Hideki Toco

Hideki Toco (yap. 東条 英機; d. 30 iyul 1884, Tokio — 23 dekabr 1948, Tokio) — Yaponiyanın 40-cı baş naziri, Yaponiya İmperator ordusunun ordu generalı, hərbi cinayətkar.

Hideki Toco
東条 英機
Yaponiya baş naziri
17 oktyabr 1941 – 22 iyul 1944 (ləqəbi: "Ülgüc")
Əvvəlki	Fumimaro Kanoe
Sonrakı	Kuniaki Kayso
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	30 sentyabr 1884
Doğum yeri	Tokio, Yaponiya.
Vəfat tarixi	23 dekabr 1948 (64 yaşında)
Vəfat yeri	Tokio, Yaponiya
Vəfat səbəbi	asılaraq edam
Dəfn yeri	Zoşiqaya qəbiristanlığı[d] Yasukuni məbədi Sakit okean
Partiya	Kral Taxtına Kömək Assosasiyası
Təhsili	Yaponiya İmperial Ordu Akademiyası Müharibə Qoşunu Kolleci
Fəaliyyəti	siyasətçi, diplomat, zabit
Həyat yoldaşı	Katsuko İto
Uşaqları	3 oğul, 4 qız
Dini	Şintoizm
Hərbi xidmət
Mənsubiyyəti	Yaponiya imperiyası, general
Qoşun növü	Yaponiya ordusu
Rəhbərlik edib	Kvantun ordusu
Döyüşlər	26 Fevral hadisələri İkinci Çin-Yaponiya müharibəsi Çahar əməliyyatı Mancuriyanın işğalı Sakit okean müharibəsi
Rütbəsi	General
Təltifləri	"Doğan günəş" ordeni Qızıl Çalağan ordeni Qızıl Xəzinə ordeni
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Karyerası

1933-cü ildə general-mayor rütbəsi almış və Ordu Nazirliyi nəzdində Fərdi dairə naziri vəzifəsini yerinə yetirmişdir. 1934-cü ildə 24-cü piyada briqadasının komandiri, 1935-ci ildə Kvantun ordusunun komandanı təyin edilmişdir. Millətçi, faşist və militarist olması ilə yanaşı, həm də tez qərar vermək qabiliyyətinə görə "Ülgüc" (カミソリ Kamisori) ləqəbini almışdı.

Ölümü

Gənc Toco

1945-ci ildə Yaponiyanın ABŞ-yə qeyd-şərtsiz təslim olmasından sonra ABŞ generalı Duqlas Makartur 40 yapon "cinayətkar"ının tutulması haqqında əmr vermişdir. Toconun Setaqayadakı evi jurnalistlərlə əhatəyə alınmışdı. 8 sentyabr 1948-ci ildə ABŞ ordu polisləri evi mühasirəyə aldılar. Toco tapança ilə özünü öldürmək istəsə də, xilas edilmişdi.

İkinci dünya müharibəsindən sonra qurulan Uzaq Şərq beynəlxalq hərbi tribunalının 12 noyabr 1945-ci il tarixli hökmü ilə 23 dekabr 1948-ci ildə xüsusi əhəmiyyətli cinayətkar kimi asılaraq edam edilmişdir. Bu cinayətlərlə günahlandırılmışdır: Provakasiyasız Çinə hücum etmək, Fransaya, ABŞ-yə, Böyük Britaniyaya, Hollandiyaya hücum etmək, müharibə cinayətkarlarının hərəkətlərinə göz yummaq. Həmçinin nazirliyi dövründə 8 milyon nəfərin ölümü ilə əlaqələndirilmişdir.

Ölüm cəzası qərarı 12 dekabrda çıxarılmış və 23 dekabrda yerinə yetirilmişdir. Ölümündən əvvəl hərəkətlərinə görə üzr istəmiş, iki atom bombası görən yapon xalqına mərhəmət edilməsini ABŞ əsgərlərindən istəmişdir.

Xarici keçidlər

• Hideki Toconun sitatları