Abaşiri həbsxanası

Yapon həbsxanası

Abaşiri həbsxanası (yaponca: 網走刑務所, Hepbörn: Abashiri Keimusho?)Hokkaydo prefekturasının Abaşiri şəhərində, 1890-cı ildə açılan və burada yerləşən həbsxanadır. Yaponiyanın ən şimal həbsxanası Abaşiri çayının yaxınlığında və Tento dağının şərqində yerləşir. On ildən az cəza alan məhkumlar orada saxlanılırdı.[1] Həbsxananın qədim hissələri 1983-cü ildə Tento dağının ətəyinə köçürüldü və burada ölkənin yeganə həbsxana muzeyi kimi fəaliyyət göstərir.

Abaşiri həbsxanası
Yeri Abaşiri, Hokkaydo, Yaponiya
Koordinatları 44°00′59″ şm. e. 144°13′51″ ş. u.
Cari status funksional
Açılma tarixi 1890
İdarə edən Ədliyyə Nazirliyi (Yaponiya)
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Tarixi redaktə

1890-cı ilin aprelində Meici hökuməti təcrid olunmuş Abaşiri kəndinə 1000-dən çox siyasi məhbus göndərdi və onları daha cənuba bağlayan bağlayan yollar çəkməyə məcbur etdi.[2] Abaşiri həbsxanası daha sonra özünün yetərli əkinçilik sahəsi olan həbsxana olmağı ilə tanındı və Yaponiyadakı digər başqa həbsxanalara nümunə göstərildi.[2][3]

Həbsxananın çox hissəsi 1909-cu ildə baş verən yanğın zamanı yanmış, lakin 1912-ci ildə yenidən qurulmuşdur. 1922-ci ildə indiki adını aldı. 1984-cü ildə həbsxana müasir dəmir-beton kompleksinə köçdü.[2]

1965-ci ildə çəkilən Abaşiri həbsxanası filmi səbəbiylə həbsxana məşhur turistik məkana çevrildi. Həbsxana həm də məhkumları tərəfindən hazırlanan oyma taxta – nipopo (ニポポ?) gəlincikləri ilə məşhurdur.[4]

Muzey redaktə

 
Abaşiri Həbsxana Muzeyindəki mühüm mədəni mülklərdəndən biri olan orijinal həbsxana evinin içi.

1983-cü ildə həbsxananın köhnə hissələri Tento dağının ətəyindəki bazasına köçürülür və Abaşiri Həbsxana Muzeyi (博物館網走監獄?) kimi fəaliyyət göstərməyə başlayır. Bu, ölkədəki yeganə həbsxana muzeyidir.[2] Muzeydə məhbusların iş, yaşam tərzini, onlara tətbiq edilən cəza və işgəncələri, həbsxananın gözətçi və işçilərinin həyatını əyani şəkildə görmək mümkündür. 2016-cı ildə muzeydə qorunan binalardan səkkizi Mədəniyyət İşləri Agentliyi tərəfindən Əhəmiyyətli Mədəni Mülkiyyət,[3][4] üçü isə Maddi Mədəni Mülkiyyət olaraq təyin edilmişdir.

Tanınmış məhkumları redaktə

  • Yoşie Şiratori, Abaşiri həbsxanasından qaça bilmiş yeganə şəxs[5]
  • Kyuiçi Tokuda, 1934–1940-cı illərdə Abaşiridə həbsdə olan siyasətçi[6][7]
  • Kentzi Miyomoto, siyasətçi[7]
  • Branko Vukeliç, Yuqoslaviya casusu[8]
  • Şusuke Nomura, aktivist
  • Corc Abe, yazıçı və keçmiş yakuza
  • Kozo Mino, keçmiş yakuza
  • Hajime İto, Abaşiri Banqaiçi romanının müəllifi, roman əsasında iki film çəkildi, ikincisi Abaşiri həbsxanası filmi idi.

Yoşie Şiratori redaktə

Yoşie Şiratori 4 dəfə həbsxanadan qaçması ilə məşhurdur. O, 1944-cü ildə 3-cü dəfə Abaşiri həbsxənasından qaçmışdır. O, qandallarını və hücrə qapısındakı yoxlama çuxurunu miso şorbası ilə paslandıraraq zəiflətmiş və damdan qaça bilmişdir. Onun qaçışını əyani göstərən maket həbsxana muzeyində sərgilənir.[9]

Bədii ədəbiyyatda redaktə

1965-ci ildə çəkilən Abaşiri Həbsxanası filmi, həbsxananın yer aldığı məşhur yakuza film serialını ərsəyə gətirdi.

2012-ci il video oyunu Yakuza 5-dəki qəhrəmanlardan biri Taiqa Saejima Abaşiri həbsxanasından qaçır.

Qara siyahı televiziya serialının 2014-cü il bölümü olan "Mako Tanida" da bölümün titullu yakuza müdiri Abaşiri həbsxanasından qaçır.

2014-cü il Manqa seriyası Golden Kamuy, Abaşiri həbsxanasını süjetdə əsas məntəqələrdən biri kimi təqdim edir.

İstinadlar redaktə

  1. "Inmates in Hokkaido raise beef cattle to learn about value of life". The Japan Times. 2015-06-23. 2015-06-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-07.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 "Abashiri astounds with its ice and convict connections". The Japan Times. 2013-03-24. 2013-03-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-07.
  3. 3,0 3,1 "道内の文化財を訪ねて 旧網走監獄 静かに光差す舎房 /北海道" (Japanese). Mainichi Shimbun. 2016-06-12. 2018-03-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-07.
  4. 4,0 4,1 "国の重要文化財指定へ!事務局長に聞く「博物館網走監獄」の楽しみ方" (Japanese). Hokkaido Relations, Inc. 2015-12-29. 2016-01-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-07.
  5. Schreiber, Mark. "News outlets quick to fall in love with prison break coverage". The Japan Times. 2018-05-05. 2020-11-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-13.
  6. Mitchell, Richard H. Janus-Faced Justice: Political Criminals in Imperial Japan. University of Hawaii Press. 1992. səh. 93. ISBN 978-0-8248-1410-6. 2022-05-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-13.
  7. 7,0 7,1 Ishikawa, Machiko. "Writing the Sense of Loss in the Inner Self: A Narrative of Nakagami Kenji and Nagayama Norioin Late 1960s Tokyo" (PDF). Australian National University. səh. 5. 2022-03-20 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-10-13.
  8. Simonović, B. "Pol i Hiroši, braća po ocu Ličaninu" (Bosnian). Vesti. 2016-04-26. 2020-12-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-10-13.
  9. Sevinc Nur. "Yaponiyada yeganə həbsxana muzeyi" (az.). 25 May 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 may 2021.

Xarici keçidlər redaktə