Hemşin dialekti və ya hemşin dili (erm. Հոմշեցի, Homşetsi lizu; türk. Hemşince) — Türkiyənin şimal-şərqində, Abxaziyada, RusiyadaMərkəzi Asiyada yaşayan hemşin xalqlarının şərq və şimal qrupunun danışdığı arxaik erməni dialekti.

Hemşin dialekti
Təsnifatı
Hind-Avropa dilləri
erməni dili
Qərbi erməni dili
Homshetsi
Dil kodları
Atlas of the World’s Languages in Danger 1492, 1493
LINGUIST List 1ev
ELCat 10109
Glottolog homs1234

Hemşin dialekti Türkiyənin Artvin vilayətində və Mərkəzi Asiyada az sayda kəndlərdə yaşayan şərqi həmşinlilər arasında danışıq dilidir. Rizə hemşincəsi XIX əsrə qədər bu dialektdə danışan, Rizə vilayətində yaşayan coğrafi cəhətdən ayrı bir qrupdur. Onlar indi bir çox hemşincə alınma sözləri ilə yalnız türkcə danışırlar.[1] Üçüncü qrup Rusiya, Abxaziya, Ermənistanda yaşayan şimal hemşinlilərdir.

UNESCO hemşin dialektini "mütləq nəsli kəsilməkdə olan" bir dil kimi təsnif etmişdir.[2]

İstinadlar

redaktə
  1. Uwe Blaesing, "Armenian in the Vocabulary and Culture of the Turkish Hemshinli", in Hovann Simonian. The Hemshin: History, Society and Identity in the Highlands of Northeast Turkey. Routledge. 2007. ISBN 978-1-135-79830-7.
  2. United Nations Educational, Scientific and Cultural Organisation (UNESCO), "Atlas of the World's Languages in Danger", February 2009.

Əlavə ədəbiyyat

redaktə
  • Berens, Sally Jacoba.1998. "The phonetics and phonology of Homshetsma." PhD diss., Harvard University.
  • Margaryan, Ashot, Ashot Harutyunyan, Zaruhi Khachatryan, Armine Khudoyan, and Levon Yepiskoposyan. 2012. "Paternal lineage analysis supports an Armenian rather than a Central Asian genetic origin of the *Hamshenis." Human Biology 84.4: 405–422.
  • Rezvani, Babak. 2010. "The Hemshin: History, Society and Identity in the Highlands of Northeast Turkey." Middle Eastern Studies 46.4:630–631.
  • Simonian, Hovann H. 2006. "History and identity among the Hemshin." Central Asian Survey 25, no. 1–2:157–178.
  • Vaux, Bert. 2012. “The Armenian dialect of Khodorjur”. Accessed February 21, 2014.
  • Vaux, Bert. 2007. "Homshetsma: The language of the Armenians of Hamshen." In The Hemshin: History, Society and Identity in the Highlands of Northeast Turkey, edited by H.H. Simonian. 257–278. London and New York: Routledge.
  • Vaux, Bert. 2001. "Hemshinli: The Forgotten Black Sea Armenians". Accessed 21, 2014.
  • Vaux, Bert, Sergio LaPorta, and Emily Tucker. 1996. "Ethnographic Materials from the Muslim Hemshinli". Annals of Armenian Linguistics 17. Accessed February 21, 2014.