik der nördlichen Türksprachen" hissəsini yazmışdır. Peterburq dövründə Radlov Rus Elmlər Akademiyasına üzv seçilir. Ən böyük əsəri "Opyt slovarja tjurkskix narecij"dir. Bu lüğəti tərtib etməyə 1859-cu ildə Barnaulda başlamışdır, çapı isə 1911-ci ildə sona çatmışdır. Radlovun rəhbərliyi altınnda Rusiya Elmlər Akademiyasında "Atlas der Altertümer der Mongolei" adlı əsər işıq üzü görmüşdür. Radlov əski türk yazılarına bir çox məqalələr həsr etmişdir. 1909–1912-ci illərdə alim "Alttürkische Studien" başlığı altında altı əsər üzərində işləmişdir. Ömrünün 81-ci ilində Peterburqda vəfat etmişdir.

Əsərləri

redaktə
  • "Şimali türk dillərinin müqayisəli qrammatikası" (c.1, 1882, almanca);
  • "Monqolustanda qədim türk kitabələri" (3 c., 1894–1895);
  • 10 cildlik "Türk tayfalarının xalq ədəbiyyatından nümunələr" (1866–1907);
  • 4 cildlik "Türk dillərinin lüğəti" (1888–1911).

İstinadlar

redaktə