Rəftar İmanov
Rəftar Cəlil oğlu İmanov (16 oktyabr 1929) — tarixçi-alim, Azərbaycan Dövlət Dəniz Akademiyasının Kafedra müdiri, qarabağşünas.
Rəftar İmanov | |
---|---|
Rəftar Cəlil оğlu İmanov | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Dövlətyarlı, Füzuli, Azərbaycan SSR |
Həyatı
redaktəRəftar Cəlil oğlu İmanov 16 oktyabr 1929-cu ildə Füzuli rayonunun Dövlətyarlı kəndində dünyaya göz açıb. Natamam orta təhsilini Dövlətyarlı kəndində aldıqdan sonra orta təhsilini Füzuli Pedoqoji texnikumunda başa çatdırmışdı. Orta təhsillə kifayətlənməyən R. İmanov ali təhsili almaq üçün 1946-cı ildə indiki Bakı Dövlət Univesitetinin tarix fakültəsinə daxil olur. Burada о, akademik İsmayıl Hüseynov və Əlisöhbət Sumbatzadə, Akademiyanın müxbir üzvüləri Zülfəli İbrahimov, Əlövsət Quliyev və İqrar Əliyev, professorlar Hətəm Şahmalıyev, Mehdi İrəvanski, Məmməd Şıxlı və Miryusif Mirhadıyev (1922–1994), dosent Əkbər Dadaşlı və digər görkəmli tarixçi alimlərin mühazirələrinii dinləyərək savadlı tarixçi kimi formalaşmışdı.
Bakı Dövlət Univesitetini müsbət göstəricilərlə başa vurmuş R. İmanov 1951-ci ildə doğma rayonunun Qarğabazar kənd orta məktəbinə təyinat alır. Gənc müəllim dərs dediyi bütün siniflərdə tarix fənninin sirlərini şagirdlərə öyrətməkdə xüsusilə canfəşanlıq edərək Füzuli rayonunun tarix müəllimləri arasında layiqli hörmət qazanmışdı.
R. İmanov pedoqoji fəaliyyətilə yanaşı elmi fəaliyyətlə də məşğul olmağı qarşısında məqsəd qoymuşdu. Beləliklə о, 1967–1971-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyası Tarix İnstutununun aspirantı olmuşdur. 1973-cü ildə isə о, Akademiyanın vitse prezidenti, akademik İ. A. Hüseynovun rəhbərliyilə başa çatdırdığı "Azərbaycanın yeni şəhəri Daşkəsənin yaranması və inkişaf tarixi (1945–1970)" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını Akademiyanın Tarix Instutunda müvəffəqiyyətlə müdafiə etmişdir. 1973-cü ildə tarix elmləri namizədi alimlik dərəcəsi və 1979-cu ildə isə dosentlik elmi rütbəsi almış R. İmanov 1973-cü ildən 1988-ci ilədək Xankəndi Dövlət Pedoqoji İnstitutnda dosent, tarix fakültəsinin dekanı və tarix kafedrasının müdiri vəzifələrinə çalışmışdı. R. İmanova 1988–1992-ci illərdə H. Zərdabi adına Gəncə Pedoqoji İnstitutunun İctimai Elmlər kafedrasında dosent, 1992–1996-cı illərdə isə N. Tusi adına Azərbaycan Dövlət Pedoqoji Universitetinin Şuşa filialında dosent vəzifəsində çalışmaq nəsib olmuşdur. Rəftar müəllim 1996-cı ilin oktyabr ayından bəri Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasının tarix kafedrasında çalışırdı. Hazırda Dənizçilik Akademiyasının tarix kafedrasının müdiridir.
R. İmanov 50-illik elmi-pedoqoji staca malik qocaman müəllim və səriştəli tarixçi alimdir. О, çalışdığı dövr ərzində "SSRİ-nin qabaqcıl maarif xadimi" adına layiq görülmüş, Azərbaycan Maarif Nazirliyinin və Azərbaycan Respublikası Ali Təhsil Nazirliyinin "Fəxri fərmanları" ilə təltif olunmuşdur.
Elmi fəaliyyəti
redaktəRəftar İmanov elmi və pedoqoji fəaliyyəti ərzində 4 monoqrafiya, 10 elmi metodiki vəsait, 35 elmi-nəzəri və publistik məqalə nəşr etmişdir.
Kitabları
redaktə- Yeni sosialist şəhəri Daşkəsən tarixindən (1945–1970), (kitab). Elm nəşriyyatı, Bakı, 1973;
- Daşkəsən (monoqrafiya). Azərnəşr, 1977;
- Böyük Oktyabrın nailiyyətlərinin müdafiəsində. Bilik cəmiyyəti, Bakı, 1977;
- Dağlıq Qarabağda xalq təsərrüfatının inkişafı. Bilik cəmiyyəti, Bakı, 1980;
- Sosialist Dağlıq Qarabağı. Bakı, 1982;
- Çiçəklənən diyar (DQMV tarixinə aid monoqrafiya). Azərnəşr, 1984;
- Sovet Dağlıq Qarabağı. Azərnəşr, 1983;
- Sosializm təkmilləşdirilməsi şəratində Azərbaycan SSR DQMV iqtisadi və sosial inkişafına rəhbərlik sayəsində respublika partiya təşkilatının fəaliyyəti. Gəncə nəşriyyatı, 1989;
- Siyasi tarix fənninin ictimai elmlər sistemində yeri və rolu (metodiki vəsait). Gəncə, 1992;
- Azərbaycan tarixi fənninin ictimai elmlər sistemində yeri və rolu (metodiki tövsiyə). N. Tusi adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin nəşriyyatı, 1993;
- Dünya və Vətən mədəniyyəti tarixi (dərs vəsaiti). Bakı, Elm nəşriyyatı, 1996;
- Müharibədən sonra Azərbaycanın sosial-iqtisadi və siyasi inkişafı və onun başlıca istiqamətləri (1945–1991). Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyası, Bakı, 1999;
- Azərbaycan və İran ikinci cahan müharibəsindən sonrakı illərdə. Bakı, 2000;
- Tarix fənni üzrə metodiki vəsait. Bakı, 2002;
- DQMV-nin təşkili və onun siyasi nəticələri. Azərbaycan Universitetinin nəşriyyatı, 2002
- Azərbaycan Dövlət Xəzər Gəmiçiliyinin tarixi(kitab). Bakı, 2003;
- Azərbaycanın ərazi bütovlüyünə qəsd — Qondarma Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti (monoqrafiya). Adiloğlu nəşriyyatı, 2005;
- Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə qəsd — qondarma Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti, Bakı, 2006, 260 səh;
- Qondarma Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayətinin yaranması tarixindən (monoqrafiya). Azərbaycan Texniki Universitetin nəşriyyatı, Bakı, 2006, 230 səh;
- Dünya və Vətən mədəniyyəti tarixindən səhifələr. Nəşriyyat, 2007;
- Ömrün Qarabağ səhifələri. Azərbaycan Texniki Universiteti, Bakı, 2009;
- Müxtəsər Azərbaycan Tarixi (dərs vəsaiti). Bakı, 2010;
- Azərbaycan Dövlət Dəniz Akademiyası, dərs vəsaiti. Bakı, 2011;
- XVIII əsrin 90-cı illərində Qarabağ əhalisinin yadelli işğalçılara qarşı mübarizəsi tarixindən. Bakı, 2012;
Elmi məqalələri
redaktə- Azərbaycan Uralı. "Təşviqatçı" jurnalı, № 5, 1960
- Sosialist şəhəri (Daşkəsən). "Elm və həyat" jurnalı, № 3, 1970
- Yeni sosialist şəhəri Daşkəsənin yaranması və inkişafı tarixindən. Azərbaycan EA Xəbərləri, № 2, 1970
- Azərbaycan Uralında mədəni quruculuq. "Tarix və ictimaiyyət", № 2, 1970
- Daşkəsən yarışır. "Təşviqatçı" jurnalı, № 13, 1970
- Daşkəsən yeni beşillik illərində. "Təşviqatçı", № 13, 1973
- Duman arxasında şəhər. "Təşviqatçı", № 10, 1972
- Dostluğun bəhrəsi. "Təşviqatçı", № 23, 1974
- Hər şey cəbhə üçün. "Ulduz" jurnalı, № 4, 1975
- Xalqın böyük hünəri. "Təşviqatçı", № 7, 1975
- Xalqların dostluq hünəri. "Təşviqatçı", № 10, 1976
- Partiya və sosializm yarışı. "Təşviqatçı", № 22, 1976
- DQMV oktyabrın yetirməsidir. Bakı Dövlət Universitetinin elmi əsərləri, № 3, 1977
- Gütlərin şüurunda beynəlmiləlçilik ideyasının inkişafı. "Təşviqatçı", № 8, 1978
- DQMV sosialist inqilabı illərində. "Təşviqatçı", № 8, 1978
- DQMV-də planlar yerinə yetirilir. "Təşviqatçı", № 16, 1979
- DQMV Böyük Vətən Müharibəsi illərində. Bakı Dövlət Universitetinin elmi əsərləri, № 8, 1979
- Xalqın böyük hünəri DQMV materialları əsasında. "Təşviqatçı", № 7, 1980
- Azərbaycan tarixində xalqlar dostluğu movzusunun tədris metodikası haqqında. "Tarix-ictimaiyyət" jurnalı, № 5, 1980
- Sovet adamları vətənpərvər və beynəlmiləlçidir. "Təşviqatçı", № 15, 1981
- Sov. İKP Mərkəzi Komitəsinin may 1977-ci il plenumunun materiallarının öyrənməsi. "Tarix-ictimaiyyət" jurnalı, № 5, 1977
- Sovet xalqları və beynəlmiləlçilik. "Təşviqatçı", № 7, 1981
- Azərbaycan KP-nin DQMV-də sənayenin və kənd təsərrüfatının inkişafına rəhbərlik sahəsində fəaliyyəti (1971–1989). ADU-nun əsərləri, Bakı, 1982
- Lenin xalqlar dostluğu bayrağı altında. Azərbaycan EA Xəbərləri, № 4, 1982
- Dağlıq Qarabağın qəti addımları. "Təşviqatçı", № 21, 1983
- Dağlıq Qarabağ Muxtar Vilayəti. "Elm və həyat", № 11, 1983
- Dağlıq Qarabağın Mədəniyyət ocaqları. "Mədəni-maarifin işi" jurnalı. № 1, 1982
- DQMV Böyük Vətən Müharibəsi illərində, "Elm və həyat", № 5, 1985
- Beynəlmiləlçilik bizim bayramımızdır. "Təşviqatçı", № 19, 1986
- Coşğun və tərəqqi illəri (DQMV xalq maarifi). "Tarix-ictimaiyyət" jurnalı, 1986
- Tərəqqi və quruculuq yolu ilə. "Təşviqatçı", № 15, 1987
- Tarix mədəniyyət abidələri kursu ali məktəblərdə. Tarix və diyarşünaslığa dair ümumittifaq konfransında məruzə. Poltavo şəhəri, 11 fevral 1988-ci il
- Partiyanın aqrar siyasətinin öyrənilməsi. "Tarix-ictimaiyyət" jurnalı, № 5, 1989
- Nəsillərə nümunə (B. Sərdarovun anadan olmasının 100 illiyi münasibətilə). "Təşviqatçı", № 5, 1989
- Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti uğrunda mərd mübarizə. "Kommunist", 28 oktyabr 1989-cu il
- DQMV elm v mədəniyyətin inkişafı. Gəncə, 1989
- Milli müstəqillik uğrunda mübarizə. "Dialoq", № 18, 1990
- İnqilabi yenidənqurma. Vəzifələr və problemlər. "Tarix-ictimaiyyət" jurnalı, № 15, 1992
- Xalqın böyük hünəri. "Müəllim" qəzeti, 14 may 1995-ci il
- DQMV-nin yaranması və onun siyasi nəticələri. 17 oktyabr 1997-ci il
- Müasir dövrdə dinin elm və mədəniyyətlə vəhdətinin bəzi məsələləri (beynəlxalq simpozium). Bakı, 1997
- Müstəqilliyimizin ilk illərində milli dövlət quruculuğumuzun çətinlikləri və onları aradan qaldırmaq tədbirləri. ADR-in 80 illiyinə həsr edilmiş Elmi Konfrasın materialları, Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasının əsərləri, 21 may 1998-ci il
- Xocalı soyqırımı erməni vəhşiliyinin canlı nümunəsidir. "Xocalının səsi", 26.02.1999
- 28 aprel Azərbaycanın qara günlərinin başlamasıdır. "İki sahil" qəzeti, 29.04.1999
- Azərbaycanın XIX və XX əsr tarixi və onun tədris məsələləri. Respublika elmi-praktik konfransında məruzə, 17 oktyabr 1997-ci il
- Daşnaqların Qarabağ siyasəti, separatizmin mərhələləri. "Müxalifət" qəzeti, 4 aprel 1998-ci il
- Daşnaqların Qarabağ siyasəti. "Müxalifət" qəzeti, 8 aprel 1998-ci il
- Azərbaycanın müstəqilliyi əbədi və sarsılmazdır. AR Elmi Konfransının materialları. ADNA-nın nəşriyyatı
- "Politologiya və Sosiologiya" fənni üzrə dərs proqramı. AZTU nəşriyyatı, Bakı, 2005
- Qonlarma Dağlıq Qarabağ problemi və onun acı nəticələri. AR – 10-a həsr edilmiş praktiki konfransın materialları. ADNA əsərləri. 17 oktyabr 2001-ci il
- Xəzər Donanması Neft Stategiyasının mühüm vəsiləsidir. AR-10-a həsr edilmiş praktiki konfransın materialları, ADNA əsərləri. 17 oktyabr 2001-ci il
- Azərbaycan dənizçilik təhsili — 120. "Azərbaycan müəllimi" qəzeti, 22 noyabr 2001-ci il
- Azərbaycanda dənizçilik təhsilinin inkişafı. "Elm və təhsil", 22 noyabr 2001-ci il
- Deportasiya. "İki sahil" qəzeti, 25 may 2001-ci il
- Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin inkişafında H. Əliyevin təşkilatçılıq rolu. ADNA Elmi-praktiki Konfransın materialları. ADNA əsərləri. 30 mart 2003-cü il
- Azərbaycan Respublikası DQMV-nin yaranması və onun siyasi nəticələri. Azərbaycan Universitetinin nəşriyyatı, Bakı, 2003
- 1920–1921-ci illərdə Azərbaycan Gəmiçiliyinin inkişafı. ADDA-nın elmi əsərləri, Bakı, 2003
- XIX əsrin II yarısı XX əsrin əvvəllərində Azərbaycanda dəniz nəqliyyatının inkişafı. ADDA-nın elmi əsərləri, Bakı, 2003
- Ermənilərin Azərbaycan torpaqlarında törətdikləri əməllər barədə tarixi həqiqətlər (Xocalı soyqırımı haqqında). Milli Akademiyanın Tarix İnstitutunun elmi əsərlər toplusu (Azərbaycan, rus və ingilis dilində), Bakı, 2003
- Nəqliyyat hüququnda daşıma öhdəliklərinin elementləri. Tərəflərin hüquq və vəzifələri. "Nəqliyyat hüququ" jurnalı, № 1, 2004-cü il
- Azərbaycan müstəqillik əldə etdikdən sonra gəmiçiliyin inkişafını şərtləndirən amillər. ADDA-nın elmi əsərləri, № 2, 2004-cü il
- Azərbaycan dənizçilik təhsilinin yaranması və inkişafı. ADDA-nın elmi əsərləri, № 3, 2005-ci il
- Azərbaycanın dəniz nəqliyyatı İkinci Dünya Müharibəsi illərində. Azərbaycan Ali Dənizçilik Məktəbinin nəşriyyatı, Bakı, 2005
- Böyük Vətən Müharibəsi illərində Azərbaycan su nəqliyyatı işçilərinin vətənpərvərlik hərəkatı. ADDA-nın elmi əsərləri, № 3, 2005
- Mədəniyyətşünaslıqdan proqram. ADTU-nun nəşriyyatı, 2005
- Erməni daşnaqlarının Qarabağ siyasəti. Seperatizmin mərhələləri. ADDA-nın elmi əsərləri, Bakı, № 4, 2006
- Deportasiya. 1918-ci il mart hadisələri. Azərbaycanlıların soyqırımı. "İki sahil" qəzeti, 25 mart 2000-ci il
- Azərbaycan dənizçilik təhsilinin inkişafı tarixindən. "Haqqın səsi", 1 iyun 2001-ci il
- Azərbaycanın müstəqilliyi əbədi və sarsılmazdır. "Dəniz" qəzeti, 5 oktyabr 2001-ci il
- Qondarma Dağlıq Qarabağ problemi və onun nəticələri. Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyinin 10-cu ildönümünə həsr olunmuş elmi konfransın materialları. Bakı, 17–18 oktyabr 2001-ci il
- Azərbaycanın müstəqillyi əbədi və sarsılmazdır. Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyinin 10-cu ildönümünə həsr olunmuş elmi konfransın materialları. Bakı, 17 oktyabr 2001-ci il
- Xəzər Donanması Neft Strategiyasının mühüm vəsiləsidir. Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyinin 10-cu ildönümünə həsr olunmuş elmi konfransın materialları. Bakı, 2001-ci il
- Azərbaycan dənizçilik təhsili — 120. "Azərbayca müəllimi", 22 noyabr 2011-ci il
- Azərbaycan dənizçilik təhsilinin inkişafı. "Elm və təhsil" qəzeti, 22 noyabr 2011-ci il
- Dağlıq Qarabağ hadisələri və onun acı nəticələri. Azərbaycan Respublikasının elmi konfransının materialları. Azərbaycan Universitetinin nəşriyyatı, may 2002-ci il
- Müstəqilyyimizin ilk illərində dövlət quruculuğumuzun çətinlikləri. Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasının əsərləri. may 1999-cu il
- XX əsrin ən böyük faciəsi (Xocalı soyqırımı). "Dəniz" qəzeti, 2001
- Həqiqət bütün dünyaya bəllidir. "Dəniz" qəzeti, aprel 2001-ci il
- ADDA-da vətənpərvərlik və hərbi vətənpərvərlik tərbiyəsi haqqında. "Dəniz" qəzeti, 17 may 2001-ci il
- Xocalı soyqırımı əsrin ən böyük faciəsidir. "Dəniz" qəzeti, 17 may 2001-ci il
- H. Əliyev və Azərbaycan Gəmiçiliyi. "Elm və təhsil" qəzeti, 2003
- Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin inkişafında H. Əliyevin təşkilatçılıq rolu. Azərbaycan Dövlət Neft Akademiyasının elmi-praktiki konfransının materialları. 30 mart 2003-cü il
- 1920–1991-ci illərdə Azərbaycanda gəmiçiliyin inkişafı. ADDA-nın elmi-texniki konfransının materialları. Bakı, 2003
- H. Əliyev və Xəzər Dövlət Dəniz Gəmiçiliyi. ADDA elmi konfransının materialları. Bakı, 2003
- Ermənilərin Azərbaycan torpaqlarında törətdikləri əməllər barədə tarixi həqiqətlər (Soyqırımı haqqında). Milli Akdaemiyanın Tarix İnstitutunun elmi əsərləri toplusu. Kitab (Azərbaycan, rus və ingilis dilində). Bakı, 2003
- Müstəqil Azərbaycan Respublikasında Gəmiçiliyin inkişafını şərtləndirən amillər. ADDA elmi konfransının materialları. Bakı, 2004
- Müstəqilliyimizin ilk illərində. Milli dövlət quruculuğunun çətinlikləri. ADDA elmi konfransının materialları. Bakı, 2005
- XX əsr faciəsi — Xlcalı soyqırımı. Erməni vandalizminin bariz nümunəsidir. ADDA elmi əsərləri, № 5, Bakı, 2007
- Böyük İpək yolu və Azərbaycan Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi. ADDA elmi əsərləri, № 4, Bakı 2006
- Tarixi İpək yolu və Azərbaycan. "Nəqliyyat hüququ" jurnalı, Bakı, 2006
- Azərbaycan Dövlət Dəniz Akademiyasının yaranması və inkişaf tarixindən. ADDA elmi əsərləri, № 5, Bakı, 2007
- Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti — 90. Az müddətdə çox iş gördü. "Dəniz" qəzeti. 10 may 2008-ci il
- Xocalı soyqırımı — 15. Erməni vandalizminin bariz nümunəsi. "Dəniz" qəzeti. Bakı, fevral, 2007
- Şuşanın işğalının 15-ci ildönümü. Qarabağın tacı gözəl Şuşa. "Dəniz" qəzeti, aprel 2007
- ADXDG — 150. Azərbaycan Dövlət Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin yaranması və inkişafı tarixindən. ADDA elmi əsərləri, № 7, 2008
- Azərbaycan xalqının müstəqillik uğrunda mübarizəsi. Dövlət müstəqilliyinin bərpası (1988–1991). ADDA elmi əsərləri, № 7, 2008
- Azərbaycan Dövlət Dəniz Akademiyasının yaranması və inkişaf tarixindən. ADDA elmi əsərləri, № 5, 2007
- Neft strategiyasının reallaşmasında Azərbaycan Dövlət Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin rolu. ADDA elmi əsərləri, № 8, 2008
- Əsrin əvvəllərində Zaqafqaziyada milli münasibətlərin kəskinləşməsi. Erməni seperatizmi. ADDA elmi əsərləri, № 1, 2009
- Dövlət müstəqilliyinin bərpası dövründə respublikada siyasi böhran. Qarabağ müharibəsi (1991–1993). ADDA elmi əsərləri, № 1, 2009
- Neft strategiyasının reallaşması və Dəniz Gəmiçiliyi. ADDA elmi əsərləri, 2009
- Müsqtəqillik və onun möhkəmləndirilməsi uğrunda. Mübarizənin Heydər Əliyev mərhələləri. ADDA elmi əsərləri, № 1, 2010
- Azərbaycan II Dünya Müharibəsi illərində (1941–1945). ADDA elmi əsərləri, № 2, 2010
- XVIII əsrin 90-cı illərində Qarabağ əhalisinin yadelli işğalçılara qarşı mübarizəsi tarixindən (Şuşa şəhərinin yaranmasının 260 illiyinə həsr edilir). "Dəniz" qəheti, 27 may 2011-ci il
- Qarabağın tacı Şuşa şəhərini işğal edən Şah Qacarın həyatının son gecəsi. "Dəniz" qəzeti, 10 iyun, 24 iyun və 8 iyul 2011-ci il
- Azərbaycan Dövlət Xəzər Dəniz Gəmiçiliyi müstəqilliyimizin Heydər Əliyev mərhələsində. ADDA, elmi əsərləri, № 1, 2011
- XVIII əsrin 90-cı illərində Qarabağ əhalisinin yadelli işğalçılara qarşı mübarizəsi tarixindən. ADDA elmi əsərləri, № 1, 2011
- Müstəqilliyimizin Heydər Əliyev mərhələsi (1995–2000), ADDA elmi əsərləri, № 2, 2011
- Müstəqilliyimizin Heydər Əliyev mərhələsi (2000–2005), ADDA elmi əsərləri, 2012
- Səxavətli və maarifpərvər insan. Bakı, 2015
- Şərəfli həyat yolu seçən şəxsiyyət. Bakı, 2017