Məşəl (jurnal)

"Məşəl"13 noyabr 1919-cu ildə nəşr olunan satirik jurnal.

Məşəl(jurnal)
Baş redaktor Əliheydər Qarayev
Növ Kommunist, satirik jurnal
Təsis tarixi 13 noyabr, 1919
Qərargah Bakı, Azərbaycan
Dil Azərbaycan dili

Tarixi redaktə

1919-cu il noyabr ayinin 13-də Əliheydər Qarayev Bakıda "Məşəl" satirik jurnalını çıxartmışdır. Bu "Molla Nəsrəddin"in ənənələrini davam etdirən ilk kommunist jurnalı idi. Əliheydər Qarayev 1919-cu ilin mayından 1920-ci ilin aprelinədək "Zəhmət sədası", "Zəhmət", "Azərbaycan füqərası", "Füqəra sədası", "Füqəra", "Oktyabr inqilabı" adlı qəzetlərin redaktoru olmuşdur.

Fəaliyyəti redaktə

Jurnalın əsas müəllifləri Əliheydər Qarayev, Seyid Cəfər Pişəvəri, Ağababa Yusifzadə, Bayraməli Sərablı, Ağahüseyn Rəsulzadə, Əlisəttar İbrahimov, Nemət Bəsir və başqaları idi. Onlar satqın müsavat hökumətinin çirkin əməllərini, kapitalistləri, gənc Sovet hakimiyyətinə qarşı çıxan əksinqilabçı ağqvardiyaçı qüvvələri və başqalarını satira atəşinə tuturdular. Əliheydər Qarayev "Binəva" imzası ilə yazdığı baş məqalədə göstərirdi ki, jurnalın əsas məqsədi istismarçı siniflərə qarşı, daha qəti mübarizə aparmaqdır. Həqiqətən də jurnalın müəllifləri satiranın əsas növlərindən istifadə edərək müsavat hökumətinin bütün hiylələrini açır, xalqı ona qarşı mübarizəyə səsləyirdi.

"Məşəl" mühüm beynəlxalq məsələlərdən də yazırdı. Məsələn, 6-cı nömrədə gənc Sovet dövlətinin Uzaq Şərqə soxulan AmerikaYaponiya müdaxiləçilərini əzdiyini belə xəbər verirdi:

  Amerikanlar Sibiryanı oğurlayıb udduqda boğazlarında qaldığına görə qusmağa labüd qalmışdır.  

Jurnalın 1919-cu ildə 4, 1920-ci ildə 2 nömrəsi çıxmışdır.

Şöbələri redaktə

"Məşəl" jurnalının aşağıdakı şöbələri var idi:

  1. Teleqraf xəbərləri.
  2. Azərbaycanda.
  3. Mətbuat.
  4. Sənətkarlar ittifaqında.
  5. Bakı quberniyasında.
  6. İran xəbərləri.
  7. Ədəbiyyat.
  8. Xüsusi elanlar.[1]

Həmçinin bax redaktə

Xarici keçidlər redaktə

İstinadlar redaktə

  1. "Azərbaycan mətbuatı tarixi" (Dərs vəsaiti), N. Zeynalov, I hissə, Bakı, 1973 səh. 93-94.