Təhkiyə

Təhkiyə — Bədii əsərin, təsvir və mükalimədən fərqli olan, hərəkət, iş, hadisə haqqında izahdan ibarət hissəsidir.^[1] Təhkiyənin üç tipini səciyələndirmək olar.^[1]

Lirik təhkiyə

Lirik təhkiyənin əsas əlamətləri olan ritm, ovqat və qafiya qədim mərasim formalarında ibtidai şəkildə yaranmışdır.^[2] Poeziyada mövcud olan ritm və ahəng mərasimlərə məxsus sinkretizmin, daha dəqiq musiqili, rəqsli ifanın folklor mətnlərində qalığıdır.^[3] Ona görə poeziyasının ən qədim mənşə əlamətini göstərmək lazım gəlsə, musiqilik demək olar. Müasir poetika termini ilə isə indi buna şeirin ritmikliyi deyirik. Ritmiklik bütün ədəbiyyatlarda və bütün dillərdə poetizmin ilk ünsürüdür.^[4]

Epik təhkiyə

Ədəbiyyatşünaslıqda "danışmaq", "nəql etmək" əvəzinə əksər hallarda təhkiyə sözü işlənir. Epik əsərlər süjetli olur və onların məzmunu hadisə və ya əhvalatla bağlı olur. Epik əsərlərdə əhvalat "kənardan" nağıl olunur.^[5]

Dialoq

Dialoq- iki və daha çox şəxsin danışması, fərqli inanc və dünyagörüşünə malik, müxtəlif irq və mədəniyyətlərə mənsub, müxtəlif siyasi düşüncəli insanların bir araya gələrək mədəni ölçülər daxilində bir-biriləri ilə ünsiyyət qurması metodudur.^[6]

Həmçinin bax

Ədəbiyyat

Babayev Y, Təriqət ədəbiyyatı: Sufuzm-Hurrufizm. Bakı., "Nurlaп" 2007.
Əfəndiyev T. Azərbaycan dramaturgiyasında metodlar. Bakı., "Elm" 2002
Hacıyev A. Ədəbiyyat nəzəriyyəsi. Bakı., 1996
Qurbanov A. Müasir Azərbaycan ədəbi dili. Bakı., "Maarif" 1985
Mikayılov Ş. Ədəbiyyat nəzəriyyəsi. Bakı., 2204

İstinadlar

↑ ¹ ² Əliyev, Rəhim. Ədəbiyyat nəzəriyyəsi (Azərbaycan) (2-ci nəşr). Bakı: Qanun. 2012.
↑ Qəhrəmanlı, Nazif. Ədəbiyyat nəzəriyyəsi (az.). Bakı: BQU mətbəəsi. 2008.
↑ Alışanlı, Şirindil. Sözün estetik yaddaşı (az.). Bakı: Elm. 1994.
↑ Şəmsizadə, Nizaməddin. Ədəbiyyat nəzirəyyəsi (az.). Bakı: Proqres. 2012.
↑ Sasani, Çingiz. Orta əsrlər Azərbaycan poeziyasında naturalist ədəbi-fəlsəfi fikir (az.). Bakı: Elm. 2007.
↑ Əhmədov, R. Аzərbаусап dramaturgiyasının jаnr poetikası (az.). Bakı: DDA. 2011.

[:0-1] ¹ ² Əliyev, Rəhim. Ədəbiyyat nəzəriyyəsi (Azərbaycan) (2-ci nəşr). Bakı: Qanun. 2012.

[2] Qəhrəmanlı, Nazif. Ədəbiyyat nəzəriyyəsi (az.). Bakı: BQU mətbəəsi. 2008.

[3] Alışanlı, Şirindil. Sözün estetik yaddaşı (az.). Bakı: Elm. 1994.

[4] Şəmsizadə, Nizaməddin. Ədəbiyyat nəzirəyyəsi (az.). Bakı: Proqres. 2012.

[5] Sasani, Çingiz. Orta əsrlər Azərbaycan poeziyasında naturalist ədəbi-fəlsəfi fikir (az.). Bakı: Elm. 2007.

[6] Əhmədov, R. Аzərbаусап dramaturgiyasının jаnr poetikası (az.). Bakı: DDA. 2011.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]