Alçide De Qasperi
Alçide Amadeo Françesko de Qasperi (it. Alcide Amedeo Francesco De Gasperi; d. 3 aprel 1881 — 19 avqust 1954) — İtaliyanın baş naziri (1945-1953).
| Alçide Qasperi | |
|---|---|
| it. Alcide Amedeo Francesco De Gasperi | |
 | |
| 10 dekabr 1945 – 17 avqust 1953 | |
| Əvvəlki | Ferruço Parri |
| Sonrakı | Cüzeppe Pella |
.svg){kind=small} | |
| 12 iyun 1946 – 1 iyul 1946 | |
| Əvvəlki | II Umberto |
| Sonrakı | vəzifə ləğv edilib |
 | |
| 13 iyul 1946 – 2 fevral 1947 | |
| Əvvəlki | Karlo Sfortsa |
| Sonrakı | Cüzeppe Pella |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum adı | Alcide Amedeo Francesco Degasperi |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Trento, Avstriya-Macarıstan |
| Vəfat tarixi | (73 yaşında) |
| Vəfat yeri |
Trento,  İtaliya |
| Partiya | Xristian Demokrat Partiyası |
| Təhsili | Vyana Universiteti |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, dilçi, jurnalist, diplomat |
| Dini | Roma-Katolik kilsəsi |
|
|
|
 |
|
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
_crowned.svg){kind=small}
Həyatı siyasi fəaliyyəti
redaktə
Alçide Qasperi 3 aprel 1881-ci ildə Trento şəhərində anadan olmuşdur. 1905-ci ildə Vyana Universitetini fəlsəfə və ədəbiyyat üzrə mütəxəssis kimi bitirib. XIX əsrin sonlarından etibarən ictimai və xristian, tələbə və irredentist hərəkatların fəal iştirakçısı olub. 1911-ci ildən Birinci Dünya Müharibəsinin sonuna qədər Avstriya reyxstaqının üzvü olub. 1919-cu sonra sonra anası İtaliyaya köçdü və Alçide De Qasperi İtaliya Xalq Partiyasının qurucularından biri — 1921-ci ildən onun lideri və baş katibi, millət vəkili oldu. Əvvəlcə De Qasperinin 1922-ci ildə Benito Mussolini hökumət partiyasında iştirakı dəstəklənir, lakin tezliklə bu rejimin rəqibi olur və 1924-cü ildə onun parçalanması zamanı partiyanın antifaşist qanadının rəhbəri olur. Faşizmə qarşı çıxışdığı üçün o, 16 ay həbs cəzasına məhkum edilmişdir. Lakin, 4 il həbsdə qalan Qasperinin səhhətində müəyyən problemlər yaranır. Həbsdən azad edildikdən sonra iş tapa bilməyən Qasperi 1931-ci ildən Vatikan Apostol Kitabxanasında işləyir. 1943-cü ildə o vaxt qeyri-qanuni sayılan Xalq Partiyası əsasında İtaliyanın Xristian Demokrat Partiyasını yaradan Alçide Qasperi 1944-cü ildən onun birinci katibi olur. 10 dekabr 1945-ci ildən 17 avqust 1953-cü ilə qədər İtaliyanın baş naziri olan Alçide Qasperi 19 avqust 1954-cü ildə Trentoda vəfat etmişdir.
Ədəbiyyat
redaktə- Bigaran, Mariapia. "Alcide De Gasperi: the apprenticeship of a political leader," Modern Italy Nov 2009, Vol. 14 Issue 4, pp 415–30
- Carrillo, Elisa. Alcide De Gasperi: The Long Apprenticeship. University of Notre Dame Press, 1965.
- Cau, Maurizio. "Alcide De Gasperi: a political thinker or a thinking politician?" Modern Italy Nov 2009, Vol. 14 Issue 4, pp 431–45
- Duggan, Christopher. Force of Destiny: A History of Italy Since 1796 (2008) ch 27–28
- Ginsborg, Paul. A history of contemporary Italy: society and politics, 1943-1988 (Palgrave Macmillan, 2003).
- Lorenzini, Sara. "The roots of a 'statesman': De Gasperi's foreign policy," Modern Italy Nov 2009, Vol. 14 Issue 4, pp 473–84
- Pombeni, Paolo, and Giuliana Nobili Schiera. "Alcide de Gasperi: 1881-1954-a political life in a troubled century," Modern Italy Nov2009, Vol. 14 Issue 4, pp 379–401.
- White, Steven. "In search of Alcide De Gasperi: innovations in Italian scholarship since 2003." Journal of Modern Italian Studies 15#3 (2010): 462-470. Historiography
- Wilsford, David, ed. Political leaders of contemporary Western Europe: a biographical dictionary (Greenwood, 1995) pp 77–83.
Xarici keçidlər
redaktə
- Əsərləri və ya müəllifi olduğu işlər: Alçide De Qasperi İnternet arxivində
- Man from the Mountains[ölü keçid], biography in Time magazine, 25 May 1953
- Alcide De Gasperi and his age: A chronology of the Statesman's life and worksArxivləşdirilib 2012-03-03 at the Wayback Machine, Alcide De Gasperi Foundation
- Alcide De Gasperi (1881–1954) Arxivləşdirilib 2009-03-13 at the Wayback Machine by Pier Luigi Ballini, Alcide De Gasperi in the history of Europe
- Alcide De Gasperi Foundation Arxivləşdirilib 2007-10-06 at the Wayback Machine
- The private papers of Alcide De Gasperi are deposited at the Historical Archives of the European Union in Florence
- (ital.) De Gasperi: un politico europeo venuto dal futuro, Centro Studi Malfatti