Yuvelian Davıdoviç Sumbatov-Topuridze (rus. Ювелья́н Дави́дович Сумба́тов-Топури́дзе; 1889[1], Senaki qəzası[d], Kutaisi quberniyası – 29 avqust 1960 və ya avqust 1960[1], SSRİ) — Azərbaycan SSR xalq daxili işlər komissarı.
| Yuvelyan Sumbatov-Topuridze | |
|---|---|
 | |
| 24 mart 1947 – 18 avqust 1953 | |
| Sədr | Teymur Quliyev Mircəfər Bağırov |
| 1936 – 10 yanvar 1938 | |
| Əvvəlki | özü (ZSFSR XDİK Azərbaycan İdarəsinin rəisi kimi) |
| Sonrakı | Mixail Rayev-Kaminski |
ZSFSR Xalq Daxili İşlər Komissarlığının Azərbaycan İdarəsinin rəisi | |
| 22 iyul 1934 – 1936 | |
| Əvvəlki | idarə yaradılıb |
| Sonrakı | özü (xalq daxili işlər komissarı kimi) |
Azərbaycan SSR Dövlət Siyasi İdarəsinin sədri | |
| 25 mart 1934 – 22 iyul 1934 | |
| Əvvəlki | Aleksey Aqrba |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 1889[1] |
| Doğum yeri |
|
| Vəfat tarixi | 29 avqust 1960 və ya avqust 1960[1] |
| Vəfat yeri | |
| Partiya | |
| Fəaliyyəti | inqilabçı, siyasətçi |
| Hərbi xidmət | |
| Mənsubiyyəti | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
| Qoşun növü | Əks-inqilab və Təxribatla Mübarizə üzrə Ümumrusiya Fövqəladə Komissiyası, Birləşmiş Dövlət Siyasi İdarəsi, NKVD |
| Rütbəsi | general-leytenant |
|
|
|
| Təltifləri |
        |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
redaktəYuvelian Sumbatov-Topuridze 1889-cu ildə sentyabr ayında Kutaisi vilayətinin (indiki Gürcüstan Respublikası) Senak qəzasının Abaşsk rayonunun Kapana kəndində anadan olmuşdur. 1920-ci ildən Azərbaycan SSR Fövqəladə Komissiyasında işə qəbul olmuş və 1927-ci ilə qədər bu orqanda çalışmışdır.
1927–1929-cu illərdə Bakı və Batumi gömrüyündə işləmişdir. 1929-cu ildən yenidən təhlükəsizlik orqanlarında fəaliyyətini davam etdirmiş, 1947-ci ilə qədər DSİ, XDİK, DİN sistemlərində işləmişdir. 1933-cü ildə Azərbaycan SSR Dövlət Siyasi İdarəsinə rəis müavini təyin edilmiş, 1934-cü il mart ayının 31-dən 1938-ci il yanvar ayının 7-nə qədər isə Azərbaycan SSR xalq daxili işlər komissarı vəzifəsində çalışmışdır. 1938–1947-ci illərdə Moskvada DİN orqanlarında fəaliyyət göstərmişdir.
Təhlükəsizlik orqanlarından ayrıldıqdan sonra 1947–1953-cü illərdə Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti sədrinin müavini işləmişdir. Azərbaycan KP MK-nin və Bakı şəhər Komitəsinin 18 iyul 1953-cü il tarixli birgə plenumunun iclasında Azərbaycan KP MK-nin üzvlüyündən və Kommunist Partiyası sıralarından xaric edilmiş, Nazirlər Soveti sədrinin müavinliyindən çıxarılmışdır.
Azərbaycanda təhlükəsizlik orqanlarında fəaliyyət göstərdiyi dövrdə azərbaycan xalqına qarşı repressiyaların əsas təşkilatçılarından və icraçılarından olmuşdur.[2]
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 3 4 Кто руководил НКВД. 1934-1941 (rus.).
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2011-06-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-01-03.