Lyuis Hemilton
Lyuis Karl Devidson Hemilton (7 yanvar 1985[1][2][…]) — Britaniyalı idmançı, Formula-1 pilotu, 7 qat dünya çempionu (2008, 2014, 2015, 2017, 2018, 2019 , 2020).
| Lyuis Hemilton | |
|---|---|
| Lewis Hamilton | |
 | |
| Tam adı | Lewis Carl Davidson Hamilton |
| Doğum tarixi | 7 yanvar 1985[1][2][…] (39 yaş) |
| Maşın | 44 |
| Komanda | Mercedes AMG Petronas |
| Formula 1 karyerası | |
| Yarış sayı | 213 |
| Çempionluq | 7 (2008, 2014, 2015, 2017, 2018)(2019)) (2020) |
| Birincilik | 103 |
| Cəmi xal | 2695 |
| Poul sayı | 104 |
| Podium | 121 |
| Rekord dərəcə | 38 |
| Birinci yarış | 2007 Avstraliya |
| Mövqeyi | 2-ci (2021) |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Bioqrafiya
redaktəLyuis Hemilton 1985-ci il yanvarın 7-də İngiltərənin Stiveneyc şəhərində anadan olub. Adının doqquzqat olimpiya çempionu olan amerikalı atlet Karl Lyuisdən götürüldüyü deyilir, lakin sürücünün özü bunu təkzib edib. Atası Əntoni Qrenada əsilli britaniyalı zənci, anası Karmen isə ağdərilidir. Lyuis Hemiltonun iki yaşı olanda valideynləri ayrılıb. Lyuis Hemilton anası və iki ögey bacısı – Nikola və Samanta ilə yaşayıb. Onun 12 yaşı tamam olduqda isə atasının yanına köçür, ögey anası Linda və ögey qardaşı Nikolas ilə birlikdə yaşayır. Nikolas da yarışçıdır, lakin serebral iflicdən əziyyət çəkdiyindən, onun üçün xüsusi modifikasiya edilmiş maşınlarla yarışır.
2007-ci ilin noyabr ayından Nikol Şerzinger ilə münasibətdə olan Lyuis 2010-cu ildə ondan ayrılır. Lakin sonradan dəfələrlə bir yerdə görünürlər.2013-cü ildə yenidən birlikdə olduqlarını bildirirlər, lakin 2015-ci ilin fevral ayında münasibətlərinə son qoyurlar. Lyuis Monakoda yaşayır. Yarışlara və başqa ölkələrə gəzintiyə qırmızı rəngli Bombardier Challenger 600 markalı şəxsi təyyarəsi ilə gedən Lyuisin maşınlara marağı da böyükdür. Pagani, Mercedes-in bir neçə modeli ilə yanaşı, Ferrari LaFerrari-si də var.
Sürücülük karyerası
redaktə1991-ci ildə atası Lyuisə radiodalğa ilə idarə olunan maşın alır. Lyuis bu maşınlarla keçirilən çempionatda ikinci olur və özündən yaşda böyük olanları məğlub edir. Həmilton kartinqə səkkiz yaşında başlayır və istedadını ilk günlərdən göstərə bilir. Müxtəlif yarışların qalibi olur. 1995-ci ildə avtoqraf mərasimində Ron Dennisə deyir: "Salam, mən Lyuis Həmiltonam. Mən kartinqdə Britaniya çempionatında qalib gəlmişəm və bir gün sənin üçün, McLaren üçün sürmək istəyirəm. Ron Dennis də onun imza üçün uzatdığı kitaba belə yazır: "Mənə doqquz il sonra zəng et. Onda sənin üçün bir şey düşünərik". Lakin Ron Dennis onu 1998-ci ildə Britaniyadakı ikinci uğurunu qazandıqdan sonra McLaren-in gənc sürücülər proqramına dəvət edir. Onların müqaviləsinə yaxşı nəticələr əldə edəcəyi təqdirdə, gələcəkdə Formula 1-də yarışmaq da daxil idi. TeamMBM.com komandasının tərkibində 2000-ci illərin əvvəlində Formula A və Formula Super A seriyalarında qalib gəlir. Həmin vaxt onun komanda yoldaşı Niko Rosberq olur. Əvvəlcə çox yaxşı dost, sonra komanda yoldaşı olacağı, sonra da münasibətləri pozulacaq Niko Rosberq… Formula Renault-da yarışdıqdan sonra 2004-cü ildə Formula 3-də iştirak edir və bir qələbə qazandığı mövsümdə beşinci yeri tutur. Buradakı uğurlardan sonra 2006-cı ildə ART Grand Prix komandasının tərkibində GP2 seriyasına keçir. Bir il əvvəl isə Niko Rosberq məhz həmin komandanın tərkibində seriyanın qalibi olmuşdu. Lyuis də Niko Rosberqin uğurunu təkrarlayır və 2006-cı ildə GP2 çempionu olur. Xuan Pablo Montoyanın Formula 1-dən getməsi ilə Lyuis üçün avtoidmanın zirvəsi sayılan seriyaya yaşıl işıq yanır.
Formula 1
redaktə2007
redaktəLyuisin McLaren-də komanda yoldaşı ikiqat dünya çempionu Fernando Alonso olur. Həmilton Avstraliyadakı debüt yarışındaca podiuma yüksəlməyi bacarır. İlk qələbə isə Kanadada qazanılır. Mövsümün ilk doqquz yarışını podiumda başa vurur. Nürburqrinqdə keçirilən Avropa Qran Prisində sıralanma turunda təkər yaxşı taxılmadığı üçün qəzaya uğrayan Lyuis təcili xəstəxanaya aparılır, lakin şüuru yerində olur. Növbəti gün həkimlər onun yarışa çıxa biləcəyini açıqlayırlar. Lakin xal zonasına düşə bilmir. Macarıstanda sıralanma turunda Fernando Alonso ən sürətli dövrəni vurur, lakin pitdə Lyuisi ləngitdiyi üçün startda beş yer itirmə cəzası verilir. Bu hadisə ikilinin münasibətlərini pisləşdirir.Braziliyadakı son yarışa çempionatın lideri kimi yollanan Həmilton yarışı yeddinci yerdə tamamlaya bilir. Fernando Alonso üçüncü olur və onların hər ikisi 109 xal toplayırlar. Çempion isə yarışda qalib gələrək xalını 110-a çatdıran Kimi Rəykkönen olur. Həmin ilin oktyabr ayında FİA BMW Sauber və Williams komandalarının yanacaqdan istifadədə qayda pozuntularına yol verdiklərini düşünərək araşdırmalar aparır. Əgər həmin komandaların sürücüləri cəzalandırılsa, Lyuis Braziliyadakı yarışı beşinci yerdə bitirmiş olacaqdı və Kimi Raykkoneni bir xal üstələyərək titulu əldə edəcəkdi. Lakin bu baş vermir. Lyuis də BBC-ə verdiyi müsahibəsində digər sürücülərin cəzalandırılması ilə qazanılacaq titulu istəmədiyini bildirir. Komandanın sürücülərinin arasındakı soyuq münasibət onlardan birinin komandadan gedəcəyi barədə şayiələrin yayılmasına sabəb olur.Ferrari rəhbərliyinin Həmiltonu komandaya gətirmək istədiyi bildirilir. Lakin bu, baş vermir – Fernando Alonso komanda ilə qarşılıqlı razılıqla müqaviləsini vaxtından əvvəl bitirir və Renault-ya qayıdır.
2008
redaktəNövbəti mövsüm onun komanda yoldaşı Heykki Kovalaynen olur. Lyuis də komanda ilə 2012-ci ilin sonuna qədər olan yeni müqavilə imzalayır. Mövsüm Lyuis Həmilton ilə Felipe Massanın titul uğrunda mübarizəsi ilə keçir. Hər iki sürücü Braziliyaya qədər beş qələbə qazanır, son yarışa yollanarkən Lyuis Hemiltonun 94,Felipe Massanın isə 87 xalı olur.Felipe Massa yarışda qalib gələcəyi halda, Lyuis Hemiltona titul qazanmaq üçün beşincilik kifayət edirdi.Felipe Massa yarışa pouldan, Lyuis Hemilton isə dördüncü yerdən başlayır. Yarışın sonuna yaxın Sebastyan Fettel onu keçir və Lyuis Hemilton 6-cı yerə düşür, sliklərlə davam edən Timo Qlok da ondan öndə olur.Felipe Massa yarışda qalib gəlir və çempion olduğunu düşünür.Ferrari boksunda hamı çempionluğa sevinərkən, Lyuis Hemilton son döngədə Timo Qloku keçir və beşinci yeri tutaraq ən gənc dünya çempionu adını Fernando Alonsodan alır.
2009
redaktə2009-cu ilin ilk yarışından FİA-nın hakimlərinə "yalançı sübut" göstərdiyi üçün yarışdan diskvalifikasiya edilən Lyuis daha sonra Çarli Uaytinqdən buna görə üzr istəyir. Mövsüm ərzində Brawn GP və Red Bull komandaları daha güclü təsir bağışlayırlar. Lyuis Macarıstan və Sinqapurda qələbə qazanır. Mövsümü 49 xalla beşinci yerdə başa vurur.
2010
redaktə2010-cu ildə Kovalaynen komandadan gedir və onu son dünya çempionu Censon Batton əvəzləyir. Mövsümdəki ilk qələbəsini İstanbulda qazanır. Kanadada ikinci qələbəsini əldə edir və çempionatda liderliyə yüksəlir. Mövsümün son yarışlarında əhəmiyyətli xallar itirən Lyuis Əbu Dabidəki son yarışda ikinci olur və ən gənc çempion adını Sebastyan Fettelə verməli olur.
2011
redaktəRed Bull-u "İçki şirkətinin komandası" adlandırdığı 2011-ci ildə Çində, Almaniyada və Əbu Dabidə qələbələr qazanır. Çempionatı 227 xalla beşinci yerdə vurur və 270 xalla ikinci olmuş Censon Battona kifayət qədər böyük fərqlə uduzur.
2012
redaktə2012-ci ilin yeddinci yarışı olan Kanada Qran Prisində qalib gəlir – beləliklə, mövsümün yeddinci yarışında qələbə qazanan yeddinci sürücü olur. Valensiyadakı yarışın gedişində hətta çempionatda liderliyə də yüksəlir. Lakin Pastor Maldonado ilə insidentdən sonra yarışı dayandırmalı olur. Fernando Alonso qazandığı qələbə ilə liderliyə yüksəlir. Lyuis keçilməz olduğu Kanada və Macarıstan Qran Prilərində, yenidən təqvimə qayıtmış ABŞ Qran Prisində qələbələr qazanır. Ostində qalib gələn ilk sürücü olur. Mövsümü 190 xalla dördüncü yerdə başa vurur. 2012-ci ilin sentyabr ayında növbəti mövsümdə Mercedes-də çıxış edəcəyi açıqlanır. Yeni komandası ilə üçillik müqavilə bağlayır və yaxşı tanıdığı Niko Rosberq ilə komanda yoldaşı olur.
2013
redaktə2013-cü il də Red Bull- un üstünlüyü ilə keçir. Mercedes AMG Konstruktorlar Kubokunda Ferrari-ni altı xalla üstələyərək ikinci ola bilir. Həmilton bu mövsümü də qələbəsiz başa vurmur – Macarıstanda podiumun zirvəsinə yüksəlir.
2014
redaktə2014-cü ildə turbo motorlara keçiddən sonra Mercedes qarşısıalınmaz olur. Avstraliyada Həmilton yarışxarici qalır və Niko Rosberq qalib gəlir. Növbəti beş yarışda iki sürücü podiumda ilk iki yeri tuturlar. Bu yarışların ilk dördündə qalib gələn Həmilton olur. Lakin Monakoda sıralanma turundakı hadisələr iki sürücü arasında narazılıqları başladır. Sıralanma turunun sonunda lider olan Niko Rosberqin maşını yoldan çıxır, sonra isə trasa qayıdır. Buna görə sarı bayraqlar çıxır. Həmilton sürətli dövrəsini vura bilmir,Niko Rosberq poulun sahibi olur. Məsələ FİA tərəfindən də araşdırılır, lakin heç bir cəza verilmir.Belçikadakı yarışda aralarında yaşanan insident onların münasibətini daha da soyuqlaşdırır. Həmilton mövsümdə daha yeddi qələbə qazanır. İkiqat xalların verildiyi Əbu Dabi yarışında qalib gələrək ikinci titulunu əldə edir.
2015
redaktəHəmilton və Mercedes 2015-ci ilə də yaxşı başlayırlar. Lyuis İspaniyadakı yarışa qədər Niko Rosberqe keçilmir.Monako Qran Prisi yenə də yaddaqalan olur – yarışın son dövrələrində Təhlükəsizlik Maşını trasa çıxarkən komanda yarışın lideri Lyuisi pit- stopa çağırır. Lyuis eyni addımın Niko Rosberq üçün də atılacağını gözləyir, lakin belə olmur. Britaniyalı trasa Niko Rosberq və Sebastyan Fettelden arxada qayıdır və yarışı üçüncü yerdə tamamlayır. Bu,Niko Rosberqin Monakoda ardıcıl üçüncü qələbəsi olur. Komanda hadisəyə səbəb kimi Lyuisin trasdakı yerini təyin edə bilmədiklərini göstərir və Toto Volff yarışdan dərhal sonra verdiyi müsahibədə ondan üzr istəyir. Podiumda isə Lyuis çox pərişan görünür. Lyuis ABŞ Qran Prisində çempionluğunu elan edir. Yarışın startında ilk döngədə komanda yoldaşını trasdan çölə atır və bu da onların onsuz da pis olan münasibətlərini daha da pisləşdirir. Podium mərasimindən əvvəl Niko Rosberqin şapkasını onun üstünə atır, o da eyni qaydada şapkanı "geri göndərir".Niko Rosberq mövsümün son üç yarışında qalib gəlir.
2016
redaktə2016-cı ilə Niko Rosberq möhtəşəm başlayır və keçən mövsümün sonunda yarımçıq qoyduğu işi davam etdirir – ilk dörd yarışda qalib gələrək qələbə seriyasını yeddiyə çıxardaraq Alberto Askari və Mixael Şumaxerin nailiyyətini təkrarlayır. Ən çox ardıcıl qələbəni isə 2013-cü ildə Sebastyan Fettel qazanıb – 9 qələbə.Niko Rosberqin seriyası İspaniyada da davam edə bilərdi, lakin yarışın ilk dövrəsində lider olduğu halda Həmiltonla insidentdən sonra hər ikisi yarışı yarımçıq saxlayır. Lyuis mövsümdəki ilk qələbəsini Monakoda qazanır.Red Bull-un Daniel Rikiardonu pit-stopda ləngitməsi ilə liderliyə yüksəlir və bunu əldən vermir. Qələbədən özünə gələn Həmilton Bakıdakı yarış istisna olmaqla, növbəti altı yarışın beşində qələbə qazanır.Avstriyadakı yarışın son dövrəsində Niko Rosberq bolidi onun üzərinə sürür, lakin geriyə düşən özü olur və Həmilton qalib gəlir. Mövsümün ikinci hissəsinə Niko Rosberq daha yaxşı başlayır və dörd yarışda üç qələbə qazanır.Malayziyadakı yarışda lider olan Həmiltonun motoru partlayır,Red Bull sürücüləri həmin yarışı ilk iki sırada başa vururlar.Niko Rosberq Yaponiyadakı əzmkar qələbədən sonra titulun əsas namizədi olur. Mövsümün son dörd yarışında Lyuis qalib gəlir.Niko Rosberq isə bütün bu yarışları ikinci yerdə vurur və titulu beş xal fərqlə qazanır.Əbu Dabidəki son yarışda Lyuis rəqiblərin Niko Rosberqe çatması üçün əlindən gələni edir, hətta trasda sürətini maksimum azaldır. Lakin istədiyinə nail ola bilmir. Mövsüm başa çatdıqdan sonra Niko Rosberq gözlənilmədən karyerasını bitirdiyini açıqlayır.
2017
redaktəHəmilton bu mövsüm 11 poul əldə etdi və bütün zamanların ən çox poul qazanma rekordunun sahibi oldu, davamlılığı(hər yarışı xalla bitirdi) və yeni komanda yoldaşı Valtteri Bottas ilə ciddi rəqabət olmaması ilə yanaşı, doqquz yarış qalibiyyəti əldə edərək, mövsümün ilk yarısında Fettel ilə xal kəsiri yaradaraq dördüncü çempionluğunu təmin etdi, bununla da mövsümün bitməsinə iki yarış qala çempionluğunu elan etmiş oldu.[3]
Həmçinin bax
redaktəİstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 http://espn.go.com/racing/driver/_/id/868/lewis-hamilton.
- ↑ 1 2 Lewis Hamilton // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- ↑ Donaldson, Gerald. "Lewis Hamilton – Hall of fame". formula1.com. FIA Formula One World Championship Limited. 8 October 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 23 June 2022.