Kəpəz PFK
Bu məqalənin bəzi məlumatlarının mənbəsi göstərilməmişdir. Daha ətraflı məlumat üçün məqalənin müzakirə səhifəsinə baxa və məqaləyə uyğun formada mənbələr əlavə edib Vikipediyanı zənginləşdirə bilərsiniz. |
"Kəpəz" Peşəkar Futbol Klubu — Azərbaycanın ikinci böyük şəhəri olan Gəncə şəhərini təmsil edən futbol klubu. Klubunun əsası 1959-cu ildə qoyulub. Sovet dönəmində Azərbaycanın ən uğurlu iki futbol klubundan biri olan "Kəpəz" 1992-ci ildən etibarən 3 dəfə Azərbaycan Premyer Liqasının və 4 dəfə Azərbaycan Kubokunun qalibi olub. "Kəpəz" Azərbaycanda ən böyük azarkeş ordusuna sahib futbol klublarından biridir.
| Kəpəz PFK | |||
|---|---|---|---|
 | |||
| Ölkə |
 Azərbaycan |
||
| Ləqəb(lər) |
"Dağlılar" "Yenilməz Armada" "Qərblilər" "Sarı-Göylər" |
||
| Rəng(lər) | sarı-göy | ||
| Yaranma tarixi | 1959 | ||
| Stadionu | Gəncə şəhər stadionu | ||
| Tutumu | 27,000 | ||
| Prezidenti |
Mehman Allahverdiyev |
||
| Baş məşqçisi |
[[Tərlan Əhmədov]] |
||
| Liqa | I Divizion | ||
| 2020/2021 | 7 | ||
|
| |||
| Rəsmi saytı | |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Komandanın yaranması və SSRİ dövrüRedaktə
"Kəpəz"in yaranması təxminən XX əsrin 50-ci illərinin sonuna təsadüf edir. Həmin illərdə SSRİ Futbol Federasiyası ikinci dəstədə Azərbaycan klublarının sayını artırmağı qərara almışdı. Gəncədə "Toxucu" futbol klubu yarandı. Komandanın müxtəlif vaxtlarda daşıdığı adlar:[1]
- 1959-1962 "Toxucu" (Kirovabad)
- 1962-1974 "Dinamo" (Kirovabad)
- 1975-1981 "Tərəqqi" (Kirovabad)
- 1982-1988 "Dinamo" (Gəncə)
- 1989-2005 "Kəpəz" (Gəncə)
- 2005-2011 "Gəncə"
- 2011-h.h. "Kəpəz"
1962-ci ildə Kəpəz "Neftçi"yə və Kiyev "Dinamo"suna qalib gələrək, ölkə kubokunun 1/4 final mərhələsinə çıxmışdı. Kəpəzin bu uğuru onun nüfuzunu SSRİ məkanında daha da artırdı. 1965-ci ildə "Dinamo" adı altında SSRİ çempionatının birinci dəstəsinə vəsiqə qazanan Kəpəz, 3 il sonra isə SSRİ çempionatının 1-ci dəstəsində çempion olub güclülər dəstəsinə vəsiqə qazanaraq Azərbaycan futbol tarixində bir ilkə imza atmışdır. Belə ki, ölkənin futbol tarixində ilk dəfə olaraq Azərbaycan SSRİ güclülər dəstəsində iki komanda ilə təmsil olunacaqdı. Kəpəz SSRİ 1-ci dəstəsində çempion olaraq qızıl medallar qazanan yeganə Azərbaycan klubu olmuşdur. Ölkənin digər təmsilçisi Neftçi SSRİ çempionatının 1-ci dəstəsindən güclülər dəstəsinə vəsiqə qazanarkən üçüncülüklə kifayətlənərək bürünc medalları əldə edib vəsiqəni təmin etmişdir.
Müstəqillik dövrüRedaktə
Azərbaycanın müstəqilliyi dövründə şəhərdə futbol yeni inkişaf dövrünə qədəm qoydu. "Kəpəz" 3 dəfə qızıl medalları qazanmaqla "Qarabağ"dan və "Neftçi"dən sonra Azərbaycan çempionu adına ən çox layiq görülən klubdur. 1995, 1998 və 1999-cu illərdə qazanılan çempionluqlardan başqa, daha 1 dəfə gümüş, 2 dəfə də bürünc medal qazanmışdır.
"Kəpəz" 4 dəfə də ölkə kubokunun sahibi olub. "Kəpəz" 1997-1998 mövsümündə Azərbaycan cempionu olmaqla bərabər ölkə kubokunun da sahibi olub.
Kəpəz Azərbaycanın RekordçusudurRedaktə
Kəpəz Azərbaycan futbolunun "Yenilməz Armada"sı sayılır. Buna səbəb isə 1997-98 ci illərdə Kəpəz qarşısına çıxan bütün rəqiblərini böyük hesablarla əzib keçir və sonda həm ölkə çempionu adını qazanır həm də ölkə kubokunun sahibi olur. Beləliklə, klub mövsüm ərzində keçirdiyi heç bir rəsmi oyunda məğlub olmayaraq Azərbaycanda bu göstəricidə rekorda sahib olur. Qeyd edek ki, hələ də Kəpəzdən başqa heç bir klub mövsüm ərzində keçirdiyi bütün oyunlarda məğlubedilməzliyini qoruya bilməyib.
Gəncə FutboluRedaktə
Gəncə futbolunun tarixi təxminən bir əsrə dayanır. Gəncə həmişə Azərbaycanın futbol mərkəzi olub. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan futbol ictimaiyyəti bu qədim şəhəri "Azərbaycan Futbolunun Məkkəsi" adlandırır. Hələ SSRİ dövründə ikən dünyaca məşhur, əfsanəvi məşqçi "Valeri Lobanovski" Gəncəni "Kiçik Braziliya" adlandırmışdır. Belə ki, günümüzdə də bu şəhərin istənilən məhəlləsinə getsəniz, azyaşlı uşaqların futbol oynadığının şahidi olarsınız. Gəncə futbolu ölkə futboluna hər zaman saysız-hesabsız istedadlar bəxş edib. Müzəffər Qasımov, Sergey Kramarenko, Mehman Allahverdiyev, Novruz Əzimov, Maşallah Əhmədov, Vəli Qasımov, Yunis Hüseynov, Vidadi Rzayev, Xaliq Mərdanov, Faiq Cabbarov, Mahmud Qurbanov, Rövşen Əhmədov, Asif Əliyev, Fazil Pərvərov kimi adını Azərbaycan futbol tarixinə yazdırmış məşhur futbolçular məhz "Nizami" yurdunun yetirmələridir. Adı çəkilən bu məşhur futbolçuların əksəriyyəti isə Sovet dövründə və müstəqillik illərində Azərbaycanda uşaq futbolunun inkişafında müstəsna xidmətləri olmuş Gəncə futbolunun əfsanəvi şəxsi Konstantin Abramenkonun (Ded Kostya) "Lokomotiv" uşaq futbol məktəbinin yetirmələri olmuşdur. "Lokomotiv" hər zaman Kəpəzi istedadlı futbolçularla təmin etmişdir və bu uşaq futbol məktəbi Kəpəzin aşağı yaş qruplarından ibarət məktəbi hesab olunurdu. Konstantin Abramenkonun vəfatından sonra da, hər il Gəncə şəhərində uşaq futbol məktəblərinin iştirakı ilə onun xatirəsinə həsr olunmuş turnirlər keçirilir.
StadionuRedaktə
"Kəpəz" ev oyunlarını Gəncə Şəhər Stadionunda keçirir. Stadionun açılışı 1963-cü ildə olmuşdur. Klubun ev oyunlarını keçirdiyi bu stadion 27.000 azarkeş tutumu ilə Azərbaycanda bir kluba məxsus ən böyük stadiondur. Ümumilikdə isə Gəncə Şəhər Stadionu Bakı Olimpiya Stadionu və "Tofiq Bəhramov Adına Resbublika Stadionu"ndan sonra ölkənin üçüncü ən böyük futbol stadionudur. Azərbaycan futbolunda qeydə alınmış bütün azarkeş rekordları da, məhz bu stadiona məxsusdur. Stadionun azarkeş tutumunun 27.000 olmasına baxmayaraq, SSRİ çempionatları dövründə və XX əsrin 90-cı illərində klubun avrokuboklardakı çıxışı zamanı 30.000 və daha artıq azarkeş saylarının qeydə alındığı xeyli sayda oyunlar olub.
Gəncə Şəhər Stadionunun meydançaya aparan tuneli uzundur və döngələrdən ibarətdir. Bu cür tunel Azərbaycan stadionları arasında yalnız Gəncə Şəhər Stadionuna məxsusdur.
UğurlarıRedaktə
AzərbaycanRedaktə
- Azərbaycan çempionatı:
Çempion (3) — 1994/1995, 1997/1998, 1998/1999
Gümüş mükafatçı (1) — 1999/2000
Bürünc mükafatçı (2) — 1993/1994, 1995/1996
- Azərbaycan Kuboku:
- Qalib (4) — 1993/1994, 1996/1997, 1997/1998, 1999/2000
- Azərbaycan Birinci Divizionu:
- Çempion (1) — 2009/10
SSRİRedaktə
- Futbol üzrə SSRİ birinci liqası:
- Çempion (1) — 1966/1967
- Futbol üzrə SSRİ ikinci liqası:
- Çempion (1) — 1965
- Gümüş mükafatçı (1) — 1986
- Bürünc mükafatçı (1) — 1991
- SSRi Kuboku:
- 1/4 finalçı — 1962
Liqa və KuboklardaRedaktə
| Mövsüm | Liqa | Yer | O | Q | H | M | VQ | BQ | Xal | Azərbaycan Kuboku |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1992 | 1-ci | 5 | 36 | 23 | 8 | 5 | 98 | 29 | 54 | 1/8 final |
| 1993 | 1-ci | 4 | 18 | 13 | 4 | 1 | 48 | 13 | 30 | Birinci tur |
| 1993–94 | 1-ci | 3 | 30 | 20 | 7 | 3 | 74 | 25 | 47 | Qalib |
| 1994–95 | 1-ci | 1 | 24 | 19 | 4 | 1 | 71 | 19 | 42 | 1/2 final |
| 1995–96 | 1-ci | 3 | 20 | 9 | 5 | 6 | 34 | 21 | 32 | 1/4 final |
| 1996–97 | 1-ci | 5 | 30 | 18 | 4 | 8 | 59 | 26 | 58 | Qalib |
| 1997–98 | 1-ci | 1 | 26 | 22 | 4 | 0 | 67 | 10 | 70 | Qalib |
| 1998–99 | 1-ci | 1 | 36 | 26 | 5 | 5 | 94 | 24 | 83 | 1/4 final |
| 1999-00 | 1-ci | 2 | 22 | 14 | 2 | 6 | 46 | 24 | 44 | Qalib |
| 2000–01 | 1-ci | 8 | 20 | 8 | 1 | 11 | 34 | 29 | 25 | 1/4 final |
| 2001–02 | 1-ci | 5 | 32 | 14 | 5 | 13 | 51 | 50 | 47 | 1/2 final |
| 2003–04 | 1-ci | 11 | 26 | 6 | 5 | 15 | 22 | 45 | 23 | 1/8 final |
| 2004–05 | 1-ci | 9 | 34 | 11 | 9 | 14 | 37 | 37 | 42 | 1/8 final |
| 2005–06 | 1-ci | 10 | 26 | 7 | 7 | 12 | 35 | 46 | 28 | 1/8 final |
| 2009–10 | 2-ci | 1 | 22 | 4 | 5 | 3 | 51 | 15 | 47 | 1/8 final |
| 2010–11 | 1-ci | 9 | 32 | 8 | 12 | 12 | 33 | 37 | 36 | 1/8 final |
| 2011–12 | 1-ci | 10 | 32 | 9 | 5 | 18 | 35 | 55 | 32 | 1/8 final |
| 2012–13 | 1-ci | 12 | 32 | 5 | 4 | 23 | 22 | 64 | 19 | 1/8 final |
| 2013–14 | 2-ci | 13 | 30 | 7 | 4 | 19 | 29 | 37 | 25 | İkinci tur |
| 2014–15 | 2-ci | 9 | 30 | 10 | 8 | 12 | 37 | 37 | 38 | iştirak etməyib |
| 2015–16 | 1-ci | 1/8 final |
AvrokuboklardaRedaktə
| Mövsüm | Turnir | Mərhələ | Ölkə | Klub | Ev | Səfər | Ümumi
nəticə |
|
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1995/96 | UEFA Kuboku | I təsnifat mərhələsi |  Avstriya
|
Austria Vyana | 0:4 | 1:5 | 1:9 | 
|
| 1997/98 | UEFA Kuboklar Kuboku | I təsnifat mərhələsi |  Latviya
|
Dinaburq | 0:1 | 0:1 | 0:2 |
|
| 1998/99 | UEFA Çempionlar Liqası | I təsnifat mərhələsi |  Polşa
|
LKS Lodz | 1:3 | 1:4 | 2:7 |
|
| 1999/00 | UEFA Çempionlar Liqası | I təsnifat mərhələsi |  Şimali Makedoniya
|
Sloga Jugomagnat | 2:1 | 0:1 | 2:2(q) |
|
| 2000/01 | UEFA Kuboku | I təsnifat mərhələsi |  Türkiyə
|
Antalyaspor | 0:2 | 0:5 | 0:7 |
|
| 2016/2017 | UEFA Avropa Liqası | I təsnifat mərhələsi |  Moldova
|
Daçiya | 0:0 | 1:0 | 1:0 | 
|
| II təsnifat mərhələsi | Avstriya
|
Admira Walcker | 0:2 | 0:1 | 0:3 |
|
AzarkeşləriRedaktə
"Kəpəz" Azərbaycanda və Qafqazda ən böyük azarkeş ordusuna sahib klubdur. Azərbaycan futbolunda qeydə alınmış bütün azarkeş rekordları da məhz "Kəpəz"ə məxsusdur. "Kəpəz"in başa çatan 2015/16-cı il Azərbaycan Premyer Liqasında ortalama azarkeş göstəricisi 15.000 olmuşdur, bu isə uzun illərdən sonra ölkə çempionatında ən yüksək göstəricidir. Gəncə azarkeşləri hər zaman Azərbaycan futbolunun ən çılğın və klubuna ən bağlı olan azarkeşləri olaraq bilinmişdir. Azarkeşlər "Kəpəz"i Gəncənin bir növ rəmzlərindən biri olaraq görməkdədirlər və doğma şəhərlərinə qarşı olan sonsuz sevgiləri Kəpəzə qarşı da öz əksini tapır. 90-cı illərdə bütövlükdə ölkədə olan tənəzzül sözsüz ki, ikinci böyük şəhər Gəncədən də yan keçməmişdir və şəhərin ağır günlərində insanlar doğma komandalarının əfsanəvi çıxışları ilə təskinlik tapırdılar. Buna görə də, "Kəpəz" hər zaman Gəncə şəhərinin simvolu olaraq görülüb. Kəpəz ölkənin 2-ci böyük şəhəri olan Gəncəni təmsil etsə də, demək olar ki, bütün Qərb bölgəsində və Aran bölgəsində xalqın komandası statusunu daşıyır və adı çəkilən bölgələrdə yüz minlərlə azarkeşə sahibdir. Klubun ən çılğın azarkeş qruplaşmaları kimi "Kapaz Ultras'' və "Xəmsə Fan Klubu"nu qeyd etmək olar. Ümumilikdə isə klubun rəsmi olaraq beş fan-klubu fəaliyyət göstərir.
GəncəRedaktə
“Gəncə” fan klubu “Kəpəz” PFK-nın ilk fan-klublarından hesab olunur. Abbas Abbasovun başçılıq etdiyi azarkeş qurumu 2004-cü ildə təşkil olunub.
KəpəzmaniyaRedaktə
“Kəpəzmaniya” komandanın köklü fan-klublarındandır. 2002-ci ildə yaradılıb. Rəhbəri Nadir Hüseyndir.
Kapaz UltrasRedaktə
“Kapaz Ultras” fan-klubu komandanın yeni yaradılan azarkeş birliyidir. Əsasən, tələbə gənclərin təmsil olunduğu fan klub 2014-cü ilin avqust ayından fəaliyyətə başlayıb. “Kəpəz Ultras”a Turqan Əliyev rəhbərlik edir.
XəmsəRedaktə
“Xəmsə” Müstəqil Fanat Klubu 2009-cu ildə yaradılıb. Fan-klubun İdarə Heyəti beş üzvdən ibarətdir. Adil Məmmədovun rəhbərlik etdiyi azarkeş qrupu Bakıda fəaliyyət göstərir. “Xəmsə”, əsasən, “Kəpəz”in paytaxtda keçirdiyi oyunlarda komandaya dəstək olur.
KəpəzRedaktə
“Kəpəz” fan-klubu komandanın ilk fan-klublarındandır. Azarkeş birliyi 2002-ci ildə yaradılıb. Prezidenti Elmar Əliyevdir. Fanklub özündə bütün yaş qruplarından olan azarkeşləri birləşdirir.
Silent StrokeRedaktə
“Silent Stroke” fan-klubu komandanın yeni yaradılan azarkeş birliyidir. Fan Klub 2016-cı ildə fəaliyyətə başlayıb. "Silent Stroke"a Əkbər Şirinov rəhbərlik edir.
Tarixi Derbi (Neftçi-Kəpəz rəqabəti)Redaktə
Neftçi Bakı-Kəpəz(Tarixi Derbi)
.svg)
Azərbaycan futbol tarixinin ən köklü və ən rəqabətli derbisi olaraq bilinən bu derbi Bakı və Gəncə kimi Azərbaycanın ən böyük iki şəhərindən çıxan və ölkənin ən müvəffəqiyyətli və təsirli iki futbol klubu arasında oynanılmaqdadır. Həmçinin bu iki komandanın qarşılaşmaları ölkənin ilk paytaxtı ilə hazırki paytaxtı olan Bakı və Gəncə şəhərləri arasındakı tarixi rəqbət xüsusiyyətini də özündə əks etdirməkdədir. "Neftçi"nin tərəfdarları ümumilikdə paytaxt Bakı və Abşeron yarımadasından olan insanlardan ibarətdirsə, "Kəpəz"in tərəfdar kütləsi daha böyük bir xəritəyə sahibdir. Klub Gəncə şəhərini təmsil etsə də, Azərbaycanın bütün Qərb bölgəsi, Aran bölgəsi və bir çox rayon və əyalət şəhərlərindəki insanlarda "Neftçi" - "Kəpəz" qarşılaşmalarında "Kəpəz"ə tərəfdarlıq edir. Hələ Sovet dövründə ikən də "Kəpəz"in tərəfdar kütləsi böyük əksəriyyətlə xalqın işçi təbəqəsindən ibarət idi. Buna görə də Qərblilər hər zaman Azərbaycanda və Qafqazda ən çox tərəfdara sahib futbol klubu olmuşdur. Rəqabətin kökü SSRİ zamanlarına dayanır. Belə ki, "Kəpəz" azarkeşləri hər zaman bildirirlər ki, "Kəpəzin SSRİ dönəmində Neftçi qədər uğurlu olmamasının ən böyük səbəbi məhz Neftçinin paytaxt təmsilçisi olduğu üçün, ölkənin əsas komandası hesab edilərək, Azərbaycanın ən istedadlı futbolçularının ələl-xüsus Gəncə futbolunun yetirmələrinin hər zaman "Kəpəz"dən "qopararaq" "Neftçi"yə aparılmaları olmuşdur ki, bu da Kəpəzin uğurlarına əngəl olub". Azərbaycan futbol ictimaiyyəti tərəfindən "Tarixi Derbi" adlandırılan bu rəqabət XX əsrin 90-cı illərində MDB ölkələri arasında ən rəqabətli derbilər sırasında adı çəkilmişdir. İlk qarşılaşma 1962-ci il 26 iyunda SSRİ kubokunun 1/8 mərhələsinə təsadüf edir. Klubların o zamanki adları ilə "Dinamo Kirovabad"-"Neftyanik Baku" qarşılaşması 1:0 hesabı ilə qərblilərin qələbəsi ilə nəticələnib. Ümumilikdə müstəqillik dövründən hal-hazıradək bu komandalar 50 dəfə üz-üzə gəliblər ki, bu görüşlərdə paytaxt təmsilçisinin üstünlüyü nəzərə çarpır. Belə ki, bakılıların aktivində 23 qələbə, gəncəlilərin aktivində isə 18 qələbə var, 9 oyun isə bərabərliklə sona çatıb. Top fərqinə görə də Neftçi üstünlüyə malikdir - 71:45.
| Yarış | Oyun | "Kəpəz"in qələbəsi |
Bərabərlik | "Neftçi"nin qələbəsi |
"Kəpəz"in qolları |
"Neftçi"nin qolları |
|---|---|---|---|---|---|---|
| Azərbaycan Premyer Liqası | 50 | 18 | 9 | 23 | 33 | 60 |
| Azərbaycan Kuboku | 9 | 4 | 2 | 3 | 8 | 9 |
| SSRİ Çempionatı | 2 | 1 | 0 | 1 | 3 | 2 |
| SSRİ Kuboku | 1 | 1 | 0 | 0 | 1 | 0 |
| Cəmi | 62 | 24 | 11 | 27 | 45 | 71 |
Beynəlxalq Futbol Tarixi və Statistikaları Federasiyasının reytinq cədvəlindəRedaktə
2016-cı il aprelin 2-də açıqlanan klublarının XXI əsr üçün reytinqində 1247 xal ilə Azərbaycan klubları arasında 7-ci, dünyada isə 453-cü pillədə başa vurmuşdur.
UEFA-nın 21/07/2017-ci il tarixi üçün tərtib etdiyi klubların reytinq cədvəlində "Kəpəz" PFK" 3.900 xalla 278-ci pillədə qərarlaşıb.
Baş məqçiləriRedaktə
- Şahmir Hüseynov (1992)
- Mübariz Zeynalov (1993)
- Mehman Allahverdiyev (1993-2003, 2011)
- Fuad İsmayılov (2003, 2004, 2006, 2009-11)
- Arzu Mirzəyev (2003)
- Şahin Diniyev (2004-05)
- Mirbağır İsayev (2011)
- Fuad İsmayılov (2011-2012)
- Mahmud Qurbanov (2012-2013)
- Vidadi Rzayev (2013-2015)
- Şahin Diniyev (2015-2018)
- Yunis Hüseynov (2018-2019)
- Yaşar Vahabzadə (2019-2022)
- Tərlan Əhmədov (h-h)
İndiki heyətiRedaktə
24 Noyabr 2020 tarixində yenilənib
Kəpəz
|
İstinadlarRedaktə
- ↑ "Gəncə futbolu və onun qızıl dövrü YAZI (LAYİHƏ)". 2021-05-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-10-06.
