Tefik Bıyıklıoğlu

Türkiyə siyasətçisi, diplomatı

Mehmet Tefik Bıyıklıoğlu (1 yanvar 1891, Çanaqqala24 noyabr 1961, Ankara; türk. Tevfik Bıyıklıoğlu) — Türkiyə siyasətçisi, diplomatı,[1][2] Türk Tarix Qurumunun ilk prezidenti və qurucu üzvü.[3]

Mehmet Tefik Bıyıklıoğlu
türk. Mehmet Tevfik Bıyıklıoğlu
bayraq
Türkiyə prezidenti katibliyinin rəhbəri
bayraq2
4 noyabr1928 – 4 mart 1932
ƏvvəlkiYusif Hikmət Bayur
SonrakıƏrcümən Əkrəm Talu
bayraq
Türkiyə Respublikasının RSFSR-də səfiri
bayraq2
1927 – 1928
ƏvvəlkiZəkayi Apaydın
SonrakıHüseyn Yusif Çınar
bayraq
Türkiyə Tarix Qurumu rəhbəri
bayraq2
14 aprel 1931 – 8 aprel 1932
ƏvvəlkiPost yaradılmışdır
SonrakıYusif Akçura
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1 yanvar 1891(1891-01-01)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 24 noyabr 1961(1961-11-24) (70 yaşında)
Vəfat yeri
Partiya Cümhuriyyət Xalq Partiyası
Təhsili Türkiyə Quru Qoşunları Hərbi Məktəbi
İxtisası hərbçi, tarixçi
Fəaliyyəti Hərbçi, diplomat, dövlət quluqçusu
Hərbi xidmət
Xidmət illəri 1905-1926
Mənsubiyyəti Osmanlı imperiyası
Türkiyə Türkiyə
Qoşun növü quru qoşunları
Rəhbərlik edib Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsində Qərb Cəbhəsinin Əməliyyatlar Şöbəsinin Müdiri
Döyüşlər İtaliya-Osmanlı müharibəsi
Birinci Dünya müharibəsi
Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi
Rütbəsi miralay

Təltifləri "Hərb" medalı (Osmanlı imperiyası)
"Ləyaqət" medalı (Osmanlı imperiyası)
"Dəmir xaç" ordeni
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

redaktə

Tefik Bıyıklıoğlu 1905-ci ildə Hərbi Məktəbə daxil olub. 1908-ci ildə artilleriya zabiti rütbəsi ilə məktəbi yüksək nəticələrlə bitirdi. 1911-ci ildə İtaliya-Osmanlı müharibəsində iştirak edib. 1914-cü ildə Hərbi Akademiyanı yüksək nəticələrlə başa vurub. Bıyıklıoğlu 1915-ci ildə peşəkar zabit oldu. Birinci Dünya müharibəsində müxtəlif vəzifələrdə xidmət edib. 1920-ci ilin iyulunda Anadoluya gedib Türkiyə İstiqlaliyyət müharibəsi qatıldı. Qərb Cəbhəsinin Əməliyyatlar Şöbəsinin Müdiri vəzifəsinə təyin edildi. O, bu vəzifəni müharibənin sonuna qədər davam etdirdi. O, 1923-cü ildə qazandığı nailiyyətlərə görə kaymakam rütbəsinə yüksəlib. Dövlət xidmətində naliyyətlərinə görə “Qırmızı zolaqlı İstiqlal” medalı ilə təltif edilib. Lozanna Sülh Konfransında iştirak edən nümayəndə heyətində hərbi məsləhətçi vəzifəsində çalışıb.

1924-cü il martın 18-də Baş Qərargahda Baş katib vəzifəsinə təyin edildi. 1924-cü il mayın 1-də o, Baş Qərargahın Baş Katibliyi rəhbəri vəzifəsində qalmaq şərti ilə Prezident Katibliyinin rəhbəri vəzifəsinə təyin edildi. 1926-cı ildə Miralay rütbəsi aldıqdan sonra hərbi xidmətdən təqaüdə çıxdı. 1927-ci il noyabrın 9-dək Prezident Katibliyinin rəhbəri vəzifəsini davam etdirdi. Bu vəzifəsindən sonra Moskva şəhərinə TÜrkiyə Respublikasının səfiri vəzifəsinə təyin olundu. 4 noyabr 1928-ci ildə ikinci dəfə Prezidentliyin Baş katibi vəzifəsinə təyin edildi. 1932-ci il martın 4-də bu vəzifədə fəaliyyəti başa çatdı.

Türk Tarix Qurumunun ilk prezidenti oldu.

1961-ci il noyabrın 24-də vəfat edib.

Əsərləri

redaktə
  • Hindistan tarixi (türk. Hint Tarihi), 1931.
  • Trakiyada Milli mübarizə (türk. Trakya'da Milli Mücadele), 2 cild, 1956.
  • Atatürk Anadoluda (türk. Atatürk Anadolu'da), 1959,
  • Türk İstiqlaliyyət Müharibəsi (türk. Türk İstiklâl Harbi), 2 cild, 1962.

İstinadlar

redaktə
  1. "M. Tevfik Bıyıklıoğlu". www.biyografya.com. 2023-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-06.
  2. "Tevfik BIYIKLIOĞLU". kaynakca.hacettepe.edu.tr. 2023-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-06.
  3. Walter F. Weiker. Political Tutelage and Democracy in Turkey: The Free Party and Its Aftermath. E.J. Brill. 1973. ISBN 90-04-03818-3. 2023-01-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-06.

Xarici keçidlər

redaktə