Viktor Pavloviç Nogin (rus. Ви́ктор Па́влович Ноги́н; 14 fevral 1878, Moskva[1]22 may 1924[1], Moskva[1]) — SSRİ dövlət və partiya xadimi.

Viktor Nogin
bayraq
Kommunist Partiyası Mərkəzi Təftiş Komissiyasının sədri
16 mart 1921 – 22 may 1924
ƏvvəlkiVəzifə təsis edilmişdir
SonrakıDmitri Kurski
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 14 fevral 1878(1878-02-14)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 22 may 1924(1924-05-22)[1] (46 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi peritonit
Dəfn yeri
Partiya
Fəaliyyəti siyasətçi, inqilabçı
Dini ateizm
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı redaktə

Viktor Pavloviç Nogin 14 fevral 1878-ci ildə Rusiya imperiyasının Moskva şəhərində anadan olmuşdur. O, 1898-ci ildən Sovet İttifaqı Kommunist Partiyasının üzvüdür. Nogin 1900-cu ildə mühacirətdə olarkən Almaniyanın Münhen şəhərində Vladimir Lenin ilə görüşmüşdür. O, 1901-ci ildə Moskva və Peterburqda "İskra"nın agenti olmuşdur. Nogin partiyanın II qurultayından sonra bolşevik olmuşdur. O, RSDFP-nin Peterburq (1905), Bakı (1906), Moskva (1906–1908) komitələrinin üzvü olmuşdur. Nogin bir müddət təsviyəçilərə və müdafiəçi menşeviklərə qarşı barışdırıcı mövqe tutmuşdur. O, 1917-ci il Fevral inqilabından sonra Moskva Sovetinin təşkilatçılarından biri, onun sədri olmuşdur. Nogin RSDF(b)P VI qurultayında "Hümmət"in nümayəndəsini təbrik etmiş və Mərkəzi Komitənin "Hümmət"ə həm maddi, həm də başqa yardım göstərməsini təklif etmişdir. O, Moskva HİK-inin üzvü, Moskvada silahlı üsyanın rəhbərlərindən idi. Nogin RSFSR-in ilk xalq ticarət və sənaye komissarı olmuşdur. O, 1917-ci ilin noyabrında menşevik və eserlərin iştirakı ilə koalisiya hökumət yaradılmasına tərəfdar çıxmış, RSDF(b)P MK-dan və XKS-dən çıxmışdır. Nogin sonralar səhvlərini etiraf etmişdir. O, 1918-ci ildən sovet və təsərrüfat işində çalışmışdır. Nogin partiyanın V-XII qurultaylarının nümayəndəsi olmuş, MK və MTK üzvü seçilmişdir. Viktor Nogin 22 may 1924-cü ildə SSRİ-nin paytaxtı Moskva şəhərində vəfat etmiş, şəhərin Qızıl meydan adlandırılan yerində dəfn edilmişdir.[2]

Məqalələr redaktə

  • Ногин В. П. На полюсе холода, М., 1922.
  • Ногин В. П. Среди московских большевиков, в кн.: Год борьбы, М-П. 1927.

Mənbə redaktə

İstinadlar redaktə

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Ногин Виктор Павлович // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
  2. Ноҝин Виктор Павлович // Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы: [10 ҹилддә]. VII ҹилд: МисирПрадо. Бакы: Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасынын Баш Редаксијасы. Баш редактор: Ҹ. Б. Гулијев. 1983. С. 287.

Ədəbiyyat redaktə

  • Ногин, Виктор Павлович / Аксютин Ю. В. // Николай Кузанский — Океан. — М. : Большая российская энциклопедия, 2013. — С. 258—259. — (Большая российская энциклопедия : [в 35 т.] / гл. ред. Ю. С. Осипов ; 2004—2017, т. 23). — ISBN 978-5-85270-360-6.
  • Архангельский В. В. Ногин. — М. : Молодая гвардия, 1964,1966. — 432 с. — (ЖЗЛ; Вып. 384). — 105000,50000 экз.
  • Ленин В. И. Полн. собр. соч., 5 изд. (См. Справочный том, ч. 2, с. 460.)
  • Подгорный И. А. В. П. Ногин. — Л.: Лениздат, 1966.
  • Чернов Ю. М. Любимый цвет — красный: Повесть о Викторе Ногине. — М.: Политиздат, 1970. — (Пламенные революционеры) — 366 с, ил.
    • То же. — 2-е изд., испр. и доп. — 1977. — 335 с, ил.

Xarici keçidlər redaktə