Ərəş sultanlığı

Ərəş sultanlığı
	Sultanlıq; Şəki xanlığının hökmranlığı altında
Ərəş sultanlığı
	ارش سلطان‌لیغی
← →; → 1747 — 1795 ;
Paytaxt	Ərəş
Dilləri	Azərbaycan dili
Rəsmi dilləri	Azərbaycan dili,; fars dili
Dövlət dini	İslam
İdarəetmə forması	Mütləq monarxiya

Ərəş sultanlığı — sultanlıq Səfəvilər dövründə təşkil edilmişdir. Ərazisi əvvəllər Şirvan bəylərbəyliyinin tabeliyində idi. 1795-ci ildə isə sultanlıq mahal kimi Şəki xanlığına qatılmışdır.

Orta əsrlərin son dövrlərində Ərəş adlanan bu ərazi Şirvan bəylərbəyliyinin tabeliyində idi. Buranı "Sultan" titulu daşıyan feodal hakimlər idarə edirdilər. Sonralar Səfəvi-Osmanlı müharibələrində əldən-ələ keçən Ərəş sultanlığı xeyli zəiflədi və XVIII əsrin 50-ci illərində Şəki xanlığının vassalına çevrildi.

1795-ci ildə Sultanlıq ləğv edilərək Şəki xanlığına qatıldı. Çarizmin 1873-cü ildə Qafqazda həyata keçiridiyi inzibati islahata əsasən Yelizavetpol quberniyasının tərkibində Ərəş qəzası yaradıldı. Qəzanın ərazisi 3212,5 kv.km. əhalisi isə 52371 nəfər idi. Ərəş qəzası 1929-cu ildə ləğv edilmiş, 1930-cu ildən Ağdaş rayonu yaradılmışdır. Rayonun mərkəzi XVI əsrdə salınmış, 1900-cü ildən şəhər statusu daşıyan Ağdaş şəhəridir.

Ərəş sultanları

Ərdoğdu xəlifə Təkəli (1578?)
Məlik Əli — 1759-cu ildə Ağakişi bəyin qətlində iştirak etdi. Sonralar 1761-ci ildə onun kürəkəni Məhəmmədhüseyn xan Müştaqa qarşı üsyan etdi, lakin Fətəli xan Əfşarın təsdiqi ilə öz hökmranlığına keçdi.^[3] Bir az sonra öldürüldü.
Məlik Əliməhəmməd xan — Məlik Əlinin oğlu.
Məlik Əli Hüseyn xan
Şəbəddin Sultan — Məlik Əlinin qardaşı oğlu, Məhəmmədhəsən xana qarşı üsyan etmiş, 1795-ci ildə öldürülmüşdür.^[4] Onun ölümündən sonra sultanlıq ləğv edilərək bir mahal kimi Şəki xanlığının tərkibinə qatıldı.

Həmçinin bax

Ərəş

İstinadlar

↑ Shakikhanov, Karim agha. "KERIM AGA FATEH. BRIEF HISTORY OF SHEKI KHANS". www.drevlit.ru (rus). 2022-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-01.
↑ Swietochowski, Tadeusz. Russian Azerbaijan, 1905-1920: The Shaping of a National Identity in a Muslim Community. Cambridge: Cambridge University Press. 2004. səh. 12. ISBN 978-0521522458. (...) and Persian continued to be the official language of the judiciary and the local administration [even after the abolishment of the khanates].
↑ Shakikhanov, Karim agha. "Brief History of Shaki Khans". www.drevlit.ru (rus). 2022-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-03.
↑ History of Shaki in Sources. Tahirzadä, Ädalät., Azärbaycan Milli Elmlär Akademiyası. Şäki Regional Elmi Märkäzi. Bakı: Master. 2005. 217. ISBN 0976995409. OCLC 64428641.

[1] Shakikhanov, Karim agha. "KERIM AGA FATEH. BRIEF HISTORY OF SHEKI KHANS". www.drevlit.ru (rus). 2022-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-01.

[2] Swietochowski, Tadeusz. Russian Azerbaijan, 1905-1920: The Shaping of a National Identity in a Muslim Community. Cambridge: Cambridge University Press. 2004. səh. 12. ISBN 978-0521522458. (...) and Persian continued to be the official language of the judiciary and the local administration [even after the abolishment of the khanates].

[3] Shakikhanov, Karim agha. "Brief History of Shaki Khans". www.drevlit.ru (rus). 2022-01-22 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-03.

[4] History of Shaki in Sources. Tahirzadä, Ädalät., Azärbaycan Milli Elmlär Akademiyası. Şäki Regional Elmi Märkäzi. Bakı: Master. 2005. 217. ISBN 0976995409. OCLC 64428641.

[1]

[2]

[3]

[4]

Ərəş sultanlığı
Sultanlıq Şəki xanlığının hökmranlığı altında^[1]
ارش سلطان‌لیغی
← → → 1747 — 1795
Paytaxt	Ərəş
Dilləri	Azərbaycan dili
Rəsmi dilləri	Azərbaycan dili, fars dili^[2]
Dövlət dini	İslam
İdarəetmə forması	Mütləq monarxiya