Reyn (alm. Rhein, fr. Rhin, nid. Rijn) — Avropanın əsas çaylarından biri. Çay mənbəyini İsveçrənin cənub-şərqindəki Alp dağlarının Qraubünden kantonundan götürür. İsveçrə-Lixtenşteyn, İsveçrə-Avstriya və İsveçrə-Almaniya sərhədlərinin bir hissəsini təşkil edir. Bundan sonra Reyn Fransa-Almaniya sərhədinin çox hissəsini təşkil edir, bundan sonra Almaniyanın Reyn bölgəsindən əsasən şimala doğru axır. Almaniyada Reyn əsasən qərb istiqamətinə çevrilir və Hollandiyaya axır və orada isə Şimal dənizinə tökülür. Çayın adını daşıyan iki alman torpağı mövcuddur: Şimali Reyn-Vestfaliya və Reynland-Pfalz. Reyn Hövzəsinin Hidrologiyası üzrə Beynəlxalq Komissiya və EUWID, iqlim böhranı nəticəsində çayın növbəti 30-80 il ərzində həcmində kütləvi azalma və ya hətta tamamilə quruya biləcəyini iddia edir.[1][2] Mərkəzi və Qərbi Avropada (Dunaydan sonra) ikinci ən uzun çaydır.
| Reyn | |
|---|---|
| alm. Rhein | |
 Reyn Bazeldə | |
| Ölkələr | |
| Mənbəyi | Alp dağları |
| • Yüksəkliyi | 2345 m |
| Mənsəbi | Şimal dənizi |
| • Yüksəkliyi | 0 m |
| Uzunluğu | 1230 km |
| Meyilliyi | 1,96 m/km |
| Su sərfi | 2200 m³/san |
| Su hövzəsi | Şimal dənizi |
| Hövzəsinin sahəsi | 170 002 km² |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Reyn və Dunay Roma İmperiyasının şimal daxili sərhədinin çox hissəsini təşkil edirdi və Reyn o günlərdən bəri dənizin dərinliklərinə ticarət və mal gətirən mühüm naviqasiya su yolu olmuşdur. Onun boyunca tikilmiş müxtəlif qalalar və müdafiə qurğuları onun Müqəddəs Roma İmperiyasında su yolu kimi əhəmiyyətli olduğunu təsdiqləyir. Reynin ən böyük və ən əhəmiyyətli şəhərləri arasında Köln, Rotterdam, Düsseldorf, Duysburq, Strasburq, Arnhem və Bazel var.
İstinadlar
redaktə- ↑ Stahl, K.; Weiler, M.; Van Tiel, M.; Kohn, I.; Hänsler, A.; Freudiger, D.; Seibert, J.; Gerlinger, K.; Moretti, G. CHR Report No. I-28: Impact of climate change on the rain, snow and glacier melt components of streamflow of the river Rhine and its tributaries (PDF). Lelystad: International Commission for the Hydrology of the Rhine Basin. 2022. səh. 26. ISBN 978-90-70980-44-3. 2023-05-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-07-24.
- ↑ Gerber, A. "Klimaforscher Latif: Rhein könnte bei Dürre austrocknen" [Climate researcher Latif: The Rhine could dry out in the event of a drought]. EUWID Wasser und Abwasser (alman). Gernsbach: EUWID Europäischer Wirtschaftsdienst. 2022-07-06. 2023-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-09.