Süd məhsulları
Süd məhsulları, ağartı və ya ağarantı[1] — məməlilərin südündən hazırlanan qida növü. Əsasən inək, su camışı, ev keçisi, qoyun və dəvə südündən əldə edilir. Süd məhsullarına yoğurt, pendir və kərə yağı kimi qidalar daxildir.[2][3] Süd məhsullarının istehsalı ilə məşğul olan təsərrüfat sahəsi südçülük adlanır.[4] Əksər Şərqi və Cənub-şərqi Asiya ölkələri, həmçinin Mərkəzi Afrikanın bəzi əraziləri istisna olmaqla, süd məhsulları bütün dünyada istehlak olunur.[5] Hər bir süd məhsulunun saxlanma müddəti var; məsələn, südü 20 saat, xamanı 72, kəsmiyi 36 saat, kərə yağını 10 gün saxlamaq olar.[mənbə göstərin]
Süd
redaktəSüd, əlavə homogenləşdirmədən və ya pasterizasiyadan və yağ səviyyəsinin standartlaşdırılmasından və Streptococcus lactis və Leuconostoc citrovorum bakteriyalarının əlavə edilməsindən sonra bir neçə səviyyədə istehsal olunur. Süddən bir neçə məhsul istehsal edilir: xama, yağ, pendir, körpə formula və yoğurt.
Süd yağlılıq səviyyəsinə görə fərqlənir. Yağsız süddə yağlılıq səviyyəsi 0 olur. Təbii süddə isə yağlılıq ən yüksək səviyyədə olur.
- Qaynanmış süd
- Qatılaşdırılmış süd — təbii südün tərkibindəki su miqdarının azaldılaraq, şəkər əlavə etməklə qatılaşdırılan süd məhsulu.
- Şəkərsiz qatılaşdırılmış süd
- Bişmiş süd — uzun müddət aşağı istilikdə bişirilən süd yüngül karamelizasiyaya səbəb olur. Xüsusilə Şərqi Avropada məşhurdur.
- Dulse de leçe
- Malai
- Quru süd — adətən yağsız südün tərkibindəki suyun miqdarı azaldılır.
- Koa — Hindistan mətbəxinə məxsus şəkərsiz tamamilə qatılaşdırılmış süd.
- Körpə formula — xüsusi əlavələrin edildiyi, körpələrin qidalanması üçün nəzərdə tutulan quru süd.
- Yağlı süd
- Süd zərdabı — süd məhsullarının hazırlanması zamanı artıq qalan su. Sonrakı emal və mal-qaranı yemləmək məqsədilə istifadə olunur.
Süd bir çox şirniyyat məhsullarının tərkibinə əlavə edilir. Südlü şokolad əldə etmək üçün şokolada süd də əlavə edilə bilər.
İstinadlar
redaktə- ↑ Ағарты // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. I ҹилд: А—Балзак. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1976. С. 99.
- ↑ "Dairy | Clemson University, South Carolina". www.clemson.edu. 31 dekabr 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 noyabr 2016.
- ↑ "Is Butter a Dairy Product, and Does it Contain Lactose?". Authority Nutrition (ingilis). 1 iyul 2016. 28 yanvar 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 11 noyabr 2016.
- ↑ "Definition of DAIRY". www.merriam-webster.com. 30 oktyabr 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 29 oktyabr 2016.
- ↑ Food and Agriculture Organization of the United Nations, "Dairy production and products: Milk and milk products" [1] Arxiv surəti 27 oktyabr 2016 tarixindən Wayback Machine saytında Arxivləşdirilib 27 oktyabr 2016 at the Wayback Machine