Danimarka-Norveç
Danimarka-Norveç — hazırkı Danimarka və Norveç torpaqlarında qurulmuş uniya. Həmçinin İslandiya, Qrenlandiya və Farer adalarını da əhatə edirdi. 1536-cı ildə qurulmuş, 1814-cü ilə qədər davam etmişdir. Bu tarixdən sonra Norveç,İsveçin bir parçası olmuş; İslandiya, Qrenlandiya və Farer adaları isə Danimarkaya bağlı qalmağa davam etmişdir.
Danmark-Norge Danimarka-Norveç | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1536–1814 | |||||||||||
 [[Danimarka-Norveç bayrağı|Danimarka bayrağı]]
 Gerb
| |||||||||||
Şüarı: Guds hjælp, Folkets kærlighed, Danmarks styrke | |||||||||||
 1700-cü illərdə Danimarka torpaqları | |||||||||||
| Statusu | Parçalanmış | ||||||||||
| Paytaxtı | Kopenhagen | ||||||||||
| Ən böyük şəhəri | Kopenhagen, Oslo | ||||||||||
| Rəsmi dilləri | Danimarka dili və Alman dili | ||||||||||
| Dini | Lüteranizm | ||||||||||
| İdarəetmə forması | Monarxiya | ||||||||||
| Sülalə | Oldenburqlar | ||||||||||
| Kral | |||||||||||
• 1524–1533 | I Frederik | ||||||||||
• 1588–1648 | IV Kristian | ||||||||||
• 1808–1839 | VI Frederik | ||||||||||
| Tarixi | |||||||||||
• Yaranması | 1536 | ||||||||||
• Süqutu | 1814 | ||||||||||
| Ərazisi | |||||||||||
• Ümumi | 487,476 km2 | ||||||||||
| Əhalisi | |||||||||||
• Təxmini | 1,859,000 | ||||||||||
| Valyutası | Rigsdaler | ||||||||||
| |||||||||||
QuruluşRedaktə
Danimarka-Norveç əslində Kalmar Birliyinin qanuni varisi idi. Lakin İsveçdə baş verən üsyan Qustav Vazanın hakimiyyətə gəlməsinə və İsveçin ayrı bir dövlət yaratmasına təkan verdi. Bundan sonra dövlət Danimarka-Norveç adlanmağa başladı.
Yeddi illik Şimal müharibəsiRedaktə
İsveç'in dövlətdən ayrılmasını qəbul edə bilməyən Kral III Kristian özünü hələ də İsveçin hökmdarı kimi görürdü. İsveçlə mütəmadi olaraq müharibə aparan dövlət 7 ildən sonra Stettin sülhünü imzaladı.
Koloniyaların yaranmasıRedaktə
Böyük coğrafi kəşflər dövründə Danimarkanın da əsas maraqlarından biri Amerika və Hindistan oldu. Kral IV Kristian Danimarka Ost Hind Şirkətinin əsasını 1616-cı ildə qoydu.
Otuzillik müharibəRedaktə
1618-ci ildə Avropada Katolik dövlətlərlə Protestant dövlətlər arasında müharibə başladı. Əsasən Skandinaviya dövlətləri vəMüqəddəs Roma imperiyası arasında keçən bu müharibədə məğlub tərəf olan Danimarka-Norveç protestant alman dövlətləri üzərindəki hegemonluq ümidini itirdi.
Norveçin ayrılmasıRedaktə
Napoleon müharibələri dövründə Danimarka'nın məğlubiyyəti 1814-cü ildə Norveçin İsveçə verilməsi ilə nəticələndi. Bu dövrDanimarka-Norveçin hərbi olaraq ən zəif, elmi olaraq isə Qızıl əsri adlanır. Belə ki, Hans Kristian Andersen və Kyerkeqor kimi dahilər məhz bu illər yetişmişdi.