Dünya Qız Bələdçiləri və Qız Skautları Assosiasiyası

Dünya Qız Bələdçiləri və Qız Skautları Assosiasiyası (ing. World Association of Girl Guides and Girl Scouts - WAGGGS / w æ ɡ z) 152 ölkədə qadınlara yönəlmiş və yalnız qadınlardan ibarət Bələdçi və Skaut təşkilatlarını dəstəkləyən qlobal birlikdir . O 1928 - ci ildə Macarıstanın Parad şəhərində yaradılmışdır və baş ofisi Londonda , Böyük Britaniyada yerləşir . O, Dünya Skaut Hərəkatı Təşkilatının (WOSM) həmkarıdır. WAGGGS beş regionda təşkil olunub və beş beynəlxalq Rəhbərlik mərkəzini idarə edir. Avropa Gənclər Forumunda tamhüquqlu üzv statusuna malikdir, Avropa Şurası və Avropa İttifaqı ərazilərində fəaliyyət göstərir və bu qurumlarla sıx əməkdaşlıq edir.[1]

Ümumdünya Qız Bələdçiləri və Qız Skautları Assosiasiyası
WAGGGS
World Association of Girl Guides and Girl Scouts
Növü Beynəlxalq
Yaranma tarixi 1928
Mərkəzi Dünya Skaut Bürosu: Olave Mərkəzi London
Üzvləri 152 ölkə / 10 million
www.wagggs.org
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Qız Bələdçiləri 1910-cu ildə Lord Baden-Powell tərəfindən bacısı Agnes Baden-Powellin köməyi ilə yaradılmışdır . 1912-ci ildə evləndikdən sonra həyat yoldaşı Olave Baden-Powell Qız Rəhbərliyi və Qız Skautluğunun inkişafında aparıcı rol oynadı.Hərəkat yayıldıqca müstəqil milli Rəhbər birliklər yaradıldı. Lakin beynəlxalq əməkdaşlığa ehtiyac hiss olunurdu. Ledi Baden-Pauel 1918-ci ilin fevralında Londonda qeyri-rəsmi Beynəlxalq Şuranın əsasını qoydu. 1926-cı ildə Camp Edit Macy-də keçirilən dördüncü Dünya Konfransında bir neçə ölkədən olan nümayəndələr qeyri-rəsmi Beynəlxalq Şuranın yerinə Dünya Assosiasiyasının yaradılmasını təklif etdilər. 1926-cı il Beynəlxalq Konfransından sonra Baden-Pauellərə rəsmi birlik yaratmaq üçün müraciət edildi və 1928-ci ildə Macarıstanın Parad şəhərində keçirilən 5-ci Beynəlxalq Konfransda Qız Bələdçiləri və Qız Skautlarının Ümumdünya Assosiasiyası yaradıldı . Rose Kerr Sədr müavini, daha sonra Tenderfoot Ölkələri üzrə Komissar olmuşdur. 1930-cu ildən 1939-cu ilə qədər WAGGGS ofisi Britaniya Qız Bələdçiləri Assosiasiyasının qərargahında olub .1920-ci ildə Oksfordun Sent Hyu Kollecində keçirilən Britaniya Dairə Komissarları Konfransına hər tanınmış Bələdçi ölkədən iki lider dəvət edildi . Bu, Birinci Beynəlxalq Konfrans kimi tanındı. 1950-ci ildə həmin kollecdə 13-cü Ümumdünya Konfransı keçirilmişdir. Üzv təşkilatlar hər üç ildən bir (ilkin olaraq iki ildən bir) Ümumdünya Konfranslarında görüşməyə davam edirlər.[2]

Təşkilat

redaktə

WAGGGS müstəqil şəkildə idarə olunan, lakin WAGGGS konstitusiyasına riayət etməyə razı olan milli Üzv Təşkilatlardan ibarətdir. Milli Üzv Təşkilatlar beş bölgəyə bölünür. Üzv təşkilatlar öz növbəsində Dünya Şurasını seçirlər, əvvəlcə Dünya Qız Bələdçiləri və Qız Skautları Assosiasiyasını idarə edən Dünya Komitəsi. O, bütün Üzv Təşkilatlar tərəfindən demokratik şəkildə seçilən və beş WAGGGS regionunun hər birindən Sədrləri əhatə edən dünyanın hər yerindən 17 fəal könüllü üzvdən ibarətdir. Bundan əlavə, Dünya Bürosunun Londonda yerləşən və WAGGGS Baş İcraçı Direktoru (əvvəllər Dünya Bürosunun direktoru) tərəfindən idarə olunan daimi heyəti var. Hər üç ildən bir üzv dövlətlərin nümayəndələri siyasəti müzakirə etmək və səs vermək üçün Ümumdünya Konfransında bir araya gəlirlər. Ümumdünya Komitəsi 1996-cı ildə adını World Board olaraq dəyişdi. Aparat rəhbərinin vəzifə adı 1964-1997-ci illər arasında Dünya Bürosunun Direktorundan Baş İcraçı Direktora dəyişdirildi.Hər bir WAGGGS Üzv Təşkilat öz mədəniyyətini və gənclərinin ehtiyaclarını nəzərə alaraq, bu məqsədləri ən yaxşı şəkildə necə təbliğ edə biləcəyinə inandığını seçir. Bəziləri stereotipləri dağıtmaq, qızlara və gənc qadınlara cəmiyyətdə öz yerlərini tutmaq üçün inam vermək üçün tək cinsi mühitdə qızlarla tək işləməyi seçirlər. Digər Üzv Təşkilatlar öz bölmələrində gənc qadınlar və gənc kişilərin bərabər tərəfdaşlığını təmin etmək üçün qarışıq qruplarla işləməyə üstünlük verirlər. Bəzi Təşkilatlar gənclərin yaşına və seçimlərinə uyğun olaraq birgə təhsil və subay cinsi yanaşmaları qarışdırmağı seçirlər.

Dünya bölgələri Dünya Qız Bələdçiləri və Skautlar Assosiasiyasının beş regional komitəsi var:


 
Dünya Qız Bələdçiləri və Qız Skautları Assosiasiyasının beş regional bölmədə ofisləri var::
  WAGGGS-Avropa Regionu[8]
  WAGGGS-Ərəb Regionu [9]
   WAGGGS-Afrika Regionu [10]
  WAGGGS-Asiya Sakit Okean Bölgəsi [11]
  Ümumdünya Skaut Hərəkatı Təşkilatının Avrasiya Regionuna
  Dünya Skaut Hərəkatı Təşkilatının Avrasiya Regionuna uyğun gələn WAGGGS Regionu yoxdur ; postsovet ölkələri WAGGGS-Avropa Regionu və WAGGGS-Asiya Sakit Okean Bölgəsi arasında bölünür.
  Şimali Koreya , Laos və Kuba kimi boz ərazilərdə Skaut yoxdur

Dünya Mərkəzləri WAGGGS qızlar və liderlər, həmçinin bəzi digər qrupların üzvləri və müstəqil səyahətçilər üçün təlim proqramları, fəaliyyətlər və yaşayış yerləri təklif edən beş Dünya Mərkəzini idarə edir. Fəaliyyətlər ilk növbədə beynəlxalq dostluq və əməkdaşlığa, şəxsi inkişafa və liderlik təliminə, həzz və xidmətə yönəlib. Dörd Dünya Mərkəzinin Dostları təşkilatı mərkəzləri dəstəkləyir və təbliğ edir.


Beş Dünya Mərkəzi bunlardır:

  • Bizim Chalet , Adelboden , İsveçrə - 1932-ci ildə açılmışdır.
  • Pax Lodge , Hampstead , London , İngiltərə - hazırkı yer 1990-cı ildə açılmışdır. O, əslində Londonun üçüncü Dünya Mərkəzidir; birincisi, 1937-ci ildə açılan və 25 illik yubileyində Olave House adlandırılan Bizim Gəmi idi.
  • Bizim Cabaña , Cuernavaca , Meksika - 1957-ci ildə açılmışdır.
  • Sangam , Pune , Maharashtra , Hindistan - 1966-cı ildə açılmışdır.
  • Kusafiri , Afrika şəhərləri arasında hərəkət edir - 2010-cu ildə açılıb.

Suahili dilində "səyahət etmək" mənasını verən Kusafiri adlı yeni mərkəz 2015-ci ildə elan edildi. Digər mərkəzlərdən fərqli olaraq bu, gəzinti mərkəzi olacaq və müəyyən müddət ərzində Afrikada müəyyən bir mövzu ilə müxtəlif yerlərdə mövcud olacaq. 2012-ci ildən başlayaraq ideyanı sınaqdan keçirərkən, iştirak edən ölkə təşkilatlarına Qana , Cənubi Afrika , Ruanda , Keniya , Nigeriya və Benin daxildir . İndiyə qədər diqqət mərkəzində Ruandada "Zorakılığın dayandırılması" təlimi və digərləri arasında sahibkarlıq liderlərinin inkişafı daxildir.

Dünya Bürosu

redaktə

Dünya Bürosu ilk dəfə 1928-ci ildə yaradılmış və 1984-cü ildə indiki yerinə, Londonun şimalındakı Olave Mərkəzinə, Böyük Britaniyaya köçmüşdür. Dünya İdarə Heyətinə cavabdeh olan Baş İcraçı Direktor təxminən 100 peşəkardan ibarət çoxmillətli heyətdən ibarət Dünya Bürosuna rəhbərlik edir. Dünya Bürosu daxili olaraq aşağıdakı departamentlərə bölünür:[12]

  • Əsas Missiya
  • Üzvlük və Regional Dəstək
  • Qlobal Proqramlar
  • Beynəlxalq Əməliyyatlar
  • Fandreyzinq və Strateji Tərəfdaşlıqlar
  • İdarəetmə və Korporativ Xidmətlər

Mükafatlar

redaktə

Bir sıra mükafatlar ayrı-ayrı şəxslərə, qız skautlara ,qız skautlar hərəkatı və dünya üçün gördükləri heyrətamiz işlərə görə verilir.

  • WAGGGS Xidmət Medalı (WAGGGS Medal of Service)[13]

WAGGGS Xidmət Medalı, WAGGGS-ın verə biləcəyi ən yüksək tanınma formasıdır və milli və qlobal səviyyədə Qız Bələdçiliyi və Qız Skautluğuna göstərdikləri yüksək xidmətdə fərqlənmiş şəxslərə (könüllülər və ya heyət) verilir. Xidmət Medalı, xidmətləri müstəsna, diqqətəlayiq və/və ya qeyri-adi xarakter daşıyan Assosiasiya üzvlərinə təşəkkürünü bildirir.

  • Olave mükafatı (Olave award)
     
    Olave mükafatı nişanı [14]

Olave Mükafatı Dünya Baş Bələdçisi Ledi Olave Baden-Pauellin xatirəsini ehtiramla yad etmək və onun xidmət ruhuna olan inamını yaşatmaq üçün beynəlxalq mükafatdır. O, WAGGGS tərəfindən cəmiyyətlərində müsbət dəyişiklik yaradan Qız Bələdçisi və Qız Skaut qruplarına hər Dünya Konfransında verilir.Hər üçilliyin bir mövzusu var və Üzv Təşkilatlar bu mövzuya töhfə vermiş yerli layihələri irəli sürməyə dəvət olunur. Olave Mükafatları görkəmli yerli/yerli layihələri vurğulamaq və Üzv Təşkilatlara bir-birinin hekayələrindən ilham almaq və ilham almaq imkanı verir.

  • Onun Dünya mükafatı üçün (For Her World award)[15]

"Onun Dünyası üçün" mükafatı WAGGGS-in öz Missiyasına və ya Məqsədlərinə nail olmaq üçün vaxt, təcrübə, resurslar yaxud təsir baxımından əhəmiyyətli töhfə vermiş Qız Bələdçisi və Qız Skaut Hərəkatı xaricində olanların töhfəsini tanıyır və ya qızlara və qadınlara öz hüquqlarını əldə etmək, statuslarını yüksəltmək və ya potensiallarına çatmaqda kömək etmək üçün öz resurslarından, istedadlarından və təsirlərindən ardıcıl və səmərəli istifadə etməklə nümunə kimi seçilənlər.

  • Fəxri tərəfdaşlar (Honorary Associates)[16]

Fəxri Assosiasiya nişanı, WAGGGS-in qlobal komandasının (WAGGGS-in regional komitələri, WAGGGS-in daimi alt komitələri və WAGGGS-in işçi qrupları daxil olmaqla) üzvü kimi WAGGGS-ə xidmət etmək üçün öz vaxtını və təcrübəsini sərf etmiş könüllülərə və işçilərə verilir. ən azı üç il ardıcıl. Mükafat üçün uyğun olan namizədlərin adları WAGGGS tərəfindən tərtib edilir və təsdiq üçün məsul olan Dünya Şurasına təqdim olunur. Fiziki şəxsə baxıldığı xidmət müddəti başa çatdıqdan sonra şəhadətnamə və nişan göndərilir. Fəxri həmkarlar həmçinin ildə iki dəfə elektron xəbər bülleteni alırlar və öz vəsaitləri hesabına Dünya və Regional Konfranslara dəvət olunurlar.

  • Dünya lövhəsi nişanı (World Board Pin)[17]

Dünya lövhəsi nişanı WAGGGS-ə xidmət etmək üçün öz vaxtını və təcrübəsini sərf edən Dünya Şurasının keçmiş üzvlərinə verilir. Mükafat üçün uyğun olan namizədlərin adları WAGGGS tərəfindən tərtib edilir və təsdiq üçün Dünya Şurasına təqdim edilir. Ümumdünya Şurasının üzvü kimi fəaliyyətini başa vurduqdan sonra şəxsə sertifikat və nişan təqdim olunur. Dünya lövhəsi nişanı sahibləri öz hesablarına Dünya və Regional Konfranslarda iştirak etməyə dəvət olunurlar. WAGGGS-ə xidmət etmək üçün öz vaxtını və təcrübəsini sərf edən Dünya Şurasının keçmiş üzvlərinə verilir. Mükafat üçün uyğun olan namizədlərin adları WAGGGS tərəfindən tərtib edilir və təsdiq üçün Dünya Şurasına təqdim edilir. Ümumdünya Şurasının üzvü kimi fəaliyyətini başa vurduqdan sonra şəxsə sertifikat və nişan təqdim olunur. Dünya lövhəsi nişanı sahibləri öz hesablarına Dünya və Regional Konfranslarda iştirak etməyə dəvət olunurlar.

Əlamətddar hadisələr və tarix

redaktə
Zaman qrafiki[18]
1907 Ordu generalı Lord Baden-Powell, Dünya Skaut Hərəkatının qurucu atası və oğlan skautlar assosiasiyasının ilk baş skautu, Birləşmiş Krallıqda ilk skaut düşərgəsini təşkil etdi.
1908 Lord Baden-Powell oğlanların təlimi üçün onun sxemi və ideyaları əsasında kitab nəşr etdi. Onun “Oğlanlar üçün skautluq ” adlı kitabı ölkədəki minlərlə oğlanı Hərəkata qoşulmağa ruhlandırdı.
1909 Cənubi Londonda, Crystal Palace-da Baden-Powell tərəfindən təşkil edilən ilk Skaut mitinqində bir sıra qızlar iştirak etdi. Onlar Qız Skautları olduqlarını bəyan edirdilər və təsisçini qızları və gənc qadınları Hərəkata daxil etməyə sövq edirdilər.
1910 Qız Bələdçiləri hərəkatı rəsmi olaraq 1910-cu ildə Lord Baden-Powell və onun bacısı Agnes Baden-Powell tərəfindən quruldu.
1912 Juliette 'Daisy' Gordon Low ABŞ-da Girl Guiding şirkətini qurdu. O, 12 mart 1912-ci ildə yerli skaut qızlarının görüşü üçün Gürcüstandan olan 18 qızı topladı və inanırdı ki, bütün qızlara fiziki, əqli və mənəvi cəhətdən inkişaf etmək imkanı verilməlidir.
1919 Beynəlxalq Şura yaradıldı, sonradan Beynəlxalq Konfransa çevrildi.
1926 Dördüncü Beynəlxalq Konfransda Ümumdünya Düşüncə Günü elan edildi.
1928 WAGGGS beşinci Beynəlxalq Konfransda, Macarıstanda yaradılmışdır. Məhz həmin konfransda Beynəlxalq Konfrans Ümumdünya Konfransına çevrildi. WAGGGS-in 26 təsisçi üzvü var idi (Avstraliya, Belçika, Kanada, Çexoslovakiya, Danimarka, Estoniya, Finlandiya, Fransa, Macarıstan, İslandiya, Hindistan, Yaponiya, Latviya, Liberiya, Litva, Lüksemburq, Hollandiya, Yeni Zelandiya, Norveç, Polşa, Cənubi Afrika, İsveç, İsveçrə, Böyük BritaniyaŞimali İrlandiya, ABŞYuqoslaviya).
1931 Hərəkat iki Dünya Müharibəsi boyu böyüməyə davam etdi və 1931-ci ildə WAGGGS bir milyon üzvə çatdı.
1932 İlk WAGGGS Dünya Mərkəzi, Bizim Chalet, İsveçrədə rəsmi olaraq açıldı.
1932 Bizim Chalet-də ilk Juliette Low seminarı keçirildi.
1940 WAGGGS Qərb Yarımkürə Bölgəsi yaradıldı.
1941 Lord Baden-Powell vəfat etdi. Onun həyat yoldaşı Olave Baden-Pauell Baş Bələdçi kimi Hərəkata rəhbərlik etməyə davam etdi.
1957 İkinci WAGGGS Dünya Mərkəzi, Meksikanın Cuernavaca şəhərindəki Bizim Cabaña Olave Baden-Powell tərəfindən açıldı.
1966 Hindistanda üçüncü Dünya Mərkəzi, Sangam açılır.
1969 WAGGGS Asiya Sakit Okean Bölgəsi yaradıldı.
1971 WAGGGS Avropa Regionu yaradıldı.
1975 WAGGGS Afrika Regionu yaradıldı.
1977 Ledi Olave Baden-Pauell vəfat etdi
1985 Dünya Bürosu rəsmi olaraq Londonda, Böyük Britaniyada açıldı.
1991 Pax Lodge Dünya Mərkəzi Londonda, Böyük Britaniyada açılır.
1993 İlk Qlobal Fəaliyyət Mövzusu (GAT) kurikulumu işə salındı: “Dünyada Sülh Yaradın”.
1999 WAGGGS Ərəb Regionu yaradıldı.
1999 WAGGGS ilk təbliğat kampaniyasına başladı, "Yeniyetmələrdə Hamiləliyin Qarşısının Alınması".
2002 “Hüquqlarımız Məsuliyyətlərimiz” adlı ikinci GAT işə salındı.
2008 Üçüncü GAT işə salındı: “Biz birlikdə dünyamızı dəyişə bilərik; Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Minilliyin İnkişaf Məqsədlərinə əsaslanır.
2008 WAGGGS Liderliyin İnkişaf Proqramı (WLDP) işə salındı.
2010-2012 WAGGGS beynəlxalq Qız Rəhbərliyi və Qız Skautluğunun yüzilliyini qeyd etdi.
2011 WAGGGS Qlobal Təbliğat Kampaniyası, 'Zorakılığı dayandırın - qızların hüquqları üçün danışın' başladıldı.
2015 WAGGGS Incorporated Xeyriyyə oldu.

Dünya Komitəsi / Dünya Şurasının sədrlərinin siyahısı

redaktə
 
Olave Baden-Powell
  • 1928-1928: Rose Kerr
  • 1929-1929: Esther Welmoet Wijnaendts Francken-Dyserinck
  • 1930-1934: Helen Storu
  • 1935-1936: Maria Dillner
  • 1936-1946: Mari Tereza de Kerraul
  • 1946-1948: Nadine Corbett
  • 1948–1950: Ethel J. Nyuton
  • 1950–1952: Silvi Visapää
  • 1952-1957: Helen Means
  • 1957-1960: Estelle Bernadotte
  • 1960-1966: Dora Lykiardopoulo
  • 1966-1969: Meri Nesbitt
  • 1969–1972: Marjorie M. Culmer
  • 1972-1975: Beril Kozens-Hardy
  • 1975–1981: Coys Prays
  • 1981–1984: Helen M. Laird
  • 1984-1987: Doris Stockmann
  • 1987-1990: Odil Bonte
  • 1990-1993: Barbara Hayes
  • 1993-1996: Doris Riehm
  • 1996-1999: Heather Brandon
  • 1999-2002: Ginny Radford
  • 2002–2005: Kirsti Qrey
  • 2005-2008: Elspeth Henderson
  • 2008–2011: Marqaret Treloar
  • 2011–2014: Nadine El Achy
  • 2014–2017: Nicola Grinstead
  • 2017–2020: Ana Maria Mideros
  • 2020 – indiki: Heidi Jokinen[19]

Dünya konfransı

redaktə

İlk Ümumdünya Konfransı 1920-ci ildə Oksfordda (Böyük Britaniya) Beynəlxalq Şuranın təşkilatçəlığı ilə 1928-ci ildə Dünya Qız Bələdçiləri və Qız Skautları Assosiasiyası (WAGGGS)-a çevrildi. Ümumdünya Konfransı üç ildən bir keçirilir.[20]

İl Məkan
2021 Onlayn
2017   Hindistan
2014   Honkonq
2011   Şotlandiya
2008   CAR, Yohannesburq
2005   İordaniya, Amman
2002   Filippin, Manila
1999   İrlandiya , Dublin
1996   Kanada, Wolfville, Yeni Şotlandiya
1993   Danimarka, Nyborg
1990   Sinqapur
1987   Keniya, Njoro
1984   ABŞ, Tarrytown, Nyu-York
1981   Fransa, Orlean
1978   İran, Tehran
1975   Birləşmiş Krallıq, Sussex
1972   Kanada, Toronto
1969   Finlandiya, Otaniemi
1966   Yaponiya,Tokio
1963   Danimarka, Nyborg
1960   Yunanıstan, Afina
1957   Braziliya, Petropolis
1954   Niderland, Zeist
1952   Norveç, Dombås
1950   Birləşmiş Krallıq, Oksford
1948   ABŞ, Kuperstaun, Nyu-York
1946   Fransa, Evian
1943   İsveçrə, Adelboden
1938   İsveçrə, Adelboden
1936   İsveç, Stokholm
1932   Polşa,Bucze
1930   Birləşmiş Krallıq, Foxlease
1928   Macarıstan,Parad
1926   ABŞ, Briarcliff Manor
1924   Birləşmiş Krallıq,Foxlease
1922   Birləşmiş Krallıq,Kembric
1920   Birləşmiş Krallıq,Oksford

Həmçinin bax

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. "Bizim Tarix" (az.). Archived from the original on 2022-03-13. İstifadə tarixi: 2022-03-14.
  2. "Our History" (az.). Archived from the original on 2022-03-13. İstifadə tarixi: 2022-03-14.
  3. "Afrika Komitəsi" (az.). Archived from the original on 2022-03-18. İstifadə tarixi: 2022-03-18.
  4. "Ərəb Komitəsi" (az.). 2022-03-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-18.
  5. "Asiya Sakit Okean Komitəsi" (az.). Archived from the original on 2022-03-18. İstifadə tarixi: 2022-03-18.
  6. "Avropa Komitəsi" (az.). Archived from the original on 2022-03-18. İstifadə tarixi: 2022-03-18.
  7. "Qərb Yarımkürə Komitəsi" (az.). Archived from the original on 2022-03-18. İstifadə tarixi: 2022-03-18.
  8. "Avropa Komitəsi" (az.). Archived from the original on 2022-03-18. İstifadə tarixi: 2022-03-18.
  9. "Ərəb Komitəsi" (az.). 2022-03-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2022-03-18.
  10. "Afrika Komitəsi" (az.). Archived from the original on 2022-03-18. İstifadə tarixi: 2022-03-18.
  11. "Asiya Sakit Okean Komitəsi" (az.). Archived from the original on 2022-03-18. İstifadə tarixi: 2022-03-18.
  12. "Dünya şurası" (az.). Archived from the original on 2022-03-14. İstifadə tarixi: 2022-03-14.
  13. "Our awards" (az.). Archived from the original on 2022-03-12. İstifadə tarixi: 2022-03-14.
  14. "Bizim Mükafat" (az.). Archived from the original on 2022-03-12. İstifadə tarixi: 2022-03-14.
  15. "Bizim Mükafat" (az.). Archived from the original on 2022-03-12. İstifadə tarixi: 2022-03-14.
  16. "Our awards" (az.). Archived from the original on 2022-03-12. İstifadə tarixi: 2022-03-14.
  17. "Our awards" (az.). Archived from the original on 2022-03-12. İstifadə tarixi: 2022-03-14.
  18. "Əlamətddar hadisələr və tarix" (az.). Archived from the original on 2022-03-13. İstifadə tarixi: 2022-03-14.
  19. "Dü ünya şurası" (az.). Archived from the original on 2022-03-16. İstifadə tarixi: 2022-03-14.
  20. "Dünya Konfransı" (az.). Archived from the original on 2022-03-14. İstifadə tarixi: 2022-03-15.