Sarkis Balyan

Sarkis Balyan
Sarkis Balyan
	q.erm. Սարգիս Պալեան
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi	17 fevral 1835
Doğum yeri	Konstantinopol, Osmanlı imperiyası;
Vəfat tarixi	7 noyabr 1899 (64 yaşında)
Vəfat yeri	Konstantinopol, Osmanlı imperiyası;
Fəaliyyəti	memar, heykəltaraş
Atası	Garabet Amira Balyan
Ailəsi	Balyan family
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Sarkis Balyan (erm. Սարգիս Բալյան; 17 fevral 1835^[1], Konstantinopol, Osmanlı imperiyası – 7 noyabr 1899, Konstantinopol, Osmanlı imperiyası) — erməni əsilli Balyan ailəsinə mənsub Osmanlı memarı.^[2]

Həyatı

Saray memarlarından Karpet Balyanın oğlu olub, 17 fevral 1835-ci ildə İstanbulda dünyaya gəldi. İlk təhsilini tamamladıqdan sonra 1843-cü ildə qardaşı Nikoqosla birlikdə Parisə göndərildi və burada memarlıq təhsili aldı. Qardaşının səhhəti səbəbilə 1845-ci ildə onunla birlikdə İstanbula qayıtdı. 2 il sonra isə təkbaşına yenidən Parisə göndərildi və burada mühəndislik təhsili almağa davam etdi. 1855-ci ildə təhsilini tamamlayıb İstanbula qayıtdı.

Döndükdən sonra qardaşı Nikoqosla birlikdə atasının yanında çalışdı və burada təcrübə qazandı. 1858-ci ildə böyük qardaşı Nikoqosun, 1866-cı ildə isə atasının vəfatının ardından kiçik qardaşı Aqopla birlikdə saray memarlığına təyin edildi. Ancaq qardaşının 1875-ci ildə vəfatı və ertəsi il Sultan Əbdülhəmidin taxta çıxmasıyla gözdən düşdü və bilinməyən səbəblə ölkədən sürgün olundu. 15 il boyunca sürgündə yaşayan Sarkis bəy 1891-ci ildə bağışlandı və İstanbula qayıtdı. Döndükdən sonra isə inşaat sahəsində fəaliyyət göstərmədi və evində sakit bir həyat yaşadı. 7 noyabr 1899-cu ildə yaşadığı evdə vəfat etdi.

Erməni Həvari kilsəsində aktiv fəaliyyət göstərməsə də, xeyriyyə işləriylə məşğul olmuş, erməni cəmiyyətinin borcları üçün 1500 qızıl ianə etmişdir Vandakı erməni Marmet kəndində bir məktəb, xanımının xatirəsi üçün Beiktaşda Makruhyan adlı bir məktəb inşa etmişdir.

Arakel Dadyanın qızı Makruhi Dadyanla evlənsə də, 3 il davam edən evliliyin ardından xanımı övladı olmadan vəfat etdi.

Əsərləri

Bəylərbəyi sarayı
Beşiktaş Makruhyan Erməni məktəbi
Çırağan sarayı
Kağıthane sarayı
Pərtəvniyal Validə Sultan məscidi
Zeytinburnunda barut fabriki
Hərbi Nazirlik binası
Tibb məktəbi binası
Maçkada silahxana
Gümüşsuyu kazarması
Malta köşkü
Həkimbaşı ov köşkü
Baltalimanı yalısı
Adilə Sultan sarayı
Ulduz sarayında Böyük Mabeyn köşkü
Çadır köşkü
Şalə qəsri
Çir qəsri
Çağlayan qəsri
Ayazağa köşkü

Mənbə

Afife, Batur, Balyan Ailesi. Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği, Taha Toros Arşivi, 1992, s. 1089.
Barkev Samuelian. Yüksek Lisans Tezi. Balyan Ailesinin 19. Yüzyılda İstanbul’un dönüşümüne Katkıları. İstanbul Üniversitesi, İstanbul 2020.
Hançer, Ethem. Sultanın Mimarları Balyanlar, Atlas, İstanbul, 177, 96–108.2007

İstinadlar

↑ ¹ ² Sarkis Balyan // Structurae (ing.). Ratingen: 1998.
↑ Pamukciyan, Kevork. "Sarkis Balyan", İstanbul Ansiklopedisi, Haz. Reşat Ekrem Koçu, İstanbul. 1958.

[_7d80c23764cf973f-1] ¹ ² Sarkis Balyan // Structurae (ing.). Ratingen: 1998.

[2] Pamukciyan, Kevork. "Sarkis Balyan", İstanbul Ansiklopedisi, Haz. Reşat Ekrem Koçu, İstanbul. 1958.

[1]

[2]