Türkiyədəki saat qüllələrinin siyahısı
Türkiyədəki saat qüllələrinin siyahısı — Türkiyədə dəyərli və məşhur saat qüllələrinin toplusu.
Saat qülləsi ənənəsi ilk dəfə Avropada XIII əsrdə başlamış, XVI əsrin sonlarında Osmanlı imperatorluğu torpaqlarına yayılmış[1][2] və bugünkü Türkiyədə ilk saat qülləsi 1797-ci ildə Anadolu, Safranboluda ucaldılmışdır.[3] Osmanlı imperiyası yüksək zümrəsinin II Mehmed dövründən başlayaraq mexaniki saatlardan istifadə etməsinə baxmayaraq, Osmanlı və Anadolu coğrafiyasında saat qülləsi anlayışının Avropaya nisbətən gec qəbul edilməsinin səbəbləri ilə bağlı fərqli şərhlər irəli sürülür.[4] Əbdülhaq Adnan Adıvar bu vəziyyəti müəzzinlərin, xronometrlərin və qəyyumların öz əhəmiyyətlərini itirəcəkləri qorxusu ilə əlaqələndirərkən, Bernard Luis mətbəə kimi saatın da İslam ictimai quruluşunda çatlaqlara səbəb ola biləcəyindən qorxduğunu müdafiə edirdi.[5] Digər tərəfdən, Şulə Gürbüz qeyd edir ki, zaman hesablayanlar namaz vaxtını dəqiqəsinə qədər dəqiq hesablasalar da, mexaniki saatların bəzən düzgün vaxtı göstərmədiyini və bu xəta fərqinə görə saat qüllələri geniş yayılmamışdır.[5] II Əbdülhəmidin taxta çıxmasının 25-ci ildönümü və taxta çıxmasının 30-cu ildönümündə verilən fərmanlarla bir çox saat qüllələri tikilib və bu fərmanlar saat qüllələrinin yayılmasında mühüm rol oynamışdır.[5][6][7] II Əbdülhəmidin dövründən əvvəl Ziya Paşa Adana və Amasiya valiliyi dövründə çoxlu qüllələr inşa etdirmişdir.[5]
Mərkəzi hakimiyyəti təmsil edən strukturlar olan saat qüllələri Antalya saat qülləsi və İzmit saat qülləsində olduğu kimi daha çox yerləşdikləri şəhərlərin mərkəzində tikilmişdirlər.[5][8][9] Biləcik saat qülləsi, Bolu saat qülləsi, Göynük saat qülləsi, Kastamonu saat qülləsi, Mudurnu saat qülləsi, Sivrihisar saat qülləsi, Bursada Topxana saat qülləsi və İstanbuldakı Topxana saat qülləsi şəhərə təpədən baxılan bir ərazidə ya da yamacda tikilmişlər.[8][10] Şişli Etfal Xəstəxanası saat qülləsi kimi bir tikilinin bir hissəsi olan saat qüllələri, həmçinin Yıldız saat qülləsi kimi bir kompleksdə yerləşən saat qüllələri də var.[5][8] Bundan əlavə, Əli Çətinkaya Stansiyasının saat qülləsi, Alsancaq Stansiyasının saat qülləsi, Ayvalıq saat qülləsi, Berqama saat qülləsi, Gümüşhacıköy saat qülləsi, Mərsin saat qülləsi, Merzifon Amerikan Kolleci saat qülləsi, Sivas Jandarma Qışlası saat qülləsi, Şirinyer Amerikan Kolleci saat qülləsi və Diyarbəkir kilidi var.[8] Ayrıca, Niğdə saat qülləsi, Sinop saat qülləsi və Zilə saat qülləsi tarixi qalaların üzərində yüksələn saat qüllələrinə nümunədir.[8] Köhnə fabrik bacasına saat əlavə edilərək yaranan Hacı Paşa saat qülləsi və minarəyə saat əlavə edilərək yaranan Tepsi minarəsi sonradan saat qülləsinə çevrilən qüllələrə misaldır.[8] Bundan əlavə Çiçək Pasajı Fasad saatı, Qalatasaray Liseyi dam saatı, qüllə quruluşu olmayan, lakin yerləşdiyi binanın yüksək nöqtəsində yerləşən Heydərpaşa Vağzalının dam saatı və Sainte-Pulchérie Fransız Liseyi dam saatı da saat qüllələri hesab olunur.
Saat qüllələrinin əksəriyyəti daşdan olsa da, Gerede saat qülləsi və Mudurnu saat qülləsi kimi ağacdan hazırlanmış qüllələr də var. Dolmabağça saat qülləsi, İstanbul Universiteti saat qüllələri və İzmir saat qülləsi kimi bəzi qüllələr estetik dəyərləri ilə əhəmiyyətli əsərlər olduğu halda, əksər saat qüllələri İslam memarlığının ümumi xüsusiyyətlərinə uyğun olaraq hündür və ya möhtəşəm olmasına baxmayaraq, ətrafı ilə ahəngdarlığını qoruyan tikililərdir.[4]
Funksionallıq baxımından, vaxtı göstərməklə yanaşı, yanğın və gözətçi qülləsi kimi istifadə edilən Samsun saat qülləsi kimi saat qüllələri ilə yanaşı Dolmabağça saat qülləsində olduğu kimi barometr və termometrləri ilə xidmət edən saat qüllələri də var.[4] Kayseri saat qülləsi, Muğla saat qülləsi, Tokat saat qülləsi də zaman hesablayıcısı kimi istifadə edilir və Çanaqqala saat qülləsi kimi bir çox saat qüllələri eyni anda bu istiqamətdə xidmət edir, Göynük saat qülləsi, Manisa saat qülləsi və Tepsi minarə isə yalnız siferblatsız siqnalizasiya sistemi ilə işləyir.[4][4][11]
Bu gün çoxlu saat qüllələri olsa da, görkəmli qüllələrin sayı yüz iyirmi altıdır. Ən çox saat qülləsi olan şəhər iyirmi qülləsi ilə İstanbul, ikinci yerdə isə yeddi qülləsi olan İzmirdir. Bölgə olaraq Mərkəzi Anadolu bölgəsi ən çox saat qüllələrinin yerləşdiyi bölgədir.[4] Yüz iyirmi altı qüllədən iyirmi üçü bu günə qədər qalmayıb. On bir dağıldıqdan sonra eyni yerdə yeni saat qülləsi ucaldılıb və onlardan dördü söküldükdən sonra başqa yerə köçürülüb və ya başqa yerdə yenidən tikilibdir.
Türkiyədəki qüllələrin memarlığı və saat mexanizmi
redaktəXIX və XX əsrin əvvəllərinə aid olan saat qüllələri və onlara istinadən tikilən daha yeni saat qüllələri ümumiyyətlə baza, gövdə və pavilyon hissələrindən ibarətdir.[8][7] Baza bölməsində gövdəyə aparan otaq və pilləkən, gövdə hissəsində malikanəyə aparan "Z" formalı və ya spiral pilləkən, malikanədə isə saat mexanizmi vardır.[4][7]
Saat mexanizmində kiçik bir saat var ki, bu saat da bir mil ilə yuxarıya birləşdirilib.[7] Siferblatda saat və dəqiqə əqrəblərinin hərəkətini təmin edən val, əgər varsa, zəngin tıqqıltısını da idarə edir.[7][12] Mexanizmin təkərləri arasında iki kasnağa sarılan iki polad kəndirin uclarında olan çəkilər yuxarı və aşağı enərək saatın fırlanmasını və düzgün işləməsini təmin edir.[12][13] Birinci kasnağa bağlanan kəndir saatın işləməsini təmin edir, ikinci çarxa bağlanan kəndir və çəki isə çəkicin zəngə dəyməsinə şərait yaradır.[12] Köşkün yuxarı hissəsindəki zəng günbəz və ya konusla örtülmüşdür və zəngin ətrafında səsin uzaqlara çatması üçün dəliklər vardır.[12]
Saatlar hər saat başı saat sayı qədər ya da tək vuruş şəklində istehsal edilmişdirlər.[11] Bəzi saatlar da saatın əvvəlində olduğu kimi yarım saatda da çalırdı.[12] Bəzilərində saat başı vuruşlar bir və ya iki dəqiqəlik fasilə ilə təkrarlanır.[12] Bu nizamı qorumaq üçün saatlar xüsusiyyətlərindən asılı olaraq iki həftədə bir və ya ayda bir dəfə qurulurdu.[12]
Azan saatına uyğun qurulan qüllələrin saatları 1925-ci ildə qüvvəyə minən "Günün 24 saata bölünməsi Qanunu" ilə saata uyğunlaşdırılmışdır.[12][10] 1928-ci ildə "Yeni Türk hərflərinin qəbul və tətbiqi haqqında Qanun" ilə siferblatlarda Şərqi Ərəb rəqəmləri ilə ifadə edilən saatlar ərəb rəqəmləri və latın rəqəmləri ilə əvəz edilmiş, bəzi siferblatlarda isə həm köhnə, həm də yeni rəqəmlərin hər ikisindən birgə istifadə edilmişdir.[12]
Açar
redaktəQırmızı | Yoxdur |
Mavi | Söküldükdən sonra eyni yerdə yenidən tikilib |
Yaşıl | Söküldükdən sonra yenidən tikilmiş və ya başqa yerə köçürülmüşdür |
(Heç bir rəngli sütunda olmayan başlıqlar onların zədələnmədiyini göstərir.)
Siyahı
redaktə# | Ad | Yer | Tikinti | Qeyd | Mənbə |
---|---|---|---|---|---|
1 | Adabazarı saat qülləsi | Adabazarı, Sakarya | 1882 | [14] | |
2 | Akça Qoca saat qülləsi | Akça Qoca, Düzcə | 1954 | [15] | |
3 | Akdəniz Universiteti Olbia Mədəniyyət Mərkəzi saat qülləsi | Konyaaltı, Antalya | 1999 | [4][16][17] | |
4 | Alaca saat qülləsi | Alaca, Çorum | 2001 | [18][19] | |
5 | Əli Çətinkaya Stansiyası saat qülləsi | Afyonqarahisar | 1939 | [20][21] | |
6 | Alsancaq Stansiyası saat qülləsi | Konak, İzmir | 1890 | [qeyd 1] | [22][23][24] |
7 | Altınoluq Mərkəzi məscidi saat qülləsi | Edremit, Balıkəsir | 1885 | [qeyd 2] | [25][26] |
8 | Amasya saat qülləsi | Mərkəz, Amasya | 2002 | [qeyd 3] | [27][28][29][30] |
9 | Ankara saat qülləsi | Altındağ, Ankara | 1884 | [31][32][33][34] | |
10 | Antalya saat qülləsi | Muratpaşa, Antalya | [qeyd 4] | [35][36][37] | |
11 | Atatürk Meşə Təsərrüfatı müdirliyi binasının saat qülləsi | Yeniməhəllə, Ankara | 1926 | [38] | |
12 | Aya Fotini kilsəsi saat qülləsi | Konak, İzmir | 1892 | [qeyd 5] | [39][40][41][42] |
13 | Agios Konstantinos və Ayia Eleni kilsəsi saat qülləsi | Bəyoğlu, İstanbul | 1861 | [43] | |
14 | Ayvalık saat qülləsi | Ayvalık, Balıkəsir | 1870 | [44][45][37][46] | |
15 | Bahadın saat qülləsi | Sorqun, Yozqat | [47] | ||
16 | Bakırköy Ruhi və Sinir Xəstəlikləri Xəstəxanası saat qülləsi | Bakırköy, İstanbul | 1914 | [qeyd 6] | [48][49][50] |
17 | Balıkəsir saat qülləsi | Karesi, Balıkəsir | 1901 | [qeyd 7] | [51][52][53][54][55] |
18 | Balıklı Yunan Xəstəxanası saat qülləsi | Zeytunburnu, İstanbul | 1893 | [56] | |
19 | Batman saat qülləsi | Mərkəz, Batman | 2003 | [57] | |
20 | Bayburt saat qülləsi | Mərkəz, Bayburt | 1924 | [58][59][53][60][61] | |
21 | Bayramyeri saat qülləsi | 1955 | [62][63] | ||
22 | Berqama saat qülləsi | Berqama, İzmir | 1865 | [64][65][66] | |
23 | Beypazarı saat qülləsi | Beypazarı, Ankara | 1920 | [qeyd 8] | [67] |
24 | Biləcik saat qülləsi | Mərkəz, Biləcik | 1907 | [68][69][66][70][71] | |
25 | Boğaziçi Universiteti Albert Lonq Hall Mədəniyyət Mərkəzinin fasad saatı | Beşiktaş, İstanbul | 1892 | [qeyd 9] | [72][73][56] |
26 | Bolu saat qülləsi | Mərkəz, Bolu | 1989 | [qeyd 10] | [74][75][29] |
27 | Birja Qovşağı saat qülləsi | Mərkəz, Nevşəhər | 1987 | [76] | |
28 | Boyabat saat qülləsi | Boyabat, Sinop | 1983 | [qeyd 11] | [77][19] |
19 | Bozcaada saat qülləsi | Bozcaada, Çanaqqala | 1867 | [qeyd 12] | [78][79] |
30 | Burdur saat qülləsi | Mərkəz, Burdur | 1937 | [qeyd 13] | [80][81][82][34][61] |
31 | Böyük saat | Seyhan, Adana | 1882 | [83][84][85][86][87] | |
32 | Böyükada saat qülləsi | Adalar, İstanbul | 1923 | [qeyd 14] | [88][89][90] |
33 | Çanaqqala saat qülləsi | Mərkəz, Çanaqqala | 1896 | [91][92][93][71][94] | |
34 | Çanqırı saat qülləsi | Mərkəz, Çanqırı | 1901 | [qeyd 15] | [95][96][93][97] |
35 | Çatalca Hökumət Evi saat qülləsi | Çatalca, İstanbul | [qeyd 16] | [98] | |
36 | Çələbi Mehmed mədrəsəsi saat qülləsi | Mərzifon, Amasya | 1866 | [99][100] | |
37 | Çərikli saat qülləsi | Dəlicə, Kırıkkale | 1991 | [101][77][102] | |
38 | Çinarcıq saat qülləsi | Çinarcıq, Yalova | 2005 | [103][104] | |
39 | Çiçək keçidinin ön saatı | Bəyoğlu, İstanbul | 1876 | [105][56] | |
40 | Çorum saat qülləsi | Mərkəz, Çorum | 1894 | [qeyd 17] | [106][107][108][109][110][111] |
41 | Dolmabağça saat qülləsi | Beşiktaş, İstanbul | 1894 | [112][113][114][115] | |
42 | Düzcə saat qülləsi | Mərkəz, Düzcə | 2009 | [qeyd 18] | [116] |
43 | Ədirnə saat qülləsi | Mərkəz, Ədirnə | 1886 | [qeyd 19] | [117][118][119] |
44 | Ərzincan Hərbi orta məktəb saat qülləsi | Mərkəz, Ərzincan | 1892 | [qeyd 20] | [120][121][119] |
45 | Ərzincan Dördüncü Ordu Sənədi zirzəmi saat qülləsi | Mərkəz, Ərzincan | 1892 | [qeyd 21] | [121][119] |
46 | Fuar saat qülləsi | Konak, İzmir | 1938 | [122] | |
47 | Galatasaray liseyi dam saatı | Bəyoğlu, İstanbul | 1908 | [qeyd 22] | [123] |
48 | Gelibolu saat qülləsi | Gelibolu, Çanaqqala | 1901 | [qeyd 23] | [124][125][119] |
49 | Gərədə saat qülləsi | Gərədə, Bolu | 1882 | [4][126][127][111] | |
50 | Gerzə saat qülləsi | Gerzə, Sinop | [qeyd 24] | [76][102] | |
51 | Göynük saat qülləsi | Göynük, Bolu | 1923 | [128][129][127][111] | |
52 | Gümüşhacıköy saat qülləsi | Gümüşhacıköy, Amasya | 2009 | [qeyd 25] | [130][131][132][61][99] |
53 | Hachz Pasza Saat Kulesi|Hacı Paşa saat qülləsi | Silifke, Mərsin | 2007 | [qeyd 26] | [133] |
54 | Həmidiyyə saat qülləsi | Yenişəhər, Diyarbəkir | [qeyd 27] | [134][135][29] | |
55 | Həmidiyyə saatlı fəvvarə | Mərkəz, Yozqat | 1901 | [qeyd 28] | [136][137][138][139] |
56 | Havza saat qülləsi | Havza, Samsun | [qeyd 29] | [124][125][119] | |
57 | Haydarpaşa stansiyasının dam saatı | Kadıköy, İstanbul | 1908 | [140] | |
58 | İskəndərun Ədalət Sarayı saat qülləsi | İskəndərun, Hatay | 1925 | [141][142][132] | |
59 | İstanbul Universiteti saat qüllələri | Fatih, İstanbul | 1865 | [143] | |
60 | İzmir saat qülləsi | 1901 | [144][145][146][147] | ||
61 | İzmit saat qülləsi | İzmit, Kocaeli | 1902 | [148][149][150] | |
62 | Karabük saat qülləsi | Mərkəz, Karabük | 1987 | [76][102] | |
63 | Karaman saat qülləsi | Mərkəz, Karaman | 2009 | [151] | |
64 | Oxmeydanı Kasımpaşa Təhsil və Araşdırma Xəstəxanası saat qülləsi binası | Bəyoğlu, İstanbul | [qeyd 30] | [152][153][154] | |
65 | Kastamonu Komandanlıq binası saat qülləsi | Mərkəz, Kastamonu | [qeyd 31] | [40][41] | |
66 | Kastamonu saat qülləsi | Mərkəz, Kastamonu | 1885 | [155][156][157][71][158] | |
67 | Kayseri saat qülləsi | Məlikqazi, Kayseri | 1907 | [159][160][157][111] | |
68 | Kəmər saat qülləsi | Kəmər, Antalya | 2006 | [161] | |
69 | Konya saat qülləsi | Qaratay, Konya | 1872 | [qeyd 32] | [162][41][34][163] |
70 | Kurtalan saat qülləsi | Kurtalan, Siirt | 1999 | [164][165] | |
71 | Kuşadası saat qülləsi | Kuşadası, Aydın | 1996 | [166] | |
72 | Kütahya saat qülləsi | Mərkəz, Kütahya | 2006 | [qeyd 33] | [4][11][167] |
73 | Ladik saat qülləsi | Ladik, Samsun | 1889 | [4][11][167][61] | |
74 | Madən saat qülləsi | Madən, Elazığ | 1898 | [168][169][170][171] | |
75 | Manisa saat qülləsi | Şahzadələr, Manisa | 1975 | [qeyd 34] | [172][173][174][175] |
76 | Mardin saat qülləsi | Artuklu, Mardin | 2003 | [qeyd 35] | [176] |
77 | Mərmərə Universiteti Tibb fakültəsi saat qüllələri | Kadıköy, İstanbul | 1900 | [177][178] | |
78 | Mecitözü saat qülləsi | Mecitözü, Çorum | 1899 | [14][174] | |
79 | Mehmet Akif Ərsoy Muzeyi saat qülləsi | Altındağ, Ankara | 2008 | [179] | |
80 | Mərsin saat qülləsi | Akdəniz, Mərsin | 1898 | [qeyd 36] | [180][181][182] |
81 | Mərzifon Amerika Kolleci saat qülləsi | Mərzifon, Amasya | 1919 | [183][184][185][99] | |
82 | Mərzifon saat qülləsi | Mərzifon, Amasya | 1866 | [186][187][185][71][188] | |
83 | Mudurnu saat qülləsi | Mudurnu, Bolu | 1964 | [qeyd 37] | [189][190][61][191] |
84 | Muğla saat qülləsi | Məntəşə, Muğla | 1885 | [192][193][194][195] | |
85 | Niğdə saat qülləsi | Mərkəz, Niğdə | 1866 | [196][197][198][111] | |
86 | Osmaniyə saat qülləsi | Mərkəz, Osmaniyə | 1999 | [199] | |
87 | Panaiya Yevangelistria Kilsəsi saat qülləsi | Bəyoğlu, İstanbul | 1893 | [200][56][201] | |
88 | Safranbolu saat qülləsi | Safranbolu, Karabük | 1797 | [202][203][204][71][205] | |
89 | Sainte-Pulchérie Fransız Liseyi dam saatı | Bəyoğlu, İstanbul | 1890 | [206] | |
90 | Samsun saat qülləsi | İlkaddım, Samsun | 2001 | [qeyd 38] | [207][208][209] |
91 | Siirt saat qülləsi | Mərkəz, Siirt | 1975 | [qeyd 39] | [210][211][209][61] |
92 | Sinop saat qülləsi | Mərkəz, Sinop | 1901 | [212][213][204] | |
93 | Sirkəci Stansiyası saat qüllələri | Fateh, İstanbul | 1890 | [214][215][90][216] | |
94 | Sivas saat qülləsi | Mərkəz, Sivas | 1803 | [qeyd 40] | [14][209][217][218] |
95 | Sivas Jandarma Kazarması saat qülləsi | Mərkəz, Sivas | 1908 | [219] | |
96 | Sivrihisar saat qülləsi | Sivrihisar, Əskişəhər | 1900 | [220][221][222][223][224] | |
97 | Sunqurlu saat qülləsi | Sunqurlu, Çorum | 1891 | [qeyd 41] | [225][226][222][111] |
98 | Şanlıurfa saat qülləsi | Eyyübiyə, Şanlıurfa | [qeyd 42] | [227][228][229][230] | |
99 | Şəfaatlı saat qülləsi | Şəfaatlı, Yozqat | 1986 | [231][102] | |
100 | Şəhidlər saat qülləsi | Niksar, Tokat | 2008 | [232][233] | |
101 | Şirinyer Amerika Kolleci saat qülləsi | Buca, İzmir | 1912 | [234][235][150][236] | |
102 | Şişli Etfal Xəstəxanası saat qülləsi | Şişli, İstanbul | 1907 | [237][238][239][240] | |
103 | Tarsus saat qülləsi | Tarsus, Mərsin | 1893 | [241][242][229][111] | |
104 | Təpsi minarə | Yakutiyə, Ərzurum | [qeyd 43] | [4][11][108][34][111][243] | |
105 | Tokat saat qülləsi | Mərkəz, Tokat | 1902 | [244][245][229][111] | |
106 | Topxana saat qülləsi | Bəyoğlu, İstanbul | 1849 | [246][247][132][248] | |
107 | Topxana saat qülləsi | Osmanqazi, Bursa | 1905 | [249][250][82] | |
108 | Trabzon saat qülləsi | Ortahisar, Trabzon | 1863 | [qeyd 44] | [251][14] |
109 | Turqutlu saat qülləsi | Turqutlu, Manisa | [qeyd 45] | [252] | |
110 | Ürgüp saat qülləsi | Ürgüp, Nevşəhər | 2006 | [253] | |
111 | Vəzirkörpü saat qülləsi | Vəzirkörpü, Samsun | 1959 | [qeyd 46] | [254][255][256][61] |
112 | Yenişəhər saat qülləsi | Yenişəhər, Bursa | 1936 | [qeyd 47] | [257][258][256][111] |
113 | Yerköy saat qülləsi | Yerköy, Yozqat | 1986 | [259][102] | |
114 | Yeşilli saat qülləsi | Yeşilli, Mardin | [qeyd 48] | [260] | |
115 | Yıldız saat qülləsi | Beşiktaş, İstanbul | 1890 | [261][262][263] | |
116 | Yozqat saat qülləsi | Mərkəz, Yozqat | 1908 | [qeyd 49] | [264][265][256][61] |
117 | Zilə saat qülləsi | Zilə, Tokat | 1875 | [qeyd 50] | [266][267][138][61] |
Qeydlər
redaktə- ↑ Qüllədəki saat 1890-cı ildə tikilib və qüllənin bu ildə tikildiyi təxmin edilir.
- ↑ Qədim Altınoluq qəsəbəsində ucaldılan saat qülləsi zamanla yoxa çıxıb.
- ↑ 1865-ci ildə tikilmiş orijinal qüllə 1938-ci ildə baş verən zəlzələ zamanı zədələndikdən sonra 1940-cı ildə dağıdılmış və mövcud quruluşun orijinalına sadiq qalınaraq 2002-ci ildə yenidən inşa edilmişdir.
- ↑ II Əbdülhəmidin taxta çıxmasının 25-ci ildönümündə inşa edildiyi düşünülən, XIX əsrə aid edilən saat qülləsinin dəqiq tikilmə tarixi məlum deyil.
- ↑ 1793-cü ildə tikilmiş kilsənin zəng qülləsinə quraşdırılmış saatlarla qurulmuş qüllə və kilsə bu günümüzə gəlib çatmayıb. Bu gün eyni adla fəaliyyət göstərən kilsə daha yeni tikilidir.
- ↑ Qüllə 1999-cu ildə İzmit zəlzələsindən sonra yerin altında qaldı.
- ↑ 1827-ci ildə tikilmiş orijinal qüllə 1897-ci ildə zəlzələ zamanı dağılmış, indiki quruluş 1901-ci ilə aiddir.
- ↑ Sulu xanın girişində ucaldılan saat qülləsi zamanla yox olub.
- ↑ Saat qülləsi 1862-ci ildə tikilmiş binanın fasadına 1892-ci ildə əlavə edilmiş saatla birləşdirilmişdir.
- ↑ Dəqiq tarix bəlli olmasa da, qalanın qərb hissəsində 1810-cu ilə qədər tikilmiş orijinal qüllə sökülüb və indiki qüllə 1989-cu ildə İldırım Bəyazid məscidinin yanındakı parkda ucaldılıb.
- ↑ Boyabat Bələdiyyəsi, Samsun Mədəni İrsi Qoruma Regional İdarə heyəti Müdirliyi və Sinop İl Mədəniyyət və Turizm Müdirliyinin arxivlərində qüllə haqqında heç bir məlumat olmasa da, mülki mənbələrdə onun 1982-1983-cü illər arasında inşa edildiyi barədə məlumat var.
- ↑ Saat qülləsi Müqəddəs Məryəm kilsəsinin zəng qülləsinə saat əlavə edilərək qurulmuşdur.
- ↑ 1830 və ya 1836-cı illərdə tikilmiş orijinal qüllə 1914-cü il zəlzələsi zamanı dağılmış, indiki tikili isə 1937-ci ildə tikilmişdir.
- ↑ Məltəm Cansevər qüllənin 1923-cü ildə ucaldıldığını bildirərkən, Hakkı Acun 1912-ci ildə Bostancı körpüsü ilə birlikdə ucaldıldığını təxmin edir.
- ↑ Qüllənin yerləşdiyi nöqtədə ilk saat qülləsi 1869-cu ildə tikilib, 1901-ci ildə ucaldılan indiki saat qülləsi isə 1948-ci ildə indiki yerinə köçürülüb. İlk saat qülləsinin taleyi qeyri-müəyyəndir.
- ↑ Hal-hazırda rayon jandarm komandanlığı kimi istifadə edilən hökumət malikanəsi 1823-cü ildə tikilib və 1940-cı ildə hökumət malikanəsi olaraq istifadə edilməyə başlanılan qüllənin quruluşa əlavə edildiyi düşünülür.
- ↑ Qüllə Çorum İl Mədəniyyət və Turizm Müdirliyi ilə Məltəm Canseverə görə 1894-cü ildə, Hakkı Acuna görə isə 1896-cı ildə inşa edilmişdir.
- ↑ 1901-ci ildə Cedidiyə küçəsi yaxınlığında ucaldılan orijinal qüllə 1925-ci ildə yanğın zamanı dağıdılmış, indiki quruluş isə 2009-cu ildə Anıtpark meydanında inşa edilmişdir.
- ↑ 1886-cı ildə Roma İmperatoru Adrian dövründə inşa edilən Ədirnə qalasının Makedoniya bürcündə inşa edilən qüllə yanğından sonra ciddi ziyan gördüyü üçün, 1893-cü ilin dekabrında eyni yerdə yeni qüllə tikilməyə başlandı. Qüllə bazası istisna olmaqla, mövcud deyil.
- ↑ Qüllə 1939-1940-cı illərdə baş verən zəlzələ nəticəsində dağılıb.
- ↑ Kule 1939 yılında yok olmuştur.
- ↑ 1870-ci ildə yanğın zamanı zədələnən binanın təmiri 1908-ci ildə başa çatdırılmış və təmir zamanı saatın əlavə olunduğu güman edilir.
- ↑ Qüllənin Çanaqqala döyüşü zamanı dağıdıldığı təxmin edilir.
- ↑ Gerzə Bələdiyyəsi, Samsun Mədəni İrsi Qoruma Regional İdarəsi və Sinop İl Mədəniyyət və Turizm Müdirliyinin arxivlərində qüllə haqqında məlumat olmasa da, 1980-1981-ci illər arasında inşa edildiyi təxmin edilir. Bu günümüzdə qalmayan qüllənin yerləşdiyi yerdə Gerzə xoruzu maketi vardır.
- ↑ 1900-cü ildə tikilmiş orijinal qüllə 1943-cü ildə baş verən zəlzələ zamanı dağıldıqdan sonra 1948-ci ildə həmin yerdə başqa bir taxta qüllə tikilmişdir. Qüllə 1971-ci ildə sökülüb yerinə başqa qüllə tikilsə də, bu qüllə də söküldükdən indiki qüllə 2009-cu ildə ucaldılıb.
- ↑ 1896-cı ildə Hacı Paşa un zavodunun bacası kimi inşa edilən tikili 2007-ci ildə bərpa edilərək saat qülləsinə çevrilib.
- ↑ II Əbdülhəmidin taxta çıxmasının 25-ci ildönümü şərəfinə 1900-cü ildə Həmidiyyə Sənaye Məktəbi ilə birlikdə inşa edildiyi düşünülsə də, tikintinin dəqiq tarixi məlum deyil. Cümhuriyyətin ilk illərində dağıdıldığı təxmin edilir.
- ↑ Qüllə Məltəm Canseverə görə 1899-cu ildə, Yozqat il Mədəniyyət və Turizm Müdirliyinə görə 1900-cü ildə, Hakkı Acuna görə 1901-ci ildə inşa edilmişdir.
- ↑ Samsun ili Mədəniyyət və Turizm Müdirliyi və Samsun Mədəni İrsin Qorunması Müdirliyinin arxivlərində qüllə haqqında heç bir məlumat olmadığından onun tikilmə və dağıdılma tarixləri məlum deyil.
- ↑ Binanın 1838-ci ildə tamamlandığı və orijinal saatın 1859-cu ildə istehsal edildiyi məlum olsa da, qüllənin dəqiq tikilmə tarixi məlum deyil.
- ↑ II Əbdülhəmidin taxta çıxmasının 25-ci ildönümündə tikildiyi düşünülsə də, tikintinin dəqiq tarixi məlum deyil.
- ↑ Bizans imperiyası dövründə ibadətgah kimi tikilmiş, lakin sonradan saat qülləsi kimi təmir edilərək məscidə çevrilmiş və 1921-ci ildə isə sökülmüşdü.
- ↑ 1880-ci illərdə tikilmiş orijinal qüllə 1970-ci illərin əvvəllərində sökülüb, indiki quruluşu isə orijinalına sadiq qalınaraq 2005-2006-cı illərdə yenidən tikilib.
- ↑ 1366-cı ildə tamamlanan Manisa Ulu məscidinin şimal qapı çıxıntısına 1672-ci ildə əlavə edilən saatla qurulan orijinal qüllə altmış il sonra sökülüb. İndiki tikili 1975-ci ildə məscidin tac darvazasının qarşısında tikilib.
- ↑ 1902-ci ildə tikilmiş orijinal qüllə 1930-cu ildə yol işləri məsələlərinə görə sökülüb, mövcud tikili isə orijinalına sadiq qalınaraq 2003-cü ildə tikilib.
- ↑ Saat qülləsi Müqəddəs Entoni Latın Katolik kilsəsinin zəng qülləsinə saat əlavə edilərək yaradılmışdır.
- ↑ 1891-ci ildə tikilmiş orijinal qüllə 1900-cü ildə yanğın zamanı dağılmış, 1905-ci ildə həmin yerdə başqa bir qüllə tikilmişdir, lakin bu qüllə də 1964-cü ildə baş verən yanğın zamanı ciddi zədələnmiş və həmin ildə təmir edilmişdir.
- ↑ 1886-cı ildə tikilmiş orijinal qüllə 1944-cü ildə baş verən zəlzələ zamanı dağılmış, 1977-ci ildə eyni yerdə başqa bir qüllə tikilsə də, bu qüllə də sökülərək 2001-ci ildə ilkin quruluşuna sadiq qalınaraq mövcud tikili ucaldılmışdır.
- ↑ 1905'te yapılan orijinal kule yıkılarak yerine 1975 yılında mevcut yapı inşa edilmiştir.
- ↑ Qüllə Sivas Mədəni İrsi Qoruma Regional Şurasının qeydiyyat məlumatlarına görə 1803-cü ildə, İbrahim Olcaytuya görə 1814-cü ildə, Ömər Dəmirələ görə isə 1814-cü ildə inşa edilmişdir. 1944-cü ildə isə sökülmüşdür.
- ↑ Məltəm Cansevər qüllənin 1891 və ya 1892-ci ildə ucaldıldığını bildirərkən, Hakkı Acun isə 1891-ci ildə ucaldıldığını qeyd edir.
- ↑ Saat qülləsi, 1927-1945-ci illər arasında inşası 1175-ci ildə tamamlanan Şanlıurfa Ulu məscidinin minarəsinə əlavə edilən saatla formalaşmışdır.
- ↑ Saatın yerləşdiyi minarə 1124-1132-ci illər arasında tamamlansa da, dəqiq tarixi bilinməsə də, 1843-cü ildən əvvəl saat qülləsi kimi istifadə olunmağa başlanıb.
- ↑ Saat qülləsi Aqios Qreqori kilsəsinin zəng qülləsinə saat əlavə edilərək qurulmuşdur. 1940-cı illərdə sökülüb.
- ↑ Tikintisinin dəqiq tarixi məlum olmasa da, onun 2000-ci illərin əvvəllərində tikildiyi məlumdur.
- ↑ 1908-ci ildə tikilmiş orijinal qüllə 1943-cü ildə baş verən zəlzələ zamanı ciddi zədələnmiş və 1959-cu ildə orijinalına sadiq qalınaraq bərpa edilmişdir.
- ↑ 1906-cı ildə tikilmiş orijinal qüllə Türkiyə–Yunanıstan müharibəsi zamanı ciddi zədələndikdən sonra 1936-cı ildə inşa edilmişdir.
- ↑ Diyarbəkir Mədəni İrsin Qorunması Regional Şurasının arxivində qüllə haqqında məlumat olmadığı üçün tikilmə tarixi məlum deyil.
- ↑ Bəzi qaynaqlara görə 1897-ci ildə inşa edilmişdir.
- ↑ Saat qülləsi 1336-cı ildə tikilmiş minarəyə 1875-ci ildə əlavə edilmiş saatla formalaşmışdır.
İstinadlar
redaktə- ↑ Acun, 1994. səh. 5
- ↑ Acun, 2011. səh. 6
- ↑ Cansever, 2009. səh. 9
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 Cansever, 2009
- ↑ 1 2 3 4 5 6 Cansever, 2009. səh. 10
- ↑ Acun, 1994. səh. 6
- ↑ 1 2 3 4 5 Acun, 2011. səh. 7
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 Cansever, 2009. səh. 11
- ↑ Acun, 2011. səh. 5
- ↑ 1 2 "Arxivlənmiş surət". doi:10.12739/NWSA.2014.9.4.4C0189. ISSN 1308-7320. 2020-12-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-24. (#first_missing_last); (#first_missing_last)
- ↑ 1 2 3 4 5 Acun, 2011
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Acun, 2011. səh. 8
- ↑ Topkapı Sarayı Müzesindeki Saatlerin Kataloğu. İstanbul. (#first_missing_last)
- ↑ 1 2 3 4 Acun, 2011. səh. 104
- ↑ Cansever, 2009. səh. 90
- ↑ "Akdeniz Üniversitesi Olbia Sosyal Özeği". (#archive_missing_date) tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Ağa Han Ödülü, Olbia Kültür Merkezi'ne". 7 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 82
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 45
- ↑ Cansever, 2009. səh. 24
- ↑ İlker, Erkan; Haştemoğlu, Hasan Şehmuz. "Anadolu'da Modern Bir İstasyon Binası: Ali Çetinkaya İstasyonu". Kasım-Aralık 2013.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 142
- ↑ Levi, Eti Akyüz. "Alsancak Garı: 150 yıldır uzakları yakın kılıyor".
- ↑ "İzmir'in simgesi Konak saat kulesi ama..." (#archive_missing_date) tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Acun, 2011. səh. 92
- ↑ Acun, 2011. səh. 93
- ↑ Cansever, 2009. səh. 28
- ↑ Acun, 2011. səh. 15
- ↑ 1 2 3 Acun, 1994. səh. 40
- ↑ "Tarihi Amasya saat kulesi onarılacak". 31 Mayıs 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 34
- ↑ Acun, 2011. səh. 16
- ↑ Acun, 1994. səh. 8
- ↑ 1 2 3 4 Muhammet, Güçlü. "Antalya Saat Kulesi'nin İnşası".
- ↑ Cansever, 2009. səh. 41
- ↑ Acun, 2011. səh. 18
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 9
- ↑ Acun, 2011. səh. 17
- ↑ Cansever, 2009. səh. 144
- ↑ 1 2 Acun, 2011. səh. 100
- ↑ 1 2 3 Acun, 1994. səh. 42
- ↑ "AYA FOTİNİ KİLİSESİ". (#archive_missing_date) tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 106
- ↑ Cansever, 2009. səh. 51
- ↑ Acun, 2011. səh. 19
- ↑ Belkıs Kamut, Aktürk. "Ayvalık'ın En Yüksek Yapısı Saatli Camii". 9 Kasım 2013. (#archive_missing_date) tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Acun, 2011. səh. 106
- ↑ Cansever, 2009. səh. 104
- ↑ Acun, 2011. səh. 53
- ↑ Aydın, Şakir. "Kulelerde zaman artık işlemiyor". 7 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 48
- ↑ Acun, 2011. səh. 20
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 10
- ↑ "SAAT KULESİ". (#archive_missing_date) tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Balıkesir'deki Koca Saat 186 yıldır çalışıyor". 7 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ 1 2 3 4 I. Türkiye Lisansüstü Çalışmaları Kongresi Bildirileri Kitabı (PDF). İstanbul. ISBN 9786058646605. 31 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
- ↑ Cansever, 2009. səh. 52
- ↑ Cansever, 2009. səh. 54
- ↑ Acun, 2011. səh. 21
- ↑ "Saat Kulesi - Bayburt". 7 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Avcı, Alattin. "Yangında yok olan kuleyi mahkumlar yeniden yaptı". 19 Temmuz 2013. 7 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 147
- ↑ Çilingir, Hasan. "İzmir'de 5 saat kulesi". 30 Ekim 2013 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 148
- ↑ Acun, 2011. səh. 22
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 11
- ↑ Acun, 2011. səh. 94
- ↑ Cansever, 2009. səh. 57
- ↑ Acun, 2011. səh. 23
- ↑ Toroslu, M. Vefa. "Zamanın Bekçileri: Saat Kuleleri". 7 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ 1 2 3 4 5 Avcı, Alattin. "Sadece saati için 10 bin altın harcandı". 7 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 110
- ↑ Acun, 2011. səh. 52
- ↑ Cansever, 2009. səh. 58
- ↑ Acun, 2011. səh. 24
- ↑ 1 2 3 Acun, 2011. səh. 108
- ↑ 1 2 Acun, 2011. səh. 107
- ↑ Cansever, 2009. səh. 74
- ↑ Acun, 2011. səh. 26
- ↑ Cansever, 2009. səh. 66
- ↑ Acun, 2011. səh. 27
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 12
- ↑ Cansever, 2009. səh. 20
- ↑ Acun, 2011. səh. 13
- ↑ Acun, 1994. səh. 7
- ↑ "Turizm". 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Büyük Saat Kulesi - Adana". 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 112
- ↑ Acun, 2011. səh. 54
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 23
- ↑ Cansever, 2009. səh. 72
- ↑ Acun, 2011. səh. 29
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 14
- ↑ "Tarihi Miras". 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 78
- ↑ Acun, 2011. səh. 31
- ↑ "Saat Kulesi - Çankırı". 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Acun, 2011. səh. 55
- ↑ 1 2 3 Murat, Çerkez. "Amasya Saat Kuleleri". ISSN 2148-0710.
- ↑ "Çelebi Mehmed Medresesi (Merzifon)". 7 Mart 2016 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 165
- ↑ 1 2 3 4 5 Acun, 1994. səh. 46
- ↑ Cansever, 2009. səh. 212
- ↑ "Atatürk Heykeli Gitti, Saat Kulesi Geldi". (#archive_missing_date) tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 108
- ↑ Cansever, 2009. səh. 80
- ↑ Acun, 2011. səh. 32
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 16
- ↑ "Kuleler-Kaleler". 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Çorum Saat Kulesi". 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Avcı, Alattin. "Milli Mücadele'nin simgesi". 18 Temmuz 2013. (#archive_missing_date) tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 118
- ↑ Acun, 2011. səh. 44
- ↑ Acun, 1994. səh. 21
- ↑ Dursun, Mutlu. "İSTANBUL'UN KULELERİ". 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 88
- ↑ Cansever, 2009. səh. 92
- ↑ Acun, 2011. səh. 96
- ↑ 1 2 3 4 5 Acun, 1994. səh. 41
- ↑ Cansever, 2009. səh. 96
- ↑ 1 2 Acun, 2011. səh. 97
- ↑ "Kültürpark'ın simgesi: Fuar Saat Kulesi". 17 Nisan 2016. 18 Nisan 2016 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 120
- ↑ 1 2 Cansever, 2009. səh. 76
- ↑ 1 2 Acun, 2011. səh. 99
- ↑ Acun, 2011. səh. 35
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 17
- ↑ Cansever, 2009. səh. 62
- ↑ Acun, 2011. səh. 36
- ↑ Cansever, 2009. səh. 204
- ↑ Acun, 2011. səh. 37
- ↑ 1 2 3 Acun, 1994. səh. 18
- ↑ Cansever, 2009. səh. 180
- ↑ Cansever, 2009. səh. 86
- ↑ Acun, 2011. səh. 95
- ↑ Cansever, 2009. səh. 217
- ↑ Acun, 2011. səh. 90
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 39
- ↑ "HAMİDİYE SAATLİ ÇEŞMESİ". 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 123
- ↑ Cansever, 2009. səh. 102
- ↑ Acun, 2011. səh. 38
- ↑ Cansever, 2009. səh. 124
- ↑ Cansever, 2009. səh. 140
- ↑ Acun, 2011. səh. 57
- ↑ Acun, 1994. səh. 24
- ↑ "Saat Kulesi". (#archive_missing_date) tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 152
- ↑ Acun, 2011. səh. 64
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 27
- ↑ Cansever, 2009. səh. 156
- ↑ Cansever, 2009. səh. 114
- ↑ Acun, 2011. səh. 47
- ↑ Acun, 1994. səh. 22
- ↑ Cansever, 2009. səh. 160
- ↑ Acun, 2011. səh. 62
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 28
- ↑ "129 yıldır Kastamonu'da sürgün saat!". 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 162
- ↑ Acun, 2011. səh. 63
- ↑ Cansever, 2009. səh. 44
- ↑ Acun, 2011. səh. 101
- ↑ . İstanbul. (#first_missing_last)
- ↑ Cansever, 2009. səh. 196
- ↑ "Kurtalan saat kulesine kavuşuyor". (#archive_missing_date) tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 46
- ↑ 1 2 Acun, 1994
- ↑ Cansever, 2009. səh. 95
- ↑ Acun, 2011. səh. 67
- ↑ "Tarihi Saat Kulesi ve Hükümet Konağı". 4 Mart 2016 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "116 yıllık saat kulesi yıkılmak üzere". 15 Temmuz 2014. 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 168
- ↑ Acun, 2011. səh. 102
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 43
- ↑ "Ulu Camii ve Külliyesi (Manisa-Merkez)". 17 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 172
- ↑ Cansever, 2009. səh. 129
- ↑ Acun, 2011. səh. 48
- ↑ Cansever, 2009. səh. 39
- ↑ Cansever, 2009. səh. 176
- ↑ Acun, 2011. səh. 69
- ↑ Acun, 1994. səh. 29
- ↑ Cansever, 2009. səh. 32
- ↑ Acun, 2011. səh. 71
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 30
- ↑ Cansever, 2009. səh. 31
- ↑ Acun, 2011. səh. 70
- ↑ "Tarihin tanığı saat kuleleri". 11 Aralık 2011. 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 64
- ↑ Acun, 2011. səh. 72
- ↑ "MUDURNU SAAT KULESİ". 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 182
- ↑ Acun, 2011. səh. 73
- ↑ Acun, 1994. səh. 32
- ↑ Tokuç, Kazım. "Restorasyon ayıbı bezlerle kapatıldı". 20 Eylül 2007. 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 187
- ↑ Acun, 2011. səh. 75
- ↑ Acun, 1994. səh. 33
- ↑ Acun, 2011. səh. 76
- ↑ Cansever, 2009. səh. 117
- ↑ Günel, İbrahim. "Kilisenin çanları çalındı". 20 Temmuz 2005. 2016-08-05 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-29.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 154
- ↑ Acun, 2011. səh. 77
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 34
- ↑ "Safranbolu'da Turizm". 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 130
- ↑ Cansever, 2009. səh. 189
- ↑ Acun, 2011. səh. 78
- ↑ 1 2 3 Acun, 1994. səh. 44
- ↑ Cansever, 2009. səh. 195
- ↑ Acun, 2011. səh. 79
- ↑ Cansever, 2009. səh. 198
- ↑ Acun, 2011. səh. 80
- ↑ Cansever, 2009. səh. 134
- ↑ Acun, 2011. səh. 49
- ↑ "Sirkeci Garı yandan çarklı". 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Sivas Kalesi Saat Kulesi". 21 Temmuz 2015. 19 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Demirel, Ömer. Osmanlılar Dönemi Sivas Şehri. Sivas. ISBN 9755857060. OCLC 608213482.
- ↑ Acun, 2011. səh. 81
- ↑ Cansever, 2009. səh. 101
- ↑ Acun, 2011. səh. 82
- ↑ 1 2 Acun, 1994. səh. 35
- ↑ Erol, Altınsapan; Gerengi, Ali. "Zamanın Tanıklarından Bir Örnek: Sivrihisar Saat Kulesi".
- ↑ "Sivrihisar Saat Kulesi". 10 Mayıs 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 84
- ↑ Acun, 2011. səh. 83
- ↑ Cansever, 2009. səh. 200
- ↑ Acun, 2011. səh. 84
- ↑ 1 2 3 Acun, 1994. səh. 36
- ↑ "ULU CAMİİ". 12 Mart 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 218
- ↑ Cansever, 2009. səh. 207
- ↑ "Niksar'da Şehitler Saat Kulesi". 2 Haziran 2010 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 151
- ↑ Acun, 2011. səh. 60
- ↑ "CUMHURİYET DÖNEMİ". 29 Eylül 2010. 24 Mart 2017 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 137
- ↑ Acun, 2011. səh. 51
- ↑ Öcek, Tuğba. "Saat kuleleri de zamana yenik düştü!". 10 Mayıs 2014. 13 Mayıs 2014 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "Tarihi 'Etfal Saat Kulesi' ihya ediliyor…". 16 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 179
- ↑ Acun, 2011. səh. 85
- ↑ "Saat Kulesi - Erzurum". 24 Haziran 2014. 18 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 203
- ↑ Acun, 2011. səh. 86
- ↑ Cansever, 2009. səh. 133
- ↑ Acun, 2011. səh. 39
- ↑ "Erdoğan da yakından ilgileniyor". 17 Şubat 2010. 10 Ağustos 2015 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ Cansever, 2009. səh. 68
- ↑ Acun, 2011. səh. 28
- ↑ Cansever, 2009. səh. 211
- ↑ Cansever, 2009. səh. 171
- ↑ Cansever, 2009. səh. 185
- ↑ Cansever, 2009. səh. 192
- ↑ Acun, 2011. səh. 87
- ↑ 1 2 3 Acun, 1994. səh. 38
- ↑ Cansever, 2009. səh. 70
- ↑ Acun, 2011. səh. 88
- ↑ Acun, 2011. səh. 109
- ↑ Cansever, 2009. səh. 174
- ↑ Cansever, 2009. səh. 138
- ↑ Acun, 2011. səh. 40
- ↑ Acun, 1994. səh. 20
- ↑ Cansever, 2009. səh. 214
- ↑ Acun, 2011. səh. 89
- ↑ Cansever, 2009. səh. 208
- ↑ Acun, 2011. səh. 91
- Ümumi
- Acun, Hakkı. Anadolu Saat Kuleleri. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları. ISBN 9751606306.
- Acun, Hakkı. Osmanlı İmparatorluğu Saat Kuleleri. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları. ISBN 9789751623706.
- Cansever, Meltem. Türkiye'nin Kültür Mirası 100 Saat Kulesi. İstanbul: NTV Yayınları. ISBN 9786055813239.
Xarici keçidlər
redaktə- "Secularizing Anatolia Tick by Tick: Clock Towers in the Ottoman Empire and the Turkish Republic" (İngilizce). JSTOR 40389583.
- Essays in Honour of Ekmeleddin İhsanoğlu (İngilizce). İstanbul.
- Reading Clocks, Alla Turca (İngilizce). Chicago ve Londra. doi:10.7208/chicago/9780226257860.001.0001. ISBN 9780226257723.