YouTube baş qərargahına silahlı hücum

3 aprel 2018-ci ildə yerli vaxtla saat 12:46-da ABŞ video paylaşma platforması olan "YouTube"un San-Bruno şəhərindəki başqərargahında silahlı hücum baş verdi. Hücumu 38 yaşlı İranəsilli ABŞ vətəndaşı Nəsim Nəcəfi Ağdam adlı qadın törətmişdir. O, dayanacaqdan içəri daxil olaraq verandaya yaxınlaşıb və Smit & Vesson markalı 9 mm-lik yarı avtomatik tapançadan mərkəzdəkilərə doğru atəş açmağa başlayıb. Ağdam tapança ilə özünü öldürmədən əvvəl biri ağır olmaqla 3 nəfəri yaralamışdır.[1][2][3]

YouTube baş qərargahına silahlı hücum
"YouTube"un Kaliforniya ştatının San-Bruno şəhərindəki başqərargahı (2017-ci ilin apreli)
"YouTube"un Kaliforniya ştatının San-Bruno şəhərindəki başqərargahı (2017-ci ilin apreli)
Ümumi məlumatlar
37°37′41″ şm. e. 122°25′35″ q. u.HGYO
Yeri "YouTube" başqərargahı,
901 Albalı prospekti,
San-Bruno, Kaliforniya, ABŞ
Tarix
Hücum metodu silahlı hücum
Silah(lar) Smit & Vesson
Ölü sayı 1 (cinayətkar)
Yaralı sayı 3 (4 atəşlə)
Qatil(lər) Nəsim Nəcəfi Ağdam
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Yerli vaxtla günortadan sonra saat 12:46-da San Bruno polisi bir silahlı şəxsin "YouTube"un baş qərargahında silahlı hücum etməsi bağlı məlumat aldı.[4] Ağdamın silahı 10 güllə tutumlu idi və o, silahı təkrar doldurmazdan əvvəl bir maqazini boşaltdı.[5] Daha sonra helikopterdən lentə alınmış görüntülərdə binanın vestibülü qapılarında böyük bir deşik və şüşə qırıqları olduğu görünüb.[6] Məhkəmə ekspertizasının rəyində məlum olub ki, Ağdam ürək nahiyəsinə açdığı atəş nəticəsində ölüb, onun bədənində narkotik və ya spirt aşkar edilməyib.[7]

Cinayətkar

redaktə
 
Nəsim Nəcəfi Ağdam

Polis tərəfindən cinayəti törədən şəxsin Nəsim Nəcəfi Ağdam (fars. نسيم نجفى اقدم‎; 5 aprel 1979 – 3 aprel 2018) adlı veqan aktivisti və fitnes fərdi olan bir Azərbaycanəsilli İran vətəndaşı olduğu müəyyənləşdirilib.[8][9] Ağdam İranın Urmiya şəhərində anadan olub.[10] O, 1996-cı ildə ailəsi ilə ABŞ-yə mühacirət edir.[11][12][13] O, bəhai dininin qeydiyyatdan keçmiş bir üzvü idi[14]veqanizmin onun inancı ilə uyğunluğunu təsvir edir,[15] həmçinin heyvan əti yeyən müsəlmanları və bəhailəri tənqid edirdi.[16] O, nənəsi ilə Kaliforniyanın Riversayd qraflığında yaşayırdı[12][13] və "Facebook", "Instagram", "Telegram" və "YouTube" platformalarında farsca, azərbaycanca, ingiliscətürkcə məzmun yayımlayırdı.[12] İstehsal etdiyi məzmun İran sosial mediasında yayılmış və diqqət çəkmişdir.[17]

Ağdam 16 yanvar 2018-ci ildə silah alveri ilə məşğul olan "The Gun Range San Diego" adlı yerdən Smit & Vesson markalı 9 mm-lik yarı avtomatik tapança aldı və qeydiyyatdan keçirdi.[18] 31 mart 2018-ci ildə Ağdamın ailəsi polisə onun itkin düşdüyü barədə məlumat verdi.[19] Atasının sözlərinə görə, o, "YouTube"a nifrət edirdi və ailəsi onun "YouTube"un ofisinə gedəcəyindən narahat idi.[20][21]

Atışmadan əvvəl səhər saatlarında polislər Ağdamı "YouTube"un baş qərargahından 23 mil (37 km) cənubda, Mauntin-Vyudaki "Walmart" avtoparkında avtomobilində yatılı vəziyyətdə tapdılar.[22][23] Polislər onu təhdid olaraq görmədilər və Ağdamın atasının qızı barədə narahatlıqları barədə məlumatları olub-olmadıqları da bəlli deyil.[24] Ağdam atışmadan qabaq atıcılıq tirində olub.[23]

Polis hesab edir ki, "YouTube" onun kanalına qarşı ayrı-seçicilik aparıb.[25][26] Ağdam veb-saytında şirkətdən şikayət edərək[27][28] "Youtube kanallarımın baxış əldə etməməsi üçün onları filtrlədi!" ifadələrini istifadə etdi və şirkətin onun videolarını "şeytanlaşdırdığını" dedi.[29]

Riversayd qraflığında yaşayan atası İsmayıl qızının bir "veqan aktivisti və heyvansevər" olduğunu, "YouTube"un onun videolarına senzura tətbiq etdiyini və kontentinə görə ona artıq pul ödəməkdən imtina etdiyini və qızının da buna görə əsəbi olduğunu dedi.[30] "The Mercury News" nəşri isə qeyd edir ki, onun "YouTube" kanalında qəribə məşq videoklipləri, heyvanların sui-istifadəsi ilə bağlı qrafik videolar və veqan bişirmə dərsləri ilə bağlı videolar var idi.[30]

Qurbanlar

redaktə

San-Fransisko Ümumxalq Xəstəxanası[ing.]Stenford Universitetinin Tibb Mərkəzi[ing.] dörd qurbana tibbi yardım göstərmişdir. Bunlar vəziyyəti ağır olan 36 yaşlı bir kişi, vəziyyəti orta ağır 32 yaşlı bir qadın, stabil vəziyyətli 27 yaşlı bir qadın və qaçarkən ayağı burxulan vəziyyəti stalib olan bir qadındır.[31][32][33][34][35][36]

Reaksiyalar

redaktə

ABŞ prezidenti Donald Tramp "Twitter" hesabında bunları yazdı: "Düşüncələrimiz və dualarımız[ing.] hadisəyə daxil olan hər kəslədir. Hal-hazırda hadisə yerində olan hüquq-mühafizə orqanlarının əməkdaşlarına və tibbi müdaxilə edən əməkdaşlarımıza təşəkkür edirəm.".[37] Başsağlığı verən digər siyasətçilər arasında vitse-prezident Mayk Pens, ABŞ Nümayəndələr Palatasının Azlıq lideri Nensi Pelosi və Kaliforniya ştatından ABŞ senatoru Dayan Faynşteyn[ing.] da var.[38][39][40]

"YouTube"un CEO-su Susan Voycicki "Twitter" hesabında bunları paylaşıb: "Bu gün bir cinayətkarın "YouTube"a sahib olmasının nə qədər qorxunc olduğunu izah edəcək söz yoxdur. Hüquq-mühafizə orqanlarına və tibbi müdaxilə əməkdaşlarımıza dərin təşəkkürümüzü bildiririk. Qəlblərimiz bu gün yaralanan və hadisədən təsirlənənlərlə birlikdədir. Ailəcə yaxşılaşmaq üçün bir araya gələcəyik.".[41] "Google"un CEO-su Sundar Piçay "Twitter"də öz düşüncələrini təkrarladı və işçilərinə hadisəni "ağılasığmaz faciə" və "dəhşətli zorakılıq aktı" kimi təsvir edən e-poçt göndərdi.[42]

"Apple" CEO-su Tim Kuk və "Amazon" CEO-su Ceff Bezos başsağlığı dilədi.[43][44] "Twitter" CEO-su Cek Dorsi, "Uber" CEO-su Dara Xosrovşahi,[ing.]Box[ing.] CEO-su Eron Livi[ing.] silah nəzarəti mövzusunun daha sərtləşdirilməsi ilə bağlı çağırış etdilər.[45] "Twitter"də bəzi sağçı hesablar hücumu "YouTube"a yükləmək və Ağdamı "ifadə azadlığı şəhidi" kimi göstərmək üçün "#CensorshipKills" heşteqindən istifadə etdi.[46]

Bəhai Milli Mərkəzi hadisəni pisləyib və başsağlığı verib.[47][48]

İstinadlar

redaktə
  1. Allen, Karma. "Family of alleged YouTube shooter warned police 'she might do something'". ABC News. aprel 4, 2018. aprel 4, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 4, 2018.
  2. "Shooter dead, at least 3 injured in YouTube shooting, police say". KRON. aprel 3, 2018. aprel 3, 2018 tarixində arxivləşdirilib.
  3. Astor, Maggie; Salam, Maya. "YouTube Shooting: Woman Wounds 3 Before Killing Herself, Police Say". The New York Times. aprel 3, 2018. aprel 3, 2018 tarixində arxivləşdirilib.
  4. "YouTube shooting: Timetable of events". The Mercury News. April 4, 2018. June 16, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 7, 2018.
  5. "YouTube shooter legally purchased firearm in San Diego earlier this year". CBS News. June 13, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 7, 2018.
  6. Graff, Amy. "YouTube shooter's parents: 'She never hurt one ant, how she shoot the people?'". SF Gate. April 6, 2018. September 26, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 19, 2018.
  7. "Coroner: YouTube Shooter Shot Herself Through the Heart". US News & World Report. Associated Press. July 9, 2018. July 15, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 9, 2018.
  8. "Vegan who 'railed against YouTube'". BBC News. April 4, 2018. April 5, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: July 19, 2021.
  9. "Nasim Najafi Aghdam: Türkçe videolar da üreten YouTube saldırganı". BBC News Türkçe (türk). 2018-04-04. July 19, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-19.
  10. "Arxivlənmiş surət". 2024-06-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-10-27.
  11. Wakabayashi, Daisuke; Haag, Matthew; Dias, Elizabeth. "Sleeping In Car and Visiting Gun Range: How YouTube Attacker Spent Final Hours". The New York Times. aprel 4, 2018. aprel 5, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 6, 2018.
  12. 1 2 3 "La police s'interroge sur les motivations de l'auteure de la fusillade au siège de Youtube" [Police question motives of YouTube shooter]. Le Monde (fransız). April 4, 2018. April 3, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 4, 2018.
  13. 1 2 Gosk, Stephanie; Rainey, James; McGee, Courtney; Connor, Tracy. "YouTube shooter Nasim Aghdam's father says she wouldn't hurt an ant". NBC News. aprel 4, 2018. iyun 24, 2023 tarixində arxivləşdirilib.
  14. Jenkins, Jack. "The 'Splainer: The YouTube shooter's Baha'i faith". Religion News Service. April 6, 2018. April 3, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 7, 2018.
  15. Ross, Martha. "YouTube suspect's interview: Peace through veganism". The Mercury News. April 4, 2018. April 3, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 8, 2018.
  16. Orfanides, Effie. "Nasim Aghdam: 5 Fast Facts You Need to Know". Heavy. April 3, 2018. April 3, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 8, 2018.
  17. Wakabayashi, Daisuke; Erdbrink, Thomas; Haag, Matthew. "'Vegan Bodybuilder': How YouTube Attacker, Nasim Aghdam, Went Viral in Iran". The New York Times. aprel 4, 2018. ISSN 0362-4331. aprel 4, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 5, 2018.
  18. Lyons, Jenna. "YouTube shooter purchased gun in January in San Diego". SFGate. April 5, 2018. November 21, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 7, 2018.
  19. Sitat səhvi: Yanlış <ref> teqi; TechCrunch motive adlı istinad üçün mətn göstərilməyib
  20. Choi, David. "Father of the suspected YouTube shooter reportedly told police his daughter was 'angry' with the company, warned that she might travel to its office". Business Insider. aprel 4, 2018. aprel 6, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 6, 2018.
  21. Allen, Karma. "Family of alleged YouTube shooter warned police 'she might do something'". ABC News. aprel 4, 2018. aprel 4, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 4, 2018.
  22. Wynter, Kareen; McDade, Mary Beth. "YouTube Shooter's Brother Said He Called Police, Warned Them in Advance After Sister Reported Missing". KTLA News. April 4, 2018. July 10, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 4, 2018.
  23. 1 2 Yan, Holly; Karimi, Faith. "YouTube shooter visited gun range before attack, police say". CNN. April 4, 2018. April 4, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 4, 2018.
  24. Lockie, Alex. "Police reportedly found and questioned Nasim Aghdam on the morning of the YouTube shooting, then let her go". Business Insider. April 4, 2018. April 4, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 4, 2018.
  25. "YouTube attacker was vegan activist who accused tech firm of discrimination". CNBC (April 4, 2018). Reuters. aprel 4, 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 4, 2018. YouTube filtered my channels to keep them from getting views.
  26. Machkovech, Sam. "Tragic YouTube shooting casts new light on creators' "adpocalypse" complaints [Updated] Alleged shooter left a video behind with complaints about revenue. What's going on?". Ars Technica. aprel 4, 2018. aprel 5, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 5, 2018.
  27. Aghdam, Nasim. "Nasim Aghdam's website". aprel 4, 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 4, 2018.
  28. Balsamo, Michael; Nakashima, Ryan. "YouTube shooter told family she 'hated' the company". CTV News. April 4, 2018. April 4, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 4, 2018.
  29. Gosk, Stephanie; Rainey, James; McGee, Courtney; Connor, Tracy. "YouTube shooter Nasim Aghdam was vegan who complained about 'suppression'". NBC News. aprel 4, 2018. iyun 24, 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 4, 2018.
  30. 1 2 Barron, Ethan. "YouTube shooter's father says she was angry at company". The Mercury News. April 4, 2018. 2018-04-21 tarixində arxivləşdirilib.
  31. Johnson, Alex; Blankstein, Andrew. "Female suspect dead in shooting at YouTube's HQ in San Bruno, California". NBC News. aprel 4, 2018. aprel 3, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 3, 2018.
  32. "Shooting at YouTube HQ in California". BBC News. aprel 3, 2018. aprel 3, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 3, 2018.
  33. Simon, Darran. "Trauma surgeon in YouTube shooting vents his frustration over gun violence". CNN. aprel 4, 2018. aprel 4, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 5, 2018.
  34. Dave, Paresh. "Shots fired at YouTube offices in California, casualties reported". Reuters. aprel 5, 2018. aprel 3, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 3, 2018.
  35. "Active Shooter, Casualties Reported At YouTube Headquarters". CBS San Francisco Local News. aprel 3, 2018. aprel 3, 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 3, 2018.
  36. Astor, Maggie; Salam, Maya. "YouTube Shooting: Woman Wounds 3 Before Killing Herself, Police Say". The New York Times. aprel 3, 2018. aprel 3, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 3, 2018. Brent Andrew, a spokesman for the hospital, said at a news conference that a 36-year-old man was in critical condition, a 32-year-old woman in serious condition and a 27-year-old woman in fair condition.
  37. realDonaldTrump. "Was just briefed on the shooting at YouTube's HQ in San Bruno, California. Our thoughts and prayers are with everybody involved. Thank you to our phenomenal Law Enforcement Officers and First Responders that are currently on the scene" (Tweet). 2018-05-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-03. Missing or empty |date= (help)
  38. VP45. "Praying for the injured & their families. Grateful to ATF and all law enforcement & first responders who responded today and have been on the scene. https://t.co/vyDtODnpoE" (Tweet) (ingilis). April 3, 2018. İstifadə tarixi: August 4, 2021.
  39. SenFeinstein. "My stomach sinks with yet another active shooter alert. I'm praying for the safety of everyone at YouTube headquarters" (Tweet) (ingilis). April 3, 2018. June 2, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 4, 2021.
  40. SpeakerPelosi. "My staff & I are closely following developments from the active shooter situation at YouTube HQ in San Bruno, CA. Thank you to our heroic first responders. Our Bay Area community – and all American communities – deserve real action to #EndGunViolence" (Tweet) (ingilis). April 3, 2018. November 21, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 4, 2021.
  41. Griffin, Andrew. "YouTube Shooting: Senior Staff at Google Respond to Attack on Video Site's Headquarters". The Independent. April 4, 2018. May 7, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 7, 2018.
  42. Canales, Katie. "Read the email Google CEO Sundar Pichai sent employees about the YouTube shooting". Business Insider. aprel 3, 2018. aprel 4, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 5, 2018.
  43. Van Boom, Daniel. "Apple, Amazon and more react to YouTube HQ shooting". CNET. April 3, 2018. December 19, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 7, 2018.
  44. Barrabi, Thomas. "Silicon Valley CEOs extend condolences after YouTube shooting". Fox Business. April 3, 2018. November 21, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 7, 2018.
  45. Rodriguez, Salvador. "Tech CEOs call for gun control following YouTube shooting". Reuters News. aprel 3, 2018. aprel 4, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: aprel 6, 2018.
  46. Robertson, Adi. "Trolls and conspiracy theorists are making the YouTube shooter a free speech martyr". The Verge (ingilis). April 4, 2018. February 18, 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 18, 2024.
  47. Baha'is of the United States [BahaiUS]. "The Baha'is of the United States would like to address the shooting that occurred on April 3rd at the YouTube headquarters in San Bruno, California. The shooter has been identified as Ms. Nasim Aghdam, a registered Baha'i" (Tweet) (ingilis). April 4, 2018. June 23, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 4, 2021.
  48. Jenkins, Jack. "The 'Splainer: The YouTube shooter's Baha'i faith". Religion News Service. April 6, 2018. April 3, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 9, 2018.

Xarici keçidlər

redaktə