Orxan Çələbi və ya Şahzadə Orxan (141229 may 1453, Konstantinopol) — bacısı Sultan Fatma xanımla birlikdə Bizans imperiyasına girov olaraq göndərilən beşinci Osmanlı Sultanı I Mehmedin (Çələbi Mehmet) böyük qardaşı və Qasım Çələbinin oğludur.[1] Onun Əli şah, Cihan şah, Vəli Xan və Buğa Xan adlı dörd oğlu var idi. O İstanbulun fəthi zamanı keşiş paltarı geyinərək Konstantinopol şəhərindən qaçmağa çalışarkən Osmanlılar tərəfindən tutularaq edam cəzasına məhkum edilmişdir.[1]

Orxan Çələbi
Doğum tarixi 1412
Vəfat tarixi 29 may 1453(1453-05-29)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi başın kəsilməsi
Fəaliyyəti siyasətçi

Həyatı

redaktə

Bizans İmperatorluğu mütəmadi olaraq Orxan Çələbini Anadoluya göndərməklə əhalini Osmanlı imperiyasının əleyhinə üsyana qaldıracağı ilə hədələyir və bunu etməmək müqabilində Osmanlıdan xərac alırdı. Fateh Sultan Məhəmməd hakimiyyət başına gəldikdən sonra bu xəracı verməkdən imtina etmişdir. Orxan Çələbi, İstanbulun II Məhəmməd tərəfindən mühasirəyə alınması zamanı 600 əsgəri ilə şəhərin Osmanlılara qarşı müdafiəsində iştirak etmişdir. O, adamlarını Yeddiqüllənin dənizkənarı divarlarına və Yeniqapıya doğru uzanmış olan qala divarları silsiləsində yerləşdirmişdir.[2][3]

Ölümü

redaktə

İstanbulun fəthindən sonra Şahzadə Orhan rahib kimi geyinərək şəhəri tərk etmək istəyərkən Osmanlı əsgərləri tərəfindən tutularaq edam edilmişdir.

Əmir Süleyman Çələbinin oğlu olan və 1420-ci ildə Bursada I Mehmed tərəfindən gözlərinə mil çəkilmiş olan Şahzadə Orxan Çələbi ilə[4] qarışdırılmamalıdır.

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 "The Imperial House of Osman - 2". 16 iyun 2002 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 iyun 2002.
  2. Araştırmaları, Osmanlı. "Osmanlı Araştırmaları - İstanbul'un fethinde 600 Türk askeri, Fatih'e karşı savaştı". www.os-ar.com. 2015-04-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-03-14.
  3. Bilge., Umar. Bizans'ın son yüzyılları, 1261-1453. Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı. 2003-01-01. ISBN 9753330960. OCLC 255351080.
  4. "The Imperial House of Osman - 3". 2 Mayıs 2006 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2 Mayıs 2006.