Xədicə Sultan (III Mustafanın qızı)
Xədicə Sultan (14 iyun 1768, Konstantinopol – 17 iyul 1821, Konstantinopol) — 26. Osmanlı padşahı III Mustafanın qızı, III Səlimin bacısıdır.[1]
| Xədicə Sultan | |
|---|---|
| خديجة خاتون | |
 Melling tərəfindən təmir edilən Xədicə Sultan Sarayı | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 14 iyun 1768 |
| Doğum yeri | İstanbul, Osmanlı imperiyası |
| Vəfat tarixi | 17 iyul 1821 (53 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | Mihrişah Sultan türbəsi |
| Atası | III Mustafa |
| Anası | Ayşə Adilşah Qadın |
| Həyat yoldaşı | Seyid Əhməd Paşa |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
HəyatıRedaktə
Xədicə Sultan 1766 tarixində III Mustafanın hərəmlərindən biri olan Ayşə Adilşah Qadından dünyaya gəlmişdir. III Səlimlə atası bir, anaları fərqlidir. 1787 tarixində Hotin mühafizi Seyid Əhməd Paşayla evləndirildi. Xədicə Sultan qardaşı III Səlimlə çox mehriban idi. III Səlimin 1789–1807 tarixlərindəki səltənətində İstanbulun ən önəmli şəxslərindən biri oldu. İstanbulda yaşayan memar-rəssam Antonio Melling ilə yaxın münasibətlər qurmuşdu.[2][3] Melling 1804-cü ildə Xədicə Sultana aid Ortaköy-Quruçeşmə arasındakı Neşetabad Sarayının bir qismini təmir etdirdi. 1809-cu ildə Arnavutköydə böyük bir ərazi satın alaraq bacısı Beyhan Sultan və əmisi qızı Əsma Sultanın adına sahil xətti boyunca Mellingə saraylar tikdirdi. Bu saraylar İstanbul əhalisi və Avropalılar arasında məşhurlaşsa da, digər tərəfdən çox tənqidlərə məruz qaldı. Çünki III Səlim günlərini bacılarının saraylarında gəzməklə keçirirdi. Melling artıq türkcə öyrənmiş ancaq Osmanlı qrafikasını bilmədiyi üçün Xədicə Sultanla latın qrafikası ilə yazışırdı. Beləliklə, əlifba dəyişikliklərindən 125 il əvvəl türkcə latın qrafikası istifadə edilmişdir. Bu məktublar Fransada şəxsi kolleksiyada qorunmaqdadır. Xədicə Sultan 1821 tarixində vəfat etdi və Əyyub Sultandakı Mihrişah Sultan türbəsinə dəfn edildi.
MənbəRedaktə
- ↑ Sicil-i Osmani, Mehmet Süreyya Bey, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, ISBN 975-333-038-3 İstanbul, 1996.
- ↑ Hatice Sultan ile Melling Kalfa, Frederic Hitzel, Yurt Yayınları, Şubat 2001, ISBN 975-333-10-04
- ↑ Hatice Sultan ile Ressam Melling Tefrikalaşmış Hikayeler, Reşat Ekrem Koçu, İstanbul, 2003, ISBN 975-293-123-5