Sühəyl Ünvər
Sühəyl Ünvər (türk. Süheyl Ünver 1898[1][2][…], Konstantinopol – 14 fevral 1986, İstanbul) — Türkiyə yazıçısı və həkimi. Ünvər xeyli sayda roman və hekayələr müəllifidir.
| Sühəyl Ünvər | |
|---|---|
| türk. Süheyl Ünver | |
 Sühəyl Ünvər (solda) və Rüfət Osman bəy | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | İstanbul Osmanlı imperiyası |
| Vəfat tarixi | (87 yaşında) |
| Vəfat yeri | İstanbul, Türkiyə |
| Dəfn yeri | |
| Vətəndaşlığı |
 Türkiyə |
| Milliyyəti | türk |
| Təhsili | Vəfa litseyi |
| İxtisası | həkim |
| Fəaliyyəti | yazıçı, həkim |
| Əsərlərinin dili | türk, |
| İstiqamət | yazıçı |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı redaktə
Sühəyl Ünvər 1898-ci il fevralın 17-də İstanbulda anadan olub. İlk təhsilini "Medresetü'l-Hattatin"'də almış, burda xəttatlığı öyrənmişdi. Gənc Sühəyl türk ornament miniatür sənəti ilə məşğul idi. "Darülfün"də Tibb Fakültəsində təhsil almış, 1920-ci ildə onu bitirmişdir. 1927-1929-cu illərdə daxili xəstəliklər üzrə tibb ixtisasını Paris Universiteti Tibb Fakültəsində tamamlamışdır. 1930-cu ildə Tibb Fakültəsi Müalicə Klinikasında Farmakodinamikanın dosenti vəzifəsində çalışmışdır.
Gureba və Haseki xəstəxanalarında, Sənaye Məktəbində həkim köməkçi olaraq işləmişdir. Sühəyl Ünvər İstanbul Universitetidə Tibb Tarixi İnstitutunu qurmuşdur. Bundan əlavə Süheyl bəy Gözəl Sənətlər Akademiyasında da dərslər keçirdi. 1933-cü ildə Universitetin Tibb Tarixi İnstitutunun direktoru təyin edilmişdir. 1938-ci ildə professor, 1954-cü ildə ordinator-professor oldu. 1967-ci ildə Cərrahpaşa Tibb Fakültəsində tibb tarixi və deontologiya kafedrasını təşkil etmişdir.
Sühəyl Ünvər tibb sahəsi ilə yanaşı, incəsənətlə də maraqlanırdı. Belə ki, o, İstanbul Gözəl Sənətlər Akademiyasında "Türk Miniatürü və Dekorasiyası" dərsindən müəllimlik edirdi. Ünvər 1929-1969-cu illərdə Rumıniya, Yuqoslaviya, Yunanıstan, Fransa, İsveçrə, İtaliya, Almaniya, Avstriya, Misir, İraq, İran, ABŞ, Roma və Hollandiyanı ziyarət etmişdir. O, Topqapı Saray Muzeyindəki 500 illik naxışvurma evini yenidən quraraq orada tələbələrə təlim vermişdir. Tləbələrindən biri, sonradan naxışvurmağı tərk edən qızı Gülbün Mesera idi.[3]
Sühəyl Ünvər 1973-cü ildə təqaüdə çıxmışdır. O, 1986-ci ildə 87 yaşında vəfat etmişdir.
Yaradıcılığı redaktə
Sühəyl Ünvər ərəb, fars, fransız dillərində sərbəst danışır və neydə ifa edirdi. Bundan əlavə o, həm də rəssam, miniatürist, naxışvuran və xəttat idi. Türk mədəniyyətinin hər tərəfi ilə maraqlanırdı. Arxivçi idi və arxivini qurduğu institutlara, Türkiyə Tarix Cəmiyyətinə və Süleymaniye Kitabxanasına bağışlamışdır.
Həyatı boyunca özünü gərgin araşdırmalara və yazılara həsr etmişdir. 18 elmi təşkilata üzv olmuş və tibb tarixi, elm və mədəniyyət tarixi haqqında 2500-ə yaxın kitab və məqalə nəşr etdirmişdi. 1985-ci ildə Mədəniyyət Nazirliyi tərəfindən baş mükafata layiq görülmüş və xaricdə də mükafatlar almışdı. Jurnallarda, qəzetlərdə və ensiklopediyalarda çoxsaylı məqalələri nəşr olunmuşdu. "Tarix Səslər" jurnalının redaksiya heyətində də yer almışdır.
Sühəyl Ünvərin dediyinə görə onu təsir edən müəllimləri Xoca Əli Rza bəy, Əbdüləziz Məcdi Tolun və Akil Muhtar Özden olmuşdur.
Əsas əsərləri redaktə
- Uyğur təbabəti, 1936.
- Türk Təbiblərinin İslam Təbabətindəki Vəziyyəti və İbn Sinanın türklüyü, 1937.
- Anadolu bəyləri və tibb tariximiz, 1938.
- İlan Remzi və Səlcuqlu Tibbi, 1939.
- Səlcuqlular dövründə tibb, 1940.
- "Selçuk Tababeti", Türk Tarix Cəmiyyəti Yayınları, Ankara, 1940.
- Təpə haqqında tədqiqatlar, 1940.
- "Tibb tarixi", İstanbul Universiteti Nəşriyyatı, 1943.
- Fatih Era Albomu, Elm və Sənət baxımından, 1943.
- Türk Oftalmologiyasının Tarixinə dair qeydlər, 1946.
- Rəssam Nigari, 1946.
- Fatih Kompleksi və Zaman Elmi Həyatı, 1946.
- Əli Kuşçu, 1948.
- Fatih Era Foods, İstanbul Universiteti Tibb Tarixi İnstitutu, 1952
- Xəttat Əhməd Karahisari, 1964.
- 56 Türk motivi, 1967.
- Qəhvəxanalarımız və Mebellərimiz, 1967.
- İstanbul Rəsədxanası, 1969
- İstanbul risalələri, 5 cild, 1995-96.
Xatirəsinə həsr olunmuş əsərlər redaktə
- A.Sühəyl Ünvər Biblioqrafiya; Gülbən Mesara
- Sühəyl Ünvər: Əhməd Güner Sayar
- Sühəyl Ünvər Hocadan notlar; Zuhal Ozaydin
- Dr. A.Sühəyl Ünvərin biblioqrafiyası; Osman Ergin
- Qərb Dillərində Dr. A.Sühəyl Ünvərin biblioqrafiyası; Gönül Özdəmir
- Bir Ayşevomen Nağıl Kadı Bedrettin; Ağ Arif Akbaş
- A.Sühəyl Ünvər Kitabxanası: Ümraniyə
İstinadlar redaktə
- ↑ Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- ↑ A. Süheyl Ünver // Faceted Application of Subject Terminology.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2015-05-06 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-30.