Yunan xaçı forması

Yunan xaçı forması ― daha çox Pravoslav və Bizans kilsələrində görülən bir memarlıq planı formasıdır. Qapalı yunan xaç planı və açıq yunan xaç planı olaraq ikiyə bölünür. Yunan xaçı adlanan xaç, hər bir qolu bərabər uzunluqda olan bir xaçdır.^[1]

Açıq Yunan xaçı planına sahib olan Müqəddəs Babylas Martyrium (MS 379) kimi tikililərdə, dörd tərəfdən də orta boşluğa eyni uzunluqdakı qollar əlavə olunur. Qapalı Yunan xaçı planında isə binanın açıq küncləri hücrələrlə örtülmüşdür. Bu vəziyyət kilsə meydanını düzəltdiyindən və qolları bərabər uzunluqda olan xaç planı aydınlaşmadığı üçün bu plan növü qapalı yunan xaçı planı adlandırılır. İstanbuldakı Havariyun Kilsəsi və Fəthiyyə Məscidinin (Teodoks Pammakaristos Monastırı) cənub tərəfindəki şapel bu tip plan nümunələri kimi göstərilə bilər.^[2]^[3]^[4]

İstinadlar

↑ Grossman, Peter. Atiya, Aziz S. (redaktor). Cross-in-Square. The Coptic Encyclopedia. New York: Macmillan. 1991.
↑ Ousterhout, Master builders, 16.
↑ Ousterhout, Master builders, 13–14.
↑ Mathews and Mathews, "Islamic-style mansions."

[1] Grossman, Peter. Atiya, Aziz S. (redaktor). Cross-in-Square. The Coptic Encyclopedia. New York: Macmillan. 1991.

[2] Ousterhout, Master builders, 16.

[3] Ousterhout, Master builders, 13–14.

[4] Mathews and Mathews, "Islamic-style mansions."

[1]

[2]

[3]

[4]