Achatina

*Achatina*
Achatina
Elmi təsnifat
	Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Ranqsız: İlkağızlılar Ranqsız: Spiralia Tipüstü: Spirallılar Tip: Molyusklar ???: Achatina
Beynəlxalq elmi adı
	Achatina Lam., 1799;
ITIS	76977
NCBI	6529
EOL	58031
FW	324106

Axatina, Achatinidae fəsiləsinə aid orta və çox iri, hava ilə nəfəs alan, tropik quru ilbizləri, yerüstü qarınayaqlı mollyuskalar cinsidir.^[3]

Ümumi xüsusiyyətlər

Axatina ilbizləri təsir edici ölçüləri ilə xarakterizə olunur və öz sinfinin ən böyük nümayəndələri hesab olunur.^[3]^[4]

Nəhəng Afrika quru ilbizi (Achatina fulica) Ranomafana Milli Parkı, Madaqaskar

İlbizin ağzında qidanı üyütmək üçün istifadə edilən təxminən 25 min diş vardır.

Asetonun, benzinin, spirtin xüsusi qoxularını və sairəni Axatina 4 santimetr, yemək aromalarını isə 2 metr məsafədən hiss edir.

Molyuska regenerasiya prosesi ilə xarakterizə olunur — zaman keçdikcə yalnız zədələnmiş toxumaları deyil, həm də itirilmiş orqanları bərpa olunur.

Ölçü diapazonu və struktur müxtəlifliyi

Axatina ilbizləri ən böyük quru qarınqabağıdır. Təbii mühitdə və ya ona mümkün qədər yaxın şəraitdə onların uzunluğu 25 santimetrə qədər, qabıq isə 30 santimetrə qədər böyüyür. Bu mollyuskaların orta ölçüsü 12 ilə 15 santimetr arasında dəyişir.

Yetkin bir Axatina 150–250 qram ağırlığında olur. Bu göstərici birbaşa saxlanma şəraitindən asılıdır.^[5]

Növlərin yayılması

Böyük Səhradan cənubdakı Afrikasında 200-ə yaxın Achatinidae növü var. Bəzi növlər ölçüsünə və rənglərınə görə terrarium heyvanları kimi saxlanılır.

Növlər

Achatina cinsinə aid növlərə aşağıdakılar daxildir:

Achatina achatina Linnaeus, 1758 və ya Qərbi Afrikadan (Liberiyadan Nigeriyaya qədər) gələn nəhəng Afrika ilbizi, əqiq ilbizi və ya Qana pələngi ilbizi böyüyərək yer üzündəki ən böyük quru ilbizi olur.
Achatina ampullacea Böttger, 1910
Achatina balteata Reeve, 1849 — Kamerundan Mərkəzi Anqolaya qədər.
Achatina bandeirana Morelet, 1866
Achatina bayaona Morelet, 1866
Achatina bayoli Morelet, 1888
Achatina bisculpta E. A. Smith, 1878
Achatina Connollyi Preston, 1912
Achatina coroca Bruggen, 1978
Achatina craveni E. A. Smith, 1881 — Konqo, Tanzaniya.
Achatina dammarensis L. Pfeiffer, 1870 — Botsvana
Achatina dohrniana L. Pfeiffer, 1870
Achatina greyi Da Costa, 1907
Achatina hortensiae Morelet, 1866
Achatina inaequalis L. Pfeiffer, 1855
Achatina iostoma L. Pfeiffer, 1854 — Kamerun
Achatina morrelli Preston, 1905
Achatina obscura Da Costa, 1907
Achatina osborni Pilsbry, 1919
Achatina passargei von Martens, 1900
Achatina perfecta Morelet, 1867
Achatina pfeifferi Dunker, 1845
Achatina polychroa Morelet, 1866
Achatina randabeli Bourguignat, 1889
Achatina rugosa Putzeys, 1898
Achatina schinziana Mousson, 1888 — Botsvana
Achatina schweinfurthi von Martens, 1873 — Şərqi Afrika.
Achatina semisculpta Dunker, 1845 — Şərqi Afrika
Achatina Smithii Craven, 1881
Achatina spekei Dohrn, 1864
Achatina stuhlmanni von Martens, 1892 — Uqanda.
Achatina tavaresiana Morelet, 1866 — Anqola
Achatina tincta Reeve, 1842 — Konqo, Anqola
Achatina tracheia Connolly, 1929 — Cənub-Şərqi Afrika
Achatina transparens Da Costa, 1907
Achatina vignoniana Morelet, 1874
Achatina virgulata Da Costa, 1907
Achatina welwitschi Morelet, 1866
Achatina weynsi Dautzenberg, 1891 — Konqo

Təsnif edilmir:

Achatina vassei Germain, 1918 — Bu növün daxili anatomiyası məlum deyil və buna görə də 'Achatina' vassei-nin ümumi təsnifatı oluna bilməz.^[6]^[7]

Sinonimliyə gətirilən növlər^[8]

Achatina albopicta E. A. Smith, 1878 — Keniya və Tanzaniya sahilləri boyunca: ing. Lissachatina albopicta E. A. Smith, 1878 sinonimi

Achatina allisa Reeve, 1849 Lissachatina allisa sinonimi L. Reeve, 1849

Achatina antourtourensis Crosse, 1879: Achatina immaculata Lamark, 1822 sinonimi, ing. Lissachatina immaculata sinonimi Lamark, 1822 (kiçik sinonim)
Achatina arctespirata Bourguignat, 1890: Achatina randabeli sinonimi
Achatina barbigera Morelet, 1866: Petriola marmoreanın sinonimi Reeve, 1850
Achatina bloyeti Bourguignat, 1890: Lissachatina bloyeti-nin sinonimi Bourguignat, 1890
Achatina capelloi Furtado, 1886: Lissachatina capelloi sinonimi Furtado, 1886
Achatina fulgurata Pfeiffer, 1853 — Seneqal: Achatina eleanorae sinonimi, Mead 1995
Achatina drakensbergensis Melvill & Ponsonby, 1897: Cochlitoma drakensbergensis sinonimi Melvill & Ponsonby, 1897
Achatina eleanorae Mead, 1995: Lissachatina eleanorae sinonimi Mead, 1995
Achatina ellioti E. A. Smith, 1895: Oreohomorus elliotinin sinonimi E. A. Smith, 1895

Achatina fulica Bowdich, 1822 və ya Şərqi Afrikadan olan nəhəng Şərqi Afrika ilbizi, bir çox tropik ölkələrdə ciddi zərərvericidir və bəzi hökumətlər tərəfindən invaziv növlər siyahısına salınmışdır: Lissachatina fulica (Bowdich, 1822) sinonimi

Achatina glaucina E. A. Smith, 1899: Lissachatina glaucina'nın sinonimi E. A. Smith, 1899

Achatina glutinosa Pfeiffer, 1854 — Mozambik: Lissachatina glutinosa sinonimi L. Pfeiffer, 1854
Achatina gruveli Dautzenberg, 1921: Achatina iostoma sinonimi L. Pfeiffer, 1854
Achatina gundlachi L. Pfeiffer, 1850: Geostilbia gundlachi sinonimi L. Pfeiffer, 1850
Achatina hamillei Petit de la Saussaye, 1859: Lissachatina fulica hamillei sinonimi Petit de la Saussaye, 1859

Achatina immaculata Lamark, 1822 — Cənub-Şərqi Afrika: Lissachatina immaculata sinonimi Lamark, 1822

Achatina iredalei Preston, 1910: Lissachatina allisa sinonimi Reeve, 1849
Achatina ivensi Furtado, 1886: Achatina pfeifferi sinonimi, Dunker 1845
Achatina johnstoni E. A. Smith, 1899: Lissachatina johnstoninin sinonimi E. A. Smith, 1899
Achatina kilimae Dautzenberg, 1908: Lissachatina kilimae sinonimi Dautzenberg, 1908
Achatina lowei Paiva, 1866: Amphorella oryza sinonimi R. T. Lowe, 1852
Achatina lechaptoisi Ancey, 1894: Lissachatina immaculata sinonimi Lamark, 1822
Achatina letourneuxi Bourguignat, 1879: Lissachatina fulica hamillei sinonimi Petit de la Saussaye, 1859

Achatina lhotellerii Bourguignat, 1879: Lissachatina zanzibarica'nın sinonimi Bourguignat, 1879

Achatina marginata Swainson, 1821:[4] Archachatina marginata sözünün sinonimi Swainson, 1821
Achatina milneedwardsiana Revoil, 1885: Lissachatina fulica hamillei-nin sinonimi Petit de la Saussaye, 1859
Achatina minima Siemaschko, 1847: Cochlicopa lubricella sinonimi Porro, 1838
Achatina monochromatica Pilsbry (Köhnəlmişdir Achatina achatina variasiyası, monoxromatik terminin köhnə tarixi sinonimi)
Achatina Moreletiana Deshayes, 1851: taxon inquirendum^[7]
Achatina mulanjensis Crowley & Pain — Malavi: Achatina immaculata sinonimi, Lamark1822 (kiçik sinonimi)
Achatina nigella Morelet, 1867: Homorus nigellus sinonimi Morelet, 1867

Achatina nyikaensis Pilsbry, 1909 — Malavi: Bequaertina Pintoi sinonimi Bourguignat, 1889 (kiçik sinonimi)
Achatina panthera Férussac, 1832 — Zimbabve, Mavriki: Achatina immaculata sinonimi, Lamark 1822
Achatina pellucida L. Pfeiffer, 1840: Blauneria heteroclita sinonimi Montagu, 1808
Achatina purpurea Gmelin, 1790: Archachatina purpurea sinonimi Gmelin, 1790

Achatina raffrayi Jousseaume, 1883: Leptocallista raffrayi sinonimi Jousseaume, 1883
Achatina rediviva Mabille, 1901: Lissachatina fulica'nın sinonimi Bowdich, 1822
Achatina reticulata Pfeiffer, 1845 — Zanzibar: Lissachatina reticulata'nın sinonimi L. Pfeiffer, 1845
Achatina semitarum L. Pfeiffer, 1842: Laevaricella semitarum sinonimi L. Pfeiffer, 1842
Achatina sylvatica Putzeys, 1898 — Konqo: Leptocalina putzeysinin sinonimi Dautzenberg & Germain, 1914
Achatina varicosa Pfeiffer, 1845 — Cənubi Afrika: Cochlitoma varicosa sinonimi L. Pfeiffer, 1861
Achatina variegata Lamark, 1801: ing. Achatina achatina sinonimi Linnaeus, 1758
Achatina variegata minima variasiyası Germain, 1912: Achatina achatina elegans sinonimi Link, 1807
Achatina wildemani Dautzenberg, 1907: Leptocalina specularis sinonimi Morelet, 1866
Achatina yalaensis Germain, 1936: Oreohomorus connollyiin sinonimi Odhner, 1932
Achatina zanzibarica Bourguignat, 1879 — Tanzaniya: Lissachatina zanzibarica'nın sinonimi Bourguignat, 1879
Achatina zebra Bruguiere, 1792 — Cənubi Afrika: Koxlitoma zebrasının sinonimi Bruguière, 1792

İstinadlar

↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
↑ Qlobal Biomüxtəliflik Məlumat Mexanizmi (çd.). 2001.
↑ ¹ ² "Achatina fulica (giant African land snail)". cabidigitallibrary.org. 2024-09-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2-09-2024.
↑ "Giant African land snail". Encyclopedia Britannica. 2024-05-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2-09-2024.
↑ "Achatina fulica giant african snail". Animal Diversity. 2024-07-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2-09-2024.
↑ "A new record of 'Achatina' vassei Germain, 1918 (Gastropoda, Pulmonata, Achatinidae) from Mozambique – an unsolved problem". Zoologische Mededelingen. 5-01-2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3-09-2024.
↑ ¹ ² əlavə araşdırma tələb edən şübhəli heyvan növü
↑ "MolluscaBase taxon details". Mollusca Base. 2024-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3-09-2024.

Xarici keçidlər

[_a3bdafde15f97f2f-1] Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.

[_8bad667bd30e32a8-2] Qlobal Biomüxtəliflik Məlumat Mexanizmi (çd.). 2001.

[:0-3] ¹ ² "Achatina fulica (giant African land snail)". cabidigitallibrary.org. 2024-09-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2-09-2024.

[4] "Giant African land snail". Encyclopedia Britannica. 2024-05-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2-09-2024.

[5] "Achatina fulica giant african snail". Animal Diversity. 2024-07-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2-09-2024.

[6] "A new record of 'Achatina' vassei Germain, 1918 (Gastropoda, Pulmonata, Achatinidae) from Mozambique – an unsolved problem". Zoologische Mededelingen. 5-01-2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3-09-2024.

[:1-7] ¹ ² əlavə araşdırma tələb edən şübhəli heyvan növü

[8] "MolluscaBase taxon details". Mollusca Base. 2024-05-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3-09-2024.

[3]

[1]

[2]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]