Yeşua
Yeşua, Yeşayahu və ya İsaiya (amer. /aɪˈzeɪ.ə/ və ya brit. /aɪˈzaɪ.ə/;[3]ivr. שַׁעְיָהוּ/Yešayahu/Yəšạʻyā́hû; süry. ܐܹܫܲܥܝܵܐ ˀēšaˁyā; q.yun. Ἠσαΐας, Ēsaïās; lat. Isaias; ərəb. إشعيا Ašaʿyāʾ və ya šaʿyā;[4] "Yah qurtuluşdur"[5]) — e.ə. VIII əsrdə yaşamış yəhudi peyğəmbər. «Yeşua peyğambərin kitabı» adını ondan götürmüşdür.[6][7]
| Yeşua | |
|---|---|
| ivr. שַׁעְיָהוּ | |
 Sikstin kapellasının tavanında Mikelancelo tərəfindən çəkilmiş freska. | |
| Doğum tarixi | e.ə. VIII əsr |
| Doğum yeri | Yəhudi çarlığı |
| Vəfat tarixi | e.ə. VII əsr |
| Qeyd edilir | 9 may[1] |
| Xatirə günü | 9 may |
| Rəmzləri | çal saçlı və saqqalı, əlində üzərində Yeşua 7:14-dən sözlər – (lat.) ecce virgo concipiet et pariet filium et vocabitur nomen eius Emmanuel, "bax, bir bakirə bir oğula hamilə olmalı, ona sahib çıxmalıdır və onun adı Emmanuil olmalıdır" yazılmış qoca bir kişi.[2] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
«Yeşua peyğambərin kitabı» əsərində Yeşua peyğambər deyə xitab edilir, fəqət «Yeşua peyğambərin kitabı» ilə hər hansı bir tarixi Yeşua arasında dəqiq əlaqə qarışıqdır. Ənənəvi nöqteyi-nəzərə görə, «Yeşua peyğambərin kitabı»nın bütün 66 fəsli bir insan – Yeşua tərəfindən yazılmışdır. Ehtimal olunur ki, kitab iki dövrdə yazılıb – e.ə. 749-cı il və ya e.ə. 686-cı il. Kitabda Böyük Kirdən bəhs olunur və İsrail millətini Babiloniya əsarətindən xilas etmək üçün nəzərdə tutulmuşdur. Başqa bir nöqteyi-nəzərə görə, kitabın birinci yarısı (1–39-cu fəsillər) tarixi Yeşua tərəfindən, qalan hissəsinin yazılma tarixi isə Babiloniyadakı sürgündən dərhal sonraya təsadüf edir. Bu tarix də tarixi Yeşuanın həyat dövründən iki əsr sonradır.
MənbəRedaktə
İstinadlarRedaktə
- ↑ St. John the Baptist Byzantine Catholic Cathedral, Holy Prophet Isaiah Arxivləşdirilib 2017-06-27 at the Wayback Machine
- ↑ Stracke, Richard. "The Prophet Isaiah". Christian Iconography. 2015-10-20. 2022-01-23 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-07-17.
- ↑ Wells, John C. Isaiah // Longman pronunciation dictionary. Harlow, England: Longman. 1990. səh. 378. ISBN 978-0-582-05383-0.
- ↑ Rippin, A., “S̲h̲aʿyā”, in: Encyclopaedia of Islam, Second Edition, Edited by: P. Bearman, Th. Bianquis, C. E. Bosworth, E. van Donzel, W. P. Heinrichs.
- ↑ New Bible Dictionary, Second Edition, Tyndale Press, Wheaton, IL, 1987.
- ↑ The Scofield Study Bible III, NKJV, Oxford University Press
- ↑ De Jong, Matthijs J., Isaiah Among The Ancient Near Eastern Prophets: A Comparative Study of the Earliest Stages of the Isaiah Tradition and the Neo-Assyrian Prophecies, BRILL, 2007, pp. 13–17 Arxivləşdirilib 2022-07-11 at the Wayback Machine
ƏdəbiyyatRedaktə
- Baltzer, Klaus. Deutero-Isaiah: A Commentary on Isaiah 40–55. Minneapolis: Fortress Press. 2001.
- Childs, Brevard S. Isaiah: a commentary. Louisville, Kentucky: Westminster John Knox Press. 2001. ISBN 978-0-664-22143-0.
- Church, Brooke Peters. The Private Lives of the Prophets and the Times in Which They Lived. New York: Rinehart. 1953.
- Cohon, Beryl D. The Prophets: Their Personalities and Teachings. New York: Scribner. 1939.
- Herbert, Arthur Sumner. The book of the prophet Isaiah: Commentary. Cambridge: Cambridge University Press. 1975. ISBN 978-0-521-08624-0.
- Herbert, Arthur Sumner. The book of the Prophet Isaiah, chapters 40–66. Cambridge: Cambridge University Press. 1975. ISBN 978-0-521-20721-8.
- Kraeling, Emil G. The Prophets. Chicago: Rand McNally. 1969.
- Miscall, Peter D. Isaiah. Sheffield, England: JSOT Press. 1993. ISBN 978-1-85075-435-0.
- Quinn-Miscall, Peter D. Reading Isaiah: poetry and vision. Louisville: Westminster Press. 2001. ISBN 978-0-664-22369-4.
- Phillips, J. B. Four Prophets, Amos, Hosea, First Isaiah, Micha: A Modern Translation from the Hebrew. New York: Macmillan. 1963.
- Sawyer, John F. A. The fifth gospel: Isaiah in the history of Christianity. Cambridge: Cambridge University Press. 1996. ISBN 978-0-521-44007-3.
- Scott, R. B. Y. The Relevance of the Prophets. Macmillan: London. 1968.
- Smith, J. M. Powis. The Prophets and Their Times. Chicago: University of Chicago. 1941.