Güllər Pərisi
Güllər Pərisi (1790, Faxralı – 1925, Faxralı, Gürcüstan Sovet Sosialist Respublikası[d]) — XIX əsrdə fəaliyyət göstərmiş azərbaycanlı qadın aşıq və şairə.
| Güllər Pərisi | |
|---|---|
| Doğum tarixi | 1790 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1925 |
| Vəfat yeri |
|
| Milliyyəti | Azərbaycanlı |
| Təhsili | Ənənəvi təhsil |
| Fəaliyyəti | Aşıqlıq və şairəlik |
| Əsərlərinin dili | Azərbaycan türkcəsi |
| İstiqamət | Heca vəzni |
 Güllər Pərisi Vikimənbədə | |
Həyatı
redaktəGüllər Pərisi 1790-cı ildə Borçalı mahalının Faxralı kəndində anadan olmuşdur. Həyatı və fəaliyyəti çox az məlumat bəlli olsa da, onun kənddə və uzun ömür ömür yaşadığı bilinməkdədir. Bəzi rəvayətlərdə onun 135 il yaşadığı iddia edilməkdədir. Mütəxəsislər dövrümüzə qədər gəlib çatan əsərlərinə əsasən onun şair və aşıq olaraq yüksək bacarığa sahib olduğunu bildirməkdədirlər.[1]
Onun dövrümüzə gəlib çatan şeirlərinin bəzilərindən anlaşıldığı qədərilə qardaşı məişət mövzusunda problemlər yaşamış və Osmanlı hakimiyyəti altında olan Qarsa qaçmağa məcbur olmuşdur. Bu hadisə Güllər Pərisinin şeirində də öz əksini tapmışdır:[2]
Qarsa tərəf baxıb-baxıb ağlaram,
Vurulub köksümə yaralar, qardaş!
Sinəm üstün çalın-çarpaz dağlaram,
Dolanır könlümdə haralar, qardaş?
Eşqin badəsini yaman içibsən,
Dərd əlindən türk elinə qaçıbsan,
Qohumdan-qardaşdan niyə keçibsən?
Divan işə baxıb aralar, qardaş!
Qəlbim qövr eyləyir köhnə yaradan,
Çox keçməz, çıxarsan qorxu-qaradan,
Sıra dağlar çəkilsəydi aradan,
Görünərdi gözümə oralar, qardaş!
Pəriyəm, dərdinə dözə bilmirəm,
Savadım çatmayır, yaza bilmirəm,
Sənsiz bu dünyada gəzə bilmirəm,
Gəlməsən bacılar saralar, qarda!
Güllər Pərisi qardaşının əhv edilməsi üçün Rusiya imperiyasının Qafqaz canişinin yanına da getmişdir. Bu barədə yazdığı şeir belədir:[3]
Hökmdarsan, hüzürunə gəlmişəm,
Amandı, qardaşım eldən ayrılma!
Qocalıb anamız gözü yoldadı,
Bülbülü çəməndən, güldən ayırma!
Tapılmırdı, vətənindən qaçmışdı,
Tərlan idi, yuvasından uçmuşdu,
Yad ölkəyə, qəribliyə düşmüşdü,
Bağışla, o tuti dildən ayırma!
Pəriyəm, gəlmişəm sizə minnətə,
Amandı, qardaşım salma zillətə,
Çəkib cəzasını, düşüb qürbətə,
Yaşılbaş sonanı göldən ayırma!
Qadir Allah, gəl rəhm eylə bu çağa,
Qoyun necə tab gətirir bıçağa?
Qoyallar qəbirə, bükəllər ağa,
Nəkraillər sual etsə, nə deyim?
Həmçinin bax
redaktəİstinadlar
redaktə- ↑ Cəfərzadə, 2005. səh. 30
- ↑ Cəfərzadə, 2005. səh. 30-31
- ↑ Cəfərzadə, 2005. səh. 31
Mənbə
redaktə- Cəfərzadə, Əzizə, Azərbaycan Qadın Şairlər Antologiyası (PDF), Avrasiya Press, 2005 (ing.)