Sisian

(Sisyan səhifəsindən istiqamətləndirilmişdir)

Sisian[1][2][3], Qarakilsə[3][4][5] — Ermənistan Respublikası ərazisində şəhər. Sisian rayonunun mərkəzi.

Sisian
Sisian collection.jpg
39°31′15″ şm. e. 46°01′56″ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi
  • 9 km²
Mərkəzin hündürlüyü 1.600 ± 1 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 14.894 nəf.
Rəsmi dili ermənicə
sisian.am
Xəritəni göstər/gizlə
Sisian xəritədə
Sisian
Sisian
Commons-logo.svg Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

TarixiRedaktə

Qarakilsə şəhərindən İrəvan şəhərinə qədər olan məsafə 217 km-dir.[6]

Sisyan mahalı adlı bir mahal Qarabağ xanlığının tərkibindəki bir inzibati vahid kimi 1823-cü il Qarabağ vilayətinin kameral təsvirində önümüzə çıxır. Sisian adlı yaşayış məntəqəsinin əhalisinin hamısı (12 ailə) tatar kimi qeyd edilib. Bütün Sisian əhalisinin 1823-cü ildəki qeydə görə əslən Naxçıvandan gəlib burada məskunlaşdığı qeyd edilir.[7] Qarakilsə İndiki Sisyan rayonun mərkəzi, şəhərtipli qəsəbəsidir. 1590-cı ildə tərtib edilmiş «İrəvan əyalətinin müfəssəl dəftəri»ndə[8], Qafqazın 5 verstlik xəritəsində[9] qeyd edilmişdir.

Kəndin adı ərazidəki albanlara məxsus qara rəngli kilsənin adı əsasında yaranmışdır. Quruluşca mürəkkəb toponimdir.

Erm. SSR AS RH-nin 2.III.1940-cı il fərmanı ilə adı dəyişdirilib Sisavan, sonradan Sisyan adlandırılmışdır.

ƏhalisiRedaktə

Ermənilərlə yanaşı burada 1831-ci ildə 63 nəfər, 1873 - cü ildə 197 nəfər, 1886-cı ildə 297 nəfər, 1897-ci ildə 481 nəfər, 1914 - cü ildə 866 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[10].

1918-ci ildə azərbaycanlılar erməni təcavüzünün qurbanı olmuşdur. Az bir qismi sağ qalaraq canlarını qurtara bilmişdir. 1926-cı ildə 7 nəfər, 1931-ci ildə 6 nəfər azərbaycanlı yaşamışdır[11].

30-cu illərin ortalarında azərbaycanlılar deportasiya olunmuşdur. İndi ermənilər yaşayır.

İstinadlarRedaktə

  1. ↑ "Sisian". Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддə]. VIII ҹилд: Прадо – Спринт. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксиjасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1984. сәһ. 460. (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#script_parameter)
  2. ↑ "Ermənistan SSR xəritəsi". Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддə]. IV ҹилд: Елдəҝəз – Итабира. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксиjасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1980. сәһ. 96–97. (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#invisible_char); (#script_parameter)
  3. ↑ 1 2 Azərbaycan Respublikası Dövlət Torpaq və Xəritəçəkmə Komitəsi tərəfindən Bakıda nəşr olunmuş Azərbaycan Respublikasının Fiziki və Siyasi xəritələri
  4. ↑ PDF versiyası, səh. 93. // Qərbi Azərbaycanın türk mənşəli toponimləri. Müəllifi: İ. M. Bayramov; Redaktorları: B. Ə. Budaqov, H. İ. Mirzəyev, S. A. Məmmədov. Bakı: "Elm" nəşriyyatı, 2002, 696 səh. ISBN 5-8066-1452-2
  5. ↑ Eldar İsmayıl. "Ermənistan türklərinin 1988-ci il soyqırımı" (yenidən işlənmiş ikinci nəşri); Redaktor: Arif Məmmədli. Bakı, "Səda" nəşriyyatı, 2014. ISBN 5-86874-125-0. səh.227
  6. ↑ Qarakilsə[ölü keçid]
  7. ↑ Opisaniye Karabaxskoy provinci sostavlennoe v 1823, 1823, s. 66
  8. ↑ İrəvan əyalətinin icmal dəftəri (araşdırma, tərcümə, qeyd və əlavələrin müəllifləri: Z.Bünyatov və H.Məmmədov (Qaramanlı), Bakı, «Elm», 1996. s.183
  9. ↑ Пагирев Д.Д. Алфавитный указатель к пятиверстной карт Кавказского края, Тифлис, Типография К.П.Казловского, 1913. s. 117
  10. ↑ erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931). Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831-1931). Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство «Мелконян фонд», 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: «Melkonyan fond» nəşriyyatı, 1932. s.76-77, 146-147
  11. ↑ erm. Խորհրդային Հայաստանի բնակչությունը վերջին հարյուրամյակում (1831-1931). Հեղինակ: Զավեն Կորկոտյան. Յերեվան: Մելքոնյան ֆոնդի հրատ, 1932.; rus. Население Советской Армении за последние сто лет (1831-1931). Автор: Завен Коркотян. Ереван: Издательство «Мелконян фонд», 1932.; azərb. Son yüzildə Sovet Ermənistanının əhalisi (1831–1931). Müəllif: Zaven Korkotyan. İrəvan: «Melkonyan fond» nəşriyyatı, 1932. s.77, 147
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Sisian&oldid=5742536"