Palindrom
Bu məqaləni vikiləşdirmək lazımdır. |
Palindrom – tərsinə oxunuşu da eyni olan cümlə, söz və ədədlərə deyilir. Yunan dilindəki "Palindromon" sözündəndir, mənası "Geri çevrilən / Tərs(in)ə dönən", "Arxası-Önü olmayan" deməkdir. Azərbaycan dilində bunu "Astarı-Üzü (Tərsi-Üzü) eyni" kimi qəbul etmək olar. Müasir Türk dilində "palindrom" termininin mənasını birbaşa açıqlayan "Tərsi-düzü bir" deyimi işlədilir. Palindrom yaradıcılığında dilin ifadə və formal imkanlarının üzə çıxarılması əsas məqsəd daşıdığından bu söz yığınının hər şeyə rəğmən bir də müəyyən məna daşıması əlavə üstünlük sayılır.
Tarixi redaktə
İlk palindrom hələ Miladdan əvvəl IV əsrdə qədim latın dilində tərtib olunub : "Sator Arepo tenet opera rotas"("Əkinçi Arepo yorulmadan çalışır.") Bizans imperiyasının paytaxtı Sofiyadakı bir kilsənin mərmər divarlarına aşağıdakı palindrom üslublu hikmət oyulmuşdur: NİSPONANOMİMATAMİMONANOPSİN("Təkcə üzünüzü deyil, günahlarınızı da yuyun")
Nümunələr redaktə
Palindrom sözlər redaktə
Mum, Sus, Dad, ləl, lal, ütü, iki, səs, ada, ağa, ala, iri, yay, ana, ata, kök, bab, amma, kələk, şabaş, qabaq, mənəm, qapaq, ənənə, mühüm, kiçik, Əzizə, Küllük, qulluq, Tavat, şeş, küçük iti
iti
Palindrom cümlələr redaktə
Bizə tut əzib.
Ey mələk kələm ye.
Buruq ada qurub.
Bikə kök əkib.
Palindrom ədədlər redaktə
- 323
- 2332
- 6336
- 54245
- 623326
- 7895987
- 42699624
- 536754457635
- 98765432100123456789
- 98778855231222213255887789
Quranda olan palindromlar redaktə
1 — (Mudethir 74:3)
ر ب ك ف ك ب ر → ﻭرﺑﻚ ﻓﻜﺒﺮ
2 — (Yasin 36:40)
ك ﻝ ف ﻱ ف ﻝ ك → ﻭﻛﻞ ﻓﻲ ﻓﻟﻚ ﻳﺴﺒﺤﻮﻥ
Qədim Sanskrit dilində palindromlar redaktə
Yuxarıdan aşağıya, əksinə, sağdan sola və əksinə oxunduqda eyni cür oxunurlar.
sa- | ka- | ra- | na- | na- | ra- | ka- | sa- |
kā- | ya- | sā- | da- | da- | sā- | ya- | kā |
ra- | sā- | ha- | vā | vā- | ha- | sā- | ra- |
nā- | da- | vā- | da- | da- | vā- | da- | nā. |
(nā | da | vā | da | da | vā | da | nā |
ra | sā | ha | vā | vā | ha | sā | ra |
kā | ya | sā | da | da | sā | ya | kā |
sa | kā | ra | nā | nā | ra | kā | sa) |
Həmçinin bax redaktə
Xarici keçidlər redaktə
- Palindrome Arxivləşdirilib 2013-10-24 at the Wayback Machine
- List of palindromes from Princeton Lexical Database. Arxivləşdirilib 2012-06-20 at the Wayback Machine
Mənbə redaktə
http://alatoran.org/Jurnal_2004_2/jurnal_2004_2_04_2.html Arxivləşdirilib 2011-12-31 at the Wayback Machine
Bu məqalə qaralama halındadır. |